Γράφει η Δρ Δόμνα Μωυσέως
(Δόκτορας στον τομέα των Γραμμάτων και Τεχνών του πανεπιστημίου Αix- Marseille με πρώτη ειδίκευση στην λογοτεχνία του 19ου αιώνα)
Οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν σημασία αν από αυτές οι άνθρωποι μπορούν να κοιτάξουν μπροστά. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό γιατί έχω γνωρίσει, υπάρξει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με ανθρώπους που αποτέλεσαν και αποτελούν για μένα πρόκληση. Τέτοιοι άνθρωποι είναι αυτοί που δεν αποδέχονται ποτέ ότι κάτι είναι αδύνατον, ακόμα και αν τα πάντα έχουν καταρρεύσει γύρω τους, ακόμα και αν η ζωή τούς αναγκάζει να ξεκινούν ξανά και ξανά για νέα ταξίδια.
Ένα ηλιόλουστο πρωινό ενός χειμώνα που έμοιαζε με άνοιξη, μπροστά σε μια θάλασσα γκριζομπλέ, σκέψεις φουρτουνιασμένες, απογυμνωμένες, που τολμούν να γίνουν λέξεις, απλά λέξεις. « Θα δημιουργήσω ακόμα κι αν δεν μου μένει πια τίποτε άλλο να κάνω γιατί μου στερούν την ελπίδα. Θα κάνω την πέτρα την πιο άγονη να πάρει ζωή». Λόγια καθρέφτης που αντανακλούν ένα κομμάτι από τον καθένα και που μπορούν να μεταποιήσουν αν όχι την ίδια την πραγματικότητα, την αντίληψη των προϋποθέσεων αυτού που ονομάζουμε πραγματικότητα. Ο καθρέφτης προβάλλει την ουσία μόνο αν κάποιος διαθέτει τη δύναμη να απογυμνώσει τον εαυτό του, άρα και τον κόσμο γύρω του.
Πραγματικότητα είναι για πολλούς, συχνά χωρίς άμεση συνειδητοποίηση, κάτι που υπάρχει, υφίσταται εκτός από εμάς, ένα πλαίσιο αμετάβλητο μέσα στο οποίο καλούμαστε να προσαρμοστούμε, απλά… για να υπάρξουμε. Ο άνθρωπος εγκλωβίζεται, λοιπόν, μέσα στις προϋποθέσεις που κατά βάθος ο ίδιος καθόρισε …
Ύπαρξη όμως δεν αποτελεί η απόλυτη υποταγή στα δεδομένα που δημιουργήθηκαν ή επηβλήθηκαν, η υποταγή στην συνήθεια. Ύπαρξη είναι η δυνατότητα αντίληψης ό,τι πέραν αυτού που βλέπουμε, υπάρχει πάντα κάτι άλλο, κάτι περισσότερο. Ύπαρξη είναι η ικανότητα δημιουργίας, να δίνεις ζωή σε μια άγονη έρημο, να παίρνουν μορφή ξανά τα ερείπια. Ο Albert Camus στο έργο του Le mythe de Sisyphe (O μύθος του Σίσυφου) αναφέρει για τη δημιουργία: «Από όλες τις σχολές υπομονής και διάυγειας, η δημιουργία είναι η πιο αποτελεσματική. Είναι, επίσης, η ανατρεπτική μαρτυρία της μόνης ανθρώπινης αξιοπρέπειας: η επίμονη εξέγερση κατά της ύπαρξής του, η επιμονή σε μια προσπάθεια που θεωρείται άγονη. Απαιτεί καθημερινή προσπάθεια, αυτοκυριαρχία, την ακριβή εκτίμηση των ορίων του πραγματικού, του μέτρου και της δύναμης».
Μπορεί ο συγγραφέας να αναφέρεται στην καλλιτεχνική δημιουργία, αλλά η δημιουργία μπορεί να είναι οποιασδήποτε μορφής αν αυτή μπορεί να καθοριστεί ως ανάγκη για αλλαγή, εξέλιξη, προοπτική, υπόσχεση. Λίγοι είναι όμως οι άνθρωποι που μπορούν να εναρμονίσουν την θέληση με την πράξη, δημιουργώντας κάτω από οποιεσδήποτε προϋποθέσεις, δίνοντας νέα διάσταση στην δική τους ύπαρξη. Λίγοι αυτοί που γνωρίζουν καλά τη διαφορά ανάμεσα στη θεωρία και την πράξη, ανάμεσα στο όνειρο και την πραγμάτωσή του. Λίγοι αυτοί που γνωρίζουν καλά πως δημιουργία σημαίνει να μπορεί κανείς να ξεπεράσει αυτά που τον εγκλωβίζουν όσο επίπονο κι αν είναι αυτό.
Είναι τραγική φιγούρα ο Σίσυφος γιατί είναι καταδικασμένος να ξεκινά ξανά και ξανά, να επαναλαμβάνει ο ίδιος το μαρτύριο που του επέβαλαν οι θεοί. «Ο Σίσυφος, προλετάριος των θεών, αδύναμος και επαναστατημένος, γνωρίζει όλη την εμβέλεια της άθλιας ύπαρξής του: αυτήν σκέφτεται κατά την κάθοδο του». Η συνειδητοποίησή του είναι όμως από μόνη της επανάσταση και υπόσχεση.
Μπορεί λοιπόν o σημερινός άνθρωπος σαν Σίσυφος να περιφέρεται στον κύκλο της ύπαρξης του, μπορεί να το έχει κιόλας επιλέξει. Στον κύκλο όμως δεν διαφαίνεται ορίζοντας, παρά μόνο όταν αντιληφθεί πως βρίσκεται μέσα σε έναν κύκλο. Τότε είναι που ο ορίζοντας παύει να είναι απλά μια αόρατη γραμμή…
