Με αφορμή τη συνέντευξη της Μαρίας Παφίτη στο Skala Times αυτή τη βδομάδα, αναδημοσιεύω πιο κάτω το κείμενο που είχα γράψει για το περιοδικό “Madame Figaro” Κύπρου (το 2008) λίγο πριν δημοσιεύσουμε (στο ίδιο περιοδικό) την συνέντευξη της Μαρίας Παφίτη, τότε.
ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΩΝ
Από τη Γιώτα Δημητρίου
Ο σημαντικότερος οίκος δημοπρασιών εδώ και τέσσερις αιώνες είναι αναμφισβήτητα ο Christie’s. Πίνακες, κοσμήματα, ρούχα και αντικείμενα αξίας, πωλούνται μέσω δημοπρασιών καθημερινά σε κάθε γωνιά του πλανήτη, η Madame Figaro πλειοδότησε στο glamour, αλλά και στον απόλυτο επαγγελματισμό του μεγαλύτερου οίκου στην Ευρώπη!
Όταν μου ανακοινώθηκε η πρόταση για να βρεθώ σε δημοπρασία των Christie’s, η πρώτη μου ερώτηση ήταν “σε ποια γωνιά της γης;” Η επίσκεψη μου στο Λονδίνο ήταν τόσο διαφορετική από τις συνηθισμένες μου. Πήγαινα για μια δημοπρασία βυζαντινών εικόνων ρωσικής και ελληνικής προέλευσης. Θα γινόμουν μάρτυρας σε σημαντικά dealings και για μια στιγμή θα μεταμορφωνόμουν και εγώ σε συλλέκτη όχι εικόνων αλλά…εμπειριών!
Η Κύπρια, Μαρία Παφίτη, υπεύθυνη του τμήματος βυζαντινών εικόνων του οίκου Christie’s με υποδέχθηκε στο κτήριο του οίκου στην οδό King Street στο κεντρικό Λονδίνο. Αφού παρακολούθησα την έκθεση των εικόνων που θα πωλούνταν στη δημοπρασία και αφού παρατήρησα καλά τους υποψήφιους αγοραστές (Ρώσοι, Έλληνες, Άγγλοι και Αμερικανοί) πρόσεξα πως οι εικόνες, ρωσικές ή ελληνικές είχαν ένα κοινό κώδικα, αυτό της θρησκείας. Αυτή που μου κίνησε το ενδιαφέρον ήταν μια εικόνα της αναλήψεως του Χριστού του 1883 και ο Άγιος Δημήτριος Θεσσαλονίκης του 16ου αιώνα, αξίας £20.000.
H έκθεση τελειώνει στις εννέα το βράδυ. Το δείπνο για κάποιους υποψήφιους πελάτες λαμβάνει χώρα σε ένα από τα δωμάτια του τεράστιου κτηρίου των Christie’s. Ανάμεσα στους καλεσμένους κι εγώ. Δίπλα μου κάθεται ο γνωστός Ακαδημαϊκός τέχνης Robin Cormack, του λέω πόσο λάτρεψα το τελαυταίο του βιβλίο Icons και αυτός με μυεί στον κόσμο των εικόνων αλλά και των δημοπρασιών. Τον ακούω σαν μαγεμένη. Απέναντι μου, ο Αμερικανός Gordon Lankton μου μιλά για το μουσείο του στη Μασαχουσέτη (Museum of Russian Icons) και ένα σωρό πληροφορίες με κατακλύζουν.
Την επόμενη μέρα έγινε το καθιερωμένο κόκτειλ πάρτι, που συνηθίζεται πάντοτε μία μέρα πριν από κάθε δημοπρασία. Καταπληκτικό κρασί, κλασική μουσική και υπέροχος κόσμος. Ανάμεσα στους Έλληνες -του Λονδίνου- ο κύριος Γιώργος Λαιμός, ο κύριος Γιάννης Φαρλακας, ο γιος της Χρυσάνθης Λαιμού Παύλος Χορν κ.α
Η μεγάλη μέρα έφτασε! Η δημοπρασία ξεκινά στις 2 το μεσημέρι, αλλά ο κόσμος άρχισε να μαζεύεται από την μία. Δίπλα μου ο αντιπρόεδρος της Merrill Lynch στο Λονδίνο, Σωτήρης Βενάρδος με ενημερώνει πως “πενήντα εικόνες χρειάζονται μία ώρα για να δημοπρατηθούν. Άρα, οι διακόσιες που έχουμε θα πάρουν γύρω στις τέσσερις ώρες”. Εμπιστεύομαι την εμπειρία του και κάθομαι ακόμα πιο βαθειά στην καρέκλα μου!
Η δημοπρασία έχει ήδη αρχίσει και εγώ μετρώ τους πρωταγωνιστές. Δύο άτομα μπροστά από laptops να δέχονται προσφορές on line και οκτώ κοπέλες στις γραμμές να αντιπροσωπεύουν υποψήφιους πελάτες που -για διάφορους λόγους- δεν ήθελαν να εμφανιστούν στην αίθουσα. Η πρώτη εικόνα (της Παναγίας) ξεκινά για τέσσερις χιλιάδες στερλίνες. Πουλιέται για πεντακόσιες χιλιάδες. Οι τιμές αναγράφονται σε ένα τεράστιο projector, σε έξι διαφορετικά νομίσματα. Η δημοπρασία συνεχίζεται με το δικό της savoir vivre που αρκείται σε ένα και μόνο νεύμα!
Έχουν περάσει τέσσερις ώρες….Στην αίθουσα έχει μείνει ο μισός κόσμος. “Τώρα μπορεί να βρει κανείς τις καλύτερες ευκαιρίες αφού είναι λιγότερος ο κόσμος” μου εξηγεί η Μαρία Παφίτη. Η δημοπρασία φτάνει στο τέλος κι εγώ διαπιστώνω πως με γοητεύει αυτή η διαδικασία. Άλλωστε είμαι συλλέκτης εμπειριών μόνο που οι δικές μου εμπειρίες δεν δημοπρατούνται αλλά γράφονται! Πάντως για καλό και για κακό ενημερώνομαι “Η επόμενη δημοπρασία πότε θα γίνει είπαμε;” ρωτώ τη Μαρία. “Έχουμε μια πολύ ωραία το Φεβρουάριο, στο St Moritz. Θα έρθεις;”
ΟΙΚΟΣ CHRISTIE’S
Ιδρύθηκε στις 5 Δεκεμβρίου το 1766 στο Λονδίνο από τον Jame Christie. Από το 1973 μέχρι το 1999 ο οίκος ήταν δημόσια εταιρεία μέχρι που αγοράστηκε από τον Γάλλο Francois Pinault, στον οποίο ανήκει μέχρι και σήμερα. Η έδρα του οίκου βρίσκεται στο Λονδίνο στο King Street. Το 1886 ο οίκος πώλησε το έργο Celebrate Baresford Hope Gross στο λονδρέζικο μουσείο Victoria and Albert Museum. Καθημερινά, δημοπρασίες του οίκου λαμβάνουν χώρα σε Αμερική, Ασία και Ευρώπη.
