H συνέντευξη με τον Μάριο Διανέλλο, του “1900 Art Cafe”, συμπεριλάμβανε τα πάντα: καταπληκτικό κρασί, κουβέντες για το Παρίσι, για τον διάσημο βραβευμένο με όσκαρ ηθοποιό, John Hurt, που επισκέπτηκε το “1900 Art Cafe”, για δεκάδες διάσημους καλλιτέχνες που αγάπησαν το στέκκι αυτό, για αρκετούς άλλους διάσημους που έκαναν παρουσιάσεις δίσκων στο 1900 (όπως η Άλκηστη Πρωτοψάλτη), για άλλους που έπαιξαν μουσική εκεί (Αλκίνοος, Ross Daly), για μερικούς που το είχαν ως αγαπημένο μέρος όταν επισκέπτονταν την Κύπρο (Μαρίζα Κωχ, Γιάννης Γλέζος, Κατερίνα Δανδουλάκη, Καίτη Παπανίκα, και πολλοί άλλοι). Πώς να γίνει κατορθωτό να πούμε όλα όσα πρέπει, για το πρώτο Art Cafe της Λάρνακας, που σήμερα είναι 19 ετών, σε μία μόνο συνέντευξη; Για ένα χώρο που πολλά περιοδικά σε Κύπρο και εξωτερικό κάνουν, συχνά, αφιερώματα; Για ένα στέκκι που μέχρι και τηλεοπτικά κανάλια έχουν κάνει ολόκληρες εκπομπές για την ιστορία του και το εντυπωσιακό και κουλτουριάρικο περιβάλλον του; Δύσκολο έργο να πεις όλα όσα πρέπει για το 1900 σε μία και μόνο συνέντευξη. Κι ο Μάριος Διανέλλος με τις καταπληκτικές διηγήσεις του, κάνει το έργο δυσκολότερο!
Της Γιώτας Δημητρίου
Επειδή οι κουβέντες του Μάριου Διανέλλου είναι πολύ πιο σημαντικές κι ομορφες, από τις δικές μου ερωτήσεις, παραθέτουμε μόνο τις απαντήσεις του, παραλείπωντας τις ερωτήσεις:
“Το 1900 ήταν παλιό αρχοντικό, του 1887 και ανήκε στον πρώτο πρέσβη της Ιταλιας, τον Μαντοβάνη και ανήκει ακόμα στην οικογένεια Μαντοβάνη. Πριν 19 χρόνια μαζί με τη σύζυγο μου φτιάξαμε αυτό το χώρο, το “1900 Art Cafe”. Το πρώτο Art Cafe στη Λάρνακα! Ήταν πολύ δύσκολο όταν ξεκινούσαμε, αφού όλη η κίνηση, τότε, πήγαινε στα μαγαζιά στο Δρόμο Λάρνακας- Δεκέλειας. Για να φανταστείς, τότε βάζαμε καρέκλες και τραπεζάκια μέσα στο δρόμο, αφού δεν περνούσαν καθόλου αυτοκίνητα από εδώ. Κι αν περνούσε κανένα αυτοκίνητο, έπαιρναν οι πελάτες την καρέκλα και το τραπεζάκι τους, έκαναν τόπο να περάσει το αυτοκίνητο και τα ξαναέβαζαν μέσα στο δρόμο! Τα πρώτα τρία χρόνια οι περισσότεροι πελάτες μας ήταν Λευκωσιάτες”.
“Έρχονται όλες οι ηλικίες στο 1900. Μας έχει τύχει σε ένα τραπεζάκι να κάθονται οι γονείς και λίγο πιο κάτω ο γιος με τη παρέα του. Δεν υπάρχουν ηλικίες! Άλλωστε, μην ξεχνάς ότι το 1993 όταν άνοιγε το “1900 Art Cafe” είχαμε θαμώνες κάποιους φοιτητές, οι οποίοι σήμερα είναι γονείς. Πολλοί από αυτούς ακόμα έρχονται!”
“Καταρχάς να πούμε πως είναι ένας χώρος που όταν έρθει ο άλλος θα ακούσει και δύο φιλικές κουβέντες από το προσωπικό του 1900. Από όλους μας. Επίσης όλο το προσωπικό μιλά ελληνικά (κάτι που όσο πάει γίνεται όλο και πιο σπάνιο στα περισσότερα στέκκια, δυστυχώς. Αλλά, είναι άλλο κεφάλαιο αυτό). Διότι εμάς μας ενοχλεί όταν πηγαίνουμε σε κάποιους χώρους, να καθόμαστε με τις ώρες και να φύγουμε σαν ξένοι. Γι αυτό το προσωπικό εδώ είναι φιλικό, μιλά με όλους. Ενδέχεται ένας πελάτης να έρθει και να μην έχει όρεξη για κουβέντα. Θα το καταλάβουμε και θα τον αφήσουμε στην ησυχία του. Όταν κάνεις 1-2 ερωτήσεις στον άλλο, ανάλογα με το πώς θα απαντήσει, γνωρίζεις αν έχει όρεξη για κουβέντα ή όχι. Άλλωστε, είναι σημαντικό να νοιώθει ο άλλος άνετα σε ένα χώρο. Αν έχει όρεξη για κουβέντα να μπορεί να κουβεντιάσει, αν έχει όρεξη να πιει το ποτό του και να μην μιλά σε κανένα, να μπορεί να το κάνει. Ξέρεις, σε ένα από τα ταξίδια μου στο Παρίσι, το οποίο επισκέπτομαι συχνά, είχα πάει σε ένα μπαράκι το οποίο μου είχαν συστήσει καποιοι Γάλλοι φίλοι. Ξαφνικά εκεί που έπινα το ποτό μου, σταματά μια μεγάλη μοτοσυκλέτα έξω από το μπαράκι και κατεβαίνει ο Johnny Depp μαζί με την Vanesa Paradis. Ξέρεις τι έκαναν οι θαμώνες του μπαρ; Ούτε καν ασχολήθηκαν με το διάσημο ζευγάρι. Όχι επειδή ήθελαν να τον σνομπάρουν, αλλά επειδή το σεβάστηκαν και δεν ήθελαν να το ενοχλήσουν ούτε με αδιάκριτα βλέμματα, ούτε με αυτόγραφα κτλ. Τέτοιες συμπεριφορές δείχνουν και κουλτούρα και πολιτισμό”.
“Το 1900 διαθέτει 85 ειδών μπύρες, οι περισσότερες από το Βέλγιο, τις οποίες εισάγουμε εμείς, 100 ειδών κρασιά, 130 ειδών ουϊσκι. Πολύ μεγάλη ποικιλία. Αρκετοί με ρωτούν, μα γιατί φέρνεις τόσο μεγάλη ποικιλία; Επειδή για κάθε ποτό υπάρχει ο πελάτης του. Νοιώθω πολύ όμορφα όταν έρθει πελάτης, Κύπριος ή ξένος και με ρωτά διστακτικά, μήπως έχεις αυτή την μπύρα; κι ενώ περιμένει να απαντήσω όχι τον εκπλήσσω με ένα ναι” Επίσης, σερβίρουμε και σούπα εδώ κάτω στο μπαράκι. Επίσης, πάνω στο εστιατόριο η ποικιλία στο μενού είναι πλούσια!
“Το μικρό δωμάτιο που ονομάσαμε Jack Daniel’s ήταν το πλυσταριό του σπιτιού, όπου εκεί έμενε το υπηρετικό προσωπικό του παλιού αυτού αρχοντικού. Σήμερα, το μικρό αυτό δωμάτιο είναι ειδικό για τα διάφορα events που γίνονται στο 1900. Συχνά το κλείνουν πελάτες μας για να κάνουν κάποιο private πάρτυ, εκδήλωση, κτλ”
“Όταν πρωτοξεκινήσαμε διοργανώναμε βραδιές μουσικής, θεατρικών παραστάσεων, εκθέσεις ζωγραφικής, διαλέξεις για χαρακτική, βραδιές ποίησης, βραδιές Καραγκιόζη και οποιαδήποτε πολιτιστική εκδήλωση μπορείς να φανταστείς. Θυμάμαι όταν τραγούδησε εδώ ο Ross Daily είχε προβληθεί η βραδιά και από τηλεοπτικό κανάλι. Δεν είχαμε πολλούς Σκαλιώτες πελάτες τότε, οι περισσότεροι ήταν Λευκωσιάτες. Μετά άρχισαν να έρχονται και οι Σκαλιώτες. Ακόμα είμαστε ανοικτοί σε προτάσεις,για πολιτιστικές εκδηλώσεις, αλλά αντιλαμβάνεστε ότι πρέπει να είναι κάτι που θα ταιριάζει με το ύφος του 1900”
“Γυρίστηκε μια μικρή ταινία εδώ στο “1900 Art Cafe”, η οποία προβάλλεται κάθε Απρίλη στη πορεία Χριστοδούλας, από τον Αντικαρκινικό Σύνδεσμο”.
“Έχουμε πάρα πολλούς τουρίστες πελάτες. Η καλύτερη ανταμοιβή για μας, είναι όταν φεύγουν από εδώ οι πελάτες (Κύπριοι ή ξένοι) και τους αρέσει τόσο πολύ ώστε το διαφημίζουν από στόμα σε στόμα και σε άλλους”. Δεν έβαλα ποτέ διαφήμιση σε κάνενά ΜΜΕ, αλλά είναι γεγονός πως πολλά περιοδικά τόσο στη Κύπρο όσο και στο εξωτερικό έχουν κάνει αφιερώματα στο 1900. Το ΡΙΚ έκανε αφιέρωμα στα πόστερ που έχουμε βάλει στους τοίχους του εστιατορίου. Είναι πόστερ από διάφορες εκδηλώσεις που γίνονταν κατά καιρούς στη Λάρνακα”
“’Έχουν επισκεφτεί πολλοί διάσημοι ηθοποιοί και τραγουδιστές το “1900 Art Cafe”. Γιώργος Νταλάρας, Κάτια Δανδουλάκη, Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Μαρίζα Κωχ, Γιάννης Γλέζος. Ζωγράφοι, χαράκτες, πολλά ονόματα….Τους περισσότερους έχουμε τις φωτογραφίες τους (θα τις δείτε ανεβαίνωντας τις σκάλες για το εστιατόριο) μαζί με τις αφιερώσεις που έκαναν στο “1900 Art Cafe”. Επίσης, ο βραβευμένος με όσκαρ ηθοποιός John Hurt (“Elephant Man”, “The Lord of the rings” κτλ) έχει επισκεφτεί το 1900, καθόταν εδώ κι έπινε τα ποτά του, κουβεντιάζαμε και όπως βλέπεις έχουμε και την φωτογραφία που έβγαλε μαζί μας, κατά την επίσκεψη του στο 1900.”
“Μου είχε κάνει εντύπωση όταν δύο ξένοι Αυστριακοί ήρθαν και είχαν την κάρτα μας. Τους ρώτησα που την βρήκα και μου είπαν ότι ο υπάλληλος στη τράπεζα στην Αυστρία όταν τους ρώτησε που θα πάνε διακοπές και του απάντησα “Λάρνακα, στη Κύπρο” τους έδωσε την κάρτα του 1900 και τους εισηγήθηκε να έρθουν εδώ για ποτό”.
“Θυμάμαι είχαμε δυο Ελβετούς πελάτες οι οποίοι μας είχαν ρωτήσει αν έχουμε σοβαρό πρόβλημα τζόγου στην Κύπρου, επειδή τους είχε κάνει εντύπωση που όλοι στις καφετέριες παίζουν χαρτιά! Δεν γίνεται να πηγαίνεις με την παρέα σου για καφέ, ή ποτό και να παίζεις συνέχεια χαρτιά.
“Κάτι άλλο που έχω παρατηρήσει είναι το εξής: στη πόλη μας, τυχαίνει πολλές φορές να επισκέφτώ άλλα μπαράκια. Πάω, με χαιρετά αρκετός κόσμος που με γνωρίζει και κάθομαι μόνος μου στο μπαρ. Στο Παρίσι μου έχει τύχει να είμαι μόνος μου σε μπαρ και να έρθει κάποιος από μια παρέα να μου πει “αν είσαι μόνος σου και αν θέλεις, έλα στην παρέα μας”. Στη Λάρνακα δεν έχουμε αυτή την φιλικότητα με τον διπλανό μας κι ας τον γνωρίζουμε! Δεν γίνεται ρε παιδιά!”
“Το αγαπημένο μου εστιατόριο στο Παρίσι είναι το Marcel το οποίο ανήκει σε ένα καταπληκτικό κύριο, τον Marcel. Τα Σαββατοκύριακα είναι κλειστό, είναι πάντα γεμάτο και πολύ μικρό με μόνο δέκα τραπεζάκια. Μια μέρα είχα βρει δυο πελάτες μου στο Παρίσι και προσφέρθηκα να τους πάω για φαγητό στον Marcel. Έκανα την κράτηση, γιατί όπως σας είπα είναι πάντα γεμάτο και πήγαμε. Οι δυο Κύπριοι πελάτες μου, ήθελαν να φύγουν με το που αντίκρυσαν το χώρο. Ξέρετε γιατί; Επειδή τα τραπεζάκια είναι σχεδόν κολλημένα το ένα με το άλλο. “Μα θα ακούνε τι θα λέμε” μου είπαν. Έκπληκτος τους απάντησα “μα εμείς μιλάμε Κυπριακά και εδώ είναι Παρίσι”. Αυτό που θέλω να πω, είναι πως η κουλτούρα του Κύπριου έχει το κουτσομπολιό. Πώς να καθήσεις δίπλα από άλλους; Θα ακούνε τα κουτσομπολιά σου! Αν το εστιατόριο του Marcel, που είναι τόσο πετυχημένο, βρισκόταν στην Κύπρο θα είχε κλείσει σε ένα μήνα! Επειδή δεν θα μπορούσε ο Κύπριος να κάθεται δίπλα από άλλους και να μιλά (ή καλύτερα να κουτσομπολεύει)! Δυστυχώς έχουμε πολλά κόμπλεξ ως Κύπριοι”
“Αγαπώ τις υπαίθριες αγορές. Δεν μιλώ για ρούχα. Μιλώ για τις αγορές που συναντάμε στο εξωτερικό με φρούτα, αντίκες, κτλ. Το Παρίσι, η Ρώμη, το Βερολίνο, η Βαρκελώνη και τόσες άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις έχουν υπαίθριες αγορές όπου μπορείς να βρεις τα πάντα και στην Λάρνακα δεν έχουμε μια τέτοια αγορά. Θα μπορούσαμε. Θα έκανε την διαφορά. Θα έδινε άλλο χρώμα στη πόλη!”
“Η Λάρνακα χρειάζεται μια Πανεπιστημιακή Σχολή, για να δώσει ζωή στη πόλη. Αυτό έχει συμβεί και σε άλλες πόλεις της Ευρώπης οι οποίες δεν είχαν ζωή και μέτα από μια Πανεπιστημιακή Σχολή αναστήθηκαν! Γιατί το καλοκαίρι, τα Χριστούγεννα και το Πάσχα που έρχονται οι φοιτητές να αποκτά ζωή η πόλη και τον υπόλοιπο χρόνο να κοιμάται; Αν αποκτήσει φοιτητές η Λάρνακα, θα αποκτήσει ζωή. Μιλάμε για κανονικό Πανεπιστήμιο, στο κέντρο της πόλης, που να δίνει την ευκαιρία σε Κύπριους και ξένους φοιτητές να σπουδάζουν εδώ και να κινούνται μέσα στη πόλη δίνοντας της ζωή! Να ενοικιάζουν διαμερίσματα στη πόλη οι φοιτητές!”
“Ο δρόμος έξω από το 1900 λεγόταν “πλακωτά” τα παλιά χρόνια επειδή εδώ ήταν πλακόστρωτο. Έχω κάνει εισήγηση στο Δημαρχείο να ξαναγίνει πλακώστρο και ας περνούν αυτοκίνητα. Είναι σημαντικο να διατηρούμε την ιστορία της πόλης μας. Προχωρώ και πάω μπροστά δεν σημαίνει διαγράφω την ιστορία. Η Λάρνακα έχει πλούσια και όμορφη ιστορία και οφείλουμε να την διατηρήσουμε”.
“Η σύζυγος μου, Μαρία Πύργου ειναι ζωγράφος, ήταν η πρώτη ιδιοκτήτρια γκαλερί στη Λάρνακα, είχε φτιάξει την “Έκφραση”. Η κόρη μου, η Αθηνά, έχει τελειώσει σχολή καλών τεχνών στην Ιταλία και συνέχισε της σπουδές της στην ιστορία της τέχνης στην Ισπανία, αργότερα συνέχισε στο Λονδίνο το μεταπτυχιακό της. Σήμερα εργάζεται ως στυλίστρια στα περιοδικά του Φιλελεύθερου, ενώ πρόσφτατα άνοιξε και το δικό της κατάστημα με vintage ρούχα στη Λευκωσία. Εγώ είχα δουλέψει για χρόνια ως δημοσιογράφος. Δούλεψα 25 χρόνια στην εφημερίδα και 15 στο ραδιόφωνο. Δεν ήμουν σαν τον αδελφό μου, τον Γιάννη Διανέλλο, ο οποίος κάνει ψυχαγωγική εκπομπή στο Radio FM. Εγώ έκανα ενημερωτικές εκπομπές με ειδησεογραφία, έγραφα ειδήσεις και κοινωνικά θέματα. Κάποια στιγμή όλα αυτά τα αρνητικά που αναγκάζεσαι να μαθαίνεις και να βλέπεις κάνοντας μια τέτοια δουλειά με έκαναν να θέλω να αποχωρήσω από το επάγγελμα.Η δημοσιογραφία τότε με τη δημοσιογραφία σήμερα, έχουν πολλές διαφορές. Τότε ο δημοσιογράφος έψαχνε την είδηση, την κυνηγούσε. Σήμερα την βρίσκουν έτοιμη, την αντιγράφουν. Επίσης τότε δεν άκουγες παντού τις ίδιες ειδήσεις και τα ίδια πράγματα. Ήταν άλλο είδος δημοσιογραφίας, με ουσία. Τώρα……”
“Πριν το 1900, είχα δικό μου διανυχτερεύων βιβλιοπωλείο, στην πρώην στοά Δημητρίου που σήμερα έχει μετανομαστεί σε στοά Αγίου Αντωνίου. Μιλάμε για την εποχή 1987-1993. Ήταν ένα βιβλιοπωλείο χωρίς είδη γραφικής ύλης κτλ. Πωλούσε μόνο λογοτεχνικά βιβλία! Δεν νομίζω να υπήρξε άλλο διανυχτερεύων βιβλιοπωλείο σε ολόκληρη τη Κύπρο. Έρχονταν φίλοι, πίναμε και τα ποτά μας. Αλλά κέρδος δεν υπήρχε. Οπόταν αναγκάστηκα να το κλείσω. Το 1900 άνοιξε ακριβώς επειδή σκεφτήκαμε με τη σύζυγο μου ότι ήταν καλή ιδέα να φτιάξουμε ένα στέκκι να έρχονται όλοι εκείνοι οι φίλοι μας που μας επισκέπτονταν στο βιβλιοπωλείο…”
“Η σχέση μου με το Παρίσι κρατάει χρόνια και είναι ερωτική σχέση, θα έλεγα. Αγαπώ το Παρίσι. Έχω ταξιδέψει πολύ στην Ευρώπη. Έχω μείνει στη Σεβίλλη 4 μήνες, έχω πάει παντού. Όταν ήμουν φοιτητής το 1977-1978 είχα πάει για πρώτη φορά στο Παρίσι και από τότε πάω 3-4 φορές τον χρόνο. Ταξιδεύω και σε άλλες χώρες, αλλά το Παρίσι είναι για μένα ένας σταθερός προορισμός, σα δεύτερο μου σπίτι. Μένω πάντα στην ίδια περιοχή, στη Mont Parnese. Οι φίλοι μου που ζουν στο Παρίσι μου λένε πως δεν είμαι τουρίστας πια, αλλά Παριζιάνος, αφού δεν πάω πλεόν στα γνωστά αξιοθέατα (Λούβρο, Ασπίδα του Θριάμβου, Πύργος του Άϊφελ, κτλ). Γυρίζω σε διάφορες μικρές γειτονιές…..”