(Αντι)γράφει ο Μιχάλης Σεραφείμ
Λόγω υπερβολικής κούρασης και προσωπικών τρεχαμάτων (μέγιστης σημασίας), αυτή τη βδομάδα αντί να γράψω κάτι για την νίκη του Ολυμπιακού στο Final-4 της Κωνσταντινούπολης (όπως θα ήθελα), παραθέτω ένα κομμάτι από την ανάλυση του Αντώνη Καρπετόπουλου από το άρθρο «Το δάκρυ του δέους» που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Sportday στις 15/5/2012.
Στο άρθρο τονίζεται η ανάγκη να υπάρχει στον αθλητισμό η ύπαρξη σχεδιασμού από πλευράς διοίκησης και τεχνικής ηγεσίας, και η ανάγκη να υπάρχει πίστη σε αυτό το σχέδιο από τους αθλητές:
Για περισσότερα από τριάντα πέντε λεπτά το ματς του Ολυμπιακού με την πανίσχυρη ΤΣΣΚΑ θύμιζε παιχνίδι μεταξύ αντρικής ομάδας και ομάδας Νέων.
Οι άντρες Ρώσοι ήταν πιο δυνατοί, πιο ψηλοί, πιο γρήγοροι, πιο πολλοί: όποιος έμπαινε είχε να διηγηθεί θριάμβους και κατορθώματα. Οι νέοι του Ολυμπιακού κοιτούσαν τον Σπανούλη ελπίζοντας σε κάποιο ταχυδακτυλουργικό τρικ ή καμάρωναν για τον Παπανικολάου που μαχόταν μόνος του για να δώσει στην ήττα τον χαρακτηρισμό αξιοπρεπής. Οταν η διαφορά πήγε στους 19 πόντους (χωρίς μάλιστα η «αιμοβόρα αρκούδα» ΤΣΣΚΑ να ρισκάρει ή να επιτεθεί με πάθος), η εντύπωση όλων ήταν ότι το ματς τελείωσε: όποιος υποστηρίζει το αντίθετο είναι ή τρελός ή ψεύτης. Ακόμα κι ο τίμιος λιμενεργάτης Ντόρσεϊ, που αντιλαμβάνεται το μπάσκετ ως μια σειρά από πράξεις ηρωισμού, μένοντας καρφωμένος στον πάγκο έμοιαζε εκτός κλίματος: η δοκιμασία είχε αποδειχτεί απαγορευτική για όλους. Και τότε συνέβη κάτι, που πιθανότατα σε αυτή τη ζωή δεν θα ξαναδούμε ποτέ: ένα θαύμα.
Θύμηση
Στην εποχή μας έχουμε συνηθίσει να χρησιμοποιούμε τις λέξεις τόσο άστοχα ώστε στο τέλος οι έννοιες γίνονται πληθωριστικές: τα σημαντικά φθίνουν. Δίνουμε εύκολα το χαρακτηρισμό «αριστούργημα», θεωρούμε «μεγαλειώδες» ό,τι απλά ξεφεύγει από τις συνηθισμένες νόρμες, κρίνουμε μοναδικό οτιδήποτε δεν θυμόμαστε ή δεν μπορούμε να συγκρίνουμε με πολλά άλλα υπαρκτά και ανάλογα. Φυσικά πληθωρίσαμε και τα θαύματα: είδαμε και διαβάσαμε για τόσα πολλά, ώστε στο τέλος και των αληθινών την αλήθεια πάψαμε να κατανοούμε. Ομως αυτό που έγινε στην Κωνσταντινούπολη ήταν αληθινό θαύμα και έτσι πρέπει να το θυμόμαστε.
Αφήγηση
Η νίκη του Ολυμπιακού δεν έχει εξήγηση ακριβώς γιατί δεν υπάρχει καμία αφήγηση που να μπορεί να λειτουργήσει λύνοντας απορίες: χιλιάδες άνθρωποι μπορούν να εξηγήσουν γιατί ο Ολυμπιακός δεν μπορούσε να κερδίσει την ΤΣΣΚΑ – κανείς δεν μπορεί να είναι πειστικός όταν αναφέρεται στο πώς την κέρδισε. Πόσο μάλλον όταν ξαναβάζει στη σειρά τα επεισόδια της περιπέτειας του ματς τότε είναι που αληθινά βραχυκυκλώνει! Ο Ολυμπιακός κέρδισε με μηδέν πόντους από τους τρεις Αμερικανούς του. Κέρδισε με μηδέν πόντους του Σπανούλη στο τελευταίο δεκάλεπτο. Κέρδισε με τον Πρίντεζη να πετυχαίνει το πρώτο του καλάθι 11 λεπτά πριν το τέλος. Κέρδισε χωρίς να είναι αλάνθαστος στις βολές (κάθε άλλο…), χωρίς να έχει εξαιρετικά ποσοστά στα σουτ του, χωρίς να έχει φθείρει τα αστέρια των Ρώσων με φάουλ. Όλα αυτά μεταφέρουν την όποια προσέγγιση του θριάμβου του στον τομέα της μεταφυσικής: ανάλυση δεν μπορεί να γίνει.
Πίστη
Όλες σχεδόν οι θρησκείες έχουν ως κοινό γνώρισμα την πίστη σε υπερφυσικά γεγονότα (σε θαύματα, δηλαδή), των οποίων οι ερμηνείες ποικίλλουν ανάλογα με το πολιτισμικό ή κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εμφανίζονται. Το θαύμα είναι εν τέλει απόδειξη πίστης: υπάρχει γιατί το ανεξήγητο καναλίζεται στη δική σου σκέψη και γίνεται φυσιολογικό. Κάτι τέτοιο συνέβη και με τον Ολυμπιακό στην Πόλη: η πίστη ήταν το ζητούμενο. Θα ‘λεγα ότι στην προκειμένη περίπτωση η ομάδα είχε πίστη πιο μεγάλη από τον κόσμο της. Ο κόσμος του Ολυμπιακού έζησε αυτή την κατάθεση ψυχής και πλέον μπορεί να πιστέψει! Μπορεί πρώτα από όλα να βάλει στο μυαλό του ότι οι επιτυχίες δεν είναι συνώνυμο του μπάτζετ και της σπατάλης, αλλά αποτέλεσμα δουλειάς. Μιας δουλειάς που, αν γίνει σωστά, οδηγεί απευθείας σε θαύματα!
Δάκρυ
Φέτος η ομάδα μπάσκετ του Ολυμπιακού πορεύτηκε σχεδόν μόνη. Κανείς σχεδόν δεν την πίστευε και η απώλεια του περσινού πρωταθλήματος είχε εξελιχτεί σε πληγή που παραλίγο τον Ολυμπιακό να τον σκοτώσει. Απέναντι στο θαύμα της Πόλης είμαι βέβαιος πως πολλοί οπαδοί δάκρυσαν μετά το λυτρωτικό ξέσπασμα που ακολούθησε το καλάθι του Πρίντεζη: άλλοι έκλαψαν από χαρά, άλλοι από τη συγκίνηση, άλλοι από θαυμασμό απέναντι σε κάτι αληθινά σπουδαίο – όλοι ωστόσο ξόδεψαν ένα δάκρυ νιώθοντας δέος. Αυτό το δάκρυ –ομολογία καθαρής πίστης και συγγνώμης– είναι ο λόγος να υποστηρίζεις μια ομάδα που μπορεί να μεγαλουργεί κόντρα και στα δικά σου πιστεύω. Ο Ολυμπιακός έγινε Θρύλος ξανά, μυστηριακά και ανεξήγητα, ένα βράδυ ενός Μάη, γιατί οι οπαδοί του, αδυνατώντας να βρουν λόγια να ευχαριστήσουν την ομάδα τους, απλά δάκρυσαν…