Αντρέας Γιαννάκος

“Δεν μπορείς να ξεπεράσεις κάτι επιστρέφοντας στο προηγούμενο status quo”

Προσωπικά τον θεωρώ ως ένα από τους εξυπνότερους και πιο διαβασμένους ανθρώπους που έχω συναντήσει. Τον γνώρισα πριν από 8 χρόνια, όταν του είχα πάρει συνέντευξη με θέμα ένα ταξίδι του στις παραγκούπολεις της φτώχειας, στην Κένυα. Ο Αντρέας Γιαννάκος, παιδί της πόλης μας, ο οποίος σήμερα ζει μόνιμα στην Ολλανδία, κλέβει λίγο χρόνο από το πολύ busy πρόγραμμα του για να ανταλλάξει λίγες κουβέντες με το Skala Times. Κουβέντες για την Λάρνακα, την Κύπρο, τις διαμονές του στις γειτονιές του κόσμου και την παγκόσμια οικονομικοκοινωνική σκακιέρα σήμερα.

Της Γιώτας Δημητρίου

Αντρέα σήμερα σε βρίσκουμε στην Ολλανδία. Από τους κεντρικούς δρόμους της Λάρνακας, όπου κατοικούσες, στην Ολλανδία. Πως προέκυψε αυτό;
Στην Ολλάνδία ήρθα για σπουδές το 2005 και από τις πρώτες κιόλας μέρες ένοιωσα ότι θα ήθελα να μείνω σε αυτή την χώρα και στο Amsterdam για να δοκιμάσω την τύχη μου. Αφού τελείωσα τις σπουδές μου, βρήκα δουλειά και συνέχισα να απολαμβάνω την ζωή μου στο Amsterdam. Τον περασμένο Δεκεμβρη μετακόμισα, με την δικιά μου οικογένεια πλέον, στην Untrechti.

Πώς είναι η ζωή στο Untrechti; Υπάρχουν κι άλλοι Κύπριοι εκεί;
Η ζωή στην Untrechti είναι ήσυχη. Μικρή πόλη αλλά με πάρα πολλούς φοτητές μιας και το Πανεπιστήμιο της  Untrechti είναι από τα μεγαλύτερα της Ολλανδίας. Έχει ένα πανέμορφο κέντρο με κανάλια και εκατοντάδες μικρά μπαράκια και εστιατόρια. Η Untrechti έχει χαρακτηριστεί από ταξιδιωτικά περιοδικά ως ένα από τα δέκα καλύτερα κρυμμένα μυστικά για ταξιδιώτες. Όσο για άλλους Κύπριους εδώ, δεν γνωρίζω ακόμα….πάντως υπάρχουν αρκετοί Ελλαδίτες.

Έχεις σπουδάσει Θεσσαλονίκη (οικονομικά) και όταν επέστρεψες Κύπρο αρθρογραφούσες συχνά, σε γνωστή Κυπριακή εφημερίδα. Ποια η σχέση σου με το γράψιμο;
Προσωπικά για μένα το γράψιμο είναι μια μέθοδος διαλογισμού. Με το γράψιμο αντικατοπτρίζω πάνω στο χαρτί, ή στην οθόνη του υπολογιστή όλες τις εμπειρίες και τα γεγονότα που βιώνω, προσπαθώντας να βάλω σε τάξη τις σκέψεις μου και τα συναισθήματα μου, για να μπορέσω να διαμορφώσω την γνώμη μου σαν ανεξάρτητο υπεύθυνο άτομο.

Παλαιότερα, τελειώνοντας τις σπουδές σου, είχες επισκεφτεί την Κένυα για ένα μήνα, για να δεις με ποιο τρόπο θα μπορούσες εσύ να συνεισφέρεις/βοηθήσεις. Πόσο επηρέασε την ζωή σου εκείνο το ταξίδι;
Αρχικά το ταξίδι εκείνο επηρέασε την επιλογή μου στο τι μεταπτυχιακό θα ακολουθούσα, αφού έλπιζα πως μέσω της Ε.Ε ή άλλων Διεθνών Οργανισμών υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες, μέσω των οποίων μπορεί χώρες σαν την Κένυα και οι κάτοικοι της να βοηθηθούν και να αντιμετωπίσουν την φτώχεια και την υποανάπτυξη στις χώρες τους. Φυσικά με την πάροδο του χρόνου και όσο περισσότερο ασχολούμουν με τα έργα και τις ημέρες των Διεθνών Οργανισμών αντιλήφθηκα την σκληρή πραγματικότητα.

Ποια είναι αυτή πραγματικότητα;
Ότι στο σύστημα είναι έμφυτη η ιδέα της εκμετάλλευσης και συνεπούς του κέρδους και πως αυτό το σύστημα είναι γέννημα της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης. Αν δεν αλλάξει αυτή η ψυχοσύνθεση, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος συνδέεται με τον κόσμο, δεν πρόκειται να υπάρξει ουσιαστική αλλαγή στον τρόπο που λειτουργεί η ανθρωπότητα και οι κοινωνίες.

Υπάρχει μια θεωρία πως η φτώχεια στις υποανάπτυχτες χώρες είναι δημιούργημα κάποιων (των 5% του πλανήτη, των ηγετών, πίσω στα παγκόσμια πολιτικά παρασκήνια) και όσο και να προσφέρεται βοήθεια από τον απλό κόσμο, το πρόβλημα θα συνεχίζει να υφίσταται αφού έτσι βολεύει κάποιους. Ποια η γνώμη σου γι αυτό;
Η φτώχεια παντού, είναι δημιούργημα όλων! Απλά κάποιοι λιγοστοί επωφελούνται περισσότερο από τους υπόλοιπους. Φυσικά και η φτώχεια θα συνεχιστεί αφού δημιουργεί τις συνθήκες για τεράστια κέρδη!

Η σημερινή παγκόσμια οικονομική κρίση που νομίζεις ότι οφείλεται; Κάποιοι λένε πως είναι αποτέλεσμα του καπιταλισμού. Η δικιά σου άποψη; Ο Noam  Chomsky  έχει πει σε συνέντευξη του πως η Ε.Ε εξυπηρετεί συμφέροντα κάποιων, πατώντας επί πτωμάτων (βλέπε Ελλάδα) και πως η οικονομική καταστροφή της Ελλάδας ήταν προμελετημένη. Ποια η άποψη σου;
Η κρίση φυσικά και είναι αποτέλεσμα του καπιταλισμού, αφού αυτό είναι το σύστημα παραγωγής το οποίο χρησιμοποιείται. Αυτό δεν σημαίνει πως άλλα συστήματα δεν εμπεριέχουν στην θεωρία τους ή στην πράξη τους κάποια μορφή κρίσης. Η θεωρία του καπιταλισμού περιγράφει πως οι κρίσεις στο σύστημα είναι ενδογενείς. Σημασία είναι η μέθοδος και ο τρόπος που το σύστημα θα επαναεφεύρει τον εαυτό του για να επαναεκκινήσει την διαδικασία από την αρχή. Όσον αφορά την Ελλάδα, δεν είναι καταρχή σημαντικό το κατά πόσο είχε στοχευφθεί η οικονομική καταστροφή της χώρας. Ο στόχος δεν ήταν η Ελλάδα, αλλά το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Κράτος, το κράτος πρόνοιας δηλαδή. Απλά η Ελλάδα λόγω και της κακής οικονομικής διαχείρισης και της οικονομικής κατάστασης που επέφεραν οι ολιγάρχες της χώρας, ήταν το εύκολο θύμα μέσω του οποίου ο πόλεμος κατά του Ευρωπαϊκού κράτους δικαίου και πρόνοιας θα διεξαγότον.

Ένας από τους επιχειρηματίες που βρίσκεται στο “Top Ten Rich List” της Βρετανικής εφημεριδας “Sunday Times“, ο Αντρέας Παναγιώτου του Ability Group, μου είχε πει σε μια συνέντευξη μας πως “η οικονομική κρίση δεν θα ξεπεραστεί, δεν θα πάμε πίσω εκεί που βρισκόμασταν”. Εσύ τι λες; Θα ξεπεραστεί η παγκόσμια οικονομική κρίση;
Και φυσικά θα ξεπεραστεί η κρίση! Όπως ανέφερα προηγουμένως όμως, η κρίση θα ξεπεραστεί αφού το σύστημα επαναεφεύρει τον εαυτό του και η κοινωνία οδηγηθεί και πάλι σε μια καινούρια κατάσταση. Φυσικά και δεν θα είμαστε εκεί που βρισκόμασταν πριν. Δεν μπορείς να ξεπεράσεις κάτι επιστρέφοντας στο προηγούμενο status quo. Αφού όπως και να έχει το προηγούμενο status quo ήταν αυτό που οδήγησε στην κρίση. Αυτό που είναι σημαντικό ο κόσμος να αντιληφθεί είναι ποιες είναι οι συνέπειες της κρίσης. Θα καλούσα πολλούς να ρίξουν μια ματιά στο κοντινό παρελθόν και να εξετάσουν τους τρόπους με τους οποίους διάφορες κρίσεις και τα επακόλουθα κοινωνικοπολιτικά σοκ κατάφεραν να αλλάξουν τις κοινωνίες και τις οικονομίες των χωρών της Λατινικής Αμερικής.

Για την Λάρνακα υπάρχουν πολλά σχέδια (Μαρίνα, δρόμος πιαλέ πασά, καζίνο στο παλιό αεροδρόμιο, κτλ). Πως βλέπεις το μέλλον της πόλης μας;
Το μέλλον της Λάρνακας εφόσον αυτά τα έργα και σχέδια υλοποιηθούν ή τουλάχιστον μπουν σε μια τροχιά μέσα σε ένα πλαίσιο υλοποίησης και όχι απλά σχεδιασμού και συζητήσεων, θα είναι ελπιδοφόρο καθώς έργα σαν αυτά που ανάφέρεις θα μπορούσαν να προσφέρουν τη βάση και τις υποδομές για περεταίρω ανάπτυξη της πόλης. Σημαντικό πιστεύω σε αυτή την  διαδικασία και φάση είναι η ανάγκη να μπουν αυτά τα σχέδια κάτω από ένα συνολικό σχέδιο ανάπτυξης της πόλης, ώστε το κάθε έργο να συνεισφέρει θετικά στην εξέλιξη των υπόλοιπων έργων και κατά συνέπεια στο ολοκληρωτικό σχέδιο ανάπτυξης της πόλης.

Τι έχεις συναντήσει από τις διαμονές σου στις γειτονιές του κόσμου (Ολλανδία, Θεσσαλονίκη, κτλ) που θα ήθελες να δεις και στην Λάρνακα;
Δυστυχώς δεν μπορώ να πω ότι έχω δει κάτι στην Ελλάδα που θα ήθελα να συμβεί στην Λάρνακα. Εξάλλου, στην Κύπρο είμαστε πάρα πολύ καλοί στο να μιμούμαστε και να μεγενθύνουμε την κοινωνικοοικονομική κατάσταση στην Ελλάδα. Αυτό που θα ήθελα να δω να συμβαίνει στην Κύπρο, είναι να υπάρχει ένας σχεδιασμός ανάπτυξης και των πόλεων αλλά και της επαρχίας μέσω μιας πραγματικής και ουσιαστικής ανάμειξης του τοπικού κοινού και των τοπικών φορέων, πέρα όμως από τα διάφορα πολιτικά και κομματικά συμφέροντα.

Θα ήθελες κάποια στιγμή να επιστρέψεις μόνιμα Κύπρο; 
Εφόσον οι συνθήκες να είναι δόκιμες και οι περιστάσεις το επιτρέψουν, θα ήθελα κάποια στιγμή να επιστρέψω.

Πόσο προσφέρεται η Κύπρος για νεαρούς/νέους επιστήμονες;
Δυστυχώς δεν μπορώ να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση, καθώς δεν υπήρξα ποτέ νέος επιστήμονας εργοδοτούμενος στην Κύπρο. Προσωπικά μπορώ να πω πως η Κύπρος, ως κοινωνία, δεν μου προσέφερε αυτό που έψαχνα.

Τι ήταν αυτό που έψαχνες;
Δεν είμαι σίγουρος ακόμα….ίσως μια ποικιλομορφία και μια διαφορετική κουλτούρα….εκείνη τη στιγμή η Ολλανδία φαινόταν η καλύτερη επιλογή και μέχρι τώρα δεν το έχω μετανοιώσει.

 Ποια θετικά/καλά/σου προσφέρει η Ευρώπη (αναπτυγμένες χώρες Ιταλία/Γαλλία/Ολλανδία/Αγγλία κτλ) που δεν μπορεί να σου προσφέρει η Κύπρος;
Απλά και μόνο επιλογές. Περισσότερες επιλογές στις επαγγελματικές σου επιδιώξεις και καθημερινότητα. Περισσότερες επιλογές για να περνάς και να απολαμβάνεις τον ελεύθερο σου χρόνο και μια πιο ανοικτή κοινωνία.

Η Λάρνακα σου λείπει;
Μου λείπει το φαγητό, ο ήλιος, η θάλασσα, η οικογένεια και οι φίλοι μου.

Οι δικοί σου αγαπημένοι συγγραφείς ποιοι είναι;
Μου αρέσει να διαβάζω βιβλία ιστορίας, ψυχολογίας, φιλοσοφίας και μυθολογίας. Απεχθάνομαι τα μυθιστορήματα! Οι αγαπημένοι μου συγγραφείς είναι ο Joseph Campbell και ο Martin Wight.

Αντρέα, τι νομίζεις πως χρειάζεται η Λάρνακα σήμερα; Τι χρειάζονται οι άνθρωποι της πόλης μας;
Εκτός από τα έργα που ανεφέρθηκαν πιο πάνω, πιστεύω πως η Λάρνακα χρειάζεται χώρους πρασίνου και πάρκα. Σημαντικό έργο που θα ήθελα να δω να γίνεται στην Λάρνακα είναι η απομάκρυνση του στρατοπέδου στην Αλυκή και η αξιοποίηση επέκτασης του Παττίχειου Αμφιθεάτρου σε ένα χώρο που θα περιλαμβάνει την περιοχή γύρω από την Αλυκή και τον Τεκκέ.