Γράφει η Μυράντα Ορθοδόξου
Email: orth_miranda@hotmail.com
Πρόσφατα κλήθηκα να απαντήσω εγώ σε ερωτήματα, σε απλές απορίες. Ωστόσο, συνηθισμένη και άνετη ένεκα του λειτουργήματος που εξασκώ (φύσει παιδαγωγός) βρέθηκαν προ (ευχάριστης) εκπλήξεως.
Αυτά τα ερωτήματα ήταν και η αφορμή για να γράψω το κείμενο. Τις προάλλες, λοιπόν, κατά τη διάρκεια του μαθήματος της έκθεσης με θέμα «Δημοκρατία, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ευρωπαϊκή Ένωση» βρέθηκα μπροστά στα προφανή ερωτήματα. Πάνω στη συζήτηση και την επεξεργασία του θέματος, προέκυψαν- προφανώς- διαφωνίες. Τα παιδιά, είχαν εντελώς αντίθετες απόψεις από αυτά που απαιτούσε το θέμα και κατ΄επέκταση το Υπουργείο (κατ΄επέκταση κι εγώ) να γράψουν. Έτσι, ήταν λογικό, ότι δε θα μπορούσαν στην ουσία να γράψουν καλά, εφόσον δεν εξέφραζαν αυτά που ήθελαν.
Εγώ από την άλλη, κατά τη διάρκεια του μαθήματος, στην καλύτερη μου φάση. Ερωτήματα- αποκρίσεις- συμφωνίες- διαφωνίες- διάλογος. Άναψε η συζήτηση, ουσιώδης συζήτηση. Κι εκεί, στο ζενίθ του όλου σκηνικού, δύο ζωηρά μάτια γύρισαν και καρφώθηκαν με κινηματογραφική ακρίβεια προς το μέρος μου. Ακολούθησε η ερώτηση που όλοι οι μαθητές σκέφτονταν ενδόμυχα: «Πώς μας ζητούν να μάθουμε και να γράψουμε για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα, όταν δε μας αφήνουν να γράψουμε αυτά που πραγματικά πιστεύουμε;». Συνέχισε η μαθήτρια με το χαρακτηριστικό εφηβικό θάρρος και θράσος και διαπιστώνει: «Αυτό είναι λογοκρισία!». Ναι, ήταν λογοκρισία. Προσπαθούσα να τους πείσω τόση ώρα να γράψουν και να εκφράσουν απόψεις που δεν τις θεωρούσαν, στην καλύτερη περίπτωση, αστείες. Απόψεις που ήταν η βιτρίνα, το θεαθήναι της όλης κατάστασης. Προσπαθούσα να τους βάλω μάταια σε καλούπια, που από τη φύση τους ως έφηβοι, δεν τα δέχονταν, δεν μπορούσαν να τα ανεχτούν ούτε να τα βάλουν στο πετσί τους.
Με την ερώτηση αυτή, σα να έπεσε πάνω μου ένας κουβάς παγωμένο νερό και με έβγαλε από τον λήθαργο! Εκεί κατάλαβα το μάταιο και το άδικο της προσπάθειάς μου. Απαιτούσα να εκφράσουν τα παιδιά αυτά που δεν πίστευαν ούτε τα ίδια, ούτε κι εγώ μόνο και μόνο για να πάρουν ένα βαθμό- ένα νούμερο στην ουσία! Φιμωμένα, καθοδηγημένα και χειραγωγημένα από ένα εκπαιδευτικό σύστημα που συντηρεί τη χρησιμοθηρία, το συμφέρον και έχει ως ύψιστη αξία το κέρδος. Έρμαια ενός συστήματος που συντηρεί τον κυνικό ανταγωνισμό με σημαία το δόγμα «Ο θάνατός σου, η ζωή μου» ώστε να κατακτηθεί μια θέση στο πανεπιστήμιο! Ενός συστήματος που απλά σου προσφέρει «μασημένες» γνώσεις επιλεγμένες μόνο και μόνο για να μετατραπούν σε προσόντα του μελλοντικού σου επαγγέλματος (π.χ.: επιλέγεις Φυσική, Χημεία και τα συναφή για να γίνεις γιατρός).Πού είναι η τέχνη, ο πολιτισμός, η ιστορία, η πίστη στην όποια Θρησκεία, οι αξίες; Ιερές θυσίες στο βωμό του επικερδούς επαγγέλματος. Ενός συστήματος που τους θέλει στυγνούς τεχνοκράτες, αποστραγγισμένους από οποιοδήποτε στίγμα ή δείγμα ανθρωπισμού και καλλιέργειας αισθητικής, πνευματικής, ψυχικής.
Αυτό το σύστημα που σε βάζει να γράψεις για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα και ταυτόχρονα σου καταπατεί τα πιο βασικά νοσεί! Η εκπαίδευση μας, δυστυχώς νοσεί! Την ελευθερία του λόγου, της κρίσης, της άποψης δεν είναι κανένας «υπεύθυνος» να την περιορίσει, να τη βαθμολογήσει. Γιατί έτσι, το μόνο που έχουμε στο τέλος είναι συμβιβασμένα ανθρωπάκια- νούμερα («Ψαράκια στη Γυάλα» – για να μιλήσω στη χρησιμοθηρική μας γλώσσα- οι μαθητές θα καταλάβουν) Αυτός είναι 20, ο άλλος 19 κι εκείνος που είπε κάτι αλλιώτικο είναι 10, 9, 8- κάτω από τη βάση…..!
Ας αφήσουμε λοιπόν τα παιδιά να έχουν κρίση, να έχουν άποψη, αντίληψη και δικαίωμα να διαφωνήσουν, να ρωτήσουν, να απορήσουν. Άλλωστε, αυτό που πάντα με συγκινούσε ήταν η αμφισβήτηση, που σύμφωνα με τον Διαφωτισμό οδηγεί στη γνώση. Τη γνήσια, την αστείρευτη γνώση! Το ξέχασα στιγμιαία; Ασυγχώρητο…! Λόγω λειτουργήματος κυρίως. Πάλι καλά που έχω τα παιδιά μου και μου το θυμίζουν, κάθε χρόνο!
Υ.Γ.: Αφιερωμένο σε όλα τα «παιδιά- μαθητές» μου και στα αγέννητα παιδιά μου! Και κυρίως σε όλα τα παιδιά που όσο κάναμε «παρέα» συχνά πυκνά με ξύπνησαν από τους εφησυχασμούς της ενηλικίωσής μου με τις απορίες και τις ερωτήσεις του.
