Γράφει η Ελένη Μωυσέως
Απόφοιτος Παντείου Πανεπιστημίου, Διεθνών Ευρωπαϊκών Σπουδών
Εmail: elenicymois@yahoo.gr
Για μια ακόμη φορά θα ξεφύγουμε λίγο από τη λογική συνέχεια των προηγούμενων άρθρων, αλλά αυτή άλλωστε είναι και η δουλειά ενός διεθνολόγου. Να συνδυάζει με βάση την ιστορική εμπειρία του διεθνούς συστήματος το παρών, αλλά και να αναλύει τα καινούρια φαινόμενα, αν και τέτοια φαινόμενα είναι δύσκολο να υπάρξουν σε ένα σύστημα όπου τα επιμέρους στοιχεία του (κράτη), δεν αλλάζουν από τα συμφέροντά τους μόνο τις τακτικές για την καλύτερη εξυπηρέτησή τους.
Θα προσπαθήσω να κάνω μια πολύ μικρή τοποθέτηση όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη έπαιξαν ρόλο προς την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση. Ο Kenneth Waltz στο βιβλίο του “Theory of International Politics” γράφει «η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία, υπó τη σκιά των υπερδυνάμεων, διαπίστωσαν γρήγορα πως ο πόλεμος μεταξύ τους είναι αντιπαραγωγικός και σύντομα άρχισαν να πιστεύουν πως είναι επίσης αδύνατος. Επειδή η ασφάλεια όλων βασιζόταν στις επιλογές άλλων και όχι στις δικές τους, ήταν εφικτό να γίνουν ενοποιητικά βήματα».
Η Γερμανία προσπάθησε πολλές φορές να ηγεμονεύσει της Ευρώπης με αποτυχία. Στο προηγούμενο άρθρο αναφέρθηκε πως ο Υπουργός Προπαγάνδας του Χίτλερ εξηγούσε τον β παγκόσμιο πόλεμο ως ένα πόλεμο που γίνετε για την Ευρώπη. Η συναίνεση των Γερμανών σε κάθε λογής ευρωπαϊκού θεσμού και συνθηκών έγινε ώστε να μην προκαλέσει τις ανησυχίες των υπόλοιπων χωρών της ευρωπαϊκής ηπείρου κάτι που θα της οδηγούσε σε συμμαχίες εναντίον της. Έπλευσε με τα νερά τους καθυσηχάζοντας τις. Οι υπόλοιπες, κυρίως η Γαλλία, η οποία είχε σχεδόν αποκλειστικά, τις πρωτοβουλίες για ενίσχυση των ευρωπαϊκών δομών προσπαθούσε μέσω μιας θεσμικής οργάνωσης να έχει τον έλεγχο της Γερμανίας. Το 1980 ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Βέρνερ σε συζήτηση για την ευρωπαϊκή άμυνα είπε ««Το ζήτημα είναι πως για να συμβεί αυτό η Γερμανία πρέπει να είναι τόσο δυνατή που να την φοβάται η Σοβιετική Ένωση αλλά και τόσο αδύναμη ούτως ώστε να μην την φοβάται το Λουξεμβούργο».
Η νομισματική ένωση δεν κατάφερε να σκεπάσει τον γίγαντα ίσως και να τον ξύπνησε. Πώς θα ήταν δυνατόν σε μια Ευρώπη ΟΧΙ των λαών ΑΛΛΑ των κρατών που εξυπηρετούν με τα ιστορικά παραδείγματα τα εθνικά τους συμφέροντα , η οικονομία να έμενε σε τεχνοκρατικό επίπεδο μακριά από τις εθνικές επιταγές. Η Γερμανία ως το πιο πλούσιο κράτος έδινε και τα πιο πολλά χρήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση όπου η τελευταία μέσα από τα διάφορα διαρθρωτικά της προγράμματα τα έδινα λεφτά ως επί των πλείστων στα οικονομικώς ασθενέστερα κράτη. Και ακριβώς σε αυτό το σημείο είναι που προασπίζετε η Γερμανία τις πολιτικές λιτότητας τους κατηγορώντας τα κράτη που προσφεύγουν για βοήθεια για απερισκεψίες των κυβερνήσεων και λανθασμένα οικονομικά μοντέλα. Ναι στην Κύπρο συμμετέχουν η ΕΚΤ,η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΔΝΤ αλλά όλοι ξέρουν πως χωρίς τη συναίνεση της Γερμανίας και χωρίς την οικονομική της βοήθεια τίποτα δεν προχωρά. Αυτό ως απάντηση στον Υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας όταν δήλωσε προ ημερών ότι όλες οι χώρες παρευρίσκονταν στο eurogroupκαι δεν καταλάβαινε γιατί ο κόσμος της Κύπρου ρίχνει όλες τις ευθύνες στην χώρα του. Είναι επίσης γεγονός ότι οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης αντιμετωπίζουν προβλήματα αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι μέσα σε αυτές είναι και οι χώρες που παραδοσιακά εξισορροπούσαν την ισχύ (η όποια ισχύς ενός κράτους διπλωματική, στρατιωτική κτλ μεταφράζεται πρωτίστως ως οικονομική ισχύς) της Γερμανίας. Για πρώτη φορά ίσως βλέπουμε ότι ακόμα και η Γαλλία που έπαιξε τον κυριότερο ρόλο στον ασφυκτικό εναγκαλισμό της Γερμανίας δεν προλαβαίνει γεγονότα, δεν προσπαθεί να αναχαιτίσει την ολοένα και αυξανόμενη επιρροή της Γερμανίας στην Ευρώπη.