Είναι πολλά αυτά που μπορεί να γράψει κανείς για το Ίδρυμα Καλαϊτζιάν και τις δραστηριότητες του. Ένα ίδρυμα που δημιούργησαν τα δυο αδέλφια Αράμ και Πέτρος Καλαϊτζιάν ως φυσικό επακόλουθο μιας πορείας των δυο αδελφών που είχε ταυτιστεί με την φιλανθρωπική τους προσφορά προς την Κυπριακή Κοινωνία. Ο πρωταρχικός σκοπός του Ιδρύματος ήταν η ανέγερση και λειτουργία Μελάθρου, εις μνήμη των γονιών τους, Ρουπέν και Μαρί. Σήμερα το Ίδρυμα Καλαϊτζιάν είναι ένα από τα πρώτα φιλανθρωπικά ιδρύματα της Κύπρου.
Όταν ο Αράμ και ο Πέτρος “έφυγαν”, το έργο τους συνέχισαν τα παιδιά τους Tigran και Παύλος. Ένα έργο βαρυσήμαντο τόσο για την Αρμενική κοινότητα όσο και για την Κυπριακή κοινωνία.
Στην πιο κάτω συνέντευξη με τον Παύλο Ρουπέν Καλαϊτζιάν συζητήσαμε για το έργο του Ιδρύματος, για την Αρμενική κοινότητα, αλλά και για το βάρος να κουβαλά κανείς ένα δυνατό όνομα. Ο Παύλος τονίζει: “το όνομα το κληρονομείς, αλλά το κύρος το δημιουργείς και το διατηρείς μόνο με τις πράξεις σου”.
Της Γιώτας Δημητρίου
Καταρχάς Παύλο να ρωτήσω, πόσα άτομα υπάρχουν σήμερα στην Αρμενική Κοινότητα στη Λάρνακα;
Περίπου 500 άτομα, αφού οι περισσότεροι ζουν στην Λευκωσία. Θα έλεγα ότι σήμερα η Αρμενική Κοινότητα έχει γύρω στις τέσσερις χιλιάδες Αρμένιους παγκύπρια.
Έχω την εντύπωση ότι οι Αρμένιοι ξεχωρίζουν επιχειρηματικά με ότι καταπιαστούν, είτε πρόκειται για ένα μικρό μαγαζί, είτε για μια μεγάλη επιχείρηση. Ποια ή άποψη σου;
Ίσως επειδή ανέκαθεν οι Αρμένιοι ήταν έμποροι, να έχουν κάποια χαρακτηριστικά μέσα στο DNA τους. Επίσης είναι και ο τρόπος που μεγαλώνει κανείς, όταν σε διακατέχει η επιθυμία να κάνεις τα πάντα σωστά, αλλά και όσο πιο τέλεια μπορείς, ίσως κι αυτό να παίζει ρόλο. Όμως και οι Κύπριοι, όπως και οι Αρμένιοι είναι ένας προοδευτικός λαός. Και οι μεν και οι δε πέρασαν από προσφυγιά και ξεριζωμό αλλά συνέχισαν να δημιουργούν και να ξαναρχίσουν από το μηδέν. Στην αρχή αυτό το εγχείρημα φαντάζει πολύ δύσκολο, αφού τίθεται θέμα φυσικής επιβίωσης, αλλά με την πάροδο του χρόνου έρχεσαι αντιμέτωπος με τις ίδιες σου τις δυνάμεις και κάπου εκεί ίσως να καταφέρνεις να γίνεσαι ακόμα πιο δυνατός, ίσως και καλύτερος. Ας μην ξεχνάμε πως οι Αρμένιοι ήρθαν στην Κύπρο μετά από μια γενοκτονία, για να βρουν μια νέα πατρίδα και να ξεκινήσουν κυριολεκτικά απ’ το μηδέν μια καινούρια ζωή. Αυτά όλα όχι μόνο δεν τους έκαναν να ξεχάσουν τις αρχές και τις ρίζες τους, αλλά αντίθετα του πείσμωσαν να τις διατηρήσουν και να τις μεταλαμπαδεύσουν στις επόμενες γενιές.
Αλλά, πιστεύω, πως το ίδιο ισχύει και για τους Κύπριους οι οποίοι κατάφεραν μετά τον πόλεμο και την προσφυγιά του ’74 να ξαναβρουν τον δρόμο τους, να ανακάμψουν οικονομικά αλλά και να διαπρέψουν όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό.
Παύλο έχεις σπουδάσει οικονομικά στο London School of Economics του Λονδίνου, μιας και ανέφερες τα οικονομικά πώς βλέπεις την οικονομία της Κύπρου σήμερα;
Με την μονομερή απόφαση του Eurogroup το 2013 θα έλεγα ότι έκαναν ένα πείραμα πάνω στον Κυπριακό λαό, το κούρεμα. Αυτό το έκαναν επειδή αντιπροσωπεύουμε ένα πολύ μικρό ποσοστό της ευρωπαϊκής οικονομίας. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι δεν έχουν τολμήσει να εφαρμόσουν μια τέτοια πράξη πάνω σε μια μεγαλύτερη οικονομία. Τόσο ο καθηγητής και νομπελίστας Χριστόφορος Πισσαρίδης όσο και ομάδα καθηγητών του London School of Economics είχαν εκφράσει την αντίθεση τους σε αυτή την μονομερή απόφαση για την κυπριακή οικονομία.
Μετά το ’74 ήρθε το 2013 με μια νέα οικονομική καταστροφή, με αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία του τόπου. Όμως, το τελευταίο χρονικό διάστημα η αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξίας των τραπεζών μας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, όπως τους Moody’s, σε συνδυασμό με το αυξημένο ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές αποδεικνύουν ότι η κυπριακή οικονομία σταδιακά θα ανακάμψει. Ο Κυπριακός λαός αγωνίζεται και προσπαθεί σε αντίξοες συνθήκες, αφού υπάρχει κάπου μέσα στα γονίδια του η τάση για αγώνα επιβίωσης.
Η σχέση σου με την πολιτική ποια είναι;
Παρακολουθώ ανελλιπώς και γνωρίζω τις εξελίξεις, αλλά δεν έχω εμπλακεί ενεργά στην Πολιτική. Ασχολούμαι όμως με τα κοινά. Επίσης είμαι στο Προξενικό Σώμα από το 1996, ως Πρόξενος της Μπανγκλαντές.
Ο πατέρας μου και ο θείος μου είχαν ασχοληθεί με την πολιτική καθώς εκπροσωπούσαν την θρησκευτική ομάδα των Αρμενίων στην βουλή των αντιπροσώπων. Πρώτα ο πατέρας μου, Αράμ, από το 1982 μέχρι το 1995 και μετά ο θείος μου, Πέτρος, από το 1995 μέχρι το 2005.
Υπάρχουν πολιτικές παρατάξεις μέσα στην Αρμενική κοινότητα της Κύπρου;
Υπάρχουν ιδεολογίες και υπάρχουν λέσχες οι οποίες είναι παραρτήματα των Αρμενικών Κομμάτων. Θέλω όμως να τονίσω ότι η Αρμενική κοινότητα πάντοτε είναι ενωμένη. Ο κοινός μας στόχος είναι η ευημερία της Αρμενικής κοινότητας και η άριστη σχέση και συνεργασία με την εκάστοτε ελληνοκυπριακή κυβέρνηση.
Η Αρμενική κοινότητα ήταν πάντοτε στο πλευρό του Κυπριακού λαού και της εκάστοτε Κυπριακής Κυβέρνησης για την επίτευξη μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού. Ταυτόχρονα είμαστε ευγνώμων στις εκάστοτε κυπριακές κυβερνήσεις οι οποίες πάντοτε στήριζαν και στηρίζουν την Αρμενική Κοινότητα. Για παράδειγμα, τα τρία Αρμενικά Σχολεία Ναρέκ έχουν ανεγερθεί σε κρατική γη με έξοδα της Κυπριακής Κυβέρνησης.
Πιστεύεις Παύλο ότι το έργο που επιτελείται μέσα από το Ίδρυμα Καλαϊτζιάν καταφέρνει να κρατά “ζωντανούς” τους δύο ιδρυτές, Πέτρο και Αράμ;
Πιστεύω πως ναι…Ξέρεις, όταν κάποιος φεύγει από τη ζωή αυτό που αφήνει πίσω είναι τα έργα του και όταν τα έργα και οι πράξεις του έχουν βοηθήσει τους συνανθρώπους του και την κοινωνία, τότε ναι καταφέρνει να παραμένει “ζωντανός”. Τα λεφτά και οι δουλειές, δεν είναι σημαντικά όταν κάποιος “φύγει” από την ζωή. Αλλά οι πράξεις και το έργο που άφησε πίσω του, είναι.
Μέσω του ιδρύματος συνεχίζουμε το έργο και το όραμα των δύο ιδρυτών. Όταν κάποιος φεύγει από την ζωή ο κόσμος τον θυμάται για τις καλές του πράξεις και κατ’επέκταση για το καλό όνομα που αφήνει πίσω του. Ο Αράμ και ο Πετρός συνέδεσαν το όνομα της οικογένειας τους με την ανθρωπιά, την τιμιότητα και τις αγαθοεργικές τους πράξεις.
Να αναφέρω εδώ ότι από το 2009 οι υποτροφίες που δίνουμε σε όλους τους Κύπριους απόφοιτους των Δημοτικών Σχολείων Ναρέκ οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι σε δευτεροβάθμια ιδιωτικά σχολεία είναι εις μνήμη των δυο αδελφών Πέτρου και Αράμ.
Ενώ οι υποτροφίες που δίνουμε στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι εις μνήμη των αδελφών Ραφαελιάν, οι οποίες κληροδότησαν το σπίτι τους στην οδό Αρμενίας στη Λευκωσία, στο Ίδρυμα μας. Επίσης έχουμε ονομάσει την νέα πτέρυγα του Μελάθρου Ευγηρίας Καλαϊτζιάν στη Λευκωσία, το 2006, εις μνήμη των αδελφών Ραφαελιάν.
Πώς αποφασίζετε σε ποιους τομείς θα δράσετε για να παράξετε φιλανθρωπικό έργο;
Υπάρχει το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος το οποίο αποτελείται από τους εκ περιτροπής Προέδρους που είναι ο Tigran και εγώ, Αντιπρόεδρος ο Gregory Kupelian, Γραμματέας ο Armenak Shahabian και μέλη οι Vasken Shadarevian και Haig Der Nishanian. Το Διοικητικό Συμβούλιο λοιπόν αποφασίζει πως θα δράσει μαζί βέβαια με τον Διευθυντή το Ιδρύματος κ. Hagop Kasparian αλλά και την Διευθύντρια του Μελάθρου Ευγηρίας κ. Ειρήνη Κωνσταντίνου. Θα ήθελα να αναφέρω ότι το Ίδρυμα Καλαϊτζιάν συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πρώτα σαράντα φιλανθρωπικά ιδρύματα που έχουν εγγραφεί στη Κύπρο.
Και βεβαίως η δράση του Ιδρύματος είναι Παγκύπρια.
Ναι, αλλά θα δώσουμε περισσότερη έμφαση στην πόλη μας την Λάρνακα όπου ήδη έχουμε συμμετάσχει σε μερικά σημαντικά έργα.
Πέρα από τα άτομα που εργάζονται στο Ίδρυμα Καλαϊτζιάν υπάρχουν και εθελοντές;
Μέσω της ιστοσελίδας μας http://www.kalaydjianfoundation.org/ μπορεί όποιος επιθυμεί να στηρίξει το Ίδρυμα οικονομικά. Υπάρχουν σωματεία και οργανισμοί που μας βοηθούν, αλλά υπάρχει και κόσμος που προσφέρει και βοηθά το Ίδρυμα.
Παύλο να αναφέρουμε κάποιες από τις δράσεις και έργα του Ιδρύματος Καλαϊτζιάν;
Βεβαίως να αναφέρουμε μερικά. Το Μέλαθρο Ευγηρίας Καλαϊτζιαν στη Λευκωσία. Ο Αράμ και ο Πετρός ξεκίνησαν την ανέγερση του Μελάθρου το 1985 πάνω σε κρατική γη που παραχωρήθηκε από την Κυπριακή Κυβέρνηση προς το Ίδρυμα μετά από ενέργειες του τότε Εκπροσώπου μας στην Βουλή των Αντιπροσώπων, του πατέρα μου, Αράμ Καλαϊτζιάν. Το Μέλαθρον λειτούργησε τον Αύγουστο του 1987 ενώ τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν στις 8 Μαρτίου του 1988. Το Μέλαθρον αποτελείτο τότε από 12 δωμάτια και είχε σαν στόχο να προσφέρει θαλπωρή και αγάπη σε άτομα τρίτης ηλικίας. Το 1995, τα δύο αδέλφια προχώρησαν στην ανέγερση μιας μικρής εκκλησίας στο προαύλιο του Μελάθρου, δυστυχώς όμως ο πατέρας μου απεβίωσε μερικούς μήνες πριν την αποπεράτωση της. Με τον ίδιο τραγικό τρόπο, δέκα χρόνια μετά, ο θείος μου Πετρός δεν έμελλε να δει την πραγματοποίηση του οράματος του. Ήταν άλλωστε με δική του πρωτοβουλία, κατά την διάρκεια της θητείας του ως Εκπρόσωπος στην Βουλή των Αντιπροσώπων, που είχαν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την προσθήκη της νέας πτέρυγας. Με την προσθήκη της νέας Πτέρυγας το 2006, η χωρητικότητα έχει διπλασιαστεί, καθώς το Μέλαθρον αποτελείται τώρα από 22 δωμάτια όπου μπορούν να φιλοξενηθούν μέχρι 40 άτομα. Με την επέκταση, έχει δοθεί η δυνατότητα εκτός από Αρμενοκύπριοι να φιλοξενούνται και Ελληνοκύπριοι της τρίτης ηλικίας. Μ’αυτόν τον τρόπο το Ιδρυμα Καλαϊτζιάν ανταποδίδει προς τον Ελληνικό Κυπριακό λαό την αγάπη και την απλόχερη βοήθεια που είχε προσφέρει στους παππούδες και τις γιαγιάδες μας, όταν αυτοί είχαν πρωτοέρθει πρόσφυγες στην Κύπρο μετά την Γενοκτονία του 1915.
Εκεί, στο Μέλαθρο, βρίσκεται και το παρεκκλήσι του Αγίου Παντοσώτηρος [ Սուրբ Ամենափրկիչ (Σουρπ Αμεναπεργκίτς)] το οποίο κτίστηκε μεταξύ 1995-1996 με δωρεά των Αράμ και Πετρου Καλαϊτζιάν. Βρίσκεται στην οδό Κορίνθου στο Στρόβολο. Η θεμέλια λίθος του τοποθετήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 1995 από τον Καθόλικο (Πατριάρχη) του Μεγάλου Οίκου της Κιλικίας, Αράμ Α’, ο οποίος το εγκαινίασε στις 16 Φεβρουαρίου 1997. Τελούνται τακτικά Όρθροι . Το Ίδρυμα Καλαϊτζιάν ασχολείται επίσης με τον πολιτισμό και την παιδεία.
Δηλαδή ποια ακριβώς είναι η συνεισφορά σας στον πολιτισμό;
Τα τελευταία χρόνια έχουμε οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις που είχαν ως σκοπό την ανάδειξη, καλλιέργεια και προαγωγή του πολιτισμού του τόπου και την διαφώτιση και ενημέρωση του κοινού. Για παράδειγμα το Ίδρυμα προσκάλεσε τον Διευθυντή του Μουσείου της Αρμενική Γενοκτονίας στο Γερεβάν ο οποίος έκανε μια γενική παρουσίαση των δραστηριοτήτων του μουσείου. Επίσης προσκαλέσαμε την Διευθύντρια της Δεντροφύτευσης στην Αρμενία να επισκεφτεί τα τρία Αρμενικά Σχολεία στην Κύπρο και να περιγράψει την δουλειά που κάνει ο Οργανισμός.
Το 2012 διοργανώσαμε μια διάλεξη με τον καθηγητή του Κέντρου Ερευνών Mοριακής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κύπρου κ. Κωνσταντίνο Δέλτα με θέμα τις κληρονομικές ασθένειες και τα γενετικά χαρακτηριστικά που έχουν εντοπιστεί ανάμεσα στον Ελληνοκυπριακό πληθυσμό. Ο κ. Δέλτα ανέλυσε και την γενετική σχέση μεταξύ των Ελλαδιτών και Ελληνοκυπρίων. Επίσης, ήμασταν από τους χορηγούς έκδοσης του βιβλίου του κ. Δέλτα και είχε δώσει και διάλεξη για την Αρμενική κοινότητα η οποία πραγματοποιήθηκε στην Λευκωσία.
Τον Απρίλιο 2013 το Ίδρυμα Καλαϊτζιάν σε συνεργασία με την Κυπριακή Συμφωνική Ορχήστρα διοργανώσαμε δύο συναυλίες Κλασικής, Αρμενικής και Ιταλικής μουσικής. Η μία έγινε στο Δημοτικό Μέγαρο Στροβόλου στη Λευκωσία και η άλλη στο θέατρο “Ριάλτο” στη Λεμεσό.
Στη Λάρνακα έχετε βοηθήσει και στην Ίδρυση του Αρμενικού Κέντρου Κουλτούρας.
Ναι. Το Αρμενικό Πολιτιστικό Κέντρο της ΑΓΕΑ (Αρμενικής Γενικής Ένωσης Αγαθοεργίας) στη Λάρνακα εγκαινιάστηκε τον Μαϊο του 2011 και βρίσκεται στην οδό Κιλκίς 13, απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο Λάρνακας. Από την έναρξη του, το σχέδιο έτυχε της πλήρους στήριξης της Κυπριακής Κυβέρνησης και του Ιδρύματος Καλαϊτζιάν στην Κύπρο, ως επίσης ενός αριθμού Αρμενοκυπριακών οικογενειών και Αρμενίων ευεργετών από το εξωτερικό.
Βεβαίως συμβάλατε και στην ανέγερση του μνημείο Γενοκτονίας στο παραλιακό μέτωπο της Λάρνακας.
Ναι, το Ίδρυμα διαμόρφωσε με δικά του έξοδα την πλατεία που ενώνει το μνημείο της Αρμενικής Γενοκτονίας, το οποίο βρίσκεται δίπλα στην είσοδο της Μαρίνας Λάρνακας, με το παραλιακό μέτωπο Φοινικούδων. Εδώ να τονίσουμε ότι η δημιουργία του μνημείου ήταν κοινό έργο των κυβερνήσεων Κύπρου και Αρμενίας μετά από πρωτοβουλία του θείου μου Πέτρου Καλαϊτζιαν και χρηματοδοτήθηκε κατά κύριο λόγο από την Κυπριακή κυβέρνηση.
Η συνεισφορά του Ιδρύματος στην Παιδεία;
Το Ίδρυμα σε αυτές τις αντίξοες οικονομικές συνθήκες που επικρατούν θεωρεί πρωταχρικής σημασίας να στηρίζουμε την νεολαία μας στον τομέα της εκπαίδευσης. Για το σκοπό αυτό έχουμε δημιουργήσει δύο εκπαιδευτικά προγράμματα που έχουν τεθεί σε εφαρμογή από το 2009.
Το πρώτο πρόγραμμα αφορά μια ετήσια χορηγία σε όλους τους Κύπριους μαθητές οι οποίοι είναι απόφοιτοι των δημοτικών σχολείων Ναρέκ και οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι σε ιδιωτικά δευτεροβάθμια σχολεία.
Το δεύτερο πρόγραμμα αφορά πανεπιστημιακό πρόγραμμα υποτροφιών σε πανεπιστήμια στην Κύπρο, την Ευρώπη, την Αμερική και την Αρμενία.
Για την ακαδημαϊκή χρονιά 2015-2016 πενήντα μαθητές και φοιτητές λαμβάνουν υποτροφίες από το Ίδρυμα.
Γιατί κατά την γνώμη σου οι αείμνηστοι Αράμ και Πέτρος ίδρυσαν το Ίδρυμα Καλαϊτζιάν ;
Ήταν τέτοιος ο χαρακτήρας τους που ήθελαν να προσφέρουν στους συνανθρώπους τους και στην κοινωνία. Το Ίδρυμα Καλαϊτζιάν ήταν το φυσικό επακόλουθο μιας πορείας των δυο αδελφών που είχε ταυτιστεί με την φιλανθρωπική τους προσφορά προς την Κυπριακή Κοινωνία. Ο πρωταρχικός σκοπός του Ιδρύματος ήταν η ανέγερση και λειτουργία Μελάθρου, εις μνήμη των γονιών τους, Ρουπέν και Μαρί.
Για σένα Παύλο Καλαϊτζιάν, τι σημαίνει να συνεχίζεις το έργο του πατέρα, αλλά και του θείου σου, μέσω του Ιδρύματος Καλαϊτζιάν ;
Από την πρώτη μέρα που επιστρέψαμε στη Κύπρο από τις σπουδές μας, τόσο εγώ όσο και ο ξάδελφος μου Tigran Kalaydjian (γιος του Πέτρου) θεωρήσαμε χρέος και, καθήκον μας, να συνεχίσουμε αυτό το έργο, αυτό το όραμα. Εδώ και 25 χρόνια που έχουμε ενταχθεί στο ίδρυμα, εγώ και ο ξάδελφος μου, συνεχίζουμε με την ίδια αγάπη των γονιών μας και συνάμα προσπαθούμε να εντάξουμε και νέες δραστηριότητες.
Κοίταξε, το όνομα το κληρονομείς αλλά το κύρος το δημιουργείς και το διατηρείς μόνο με τις πράξεις σου.
Η ιστοσελίδα του Ιδρύματος Καλαϊτζιάν : http://www.kalaydjianfoundation.org/
