“…να βγούμε στους δρόμους και να κάνουμε κάτι!”
Ο Αλέξανδρος Κυριακίδης, ένας από τους νεαρούς καλλιτέχνες της πόλης μας, κλέβει λίγο από τον χρόνο του για μια συνέντευξη μαζί μας. Μας μιλά για την δικιά του πορεία μέχρι σήμερα, για το φοιτητικό του πέρασμα από τις γειτονιές του κόσμου (Μιλάνο, Γλασκώβη), για την πόλη μας και δίνει τις δικές του εισηγήσεις για μια ομορφότερη, πολιτιστικά, Λάρνακα.
Της Γιώτας Δημητρίου
Aλέξανδρε ποιος ήταν ο λόγος που αποφάσισες να ακολουθήσεις σπουδές καλών τεχνών και μάλιστα Ιταλία και μετέπειτα Σκωτία;
Δεν πίστευα πως η ζωή μου θα έπαιρνε οποιαδήποτε άλλη πορεία, αφού από μικρός ήμουν αναμιγμένος στις τέχνες, ίσως και λόγω της οικογένειας μου, που με προωθούσε στις τέχνες. Το γιατί επέλεξα Ιταλία, ίσως να έπαιξε ρόλο και ο οικονομικός παράγοντας (δεν πλήρωνες στα Πανεπιστήμια της Ιταλίας) και βεβαίως έπαιξε ρόλο και η ιδέα που είχαμε πως η Ιταλία είναι η κατεξοχήν χώρα για την τέχνη, η μάνα των κλασικών τεχνών.
Η ιδέα αυτή παραμένει…..
Τα μοντέρνα κινήματα τα Ευρωπαϊκά όπως ο φουτουρισμός, ξεκίνησαν από την Ιταλία, λόγω κάποιων πολιτικών καταστάσεων στις αρχές του 1900. Πράγματα τα οποία δεν τα γνώριζα εγώ. Πηγαίνοντας να σπουδάσω στην Ιταλία, μια πιο κλασική ίσως τέχνη, στην πορεία της προετοιμασίας μου στην Κύπρο είδα πως δεν ήθελα να ακολουθήσω το παραδοσιακό κλασικό της Ιταλίας, όσον αφορούσε την τέχνη. Γι αυτό κι επέλεξα να πάω Μιλάνο. Οι περισσότεροι Κύπριοι πήγαιναν σε άλλα μέρη της Ιταλίας για σπουδές, δεν πήγαινα Μιλάνο. Ίσως επειδή είναι μεγάλη πόλη, βιομηχανικό κέντρο. Εκεί, είδα ότι το Μιλάνο είχε μια τεράστια σκηνή σύγχρονης τέχνης. Πράγματα για τα οποία εγώ δεν είχα ιδέα (video art, κτλ). Για μένα η τέχνη ήταν μέχρι τότε ζωγραφική. Το Μιλάνο είναι το κέντρο της Ιταλίας αυτή την στιγμή σε θέματα μοντέρνων γκαλερί κι όχι μόνο.
Στην Ιταλία έζησες σχεδόν πέντε χρόνια, αφού μετά τα τις σπουδές σου εργάστηκες για ένα σχεδόν χρόνο σε γκαλερί εκεί. Μετά γιατί συνέχισες Σκωτία;
Η Γλασκώβη ήταν ο μοναδικός τόπος που ήθελα να πάω για το μεταπτυχιακό μου, αν δεν με δέχονταν, δεν θα πήγαινα πουθενά. Γνώριζα για “το θαύμα της Γλασκώβης”, για μια εξαιρετική σχολή καλών τεχνών, μια πάρα πολύ σοσιαλιστική, με την έννοια ότι εκεί οι ίδιοι οι φοιτητές αποφασίζουν την πορεία των μαθημάτων. Ακόμα και τους καθηγητές εμείς τους διαλέγαμε! Θυμάμαι όταν έφυγε η υπεύθυνη καθηγήτρια του δικού μας department διαλέξαμε εμείς ποιος καθηγητής θα την αντικαταστούσε!
Εκεί στην Σκωτία έμεινες για σπουδές δυο χρόνια. Όταν έφτασε η στιγμή να επιστρέψεις Κύπρο και συγκεκριμένα στην πόλη μας, την Λάρνακα, δεν σε τρομοκράτησε λίγο η ιδέα;
Ήταν δικιά μου επιλογή. Πιστεύω πως αν θέλεις να κάνεις πράγματα, έχεις όρεξη και κρατάς και τις επαφές σου με το εξωτερικό, μπορείς να κάνεις ότι θέλεις, όπου κι αν είσαι. Άλλωστε υπάρχει μια παγκοσμιοποίηση και στην τέχνη, άρα μπορείς να στέλνεις τις δουλειές σου όπου θες.
Δηλαδή δεν συμφωνείς πως τα ερεθίσματα που παίρνει κανείς από τόπους/χώρες είναι σημαντικά για να τον εμπνεύσουν;
Δυστυχώς ναι συμφωνώ. Όταν δεν υπάρχουν ερεθίσματα, εύκολα μπορεί να πέσει σε λήθαργο ένας καλλιτέχνης. Θυμάμαι στο Μιλάνο, κάθε Τρίτη ήταν η βραδιά εγκαινίων των γκαλερί. Μαζί με τις παρέες μας γυρίζαμε τις γκαλερί , σε διάφορα εγκαίνια, βρίσκαμε κι άλλο κόσμο συζητούσαμε για τέχνη, το ίδιο και η Γλασκώβη είχε ειδική βραδιά για τα εγκαίνια των γκαλερί. Ναι, αυτό που μας λείπει και το βλέπω και σε άλλους καλλιτέχνες, είναι κάποια ερεθίσματα, έστω να βρεθούμε όλοι μαζί (καλλιτέχνες ή έστω άνθρωποι που αγαπούν την τέχνη) να μιλήσουμε γι αυτήν.
Το 2008 όμως είχε γίνει μια προσπάθεια όπου μαζεύτηκαν καλλιτέχνες της πόλης και άνθρωποι που αγαπούσαν τις τέχνες και την πόλη και δημιουργήσατε το LCA (Larnaka Contemporary Art) με σκοπό να αλλάξετε πολιτιστικά την πόλη. Χωρίς κανένα συμφέρον με μόνο κοινό χαρακτηριστικό την αγάπη για την τέχνη και την πόλη.
Περισσότερο αυτό που μου άρεσε με το LCA, που δυστυχώς σε ένα χρόνο σταμάτησε να υπάρχει, ήταν το γεγονός ότι μου δόθηκε η ευκαιρία και βρέθηκα και πάλι μαζί με ανθρώπους όπου μπορούσαμε να μιλήσουμε για τέχνη, να ανταλλάξουμε κάποιες ιδέες. Αυτό και μόνο ήταν σημαντικό. Ένοιωθα πως βρισκόμουν σε ένα οικείο περιβάλλον και πιστεύω αυτό χρειάζεται ο καλλιτέχνης για να συνεχίσει να δημιουργεί.
Τι θεωρείς ότι χρειάζεται η πόλη όσον αφορά τα πολιτιστικά σήμερα;
Χρειάζεται να πάψουν οι αρχές να βλέπουν τον πολιτισμό ως είδος κερδοφόρας επιχείρησης. Να πάψουν να βλέπουν τον πολιτισμό ως μονοπόλιο δικό τους.
Τι εννοείς;
Να μην χρειάζεται να πάρω άδεια όταν θέλω να προσφέρω πολιτισμό! Αν θέλω να κάνω ένα πολιτιστικό φεστιβάλ να μην πρέπει να μπει στα καλούπια της γραφειοκρατίας και τι κέρδος οικονομικό θα έχουν οι αρχές, πόσοι σπόνσορες θα μπουν στην αφίσα, κτλ. Η έννοια μας πρέπει να είναι το κέρδος το πολιτιστικό και μετά το οικονομικό. Όλα αυτά αποδυναμώνουν τους νέους καλλιτέχνες, διότι, ναι, δοκιμάσαμε κάποια πράγματα και δεν πετύχαν λόγω αυτών των καταστάσεων. Πιστεύω πως όταν αλλάξει αυτή η πολιτική, και θέλω να πιστεύω πως με τον νέο Δήμαρχο θα αλλάξει, τότε θα μπορέσουν να γίνουν κάποια πράγματα.
Σε πρόσφατη συνέντευξη μας με τον καταξιωμένο ζωγράφο της πόλης μας, Πέτρο Πτωχόπουλο, είχε αναφέρει την ανάγκη ενός χώρου από το Δημαρχείο όπου θα μπορεί δίνεται δωρεάν στους απόφοιτους καλών τεχνών για να παρουσιάζουν έργα τους και να μην αναγκάζονται να πληρώνουν είτε μεγάλα ποσά σε γκαλερί είτε να κάνουν εκθέσεις εκτός της πόλης τους. Ποια η δικιά σου τοποθέτηση πάνω σε αυτό;
Συμφωνώ απόλυτα. Σε μια μικρή πόλη όπως η Λάρνακα χρειάζεται κάτι τέτοιο.
Εσένα σήμερα που σε βρίσκουμε επαγγελματικά;
Έχω διοριστεί στο Δημόσιο (Λύκειο και Γυμνάσιο), αφού πρώτα είχα δουλέψει και σε Κολέγιο στην πόλη μας.
Ως καθηγητής θα έλεγες πως υπάρχει πολιτιστική καλλιέργεια στα Δημόσια σχολεία του τόπου μας; Γιατί υπάρχει μαθηματική καλλιέργεια; ή Νεοελληνική καλλιέργεια; Είναι τέτοιο, δυστυχώς, το σύστημα που εμποδίζει τον καθηγητή να κάνει σωστά την δουλειά του. Λίγες ώρες, κακοί εξοπλισμοί, είναι τόσο πολύπλοκος ο τρόπος που λειτουργούν οι εκπαιδευτικές υπηρεσίες, που τελικά ο καθένας απλά βλέπει τα δικαιώματα του. Όλη η εκπαίδευση έχει πρόβλημα όχι μόνο η τέχνη.
Οκ. Τώρα θα κάνω για λίγο τον δικηγόρο του διαβόλου (και δεν είμαι επηρεασμένη από το “Dead Poets Society” όπου ο καθηγητής βγήκε από τα καλούπια και δίδασκε με ένα δικό του τρόπο), και θα ρωτήσω: δεν μπορείς εσύ, ή ο οποιοσδήποτε καθηγητής, να εργαστεί έξω από τα καλούπια που βάζει το σύστημα; Ιδιαίτερα ένας καθηγητής της τέχνης!
Ναι, μπορούμε και μάλιστα μας αφήνουν. Ακόμα και ο επιθεωρητής μας, μας δίνει αυτή την ευελιξία να το κάνουμε. Αλλά, όταν διδάσκεις σε μια τάξη με 25 άτομα, πχ στην Τρίτη γυμνασίου που κάνουν μία φορά την βδομάδα το μάθημα, μέσα σε 45 λεπτά πως θα μπορέσεις να δώσει την ανάλογη σημασία σε όλους τους μαθητές;
Αλέξανδρε ανήκεις σε αυτούς που διορίστηκαν και σταμάτησαν να έχουν σχέση με την τέχνη πέρα από την διδασκαλία;
Όχι βέβαια! Με ενδιαφέρει να είμαι μέσα στην τέχνη, να μπορώ να βοηθώ και νέο κόσμο, είτε με συμβουλές για τις σπουδές που σκέφτονται να κάνουν, είτε πάνω στα έργα τους. Αυτό τον καιρό έχω κάποιες ιδίες στο μυαλό μου για μια εγκατάσταση σε γκαλερί….
Τι θα συμβούλευες ένα νέο που θα σε ρωτούσε που είναι καλά να πάω να σπουδάσω Καλές Τέχνες;
Καταρχάς θα πρέπει να δω δουλειά του. Θα τον συμβούλευα να δει τι κλίση έχει και αναλόγως να ακολουθήσει το μονοπάτι που του ταιριάζει,δεν είναι μόνο η Καλών Τεχνών. Κάποιος μπορεί να έχει κλίση για designer, interior designer, γραφίστας. Πρέπει να έχουμε κλίση σε αυτό που κάνουμε και να το αγαπάμε.
Τι θα ήθελες να γίνει πολιτιστικά στην Λάρνακα;
Κοίταξε, νομίζω underground γίνονται κάποια πράγματα. Όπως το LCA που είχαμε κάνει. Υπάρχει κόσμος που έχει ταλέντο και κόσμος που θέλει να δει να γίνονται πράγματα. Αν κάναμε όλοι από κάτι, έστω μικρό, αντί να μεμψιμοιρούμε, τότε κάτι θα γινόταν. Έστω ένα απλό street performance, να γράψουμε κάτι στον τοίχο. Αντί να δίνουμε συνεντεύξεις, είναι καλύτερα να βγούμε στους δρόμους και να κάνουμε κάτι!
Ναι Αλέξανδρε, αν πάω αύριο να πω στο Δημαρχείο, στις αρχές, πως θέλω τον παραλιακό δρόμο για ένα φεστιβάλ θα πρέπει να πληρώσω, να δώσω αναφορά και χίλια δυο άλλα…..
Άσε το Δημαρχείο και τις αρχές. Ούτε ο Banksy είχε το Δημαρχείο και τις αρχές δίπλα του, αλλά μια χαρά τα κατάφερε!
Είναι αναρχία αυτό κύριε καθηγητή!
Μα λίγη αναρχία χρειάζεται!
