Προσωπικώς “Δρόμοι κι εμπειρίες”

Γράφει ο Μιχάλης Σεραφείμ

–Μπορείς να μου πεις σε παρακαλώ, ποιο δρόμο θα πρέπει να ακολουθήσω τώρα;
–Εξαρτάται πού θέλεις να φτάσεις.
–Δεν με νοιάζει και πολύ που…
–Ε, τότε δεν έχει και πολύ σημασία ποιο δρόμο θα πάρεις.
–…φτάνει να φτάσω ΚΑΠΟΥ.
 –Ε, αυτό θα γίνει σίγουρα, φτάνει να περπατήσεις αρκετά μακριά.

Αυτός ο διάλογος μεταξύ της Αλίκης και του Γάτου στην χώρα των θαυμάτων ζωντανεύει στην πραγματική ζωή κάθε φορά που βρίσκουμε μπροστά μας διλήμματα. Τι πρέπει να κάνω τώρα; Τι θα έκανε ο τάδε; Μήπως να ρωτήσω κάποιο άλλο να με βοηθήσει να αποφασίσω; Κάθε φόρα καλούμαστε να απαντήσουμε το ίδιο ερώτημα. Ποιο δρόμο πρέπει να πάρω; Και η δυσκολία βρίσκεται στο ότι για να απαντηθεί αυτό το ερώτημα, πρέπει να απαντηθεί πρώτα ένα άλλο ποιο δύσκολο και όχι και τόσο ξεκάθαρο. Πού θέλω να φτάσω; Πόσοι μπορούν να απαντήσουν σε αυτή την ερώτηση χωρίς να κολλήσουν λίγη ώρα πριν αρχίσουν να απαντούν διάφορα και ίσως αντιφατικά μεταξύ τους πράγματα.

Θέλω να γίνω εισοδηματίας.

Θέλω να ταξιδέψω.

Θέλω να ζήσω στο εξωτερικό.

Θέλω να κάνω σπίτι, οικογένεια, ησυχία.

Θέλω να γίνω γιατρός, μηχανικός, επιστήμονας, ζωγράφος, μουσικός, ηθοποιός, διάσημος, ποδοσφαιριστής, επιχειρηματίας κλπ.

Θέλω πάρτι, γνωριμίες, φασαρία, δράση.

Κάποιος που μπορεί να απαντήσει αμέσως και να είναι σίγουρος για την απάντηση του, είναι ένα άτομο με στόχους, προσήλωση σε αυτούς και καθημερινά κάθε του πράξη είναι ένα βήμα προς αυτό το στόχο. Άρα, αυτό το άτομο μάλλον δεν δυσκολεύεται ιδιαίτερα μπροστά σε τέτοια διλήμματα. Γνωρίζοντας το πού θέλει να φτάσει, σε κάθε απόφαση ζωής που παίρνει προσπαθεί να δει κατά πόσο αυτή εξυπηρετεί τον στόχο του. Και άρα κοιμάται ήσυχος.

Κάποιος που δεν μπορεί να απαντήσει αμέσως ή ξεκάθαρα αυτή την ερώτηση, δεν σημαίνει απαραίτητα πως δεν έχει στόχους. Ίσως αυτός να είναι ένα άτομο που θέλει να κάνει τόσα πολλά πράγματα που δεν έχει ακόμη κατασταλάξει σε ένα και μοναδικό στόχο. Μπροστά σε ένα δίλημμα αυτό το άτομο μπορεί να κάνει ώρες μέχρι να αποφασίσει, να αλλάξει είκοσι φορές απόφαση, να μην κοιμάται για δέκα μέρες μέχρι να σιγουρευτεί ότι πήρε τη σωστή απόφαση ή μέχρι να ξεχάσει το αρχικό δίλημμα αφού εν τω μεταξύ προέκυψαν 4-5 καινούρια!

Επίσης, υπάρχουν και τα άτομα που πραγματικά δεν προβληματίζονται ιδιαίτερα σε τέτοια διλήμματα. Αυτοί είναι οι cool τύποι και τύπισσες, που είναι πραγματικά «μουσσιαμάδες», και ότι φέρει στο δρόμο τους η ζωή το χειρίζονται ανάλογα τη στιγμή που προκύπτει χωρίς οποιοδήποτε  προβληματισμό για το μέλλον ή για τυχόν συνέπειες που μπορεί να προκύψουν. Τέλος, πιστεύω πως αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να τα έχει όλα το ίδιο το ίδιο άτομο σε διαφορετικές φάσεις της ζωής του. Όπως τουλάχιστον είδα στις δικές μου προσωπικές στιγμές, αλλά και φίλων και συγγενών, ο «μουσσιαμάς» επικρατεί στα μαθητικά και τα φοιτητικά χρόνια ενώ οι άλλοι δυο τύποι εναλλάσσονται ανά τακτά διαστήματα σε μεταγενέστερο στάδιο.

Η ουσία που θέλω να θίξω πριν αρχίσω να κουράζω, είναι ότι μπροστά σε διλήμματα, δεν πιστεύω πως υπάρχουν λάθος ή σωστές αποφάσεις. Καλό είναι κάποιος να αναλύει τα δεδομένα που έχει εκείνη τη στιγμή μπροστά του και βάσει αυτών να πορεύεται. Δεν είναι καλό, νομίζω, η υπερβολική ή η καθόλου σκέψη πριν κάποια απόφαση, αλλά και όταν αυτό συμβαίνει καλό είναι να μην υπάρχουν πολλές τύψεις ή μετάνοιες (ελληνιστί regrets) αφού το μόνο χρήσιμο σε τέτοιες περιπτώσεις είναι να μην επαναλαμβανόμαστε σε παρόμοιες περιπτώσεις στο μέλλον και όχι να αναλωνόμαστε με σκέψεις του στυλ αν δεν έκανα έτσι τότε, τα πράγματα θα ήταν καλύτερα.

Εξάλλου καλύτερα απ’ όλους μας, το είπε ο Καβάφης:
Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη.
Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Aλλά μη βιάζεις το ταξίδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·
και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί,
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.

Απλά ζωή λοιπόν. Όποιο δρόμο και αν διαλέξεις, ο προορισμός είναι ο ίδιος. Οι εμπειρίες είναι η ουσία της ζωής μας, οι επιτυχίες μας, οι αποτυχίες μας, οι άνθρωποι μας, οι δικές μας αποφάσεις.