Ζήνωνας Ζηντίλης: “Η Λάρνακα γεννά ταλέντα και πολιτισμό ασταμάτητα”

Στιχουργός, για χρόνια στο ραδιόφωνο κι άλλα χρόνια στην τηλεόραση, πίσω από τις κάμερες. Μπορεί σήμερα να είναι διευθυντής προγράμματος και ανάπτυξης των ραδιοφώνων του Συγκροτήματος Δίας, αλλά είναι Σκαλιώτης και τα πρώτα του βήματα τα ξεκίνησε από το ραδιόφωνο της πόλης μας, το Ράδιο FM. Ο Ζήνωνας Ζηντίλης μιλά στο Skala Times για την μέχρι σήμερα πορεία του, την Γιουροβίζιον, τον χώρο της μουσικής και φυσικά για την πόλη του, την πόλη μας, τη Λάρνακα!

 Της Γιώτας Δημητρίου

 Ζήνωνα οι περισσότεροι σε ξέρουν ως διευθυντή προγράμματος και ανάπτυξης των ραδιοφώνων του Συγκροτήματος Δίας.  Οι πιο παλιοί όμως Σκαλιώτες σε θυμόμαστε πριν καμιά 20αρια χρόνια να κάνεις εκπομπή στο ραδιόφωνο της πόλης μας. Θα έλεγε κανείς πως κρατάει χρόνια αυτή κολωνια…Η αγάπη/σχέση σου με ραδιόφωνο….Μίλησε μας λίγο γι αυτό.
Με γυρίζεις πίσω σε μια από τις πρώτες και μεγάλες μου αγάπες. Είχα τη τύχη να ξεκινήσω να κάνω  ραδιόφωνο την καλύτερη εποχή, ακριβώς με τη σύστασης της ελεύθερης ραδιοφωνίας πριν 20 και κάτι χρόνια.  Ανακάλυπτα τότε ένα νέο σύμπαν και ένα παθιασμένο ειδύλλιο που κρατάει χρόνια… όπως το λες. Την ευκαιρία μου την έδωσε το Ράδιο 99 EF-EM που έγραψε τη δική του ιστορία στο τοπικό ραδιόφωνο. Εγώ ήμουνα φοιτητής τότε στο Intercollege. Ήμασταν μια πολύ ωραία παρέα τότε, αυτοδίδακτοι παραγωγοί οι περισσότεροι. Είχαμε μεγάλη όρεξη και μεράκι που μας έδωσε την ώθηση να παρουσιάσουμε προγράμματα και πρωτοβουλίες που ακόμα και σήμερα νομίζω αρκετοί Σκαλιώτες θυμούνται με νοσταλγία. Μετακομίζοντας στο Λονδίνο για σπουδές και δουλειά, συνέχισα το ραδιόφωνο στον LGR, τον ελληνικό ραδιοσταθμό του Λονδίνου, ενώ με κάθε ευκαιρία διακοπών στην Κύπρο γυρνούσα στα μικρόφωνα του EF-EM στην Λάρνακα. Όταν επέστρεψα μόνιμα στην Κύπρο ξεκίνησα να δουλεύω στην τηλεόραση του Σίγμα αφήνοντας για λίγα χρόνια το ραδιόφωνο. Μέχρι το 2007 που είχα την πρόταση να αναλάβω την Διεύθυνση του ραδιοφώνου του ΑΝΤ1, πριν ξαναγυρίσω και πάλι στο συγκρότημα Δίας  και στα ραδιόφωνα του αυτή τη φορά, τον SUPERFM και το Ράδιο ΠΡΩΤΟ.

Σπούδασες στην Αγγλία. Τι σπούδασες; Πως λείτουργησαν τα φοιτητικά σου χρόνια στην μετέπειτα πορεία σου;
Ολοκλήρωσα τις σπουδές που είχα αρχίσει στην Κύπρο με πτυχίο στο Διεύθυνση Επιχειρήσεων και ακολούθως  έκανα το μεταπτυχιακό μου στη Διπλωματία και τις Διεθνείς Σχέσεις, κάτι που ικανοποιούσε κυρίως τα ακαδημαϊκά μου ενδιαφέροντα.  Τα φοιτητικά μου χρόνια και κυρίως η περίοδος στο Λονδίνο με επηρέασαν καθοριστικά. Στο Λονδίνο, βρήκα πολλά ερεθίσματα για έμπνευση, για δημιουργία, πήρα μόρφωση έξω από τα στενά ακαδημαϊκά πλαίσια, ανακάλυψα πράγματα για τον εαυτό μου που αγνοούσα, είδα θεάματα που με επηρέασαν, συνάντησα κουλτούρες, ιδέες και άτομα που με βοήθησαν να αντιληφθώ αλλιώς τον κόσμο.

Η συνεργασία σου με το συγκρότημα Δίας πότε ξεκίνησε και πώς;
Από μια πρόταση του Κωνσταντίνου Οδυσσέως, τότε Γενικού Διευθυντή  του Σίγμα και σήμερα του ΑΝΤ1. Με είχε συναντήσει στο Λονδίνο λίγο πριν την επιστροφή μου στην Κύπρο και μου  πρότεινε μια θέση δίπλα του στο Σίγμα. Πίστεψε ότι θα μπορούσα να τον βοηθήσω αλλά και να βρω τον δρόμο μου επαγγελματικά μέσα από την τηλεόραση. Τον ευχαριστώ γιατί τότε δεν είχα κύκλο γνωστών μέσα στα πράγματα. Ακολούθως πίστεψε σε μένα ο αείμνηστος Άντης Χατζηκωστής και μου έδωσε πολλές και πολύτιμες ευκαιρίες προσωπικής ανάπτυξης και ανέλιξης σαν στέλεχος αυτού του μεγάλου συγκρότηματος. Ακόμα δεν συνήθισα την απουσία του…

Πέρα από το ραδιόφωνο, η σχέση σου με την μουσική είναι πιο βαθιά. Είσαι και στιχουργός και έχεις γράψει πανέμορφα κομμάτια για πολλούς καλλιτέχνες. Να αναφέρουμε μερικούς;
Σήμερα περισσότερο από ποτέ τα τραγούδια είναι μια διέξοδος. Με το στίχο ανοίγεις ένα διάλογο με τον κόσμο και με τα συναισθήματα σου. Είναι και λίγο ψυχανάλυση.  Μια βουτιά στον εσωτερικό σου κόσμο. Όμως για μένα η μουσική είναι ένα κύριο κομμάτι της ζωής μου. Γι αυτό ασχολήθηκα με την παραγωγή μουσικής, την δισκογραφία, τον στίχο. Συνεργάστηκα με αρκετούς άνθρωπους στον χώρο. Ξεκίνησα γράφοντας τα πρώτα τραγούδια του Μιχάλη Χατζηγιάννη.  Στενοί μου συνεργάτες τα τελευταία χρόνια αγαπημένοι μου φίλοι. Ο Γιώργος Παπαδόπουλος, ο Κωνσταντίνος Χριστοφόρου, ο Λάζαρος Κόντοζης. Τα πιο πρόσφατα από τα τραγούδια μου, “το Οξυγόνο”, το ντουέτο Κωνσταντίνου Χριστοφόρου-Ελένης Δήμου και το “Απόψε δεν θα κοιμηθώ” το νέο σινγκλ του Γιώργου Παπαδόπουλου.

Πόσο εύκολο είναι να μετατρέπεις τα συναισθήματα σου σε λέξεις/στίχους και μετά να τα ακούς να τα τραγουδά κάποιος;
Δύσκολο δεν είναι. Το μέτρο και η ομοιοκαταληξία θέλει μια τέχνη και υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί  αλλά αυτό δεν είναι πρόβλημα. Το μεγάλο πρόβλημα είναι όταν πρέπει να ψάξεις να βρεις την ατάκα. Αυτό που ζητάνε σήμερα οι περισσότεροι καλλιτέχνες και που ζητάνε οι εταιρείες για να μπορεί ένα τραγούδι να γίνει πιο εύκολα επιτυχία. Είναι όμως μεγάλη η ικανοποίηση όταν κάτι που γράφεις μπορεί να αγγίξει, να εκφράσει ένα πολύ καθημερινό άνθρωπο.

Έχω μάθει πως είσαι και Eurovison-λογος! Έχεις ιδιαίτερη αγάπη/ενδιαφέρον για το θεσμό αυτό. Άλλωστε, έχεις γράψει και στίχους για το “Γένεσις”  του Μιχάλη Χατζηγιάννη που εκπροσώπησε την Κύπρο το 1998 και για το “Angel” του Κωνσταντίνου Χριστοφόρου που εκπροσώπησε την πατρίδα μας το 2010. Θα ήθελες να ξαναστείλεις τραγούδι σου στο θεσμό αυτό;
Δεν θα έλεγα ότι είμαι ειδικός, ούτε καν φανατικός του θεσμού. Τον αγάπησα την εποχή που η Eurovision ήταν πραγματικά μια γιορτή με διαφορετικές γλώσσες και ηχοχρώματα, με μεγάλες ορχήστρες, με κριτικές επιτροπές. Πριν το televoting , τα τσίρκο και  πριν υποκύψουν όλοι στην αγγλική γλώσσα και στην 2^η κατηγορίας σκανδιναβική ποπ. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν παρακολουθώ και σήμερα τον θεσμό. Τώρα αν θα ήθελα να ξαναστείλω;  Με επιφύλαξη ίσως το δοκίμαζα κάποια στιγμή ξανά. Το βασικό μου ερέθισμα θα ήταν ίσως μια διαφορετική συμμετοχή. Ένα καθαρά ελληνικό τραγούδι που να υπερασπίζεται τον πολιτισμό και τα ακούσματα μας μέσα στην μεγάλη γιορτή της Ευρώπης.

Πιστεύεις ότι αξιοκρατικά γίνονται οι βαθμολογίες στην Eurovision ή μήπως συμβαίνει αυτό που όλος ο κόσμος ισχυρίζεται, ότι πάει πολιτικά η ψηφοφορία;
Υπάρχουν εντελώς ορατές συμμαχίες. Αλλά δεν πιστεύω ότι έχουν κυρίως πολιτικά κριτήρια. Οι συμπάθειες και οι αντιπάθειες δημιουργούνται για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Υπάρχουν χώρες με κοινά ακούσματα και κοινή κουλτούρα. Είναι λογικό να ανταλάσσουν ψήφους μεταξύ τους. Αυτό δεν κάνει και η Ελλάδα με την Κύπρο; Δεν σημαίνει ότι υπάρχουν αόρατες δυνάμεις που μας εχθρεύονται. Είναι διαφορετικό να φανατιζόμαστε εμείς και να νομίζουμε πως στέλνουμε το σούπερ τραγούδι και διαφορετικό το τι αντιλαμβάνονται σαν καλό οι Ευρωπαίοι. Είναι υποκειμενικά τα γούστα. Πως διασφαλίζουμε ότι αυτό που στέλνουμε μας κάνει εμας πρώτα περήφανους; Αυτό πρέπει να μας ενδιαφέρει νομίζω. Η θέση δεν έχει καμία σημασία εκτός και αν έρθεις πρώτος.

Ποια η γνώμη σου για το φετινό μας τραγούδι της Εύης Αδάμου;
Μπορώ να σου πω ότι έχει τις προδιαγραφές να αρέσει. Είναι πολύ σημερινό κομμάτι. Αν προετοιμαστεί σωστά και δώσει σημασία στην σκηνική παρουσία της , η Εύη είναι φρέσκια, δροσερή και θα έχει απήχηση ιδιαίτερο στο νεανικό κοινό που ξεσηκώνεται και ψηφίζει στο televoting. Δεν είμαι σίγουρος αν με αγγίζει σαν τραγούδι… ή αν συμφωνώ με το εντελώς σκανδιναβικό χρώμα του, αλλά λογικά η Κύπρος θα πολεμήσει φέτος με καλές πιθανότητες για μια πολύ καλή θέση.

Ζήνωνα, είναι γνωστό πως σου αρέσει να βοηθά νέους καλλιτέχνες στο ξεκίνημα τους. Σου έχει τύχει να βοηθήσεις κάποιο στα πρώτα του βήματα και μετά όταν γίνει διάσημος να έχει καβαλήσει το καλάμι; Αν ναι, πως το αντιμετώπισες;
Είναι πολύ εύκολο το καβάλημα. Συμβαίνει πριν καλά καλά το καταλάβεις, ιδιαίτερα όταν γνωρίσεις την επιτυχία ή την αποθέωση σε πολύ νεαρή ηλικία και δεν έχεις τις σωστές αξίες και την αυτοπειθαρχεία να το διαχειριστείς. Και επειδή δεν θέλω να αποφύγω την απάντηση… ναι μου έχει τύχει. Δεν θα αναφερθώ σε ονόματα. Κράτησα όμως αποστάσεις έγκαιρα. Παραμένω θαυμαστής του ταλέντου και το διαχωρίζω  από την άποψη μου για τις προσωπικές συμπεριφορές και τις επιλογές τους.

Ποια η συμβουλή σου στα παιδιά που θέλουν να ακολουθήσουν καριέρα τραγουδιστή;
Σήμερα είναι η πιο δύσκολη εποχή για να είσαι καλλιτέχνης σε αυτόν τον κόσμο. Είναι πολλοί που θέλουν να γίνουν τραγουδιστές για λάθος λόγους.  Είναι πλασματική η εικόνα που δημιουργούν μέσα από τα ριαλιτυ. Είναι άγριος ο χώρος της σόουμπιζ. Θέλει θυσίες, αποδεκτές και απαράδεκτες. Δεν φτάνει μόνο το ταλέντο. Όλοι έχουν δικαίωμα όμως να προσπαθήσουν για τα όνειρα τους. Θα πρέπει να οπλιστούν με μεγάλη υπομονή, να έχουν πειθαρχεία και να είναι διατεθειμένοι να δουλέψουν σκληρά και να απελπιστούν πολλές φορές πριν καταφέρουν να πετύχουν κάτι. Υπάρχουν και οι εξαιρέσεις που τα βρίσκουν όλα εύκολα αλλά βοηθά να έχουν και ένα άλλο επάγγελμα στο μυαλό σαν εναλλακτική. Το απολύτως σίγουρο είναι ότι κανείς από τους νέους πια δεν μπορεί να ζει άνετα με χρήματα από το τραγούδι.
Σήμερα ζεις μόνιμα Λευκωσία; Ποια η σχέση σου με τη πόλη σου τη Λάρνακα;
Ζω κάπου ανάμεσα αφού μοιράζω τον χρόνο μου ανάμεσα στην Λευκωσία, αναγκαίο λόγω του επαγγελματικού μου χώρου, και στην Λάρνακα που αγαπώ. ‘Εχω το διαμέρισμα μου εδώ, επισκέπτομαι και την μάνα μου όσο πιο συχνά μπορώ. Τα Σαββατοκύριακα είναι αφιερωμένα στην Λάρνακα, σχεδόν πάντα. Μου αρέσει η πόλη μου. Οι βόλτες στους δρόμους της, ο περίπατος στην παραλία (αν και νοσταλγώ τα λιγότερα φωτισμένα και πιο ρομαντικά βράδια των Φοινικούδων που γνωρίζαμε παιδιά), ο χαρακτήρας της παλιάς Σκάλας εκεί που διατηρήθηκε, ο Άγιος Λάζαρος, η γειτονιά που πήγα σχολείο και μεγάλωσα.

Έχουμε πολλά νέα παιδιά που τραγουδούν σε διάφορα στέκκια της πόλης, Live. Τα έχεις επισκεφτεί ποτέ; (“Savino Live”, “Wanted”, “Πολιτεία”, “Barrel”, κτλ) Θα έλεγε κανείς πως η Λάρνακα έχει γεννήσει πολλά ταλέντα. Από την απόλυτη σταρ την Άννα Βίσση, μέχρι τους Γιώργο Θεοφάνους, Στέλλα Γεωργιάδου, Λούκα Γιώρκα και η λίστα μεγαλώνει αν πάμε και σε άλλες τέχνες. Ωστόσο πως βλέπεις την Λάρνακα σήμερα πολιτιστικά;
Η Λάρνακα γεννά ταλέντα και πολιτισμό ασταμάτητα. Κάποια στιγμή οφείλει ίσως να μαζέψει αυτούς τους ανθρώπους μαζί με όσους Λαρνακείς έχουν δράση μέσα στα πράγματα και να ανοίξει ένα διάλογο μαζί τους. Να τους τιμήσει αλλά και να απαιτήσει τη συμβολή τους. Κάποιοι από αυτά τα ονόματα πρέπει να έχουν να δώσουν πράγματα, αν αξιοποιηθούν με σωστές πρωτοβουλίες. Πρέπει με κάποιο τρόπο η Λάρνακα να φύγει μπροστά στα καλλιτεχνικά δρώμενα.

Βλέπουμε τους περισσότερους καταξιωμένους επαγγελματίες να “ξενιτεύονται” είτε εκτός Κύπρου, ειτε σε άλλες πόλεις, εκτός Λάρνακας. Τι χρειάζεται να γίνει για να κρατεί εντός τα παιδιά της η Λάρνακα;
Σήμερα μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο να αποφύγεις το κέντρο αν χρειάζεσαι να κρατήσεις μια καριέρα ή μια δουλειά για να επιβιώσεις. Η Λευκωσια, η Αθήνα ήταν και είναι επιλογές αναγκης για κάποια επαγγέλματα, ακόμα και για όσους αγαπούν την πόλη μας και δεν θα ήθελαν να φύγουν μακριά της. Δεν ξέρω τι ακριβώς πρέπει να γίνει αλλά ωστόσο η ερώτηση σου θα έπρεπε να αποτελεί ένα συνεχή και πραγματικό προβληματισμό για όλους όσοι είναι σε φορείς και θέσεις εξουσίας και διαμορφώνουν πολιτικές ανάπτυξης.
Τα μελλοντικά σου σχέδια/όνειρα ποια είναι; Θα ήθελες η πόλη σου να σε “εκμεταλλευτεί”, με την καλή βέβαια έννοια, στα πολιτιστικά της; Ή μήπως δεν έχεις χρόνο για κάτι τέτοιο;
Τον χρόνο τον βρίσκεις όταν υπάρξει η έντονη επιθυμία. Και η επιθυμία μπορεί να συμβεί όταν υπάρχει το κίνητρο της ουσιαστικής προσφοράς. Είμαι και εγώ εδώ αλλά δεν είμαι των δημοσίων σχέσεων και της αυτοπροβολής. Αν προκύψει κάποια πρόταση θα ήταν πολύ ενδιαφέρον για μένα αν μπορέσω από κάπου να προσφέρω. Να δώσω μια-δυό ιδέες έστω. Δεν ξέρω αν πολλοί ξέρουν ποιός είμαι και τι κάνω, αλλά η αλήθεια είναι πως ελάχιστοι  με έχουν σκεφτεί ως προς το νόημα της ερώτησης σου.

Ζήνωνα θα ήθελα να κλείσουμε με αυτό: Τι επιθυμείς να δεις στη Λάρνακα;
Ονειρεύομαι μια Λάρνακα με περισσότερο όραμα και με πιο έντονη ταυτότητα, με διεκδικητική εξωστρέφεια, με σημαντικότερο ρόλο και πιο δυνατή φωνή. Πρέπει η πόλη να μονομαχήσει με τον εαυτό της που συνήθισε και δέκτηκε τους δεύτερους ρόλους που τις επέβαλαν. Πιστεύω ότι τουλάχιστον στον πολιτισμό θα μπορούσε η πόλη να πρωταγωνιστεί. Χρειάζεται μήπως ένας ανοικτός διάλογος; Οι σημαντικοί και οι λιγότεροι σημαντικοί, οι άρχοντες και οι απλοί πολίτες να βρούν ένα τρόπο να καταθέσουν τις απόψεις σου για το πώς φαντάζονται την πόλη τους. Τα πιο ωραία πράγματα δεν γίνονται όταν μαζεύονται πολλοί πίσω από μια κοινή αγάπη και ένα κοινό όνειρο;