Interceptor “Τέλος του Μνημονίου ή μήπως όχι;”

Γράφει ο Κώστας Χριστοδουλίδης
(Ερευνητής σε θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΝΑΤΟ)

«Η χορήγηση στήριξης στην Κύπρο τελεί υπό τον όρο της εφαρμογής ενός εκτεταμένου προγράμματος μεταρρυθμίσεων πολιτικής. Οι κύριοι στόχοι του προγράμματος είναι η αποκατάσταση της υγιούς λειτουργίας του τραπεζικού τομέα, η συνέχιση της διαδικασίας δημοσιονομικής εξυγίανσης και η εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την προώθηση της ανταγωνιστικότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης». Με αυτή την δήλωση, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ) ανακοίνωνε στις 24 Απριλίου 2013 την χρηματοοικονομική στήριξη στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Με το Γιούρογκρουπ της 7^ης Μαρτίου, ολοκληρώνεται το τυπικό μέρος του Μνημονιακού Προγράμματος της Κύπρου. Ή μήπως δεν είναι έτσι;

Πολύ σωστά τα φώτα της κριτικής έπεσαν στο γεγονός ότι σύμφωνα με τους κανονισμούς της Ευρωζώνης και τη συμφωνία με τον ΕΜΣ, τα κράτη υπό οικονομική στήριξη (βλέπε http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-457_en.htm ) θα τελούν υπό ενισχυμένη εποπτεία μέχρι την αποπληρωμή του 75% του χρέους τους. Στην περίπτωση της Κύπρου αυτό αναμένεται να γίνει λίγο πριν το 2031, δηλαδή σε 15 χρόνια (βλέπε πίνακα και http://www.esm.europa.eu/assistance/cyprus/index.htm ). Από μόνη της η πρόνοια για ενισχυμένη επιτήρηση αφορά την σημερινή και ίσως την αυριανή γενιά των Κυπρίων, όπου τους κληρονομούνται όχι μόνο χρέη αλλά και ένα ασφυκτικό καθεστώς που αποκλείει σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό κάθε σοβαρή συζήτηση για εναλλακτικές οικονομικές πολιτικές εκτός και εάν υπάρξουν ρήξεις.

Επιπρόσθετα, υπάρχει και ένα άλλο σημαντικό μέρος που ίσως έχει επιμελώς διαφύγει από όσους εστιάζουν στην επιτυχία της λήξης του Μνημονίου. Με την ανακοίνωση του, το Γιούρογκρουπ (105/16-07/03/2016 ) ξεκαθαρίζει ότι όχι μόνο δεν ολοκληρώθηκαν οι πολιτικές του Μνημονίου αλλά ότι με την συναίνεση της κυβέρνησης της Κύπρου, ό,τι υπολείπεται θα υλοποιηθεί εντός σύντομου χρονικού διαστήματος.

Τι υπολείπεται; Το Γιούρογκρουπ, υπογραμμίζει ότι «πρέπει με αποφασιστικότητα να διασφαλιστεί η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε πιο υγιή επίπεδα, κάτι που περιλαμβάνει την ταχεία εφαρμογή του πλαισίου αφερεγγυότητας και των νόμων περί κατασχέσεων που υιοθετήθηκαν το 2015 μαζί με επιπρόσθετα νομοθετικά μέτρα πώλησης περιουσιακών στοιχείων και αποτελεσματικής εφαρμογής όλων των εργαλείων για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων». Η ερμηνεία αυτής της πρόνοιας πρέπει να είναι ξεκάθαρη και να μην επιδέχεται αμφισβήτησης: πρέπει να κατασχεθούν και να εκποιηθούν περιουσίες άμεσα και αυτή την δέσμευση, την επανέλαβε και η κυβέρνηση στα πλαίσια του Γιούρογκρουπ.

Επιπρόσθετα, το Γιούρογκρουπ υπογραμμίζει ότι η «ιδιωτικοποίηση της ΣΥΤΑ θα είναι μέτρο στην κατεύθυνση της ανάπτυξης και μαζί με την μεταρρύθμιση στη δημόσια διοίκηση και άλλες διαρθρωτικές αλλαγές που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του Προγράμματος θα «τσιμεντώσουν» τις βελτιώσεις στα δημόσια οικονομικά…» Τέλος το Γιούρογκρουπ χαιρετίζει την εκ νέου δέσμευση της κυβέρνησης να διατηρήσει την πολιτική εξυγίανσης των δημοσιονομικών καθώς και το μεταρρυθμιστικό μομέντουμ. Για να καταλήξει ότι η Κύπρος θα συνεχίσει στο Μετα-Προγραμματικό πλαίσιο εποπτείας και στο πλαίσιο εποπτείας που προνοεί η ΕΕ και η ΟΝΕ.

Το συμπέρασμα είναι

1. οι δεσμεύσεις στην μεταμνημονιακή εποχή συνεχίζουν, απαιτούν ολοκλήρωση των εκποιήσεων καθώς και των ιδιωτικοποιήσεων, μαζί με άλλα μέτρα τα οποία δεν διασαφηνίζονται και τα οποία πρέπει να ξεκαθαρίσει η κυβέρνηση ποια είναι.

2. Εισερχόμαστε σε ένα άλλο Μεταμνημονιακό Πρόγραμμα με ορίζοντα το 2031 στο οποίο ισχύει καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας από τους θεσμούς της ΕΕ επί του συνόλου της οικονομικής πολιτικής. Ο πιο κάτω πίνακας περιλαμβάνει τα στάδια εξόφλησης του χρέους της Κυπριακής Δημοκρατίας προς τον ΕΜΣ με τις ημερομηνίες των εναπομεινασών δόσεων και του ποσού υπογραμμισμένες.