Γράφει η Χριστίνα Νικολάου
Περιβαλλοντολόγος, Σύμβουλος Διαχείρησης Περιβάλλοντος
Email: inanikolaou@gmail.com
Blog: eco-stories.blogspot.com
Οι αμμοθύελλες προκαλούνται από ισχυρούς ανέμους που πνέουν πάνω από χαλαρό χώμα ή την άμμο, μαζεύοντας έτσι μεγάλο μέρος αυτού του υλικού κάτι το οποίο προκαλεί σημαντική μείωση της ορατότητας.
Στις περιοχές της ερήμου σε ορισμένες περιόδους του έτους, οι αμμοθύελλες γίνονται πιο συχνές, διότι η ισχυρή θέρμανση του αέρα πάνω από την έρημο προκαλεί αστάθεια στη χαμηλότερη ατμόσφαιρα. Αυτή η αστάθεια αναμιγνύει ισχυρούς ανέμους στη μέση τροπόσφαιρα προς την επιφάνεια, παράγοντας ισχυρότερους ανέμους στην επιφάνεια.
Τις τελευταίες ημέρες είμαστε μάρτυρες μιας βαριάς αμμοθύελλας που σάρωσε τμήματα της Μέσης Ανατολής, σκοτώνοντας δύο άτομα και προκάλώντας προβλήματα υγείας σε εκατοντάδες άλλα στο Λίβανο και στις γύρω περιοχές. Σε σύννεφα σκόνης βύθιστηκε επίσης το Ισραήλ, η Ιορδανία και η Κύπρος, με την ορατότητα να μειώνετε σε 500 μέτρα.
Ενώ η απώλεια ανθρώπινων ζωών κατά τη διάρκεια καταιγίδων σκόνης είναι σχετικά μικρή σε σύγκριση με άλλες φυσικές καταστροφές, τα μακροχρόνια προβλήματα υγείας πρέπει να μας προβληματίσουν. Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση του αριθμού των καταιγίδων που προέρχονται από περιοχές που υφίστανται ερημοποίηση.
Η σκόνη σε αυτές τις καταιγίδες σύμφωνα με μελέτες περιέχει ρύπους και τοξίνες, όπως αλάτι, θείο, βαρέα μέταλλα, φυτοφάρμακα και το μονοξείδιο του άνθρακα [πηγή: Ηνωμένα Έθνη, Stewart].
Η ρυπασμένη σκόνη μπορεί να μεταφερθεί σε απόσταση εκατοντάδων μιλίων, και έτσι επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους που μπορεί να μην υποφέρουν αναγκαστικά από βαριά συμπτώματα.
Η άμεση οικονομική επίπτωση των θύελλων σκόνης είναι σημαντική, αλλά δεν ανταγωνίζεται μεγάλες φυσικές καταστροφές που καταστρέφουν ολόκληρες πόλεις. Για παράδειγμα, η ζημία που οφείλεται σε καταιγίδες σκόνης στην Κίνα κατά μέσο όρο στοιχίζει περίπου 6,5 δις $ ετησίως [πηγή: Ford]. Ένας μεγάλος σεισμός όμως μπορεί να προκαλέσει ζημιά πέντε φορές μεγαλύτερη σε οικονομικό κόστος.
Ωστόσο, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η πραγματική οικονομική επίπτωση των θύελλων σκόνης, ιδιαίτερα εκείνων που προέρχονται από περιοχές ερημοποιημένες, είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτή λόγω των μακροπρόθεσμων συνεπειών που έχουν για την επιβίωση των ανθρώπων που ζουν στην περιοχή [πηγή: Ηνωμένα Έθνη].
Όταν θύελλες σκόνης εναποτεθούν επάνω στη γεωργική αλλά ξηρή γη, αφαιρούν τη φυτική γη, κάτι το οποίο προκαλεί περαιτέρω απερήμωση. Ως εκ τούτου, οι αγρότες αναγκάζονται να παρακολουθήσουν τη γη τους, και τα μέσα βιοπορισμού τους, κυριολεκτικά να πετούν μακριά.
Σε κάποια μέρη της γης, αν αυτό συνεχιστεί ανεξέλεγκτα, θα αναγκάσει ολόκληρες κοινότητεςνα εκτοπιστούν.
Ορισμένες θυέλλες σκόνης μπορεί να προληφθούν, αλλά αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι θα είναι πάντα ένα αναπόσπαστο μέρος του φυσικού μας οικοσυστήματος.
Όσο για εμάς στην Κύπρο επίζουμε να μην πρέπει μελλοντικά να συνυπάρξουμε με καταιγίδες σκόνης, αλλά και αν αυτό γίνει πραγματικότητα τότε θα πρέπει να το συνοψίσουμε σε τρεις λέξεις: πρόληψη, προετοιμασία και πρόβλεψη, κάτι που θα αναλύσουμε σε επόμενο άρθρο.
