Ο Κύπριος Γιώργος Παπαδόπουλος, ο ιδρυτής των γνωστών εκδόσεων Διόπτρα στην Ελλάδα, κυκλοφορεί το πρώτο του βιβλίο με τον τίτλο «Το Δακτυλίδι». Η ιστορία διαδραματίζεται σε Κύπρο και Ελλάδα και ξεκινάει από το 1770, όταν η οικογένεια της Ζηνοβίας, στην Κύπρο, σκοτώνει τον Πασά της περιοχής τους, ο οποίος εξασκούσε το δικαίωμα του να ξεπαρθενεύει τις νύφες την πρώτη νύχτα του γάμου τους.
Το βιβλίο καταγράφει με λεπτομέρειες μια Κύπρο του χθες και μας ταξιδεύει σε εποχές που δε θα έπρεπε να ξεχάσουμε. Την ίδια ώρα απαντά στο ερώτημα «τι έχει κάνει η Κύπρος για την Ελλάδα», ενώ συνάμα καταπιάνεται με διαχρονικά ζητήματα όπως είναι η αγάπη, ο έρωτας, η οικογένεια, οι ανθρώπινες σχέσεις αλλά και οι αξίες που πρέπει να διέπουν τους ανθρώπους.
Της Γιώτας Δημητρίου
Μετά την ίδρυση των πετυχημένων εκδόσεων Διόπτρα στην Αθήνα, έφτασε η ώρα για ένα βιβλίο από τον εκδότη Γιώργο Παπαδόπουλο. Ποιο ήταν το έναυσμα για την συγγραφή αυτού του βιβλίου;
Το έναυσμα γι’ αυτό το βιβλίο μπορώ να πω ότι ήταν η ερώτηση που δεχόμουν συχνά από Ελλαδίτες, εκεί στην Ελλάδα όπου ζω, «τι έκαναν οι Κύπριοι για την Ελλάδα;». Αυτό ήταν ένα έναυσμα. Αλλά υπήρχαν κι άλλοι λόγοι. Πάντα ήθελα να γράψω ένα βιβλίο….
Διαβάζοντας κανείς το βιβλίο παρατηρεί ότι εμπεριέχει λεπτομέρειες για την ζωή στην Κύπρο, από το
1770. Όλες αυτές τις πληροφορίες σίγουρα απαιτούσαν έρευνα, πόσο καιρό σας πήρε για να την ολοκληρώσετε;
Πιστεύω ότι όταν κανείς αναφέρεται σε γεγονότα που συνέβησαν σε κάποια άλλη εποχή πρέπει να τα τοποθετεί ακριβώς στην εποχή στην οποία αναφέρεται, διαφορετικά ίσως να μην έχουν και αξία. Χρειάστηκε πραγματικά αρκετή έρευνα, γύρω στα τέσσερα χρόνια. Ξέρεις, δεν είναι μόνο να πάρεις την πλήροφορία αλλά είναι και η απαραίτητη προϋπόθεση να την διασταυρώσεις πρωτού την καταγράψεις. Για να είσαι σίγουρος ότι δεν θα μπορεί ένας ιστορικός ή κάποιος άλλος που έχει ενδιατρίψει περισσότερο σε θέματα της εποχής εκείνης να θεωρήσει ότι δεν έκανες καλή έρευνα.
Σε κάποιο σημείο του βιβλίου αναφέρεται και το δικό σας χωριό, η Ακρούντα. Να θεωρήσω ότι το βιβλίο έχει αυτοβιογραφικά στοιχεία μέσα;
Θα έλεγα όχι. Εκτός από μια σκηνή στο τρίτο μέρος του βιβλίου το οποίο ασχολείται με τον καιρό της ΕΟΚΑ, δεν υπάρχουν άλλα αυτοβιογραφικά στοιχεία. Κατάγομαι όμως από την Ακρούντα και όπως είναι φυσικό, στο βιβλίο του ο κάθε συγγραφέας χωρίς να το θέλει ίσως, όχι συνειδητά, γράφει αυτά που έχουν σχέση με κάποιες εμπειρίες του στη ζωή. Άρα, αν κάποιο χωριό έπρεπε να μπει εκεί, μπήκε η Ακρούντα. Δεν ήταν ηθελημένο.
Όταν διάβασα το σημείο όπου ο Πασάς είχε το δικαίωμα να ξεπαρθενεύει όλες τις κοπέλες της περιοχής του την πρώτη νύχτα του γάμου τους πραγματικά το θεώρησα εφιαλτικά εξωπραγματικό. Μιας και σας έχω λοιπόν απέναντι μου θα σας ρωτήσω αν όντως συνέβαινε αυτό.
Μιας και σας έχω και εγώ απέναντι μου και αφού δίπλα σας βρίσκεται η σύζυγος μου η Καλλισθένη, θα σας πω ότι ναι φυσικά και συνέβαινε αλλιώς δε θα το έβαζα, και μάλιστα μέσα από την έρευνα που έκανα ανακάλυψα ότι κάτι παρόμοιο είχε συμβεί και στην οικογένεια του πεθερού μου, του πατέρα της Καλλισθένης.
Δηλαδή;
Οι πρόγονοι της συζύγου μου είχαν σκοτώσει ένα Τούρκο Πασά ο οποίος βίαζε τα κορίτσια την πρώτη νύχτα του γάμου τους και μετά αναγκάστηκαν να φύγουν μακριά σε άλλες περιοχές και να χωριστεί η οικογένεια τους.
Έχετε πει ότι θέλατε πάντα να γράψετε ένα βιβλίο. Θεωρείτε κύριε Παπαδόπουλε ότι όσα θέλατε στη ζωή σας στο τέλος τα πετύχατε; Ναι ή όχι και ποια προσωπική σας φιλοσοφία κρύβεται πίσω από αυτό; Σας ρωτώ έχοντας βέβαια υπόψη μου και την υπεροχή που κατέχει ο εκδοτικός σας οίκος σε βιβλία τα οποία ασχολούνται με τέτοια φιλοσοφικά και υπαρξιακά θέματα, και βιβλία αυτοβελτίωσης….
Με ρωτάς λοιπόν αν αυτά που θέλω στη ζωή μου τα πετυχαίνω…..Είναι μια πολύ καλή ερώτηση αυτή. Πολλά από αυτά που ήθελα δεν τα έχω. Και δεν έχουν να κάνουν με τον υλικό κόσμο. Πολλά πράγματα όμως ναι, τα πετυχαίνω. Για μένα ισχύει το εξής: Αυτό που είμαστε σήμερα, αυτή την στιγμή, βασίζεται στις μέχρι τώρα εμπειρίες μας. Από την άλλη, αυτό που είμαστε τώρα, αυτό που κάνουμε τώρα, προσδιορίζει το μέλλον μας. Επομένως, αν κανείς επιθυμεί κάτι στη ζωή του κι αυτή την στιγμή ενεργεί με τρόπο που να είναι σαν να λέει «υποδέχομαι αυτό που περιμένω», άρα το φορτίζω με θετική ενέργεια και λειτουργώ σαν να έχει ήδη έρθει, τότε, τις πιο πολλές φορές, θα επιτευχθεί αυτό.
Από το ταξίδι της συγγραφής του πρώτου σας βιβλίου «Το Δακτυλίδι» και από ένα άλλο μεγαλύτερο ταξίδι, αυτό των εκδόσεων Διόπτρα (ως ο ιδρυτής του μεγάλου αυτού εκδοτικού οίκου στην Ελλάδα) τι κερδίσατε;
Από το το ταξίδι της συγγραφής του βιβλίου μπορώ να πω ότι ένα από τα πράγματα που κέρδισα ήταν η βεβαίωση ότι στον γραπτό λόγο είμαι αρκετά καλύτερος από ότι στον προφορικό (γέλια). Ένα δεύτερο είναι ότι από μικρός στην ζωή μου έβλεπα κάποια όνειρα στα οποία δεν έδινα αρκετή σημασία. Σε κάποια από αυτά τα όνειρα έβλεπα τον εαυτό μου σκλάβο σε καράβια, σε κάποια άλλα επιστάτη σε σκλάβους σε καράβια (άρα και έδινα ξύλο αλλά και έτρωγα ξύλο), σε κάποια άλλα όνειρα μιλούσα μπροστά σε χιλιάδες κόσμου πάνω σε φιλοσοφικά θέματα κτλ κτλ, όνειρα τα οποία ποτέ δεν πίστεψα, όμως έστω και ως όνειρα με βοήθησαν στην συγγραφή του βιβλίου. Αυτά που βλέπουμε στον ύπνο μας επειδή χαράσσονται και μπαίνουν στην μνήμη μας, είναι κάποτε χρήσιμα. Αυτό βέβαια ισχύει για μένα και δεν σημαίνει ότι ισχύει για όλους. Αλλά πιστεύω πως βλέποντας ένα όνειρο, από την στιγμή που το θυμάσαι, ακόμη κι αν το θεωρήσεις φαντασία στην πραγματικότητα είναι σαν να βλέπεις μια αληθινή εικόνα, αλλά βεβαίως πρόκειται για φαντασία. Πόσα πράγματα όμως ξεκίνησαν μόνο με την φαντασία; Επίσης, το κέρδος από το ταξίδι της συγγραφής του βιβλίου είναι και η απάντηση που δίνει εν μέρη το βιβλίο στο ερώτημα «τι έκαναν οι Κύπριοι για την Ελλάδα». ‘Οσον αφορά τις εκδόσεις Διόπτρα, το οποιοδήποτε κέρδος βρίσκεται στον ψυχοπνευματικό τομέα. Δεν το έκανα ούτε για να κερδίσω λεφτά, ούτε επειδή ήθελα «να βγάλω όνομα». Με ξέρεις και προσωπικά Γιώτα και γνωρίζεις πως δεν μου αρέσει να προβάλλομαι….Αυτό που κέρδισα από το ταξίδι όπως πολύ σωστά το αποκαλείς, στον εκδοτικό οίκο Διόπτρα, είναι όταν έρχεται κόσμος που δεν τον γνωρίζω προσωπικά και μας λέει ευχαριστώ επειδή έχει βοηθηθεί μέσα από βιβλια του εκδοτικού μας οίκου. Αυτό είναι για μένα το μεγαλυτερο κέρδος. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ένα ψυχίατρο ο οποίος επέμενε να μας κάνει το τραπέζι, σε εμένα και στην σύζυγο μου, επειδή κάποια βιβλία μας βοήθησαν ένα δικό του άνθρωπο να θεραπευτεί απόλυτα. Αυτό είναι το κέρδος Γιώτα από το ταξίδι στις εκδόσεις Διόπτρα!
Το βιβλίο «το δακτυλίδι» καταπιάνεται με πολλά ζητήματα: της οικογένειας, της πατρίδας, του έρωτα, της
φιλίας, της αγάπης, ζητήματα διαχρονικά. Πόση ευθύνη νιώσατε γνωρίζοντας ότι μέσα από αυτό το βιβλίο θα καταπιανόσασταν και με τέτοια διαχρονικά θέματα;
Όπως μιλάμε για την αγάπη προς την πατρίδα έχουμε υποχρέωση να μιλάμε και για την αληθινή αγάπη, την αφοσίωση στο σύντροφο και στις αξίες της ζωής, είτε λέγεται φιλία, είτε σεβασμός κι αγάπη στην οικογένεια κτλ. Είναι αυτές τις αξίες της ζωής που θυσιάσαμε τα τελευταία χρόνια στο βωμό της καλοπέρασης με αποτέλεσμα τώρα να έχουμε αυτές τις συνέπειες σε όλους τους τομείς. Κρίση αξιών στην ζωή, στην πολιτική, στην οικονομία. Το βιβλίο απευθύνεται σε όλους, για να θυμηθούν πως ζούσαν οι παλαιότεροι και με ποιες αξίες.
Εκείνη η αθωότητα και αυθεντικότητα που υπήρχε στις ανθρώπινες σχέσεις τότε στα παλιά χρόνια και που την βλέπουμε και μέσα από το βιβλίο σας μπορεί να επανέλθει μέσα από την οικονομική κρίση που διανύουμε σήμερα; Μήπως αυτή η οικονομική κρίση τελικά μας οδηγήσει σε επανεξέταση του τρόπου ζωής μας και των αξιών που μας διέπουν;
Πιστεύω πως ναι. Όπως είπε κι ο Ηράκλειτος «Τα πάντα ρει». Γιατί να μην μπορούμε να αλλάξουμε αυτή την κατάσταση που ζούμε σήμερα; Πρέπει όμως να έχουμε την σωστή κατεύθυνση και να είμαστε αποφασισμένοι να μην τα παρατήσουμε και να βλέπουμε μπροστά.
Κύριε Παπαδόπουλε θεωρείτε ότι κρατάει κάποια πολιτική θέση το βιβλίο;
Όχι! Το βιβλίο δεν παίρνει καμία πολιτική θέση. Μπορεί σε κάποια σημεία να αναφέρεται σε πολιτικές θέσεις που είχαν παρθεί σε συγκεκριμένες εποχές, αλλά όχι το ίδιο το βιβλίο δεν παίρνει θέση σε αυτές. Θα ήταν παράλειψη νομίζω αν δεν αναφέρονταν αυτές οι πολιτικές θέσεις που είχαν παρθεί, είναι βέβαια ελάχιστες που αναφέρονται. Πρόκειται για κατεγραμμένα γνωστά ιστορικά γεγονότα. Καμιά πολιτική τοποθέτηση δεν υπάρχει στο βιβλίο.Το βιβλίο είναι βασισμένο σε πραγματικά περιστατικά τα οποία μέσω του μύθου, δηλαδή της διαμόρφωσης του πως γίνονταν, αποτελούν το κάθε περιστατικό έναν κρίκο. Εγώ απλά τα έβαλα σε μία αλυσίδα. Ένωσα τους κρίκους κι έκανα μία αλυσίδα.
Στην Κύπρο ξεκινάει μια σειρά παρουσίασεων του βιβλίου σε Πάφο, Λάρνακα, Λευκωσία, Ακρούντα, Λεμεσό. Στην Ελλάδα;
Παρουσιάσεις θα γίνουν και στην Ελλάδα, αλλά πιστεύω ότι ήταν μια φυσική, φυσιολογική συνέπεια να ξεκινήσουν οι παρουσιάσεις από την Κύπρο όχι μόνο επειδή είμαι Κύπριος αλλά κι επειδή το θέμα του βιβλίου διαδραματίζεται περισσότερο στην Κύπρο. Στην Ελλάδα οι παρουσιάσεις θα ξεκινήσουν μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων, μέσα στον Γενάρη.
Όταν διάβαζα το βιβλίο ένιωσα έντονα τις εικόνες που περιγράφετε να περνούν μπροστά από τα μάτια μου. Θα τολμήσω λοιπόν να ρωτήσω αν έχετε σκεφτεί καθόλου το ενδεχόμενο να μεταφέρετε το βιβλίο στην μεγάλη οθόνη του κινηματογράφου ή στην τηλεόραση.
Πιστεύω ότι περισσότερο μετράει η θέληση εκείνων που ενδεχομένως να αποφασίσουν να κάνουν ταινία ή σειρά το βιβλίο και λιγότερο η θέληση του συγγραφέα. Θα έλεγα ναι, θα ήθελα. Αλλά με την προϋπόθεση να μην αλλάξει το νόημα και το μήνυμα του βιβλίου. Δεν με ενδιαφέρει να γίνει μια σειρά ή μια ταινία απλώς για να γίνει. Με ενδιαφέρει να κρατηθεί το νόημα και του μήνυμα του βιβλίου.
Αλήθεια, γιατί «Κυπραίος»; Το όνομα σας είναι Γιώργος Παπαδόπουλος, αλλά στο βιβλίο γράφει Γιώργος Παπαδόπουλος Κυπραίος. Για να τονίζει την καταγωγή σας ίσως;
Γιώργος ήταν το όνομα που μου έδωσε ο νονός μου, ήταν το όνομα του πατέρα του. Παπαδόπουλος είναι το οικογενειακό μου επώνυμο. Συχνά στην Ελλάδα, μετά την κυκλοφορία του βιβλίου με ρωτούν αν έβαλα το «Κυπραίος» για να ξεχωρίζω από τον άλλο Γιώργο Παπαδόπουλο. Όχι δεν είναι γι αυτό. Όταν ήμουν μαθητής στο γυμνάσιο στην Κύπρο έστελνα ανταποκρίσεις στην εφημερίδα «Έθνος» και χρησιμοποιούσα το Γ. Κυπραίος. Επίσης στο «Times of Cyprus» έστελνα ποιήματα, με τον Κώστα Μόντη να μου κάνει ωραία σχόλια, και εκεί πάλι χρησιμοποιούσα το ίδιο ψευδώνυμο Γ. Κυπραίος. Αποφάσισα να διατηρήσω το ίδιο ψευδώνυμο κι όταν έστελνα κάποια άρθρα στην εφημερίδα «Ατλαντίς» της Νέας Υόρκης. Το ίδιο κι όταν εξέδιδα την δικιά μου εφημερίδα στον Καναδά με τον τίτλο «Έπαλξις» και τέλος το ίδιο ψευδώνυμο είχα όταν οι εκδόσεις Διόπτρα βγάζαμε το περιοδικό «Βιοθεραπεία». Έτσι λοιπόν, αποφάσισα να διατηρήσω το ίδιο ψευδώνυμο και στο τομέα του βιβλίου γι αυτό και δίπλα από το όνομα μου στο εξώφυλλο του βιβλίου υπάρχει και το «Κυπραίος». Είναι θα έλεγα το δημοσιογραφικό μου ψευδώνυμο.
Οι παρουσιάσεις του βιβλίου στη Κύπρο:
https://www.skalatimes.com/2013/11/11/%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%AC%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B1%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%BB%CE%AF%CE%B4/
