Η γιατρός Ηλιάνα Στρούθου είναι Κύπρια, Ειδικευόμενη Πλαστικής Αισθητικής και Επανορθωτικής Χειρουργικής, στη Γερμανία και έχει ζήσει από κοντά το δράμα των προσφύγων. Επιπλέον είναι μέλος του οργανισμού HFDSK, μιας εθελοντικής ομάδας που προσφέρει δωρεάν περίθαλψη σε παιδιά από τριτοκοσμικές χώρες.
Σε μια αποκλειστική συνέντευξη στο Skala Times, μια συνέντευξη που όλοι θα έπρεπε να διαβάσουν, η Δρ Ηλιάνα Στρούθου μας μιλά για την προσφυγική κρίση στην Γερμανία και μοιράζεται μαζί μας τις δικές της εμπειρίες μέσα από αυτή την τραγωδία.
Tης Γιώτας Δημητρίου
Ηλιάνα ζεις και εργάζεσαι ως γιατρός στην Γερμανία. Πού εργάζεσαι;
Εργάζομαι στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λειψίας στο Τμήμα της Πλαστικής Χειρουργικής. Στην Γερμανία και συγκεκριμένα στη Λειψία ζω σχεδόν 12 ολόκληρα χρόνια. Μετά την αποφοίτηση μου από το σχολείο, παρακολούθησα μαθήματα Γερμανικών για 8 μήνες σε Ινστιτούτο στη Γερμανία και στην συνέχεια ξεκίνησα τις σπουδές μου στην Ιατρική Σχολή της Λειψίας. Μετά το τέλος των σπουδών μου ξεκίνησα την ειδικότητα μου στο τμήμα της Πλαστικής Χειρουργικής του ίδιου Πανεπιστημίου.
Στη Γερμανία πώς είναι η κατάσταση όσον αφορά τους πρόσφυγες;
Ομολογουμένως η Γερμανία αγκάλιασε τους πρόσφυγες και γενικά θεωρώ ότι υπάρχει συγκεκριμένη πολιτική που υιοθετείται. Μόνο μια μικρή μερίδα του γερμανικού πληθυσμού τάχθηκε κατά της εισχώρησης των χιλιάδων πλέον προσφύγων στην χώρα. Στην μερίδα αυτή ανήκουν κυρίως άτομα υψηλής κοινωνικής τάξης , φοβούμενοι ότι η εισχώρηση των προσφύγων θα οδηγήσει σε αύξηση της φορολογίας και ως εκ τούτου θα επηρεαστεί και η δική τους τσέπη. Ο απλός λαός από την άλλη, και αυτό είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο, δέχθηκε το γεγονός σαν μια δεύτερη ευκαιρία. Μια ευκαιρία του γερμανικού λαού να προσφέρει θετικά στην ανθρωπότητα, ξεπλένοντας τα λάθη του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου. Από τις πρώτες κιόλας μέρες ξεκίνησαν οι προετοιμασίες στα καταφύγια.
Στα καταφύγια οι πρόσφυγες δεν βρήκαν απλά μια στέγη, τρόφιμα και είδη ένδυσης, αλλά μια καινούργια οικογένεια πρόθυμη να τους στηρίξει. Μετά την εγγραφή των προσφύγων στα καταφύγια, ακολουθεί μια πλήρης ιατρική εξέταση από γιατρούς που βρίσκονται καθημερινά κοντά τους. Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί ότι ακόμα και για την σωστή συνεννόηση με τους πρόσφυγες και ιδιαίτερα με τα μικρά παιδιά ή τους ηλικιωμένους που δεν είναι γνώστες της αγγλικής γλώσσας εργοδοτήθηκαν εκατοντάδες διερμηνείς. Αξίζει να σημειωθεί ακόμη, ότι σε περίπτωση ιατρικού προβλήματος μεταφέρονται οι ασθενείς στο Τμήμα Πρώτων Βοηθειών συγκεκριμένων Νοσοκομείων. Όλα τα ιατρικά έξοδα καλύπτονται από την Γερμανική Κυβέρνηση. Ακόμη και για την εκπαίδευση υπάρχει κατάλληλη πρόνοια όπου τα παιδιά σχολικής ηλικίας ξεκινούν μετά από μικρό κιόλας χρονικό διάστημα να παρακολουθούν μαθήματα σε ειδικά τμήματα για πρόσφυγες. Αυτό γίνεται τόσο από καθηγητές όσο και από τελειόφοιτους φοιτητές των Τμημάτων Γερμανικής Φιλολογίας πολλών Πανεπιστημίων οι οποίοι παραδίδουν εθελοντικά μαθήματα γερμανικής γλώσσας σε όλους τους πρόσφυγες, βοηθώντας τους έτσι να ενταχθούν πιο εύκολα στην κοινωνία της χώρας.
Εσύ ως γιατρός έχεις επαφή μαζί τους; 
Βεβαίως. Έχω συναντήσει αρκετούς πρόσφυγες στο Τμήμα των Πρώτων Βοηθειών. Μάλιστα, λόγω της αυξημένης εισδοχής ασθενών στο Τμήμα των Πρώτων Βοηθειών, πολλοί γιατροί της κλινικής παρακολουθούσαν ασθενείς ακόμη και εκτός κανονικής υπηρεσίας. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το πρώτο παιδάκι που έτυχε να εξετάσω. Ένα μικρό 9χρονο αγοράκι με ανυπόφορους πόνους στα πόδια. Βρισκόταν στην Γερμανία ήδη 8 μέρες και δεν είχε καταφέρει ακόμη από τους πόνους να κοιμηθεί τα βράδια. Τα πόδια του ήταν φουσκωμένα, αλλά οι ακτινογραφίες και η κλινική εξέταση δεν έδειχναν κανένα κάταγμα….δεν κτύπησε εξάλλου. Με βουρκωμένα τα μάτια και την βοήθεια μιας ζωγραφιάς, με την κίνηση των δακτύλων και την βοήθεια του μικρού βιβλίου ερωτήσεων σε 9 γλώσσες που μας παραχωρήθηκε για καλύτερη συνεννόηση με τους πρόσφυγες, το παιδάκι μου διηγήθηκε την δική του ιστορία. Για 30 ολόκληρες ώρες περπατούσε για να καταφέρει να περάσει τα σύνορα… πάγωσα, ένιωσα τύψεις. Μερικά παυσίπονα ήταν αρκετά για να θεραπεύσουν τον σωματικό πόνο όμως η θλίψη και ο φόβος στα μάτια του μικρού παιδιού παρέμενε αθεράπευτος…
Ως γιατρός τι πιστεύεις ότι χρειάζονται περισσότερο αυτοί οι άνθρωποι;
Αγάπη! Έχουν την ανάγκη να νιώσουν ότι ο κόσμος θέλει να τους βοηθήσει και ότι τους αποδέχεται. Δεν ζητάνε πολλά, δεν θέλουν καν να μείνουν εδώ. Μετράνε τις μέρες και ευελπιστούν ότι μια μέρα θα μπορέσουν να επιστρέψουν και πάλι στα σπίτια τους με ασφάλεια και ελπίδα για το μέλλον. Για την δική μας γενιά είναι πρωτόγνωρες τέτοιες στιγμές. Για τους γονείς και τους παππούδες μας όμως γνώριμες….και κάποιοι από αυτούς ακόμη περιμένουν και μετρούν, 41 ολόκληρα χρόνια!
Ποια η γνώμη σου για τους “γιατρούς δίχως σύνορα”;
Τους θαυμάζω και θεωρώ το έργο τους αξιέπαινο. Αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι όπως τους ‘γιατρούς χωρίς σύνορα’ υπάρχουν πάρα πολλοί άλλοι οργανισμοί που προσφέρουν εξίσου αξιέπαινο και θεάρεστο έργο. Αν προχωρήσουμε δε ένα βήμα παραπέρα, ο κάθε άνθρωπος εάν το θελήσει, όχι μόνο οι γιατροί, έχει την δυνατότητα να στηρίξει συνανθρώπους μας που το έχουν ανάγκη μέσα από διάφορες δράσεις και οργανισμούς.
Εσύ ανήκεις σε κάποιο οργανισμό;
Ανήκω στον οργανισμό HFDSK „Hilfe für das schwerverletzte Kind“ που θα πεί “Βοήθεια προς το τραυματισμένο παιδί”
Ιδρυτής του οργάνισμού είναι ο Prof. Dr. med. habil. Dr. med. Prof. hc. W. Schneider, o οποίος είναι και ο μέντορας μου. Σκοπός του οργανισμού είναι η δωρεάν ιατρική περίθαλψη μικρών παιδιών από τριτοκοσμικές χώρες με διάφορες γενετικές δυσμορφίες αλλά και παιδιά με κινησιακές δυσκολίες μετά από ατυχήματα αλλά και παιδιά με εγκαύματα σοβαρής μορφής. Τα παιδιά μεταφέρονται στην Γερμανία και διαμένουν σε συγκεκριμένο ίδρυμα, μέχρι να τους χορηγηθεί η απαραίτητη ιατρική περίθαλψη. Τα περισσότερα παιδιά χρειάζονται μια σειρά από επεμβάσεις και διαμένουν στην Γερμανία για 1-2 χρόνια. Οι επεμβάσεις γίνονται στην ιδιωτική κλινική πλαστικής χειρουργικής του Prof. Dr. med. Al Chiriki στην Λειψία και όλα τα έξοδα των επεμβάσεων αλλά και της διαμονής των παιδιών στο ίδρυμα καλύπτονται από εισφορές εθελοντών. Σε προσωπικό επίπεδο, η πρώτη μου επαφή με τα παιδιά ξεκίνησε κατά την διάρκεια των σπουδών μου, όπου εθελοντικά ως μαθητευόμενη βοηθούσα στο χειρουργείο. Κατά συνέχεια, μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου συνέχισα ως ενεργό μέλος του οργανισμού.
Στη φωτογραφία εδώ, βλέπετε τον μικρό Adolfo Paulino, από την Angola, o οποίος είχε δυσκινησία του λαιμού εξαιτίας μετεγκαυματικών ουλών, το έγκαυμα του προκλήθηκε με πετρέλαιο στην ηλικία των 8 ετών.
Πιστεύεις πως η Ευρώπη οφείλει να βοηθήσει τους πρόσφυγες πολέμου της Μέσης Ανατολής; Αν ναι, τι θα μπορούσε να γίνει κατά τη γνώμη σου;
Θεωρώ ότι η Ευρώπη οφείλει να στηρίξει τον κάθε πρόσφυγα που για διάφορους λόγους έχει εκδιωχθεί βάναυσα από την πατρογονική του εστία. Η Ευρώπη δεν μπορεί να μένει αμέτοχη μπροστά σε μια τέτοια τεράστια τραγωδία που έχει να κάνει με ανθρώπινες ψυχές. Οφείλει να δείξει την μεγαλοψυχία της με τους κατάλληλους μηχανισμούς που θα βοηθήσουν αυτούς τους ανθρώπους να επιβιώσουν μέχρι οι συνθήκες στην χώρα τους να είναι ασφαλείς για να μπορέσουν να επιστρέψουν. Οι κατάλληλοι μηχανισμοί πρέπει να καταστρατηγηθούν σε διάφορους τομείς, όχι μόνο στον ιατρικό, διαφορετικά το πλήγμα που θα υποστεί η Ευρώπη θα είναι τεράστιο. Δυστυχώς λυπούμαι να παρατηρήσω ότι η Ευρώπη αυτή την στιγμή σε καθολικό επίπεδο είναι απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει τις μαζικές εκροές προσφύγων ενώ έπρεπε ήδη να έχει υιοθετηθεί μια ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα.
Τέλος, ποιο είναι το δικό σου μήνυμα σε όλους εμάς που παρακολουθούμε τα γεγονότα από μακριά;
Οι εικόνες των πνιγμένων παιδιών, Σύρων προσφύγων, που ξέβρασε η θάλασσα στα τουρκικά
παράλια προκάλεσαν σοκ σε όλο τον κόσμο, δείχνοντας με σκληρό και κυνικό τρόπο το δράμα που βιώνουν οι χιλιάδες μετανάστες που παλεύουν καθημερινά να επιβιώσουν. Πρόκειται για εικόνες και ιστορίες που αναδεικνύουν τη σκληρότερη πτυχή της τεράστιας ανθρωπιστικής κρίσης της σύγχρονης ιστορίας που έχει ξεσπάσει με αφορμή την εμπόλεμη κατάσταση στη Μέση Ανατολή. O μικρός Γκαλίπ και αδελφός του Αϊλάν Κουρντί είναι μερικά από τα θύματα της ανθρώπινης κτηνωδίας στην οποία οι περισσότεροι από εμάς παραμένουν ακόμα θεατές. Έπεσαν στην αγκαλιά της θάλασσας με την ελπίδα της λύτρωσης, ανυποψίαστοι ότι η Μεσόγειος θα μετατρεπόταν σε χώρο ταφής θυμάτων.
Ωστόσο κάποιοι από εμάς ζώντας ακόμη κάτω από ένα ξενοφοβικό γυάλινο καβούκι, αρνούνται να προσφέρουν μια δεύτερη ευκαιρία σε αυτούς τους. Μια ευκαιρία επιβίωσης και όχι απλά για ένα καλύτερο αύριο. Είναι λυπηρό να ακούω νεαρά άτομα να παρακαλούν να μην δεχθεί η Κύπρος ή γενικότερα η Ευρώπη πρόσφυγες, φοβούμενοι ότι θα επηρεαστεί το δικό τους μέλλον. Είναι καιρός λοιπόν να αφουγκραστούμε τα μηνύματα των καιρών και ο καθένας από μας να βοηθήσει με τον δικό του τρόπο τους συνανθρώπους μας, που αυτή τη στιγμή μας έχουν ανάγκη. Ας διαγράψουμε τις οποιεσδήποτε διαφορές ή ό,τι τελοσπάντων θεωρούμε ότι μας χωρίζει και ας αγκαλιάσουμε τους συνανθρώπους μας που το έχουν ανάγκη.
Το αύριο παραμένει για όλους μας άγνωστο και είμαι σίγουρη ότι κανείς δεν θα ήθελε να αντικρίσει τα δικά του παιδιά σε μια τέτοια θέση, η οποία ξεπερνά πλέον τα όρια κάθε νοσηρής φαντασίας.
