Η στήλη “Be my Guest” φιλοξενεί άρθρα αναγνωστών.
(Πολλές φορές γνωστών προσώπων)
*Του Δρα. Βασίλη Μαύρου
Βασική θεωρία του ρατσισμού είναι η ιδεολογία της φυλετικής ανωτερότητας, η ιδέα ότι μια φυλετική ομάδα μπορεί να είναι βιολογικά ή πολιτιστικά ανωτέρου επιπέδου. Ασφαλώς οι φυλετικές δεν είναι η μόνη μορφή διακρίσεων – εύκολα βρίσκει κανείς παραδείγματα εθνολογικών, ιδεολογικών, θρησκευτικών και ακόμη εργασιακής προέλευσης διακρίσεων.
Προφανείς και διαδεδομένες φυλετικές ιδεολογίες άρχισαν να υπάρχουν από το τέλος του 18ου αιώνα. Στη δουλεία και στη μεταφορά εκατομμυρίων μαύρων από την Αφρική στην Αμερική και στην Ευρώπη μπορεί να αναζητήσει κανείς τις πιο βαθιές ιστορικές ρίζες του ρατσισμού στον σύγχρονο πολιτισμό.
Στη σημερινή Ευρώπη παρατηρούμε μια κατακόρυφη αύξηση φαινομένων ρατσισμού και ξενοφοβίας, που είναι αποτέλεσμα κακής παιδείας και της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης που ταλανίζει την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η υποεπιτροπή κατά του Ρατσισμού και της Ξενοφοβίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, σε δημόσια δήλωσή της με τίτλο «Συναγερμός για την εξάπλωση του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας στην Ευρώπη», εξέφρασε πριν από λίγους μήνες τη βαθιά ανησυχία της για την αύξηση των εκδηλώσεων ρατσισμού σε όλη την ήπειρο, που υπονομεύουν τις θεμελιώδεις αξίες των δημοκρατικών κοινωνιών.
Η ίδια υποεπιτροπή στη δήλωσή της ανέφερε ότι η δολοφονία του Παύλου Φύσσα στην Ελλάδα ήταν η πιο πρόσφατη σε μια σειρά βίαιων επιθέσεων που έχουν πραγματοποιηθεί είτε με την υποκίνηση είτε με την άμεση συμμετοχή μελών της Χρυσής Αυγής. Η υποεπιτροπή καταδίκαζε απερίφραστα τη χρήση βίας και ενθάρρυνε τις ελληνικές αρχές να προβούν σε ενδελεχή έρευνα σχετικά με όλα τα εγκλήματα που υποκινούνται από ρατσισμό, μισαλλοδοξία και ξενοφοβία. Την ίδια παρότρυνση απηύθυνε σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξάλλου, πραγματοποίησε έρευνα για τις εμπειρίες μεταναστών και εθνικών μειονοτήτων στα κράτη μέλη της ΕΕ. Η έρευνα αποκάλυψε ότι οι διακρίσεις, η παρενόχληση και η φυλετική βία είναι πολύ πιο διαδεδομένες από όσο αναφέρουν οι επίσημες εθνικές στατιστικές. Ο Οργανισμός κάλεσε λοιπόν τις κυβερνήσεις της ΕΕ να ενθαρρύνουν την αναφορά και καταγραφή των διακρίσεων και των ρατσιστικών εγκλημάτων, την πλήρη εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και την καλύτερη ενημέρωση ευπαθών μειονοτήτων σχετικά με τα δικαιώματά τους.
Ενθαρρυντική πάντως είναι η οργανωμένη αντίδραση συνόλων πολιτών κατά φαινομένων ρατσισμού και ξενοφοβίας. Πρόσφατα στο Λονδίνο ομάδες πολιτών απέτρεψαν συγκέντρωση του ηγέτη του ανοιχτά ρατσιστικού κόμματος Jobbik από την Ουγγαρία.
Στην Κύπρο η διασύνδεση του ΕΛΑΜ με τη Χρυσή Αυγή είναι κατακριτέα. Ας μην ξεχνάμε ότι οι ιδεολογικοί πρόγονοι της Χρυσής Αυγής (η φασιστική Χούντα των Αθηνών) ήταν που χάραξαν την πορεία για το πραξικόπημα και άνοιξαν διάπλατα τον δρόμο για την τουρκική εισβολή.
Πριν λίγο καιρό η Κύπρος είχε αντιμετωπίσει ρατσιστικές επιθέσεις κουκουλοφόρων εναντίων μεταναστών στη Λάρνακα. Κάθε προοδευτικός και δημοκρατικός άνθρωπος του τόπου αναρωτήθηκε τι υποκίνησε αυτές τις επιθέσεις. Από την άλλη όμως κάποια ΜΜΕ και πολιτικοί με αφορμή τα επεισόδια βρήκαν ευκαιρία να προάγουν την ξενοφοβία και τον ρατσισμό, δημιουργώντας επιπρόσθετο λόγο ανησυχίας και επαγρύπνησης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η μαζική υστερία που δημιουργήθηκε στην αρχή της οικονομικής κρίσης με τις κατηγορίες κατά αλλοδαπών για τα χαμηλά ημερομίσθια και την κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας, ήταν καταλυτική για το τι ακολούθησε.
Τέτοια φαινόμενα δεν αρμόζουν σε ένα σύγχρονο και δημοκρατικό κράτος όπως είναι η Κύπρος. Οι ακραίες φασιστικές οργανώσεις και όσοι έμμεσα ή άμεσα προάγουν τον ρατσισμό δυσφημούν τον τόπο μας και προωθούν την κοινωνική οπισθοδρόμηση. Δεν αρμόζουν σε μια χώρα από την οποία χιλιάδες συμπατριωτών έχουν μεταναστεύσει σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη.
Ο ρατσισμός δυστυχώς μαθαίνεται στα σχολεία και είναι επακόλουθο της ελλιπούς παιδείας που λαμβάνουν τα παιδιά μας. Καλό θα ήταν εκτός από τα κατορθώματα του γένους μας να διδάσκονται και τα σκοτεινά σημεία της ιστορίας της Ευρώπης, όπως την άνοδο του ναζισμού, του φασισμού, του φανατισμού. Να μαθαίνουν ποια είναι η ναζιστική ιδεολογία, τι είναι το Ολοκαύτωμα, τι προκάλεσε δύο παγκοσμίους πολέμους.
Ευθύνη δική μας είναι να κάνουμε πράξη το κοινό ευρωπαϊκό όραμα ότι «όλοι οι λαοί της Ευρώπης ζουν αρμονικά και ειρηνικά μεταξύ τους και παντού βασιλεύει η ισότητα ανεξάρτητα από χρώμα, θρησκεία, πατρίδα και πολιτική».
*Ο Δρ Βασίλης Μαύρου είναι πρόεδρος της Ένωσης Κυπρίων Αγγλίας και πρόεδρος του Συνδέσμου Αμμοχώστου Η.Β.
