Το Περιβαλλοντικό Κίνημα Λάρνακας πραγματοποίησε σήμερα 20 Φεβρουαρίου 2016 εκδήλωση, στην Αλυκή Λάρνακας, με θέμα τους Υγροβιότοπους και ιδιαίτερα τους υγροβιότοπους της Λάρνακας, που αποτελούν στολίδι για τη πόλη του Ζήνωνα.
Στην εκδήλωση προσφέρθηκε καφές, μια προσφορά του Coffee Island στην Στρατηγού Τιμάγια.
Την εναρκτήρια ομιλία έκανε η Πρόεδρος του ΠΚΛ, Γιώτα Δημητρίου, η οποία τόνισε ότι “στην τελευταία ετήσια συνέλευση που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2015 εκλέγηκε το νέο 9μελες συμβούλιο το οποίο έθεσε ως προτεραιότητα στην ατζέντα των δραστηριοτήτων του τον αγώνα κατά της μετατροπής της πόλης και επαρχίας Λάρνακας σε βαριάς βιομηχανίας περιοχή καθώς και την ενημέρωση του κόσμου σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον. Μέσα στα πλαίσια λοιπόν της ενημέρωσης του κόσμου πραγματοποιείται και η σημερινή εκδήλωση με θέμα τους υγροβιότοπους. Μια εκδήλωση που αποτελεί θεσμό για το ΠΚΛ.
Για εμάς, στο ΠΚΛ, η ενημέρωση του κόσμου για θέματα περιβάλλοντος αποτελεί μείζον θέμα”.
Το Περιβαλλοντικό Κίνημα Λάρνακας ιδρύθηκε το 1989 με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος από την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση. Ως κύριο μέσο για επίτευξη του στόχου αυτού έθεσε τη μαζικοποίηση του αγώνα για το περιβάλλον, την αποκάλυψη των περιβαλλοντικά επιζήμιων πρακτικών και πολιτικών και την ενημέρωση των πολιτών για την ανάγκη επαγρύπνησης και ανάπτυξης πολιτικού κριτηρίου και τρόπου σκέψης και δράσης, για τη σωτηρία της ζωής και την επίτευξη κοινωνικής δικαιοσύνης παράλληλα με την επίτευξη αειφόρου ανάπτυξης στις κοινωνίες.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκε και ο Πρόεδρος της ΟΠΟΚ (Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου) κ. Χρίστος Κάρουλλας ο οποίος συγχάρηκε το ΠΚΛ για την διοργάνωση της εκδήλωσης και τόνισε ότι η ΟΠΟΚ ήταν και θα είναι πάντα δίπλα στο ΠΚΛ.
Ο κ. Κάρουλας επισήμανε τον ρόλο της ενημέρωσης αλλά και διαπαιδαγώγησης του κόσμου όσον αφορά στα περιβαλλοντικά ζητήματα.
Στη συνέχεια το λόγο πήρε η περιβαλλοντολόγος και μέλος του 9μελές Συμβουλίου του ΠΚΛ, Χριστίνα Νικολάου, η οποία αναφέρθηκε στην ιστορία της Αλυκής Λάρνακας αλλά και στη σημερινή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η όλη περιοχή.
Η εκπρόσωπος του Τμήματος Περιβάλλοντος Άννα Σαβίδου δεν κατάφερε να παρευρεθεί λόγω ασθένειας.
Την ομιλία της διάβασε η πρώην Πρόεδρος του ΠΚΛ και μέλος του 9μελες Συμβουλίου του ΠΚΛ, Δρ Ανθούλλα Ιωαννίδου.
Με το τέλος της ομιλίας οι παρευρισκόμενοι απόλαυσαν περίπατο στην περιοχή της Αλυκής με την Δρ Κυριακή Ζανέττου, ειδικό σε θέματα βοτανολογίας, να εξηγεί για την βλάστηση γύρω από τους υγροβιότοπους.
Υγρότοποι και βλάστηση
Οι φυτικοί οργανισμοί των υγρότοπων ποικίλουν πάρα πολύ ως προς το μέγεθος, το βιολογικό κύκλο και τις προσαρμογές που αναπτύσσουν για ανάπτυξη στο υγροτοπικό περιβάλλον. Στον ίδιο υγρότοπο συμβιώνουν πολλά διαφορετικά είδη φυτών π.χ. μόνιμα βυθισμένα, επιπλέοντα, βρύα, φυλλοβόλα δέντρα κ.ά. Η σημαντική βιοποικιλότητα που χαρακτηρίζει τα υγροτοπικά φυτά, και άρα το σημαντικό γονιδιακό απόθεμα που διαθέτουν, τα καθιστά αξιόλογο φυσικό πόρο.
Υγρότοποι και άγρια πανίδα
Σημαντική είναι η αξία των υγρότοπων ως αποθεμάτων άγριας πανίδας. Η διαφύλαξη της βιολογικής ποικιλότητας, που σε μεγάλο βαθμό ταυτίζεται με την προστασία της άγριας πανίδας, αναγνωρίζεται διεθνώς (Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης και των Φυσικών Πόρων: IUCN, Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση: WWF – World Wild Life Foundation, Σύμβαση Ramsar).
Η ομιλία της Άννας Σαββίδου (Τμήμα Περιβάλλοντος) την οποία διάβασε η Δρ Ανθούλλα Ιωαννίδου:
Αλυκές Λάρνακας
Οι Αλυκές Λάρνακας είναι ένα σύμπλεγα βιοτόπων αποτελούμενο από τη Μεγάλη Λίμνη (Αλυκή) και τις λίμνες του Αεροδρομίου, της Ορφανής και της Σορού, καθώς και από τους υγροβιότοπους που τις περιβάλλουν. Έχει συνολική έκταση 1761 εκτάρια, από τα οποία 670 εκτάρια αποτελούν την υδάτινη μάζα και 300 εκτάρια την αλοφυτική βλάστηση.
Το οικοσύστημα των Αλυκών Λάρνακας έχει περιληφθεί στο Δίκτυο Natura 2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόσο για τη σημαντικότητά του στα είδη και οικοτόπους (Οδηγία Οικοτόπων – 92/43/EΟΚ), όσο και για την πτηνοπανίδα (Οδηγία Πτηνών – 2009/147/ΕΚ).
Οι πιο πάνω Οδηγίες έχουν εναρμονιστεί με την Κυπριακή Νομοθεσία με τον τον περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμο [Αρ. 153(Ι)/2003] και με τον περί Προστασίας και Διαχείρισης Άγριων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμο [Αρ. 152(Ι)/2003], νομοθεσίες με τις οποίες προστατεύονται οι Αλυκές.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι, η Αλυκή Λάρνακας έχει περιληφθεί από το 2001 στον κατάλογο Ramsar ως ο 1081ος υγροβιότοπος διεθνούς σημασίας. Η Σύμβαση Ramsar σκοπό έχει τη διατήρηση και ορθολογική χρήση των υγροβιοτόπων ως συστήματα τα οποία είναι σημαντικά για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Το σύμπλεγμα των Αλυκών Λάρνακας παρά το γεγονός ότι αποτελείται από αλληλοεξαρτώμενες λίμνες, εν τούτοις, από οικολογικής άποψης, οι διάφορες λίμνες διαφέρουν μεταξύ τους. Μαρτυρίες από διάφορα ευρήματα στην περιοχή των Αλυκών καταμαρτυρούν ότι μέχρι σχετικά πρόσφατους χρόνους, οι λίμνες αυτές ήταν ενωμένες με τη θάλασσα.
Η μεγάλη λίμνη παρουσιάζει την υψηλότερη αλατότητα σε σχέση με τις υπόλοιπες, η οποία αλατότητα αποτελεί, μαζί με τις διακυμάνσεις της, έναν από τους κύριους παράγοντες για τη λειτουργία του συστήματος των Αλυκών και συγκεκριμένα στην τροφική αλυσίδα του συστήματος.
Οι διακυμάνσεις του νερού και της αλατότητας παίζουν καθοριστικό ρόλο για τους μηχανισμούς αναπαραγωγής και επιβίωσης της μικρής γαρίδας, Αρτέμιας (Artemia salina), η οποία αποτελεί την τροφή για τα φλαμίγκο και τα άλλα πουλιά που διαχειμάζουν στην περιοχή. Η Αρτέμια σε περιόδους που η αλατότητα είναι πολύ υψηλή αντί για γαρίδες γεννούν αυγά (κύστεις), οι οποίες μπορούν να αντέξουν σε πολύ αντίξοες συνθήκες. Όταν οι συνθήκες αλατότητας και νερού είναι οι κατάλληλες, τότε οι κύστες εκκολάπτονται.
Διατάραξη των συνθηκών διαβίωσης και αναπαραγωγής της Αρτέμιας, μπορεί να επιφέρει καταστροφικές συνέπειες στη σωστή λειτουργία του οικοσυστήματος, καθώς επίσης, να αυξήσει τον αριθμό του φύκους με το οποίο τρέφεται η Αρτέμια και να χρωματίσει την Αλυκή κόκκινη.
Επίσης, το υδατικό ισοζύγιο των Αλυκών έχει σημαντικό ρόλο στην οικολογική ισορροπία της περιοχής και διατηρείται με την τροφοδότηση των λιμνών από τα νερά της βροχής, την επιφανειακή ροή όμβριων υδάτων από τις λεκάνες φυσικής απορροής, την υπόγεια ροή από υδροφόρα στρώματα και πιθανόν από ροή νερού από τη θάλασσα μέσω υπόγειων στρωμάτων.
Η περιοχή των Αλυκών Λάρνακας αποτελεί σημαντικό στοιχείο αναφοράς και αναγνώρισης για την πόλη της Λάρνακας, συνθέτοντας ένα αξιόλογης σημασίας οικοσύστημα. Είναι επίσης άξιο αναφοράς το γεγονός ότι, οι Αλυκές επηρέασαν καθοριστικά την κατεύθυνση της ανάπτυξης των γύρω περιοχών και οι οικιστικές ζώνες έχουν πλησιάσει πολύ κοντά τις όχθες της Αλυκής.
Παράλληλα, γίνονται συχνά επισκέψεις σχολείων στην Αλυκή ειδικά κατά τους χειμερινούς μήνες, αποτελεί ιδανικό μέρος για πτηνοπαρατήρηση, ενώ το μονοπάτι χρησιμοποιείται καθημερινά για αναψυχή και χαλάρωση.
Παρόλα αυτά όμως, στην περίμετρο των Αλυκών υπάρχουν διάφορα αναπτυξιακά έργα όπως το Διεθνές Αεροδρόμιο Λάρνακας, οι εγκαταστάσεις αφαλάτωσης, ο σταθμός επεξεργασίας λυμάτων, τα οποία δεν είναι πάντοτε συμβατά μεταξύ τους ή με τη φυσιογνωμία της περιοχής. Παράλληλα, η παρουσία κτηνοτροφικών μονάδων στη γύρω περιοχή, η πρόσβαση και η παράνομη οδήγηση, καθώς και η συνεχής και παράνομη ρίψη μπαζών και σκουπιδιών εντός του συστήματος των Αλυκών επηρεάζουν και επιβαρύνουν τη βιολογική και αισθητική αξία του οικοσυστήματος. Επίσης, συχνό είναι δυστυχώς το φαινόμενο των βανδαλισμών στο χώρο των Αλυκών καταστρέφοντας πινακίδες, περιφράξεις και παρατηρητήρια.
Οι προσπάθειες για την προτασία και διατήρηση των Αλυκών Λάρνακας είναι καθημερινές και υπάρχει συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων υπηρεσιών. Κάθε χρόνο γινονται συντηρήσεις των διαφόρων έργων που βρίσκονται εντός της Αλυκής, γίνονται καθαρισμοί και αναλύσεις νερού.
Το Τμήμα Περιβάλλοντος έχει προκηρύξει προσφορά για την αναθεώρηση του Διαχειριστικού Σχεδίου της περιοχής. Η εκπόνησή του έχει ξεκινήσει τον Οκτώβριο και θα ολοκληρωθεί τον Ιούνιο. Το Διαχειριστικό Σχέδιο θα καταδείξει δράσεις και μέτρα για την προστασία και διαχείριση του οικοσυστήματος των Αλυκών (κατά κύριο λόγο) με στόχο τη βελτίωση ή τη διατήρηση σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης τα είδη και οικοτόπους της περιοχής. Επίσης, θα γίνουν προτάσεις για έργα/υποδομές/δράσεις που θα αναδείξουν την περιοχή.
