Ο Άρης Χατζηστεφάνου, ο Λεωνίδας Βατικιώτης, η ομάδα Info–war, κυκλοφορούν το νέο ντοκιμαντέρ This is NOT a Coup το οποίο θα προβληθεί σε Ελλάδα και Κύπρο στις 12 Μαΐου ενώ φιλοδοξεί να ταξιδέψει εντός και εκτός της Ε.Ε.
Το Skala Times άδραξε την ευκαιρία και μίλησε με τον Λεωνίδα Βατικιώτη και τον Άρη Χατζηστεφάνου για το νέο αυτό ντοκιμαντέρ. Στην πιο κάτω ενδιαφέρουσα συνέντευξη των δυο δημιουργών ανάμεσα σε άλλα μας τονίζουν ότι “Μια ρεαλιστική διερεύνηση των μηχανισμών μέσα από τους οποίους ενημερώνεται και εντάσσεται στην κοινωνία ο κόσμος της Αριστεράς θα φέρει στην επιφάνεια όχι μόνο όσα τον διαχωρίσουν από τον κόσμο της Δεξιάς (ταξικά συμφέροντα, πολιτική στράτευση, κ.α.) αλλά κι όσα τον ενώνουν. Συνήθως μάλιστα άθελά του. Ας σκεφτούμε τα δελτία ειδήσεων, τη μουσική που ακούει, τις ταινίες που βλέπει. Δεν υφίστανται επομένως σινικά τείχη. Κατά την άποψή μου, ευτυχώς! Γιατί έτσι εμείς που ξέρουμε ότι δεν εκφράζουμε την κυρίαρχη άποψη κάθε εποχής μπορούμε να θρέφουμε την ελπίδα να διαπεράσουμε με τις ιδέες και τα επιχειρήματά μας συνειδήσεις που κινούνται σε άλλα μήκη κύματος και να πείσουμε για τις ιδέες μας. Ντοκιμαντέρ όπως το Thisis NOT a Coup ξεκινούν από γεγονότα αναμφισβήτητα. Κανείς δεν θα ισχυριστεί πως ό,τι συνέβη στην Κύπρο τον Μάρτιο του 2013 αποτελεί και την πιο λαμπρή στιγμή στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η συμβολή μας έγκειται στην ανασκευή των κυρίαρχων ερμηνειών (ότι για παράδειγμα το κούρεμα των καταθέσεων αποτελούσε τη νέμεση για την μετατροπή της Κύπρου σε πλυντήριο ξεπλύματος βρόμικου χρήματος) και την αναζήτηση των βαθύτερων αιτιών”.
Της Γιώτας Δημητρίου
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗΣ
Κύρε Βατικιώτη, ποιοι ήταν οι λόγοι για την δημιουργία του This is not a coup;
Το νέο ντοκιμαντέρ με τίτλο, This is NOT a Coup, το τέταρτο στη σειρά της ομάδας του Info–war προέκυψε σχεδόν ως ανάγκη μετά τα δραματικά γεγονότα που συνέβησαν στην Ελλάδα το πρώτο επτάμηνο του 2015, όταν η βούληση του λαού ποδοπατήθηκε με τον πιο προκλητικό τρόπο. Αναφέρομαι τόσο στο εκλογικό αποτέλεσμα της 25ης Ιανουαρίου 2015, όσο και στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015, καθώς στην πράξη εφαρμόστηκε το αντίθετο απ’ ό,τι ψήφισε ο ελληνικός λαός: συνέχιση της πολιτικής δρακόντειας λιτότητας, της ανεργίας, της φτώχειας και των ιδιωτικοποιήσεων.
Ωστόσο, το ιδιαίτερο που κομίζει το ντοκιμαντέρ μας είναι ότι αντιμετωπίζει την παραβίαση της λαϊκής βούλησης από την ΕΚΤ και την ΕΕ ως τη νέα μας κανονικότητα. Στην Ελλάδα άλλωστε δεν ήταν ούτε η πρώτη ούτε η μοναδική φορά που είδαμε το τσαλαπάτημα της λαϊκής θέλησης. Στο ντοκιμαντέρ γίνεται μια αναδρομή σε ανάλογα περιστατικά που δείχνουν ότι αυτό το ειδικό καθεστώς τείνει να προσλάβει χαρακτήρα μονιμότητας…
Σε ποιες χώρες φιλοδοξείτε να προβληθεί το ντοκιμαντέρ;
Επιδιώκουμε να προβληθεί τόσο εντός όσο κι εκτός της ΕΕ.
Εκτός ευρωπαϊκών συνόρων θέλουμε να δείξουμε ότι «η Ευρώπη των δικαιωμάτων και των ελευθεριών», όπως συνήθως προβάλλεται, είναι ένα «πουκάμισο αδειανό». Μεγάλα λόγια!
Εντός της Ενωμένης Ευρώπης υπό τη δεσποτεία της Μέρκελ θέλουμε το ντοκιμαντέρ να λειτουργήσει αφυπνιστικά. Να δείξει πώς ό,τι συνέβη στην Ελλάδα το 2015, στην Κύπρο το 2013, στην Ιρλανδία το 2011 κοκ δεν αποτελούν μεμονωμένα περιστατικά. Θέλουμε να δείξουμε ότι σε αυτούς που εκχωρήθηκαν δικαιώματα που αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους της κυριαρχίας και της ποιότητας ζωής τα έχουν παραβιάσει. Ότι ανεπαισθήτως στην Ευρώπη έχει συντελεστεί ένα πραξικόπημα. Ως εκ τούτου όσοι ελπίζουν ότι εντός του ευρώ και της ΕΕ είναι δυνατόν να βελτιώσουμε το επίπεδο ζωής μας, και να έχουμε ένα κράτος πρόνοιας αντάξιο των αναγκών μας πλανώνται πλάνην οικτράν.
Αυτήν ακριβώς τη συζήτηση θέλουμε να πυροδοτήσουμε με την προβολή του ντοκιμαντέρ.
Πόσο σημαντικά είναι τα πολιτικοοικονομικα ντοκιμαντερ, στις εποχές που διανύουμε;
Στην εποχή μας έχουν επαναπροσδιοριστεί οι όροι που διαμορφώνεται η ανθρώπινη συνείδηση και η γνώση. Η εισβολή των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών έχει αλλάξει τους όρους υπό τους οποίους διεξάγεται ακόμη κι η πολιτική συζήτηση. Προσοχή: δεν μιλάω μόνο για τους όρους διάδοσης! Σε αυτό το πλαίσιο η κυριαρχία της εικόνας παρότι έχει μια φυσική ροπή στην ευκολία και τον εντυπωσιασμό εμπεριέχει πλήθος άλλων προτερημάτων που μπορούν να αξιοποιηθούν για να κατανοηθεί η εποχή μας: νοήματα και μηνύματα σε πολλά επίπεδα, σύζευξη του πολιτισμού πχ της μουσικής με τον λόγο, ενσωμάτωση εποπτικών μέσων όπως τα γραφήματα που παρέχουν μια γρήγορη εικόνα των τάσεων και άλλα.
Δοθέντων των παραπάνω το ντοκιμαντέρ μπορεί να αποτελέσει εργαλείο ενημέρωσης και αφύπνισης. Ειδικά το πολιτικό και οικονομικό ντοκιμαντέρ μπορεί εν μέρει τουλάχιστον να αντικαταστήσει παραδοσιακά εργαλεία διάδοσης ιδεών, όπως ήταν για παράδειγμα στον 20ο αιώνα η εφημερίδα, ένα μέσο που ανήκει στο παρελθόν. Κι αυτό σας το λέει ένας δημοσιογράφος που εξακολουθεί να έχει ως κατ’ εξοχήν χώρο έκφρασης την εφημερίδα και τα περιοδικά…
Πόσο καιρό κράτησαν τα γυρίσματα και πόσο καιρό η έρευνα για το ντοκιμαντέρ;
Τα γυρίσματα ξεκίνησαν από τον Οκτώβριο του 2015 και περιλαμβάνουν πολλά ταξίδια στο εξωτερικό, όπως συνέβη και στα προηγούμενα ντοκιμαντέρ. Η έρευνα, επί της ουσίας ξεκίνησε πολύ πριν τις διαπραγματεύσεις της 12ης Ιουλίου 2015 όταν με αφορμή τις αφόρητες πιέσεις της Μέρκελ στην ελληνική κυβέρνηση κατακλύστηκε το Twitter από το Hashtag This is a Coup, καθώς τόσο εγώ όσο και ο Άρης Χατζηστεφάνου όσα χρόνια είμαστε στη δημοσιογραφία παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στην ΕΕ. Τόσο στην ίδια την ΕΕ και τα όργανά της (ευρωκοινοβούλιο, Επιτροπή, κ.α.), όσο και στις χώρες μέλη της.
Παρόλα αυτά στο ντοκιμαντέρ δεν μεταγγίζουμε μια εκ των προτέρων κι έτοιμη γνώση. Σε πολλά θέματα χρειάστηκε έρευνα εξ αρχής, σε άλλα κληθήκαμε να απαντήσουμε σε νέα ερωτήματα. Επίσης, ταξινομώντας το υλικό είδαμε με διαφορετικό μάτι πρόσφατα γεγονότα κι αντιληφθήκαμε αλληλουχίες κι αιτιακές σχέσεις που εκ πρώτης όψης δεν είναι ορατές.
Κύριε Βατικιώτη, πόσο επικίνδυνο είναι να παρομοιάζουμε δύσκολες καταστάσεις με πραξικόπημα και να λέμε “αυτό είναι πραξικόπημα”;
Το ερώτημά σας είναι πολύ εύστοχο! Η χρήση του όρου «πραξικόπημα» δε γίνεται καταχρηστικά. Ανατρέχοντας στην ετυμολογία του όρου βρίσκουμε να ορίζεται ως «ενέργεια, πράξις αιφνιδιαστική, βιαία και δολία» (λεξικό Δημητράκου). Έχει σημασία ότι σε κανένα λεξικό το πραξικόπημα δεν ταυτίζεται με τη χρήση ένοπλης βίας και την αξιοποίηση του στρατού, όσο κι αν στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τα πραξικοπήματα που γνωρίσαμε ήταν στρατιωτικά. Ή, για να το διορθώσω, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τα πραξικοπήματα του 20ου αιώνα ήταν στρατιωτικά. Ωστόσο, οι μορφές βίας που χρησιμοποιεί κάθε φορά η αστική τάξη δεν είναι δυνατό να μένουν απαράλλαχτες στο πέρασμα του χρόνου. Όσο εξελίσσεται κι αλλάζει ο καπιταλισμός, αλλάζουν κι οι μορφές της κυρίαρχης βίας, με τη βία στη γενική της ουσία να παραμένει ίδιον αυτού του τρόπου παραγωγής.
Επομένως, δείχνοντας ότι η δράση της ΕΚΤ και της ΕΕ αποτελούν ένα διαρκές πραξικόπημα ανανεώνουμε και βαθαίνουμε την κριτική στο σύγχρονο ολοκληρωτισμό.
ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ
Κύριε Χατζηστεφάνου τι να αναμένουμε να δούμε/μάθουμε από το This is not a coup;
Στο καινούργιο μας ντοκιμαντέρ θέλουμε να δείξουμε την οργανική μετάλλαξη που έχει συντελεστεί στις ευρωπαϊκές δημοκρατίες, με ευθύνη της ΕΕ. Επιδίωξή μας είναι να μην εξοικειωθούμε με την κατάπτωση της δημοκρατίας που συστηματικά προωθείται και κάθε φορά δικαιολογείται στο όνομα της υπεράσπισης του ενιαίου νομίσματος, της αποτροπής της χρεοκοπίας, της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους, της διάσωσης των τραπεζών, κοκ. Αξιοποιώντας συγκεκριμένα περιστατικά δείχνουμε ότι η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Κύπρος, η Ελλάδα είναι πολύ πιο κοντά απ’ όσο φαίνεται…
Στο νέο μας τέταρτο ντοκιμαντέρ εκ πρώτης όψεως συνεχίσουμε να ασχολιόμαστε με την πολιτική όπως κάναμε και με το Φασισμός ΑΕ. Δείχνουμε ωστόσο πώς ο εποικισμός της πολιτικής από τα οικονομικά κέντρα που επέβαλλαν την τελευταία δεκαετία τη χρεοκρατία και τις ιδιωτικοποιήσεις έχει αλλάξει άρδην το περιεχόμενό της.
Είναι η πρώτη φορά που θα δούμε Κύπριους πολιτικούς σε δικό σας ντοκιμαντέρ; Πόσο εύκολο ήταν να πείσετε τον πρώην ΠτΔ Δημητρη Χριστόφια να λάβει μέρος;
Τα προηγούμενα ντοκιμαντέρ αποδείχθηκαν δυστυχώς χρήσιμα και για την Κύπρο, καθώς ούτε η μεγαλόνησος απέφυγε τη χρεοκρατία, τις ιδιωτικοποιήσεις και την άνοδο των φασιστικών ομάδων. Στο τωρινό ντοκιμαντέρ απευθυνθήκαμε σε κύπριους πολιτικούς προσπαθώντας να συνδέσουμε τα κομμάτια του παζλ του ευρωπαϊκού πραξικοπήματος και να δείξουμε ότι την ίδια ώρα που η ΕΚΤ επιχειρεί να διχάσει τους ευρωπαϊκούς λαούς ώστε να τους νικήσει χωρίς αντιδράσεις οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί εναντίον τους είναι ίδιοι ή σχεδόν ίδιοι.
Ο πρώην πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, που συμβάλλει ουσιαστικά με την μαρτυρία του στην ανασύνθεση των γεγονότων, δέχθηκε να μας μιλήσει όταν πείστηκε για το ριζοσπαστικό περιεχόμενο της δουλειάς μας κι ότι το τελικό ζητούμενο ήταν να υποστηριχθεί ο αγώνας του κυπριακού λαού. Νομίζω η πολύχρονη δουλειά μας σε αυτή την κατεύθυνση τον έπεισε σχετικά εύκολα…
Κύριε Χατζηστεφάνου, ιδεολογικά ο Άρης Χατζηστεφάνου που ανήκει; Ίσως ακούγεται χαζή η ερώτηση αλλά κάποιοι λένε “ο Άρης είναι δικός μας, Αριστερός, κομμουνιστής” και άλλοι ότι “ο Άρης είναι αντικομμουνιστής και ΠΑΣΟΚτζής”…….Αλήθεια, θα ήθελα να απαντήσετε σε αυτό, όσο χαζό και αν σας ακούγεται: Που ανήκετε ιδεολογικά;
Το να μην μπορείς να κατατάξεις έναν δημοσιογράφο δεν είναι πάντα κακό. Θέλω να πιστεύω ότι καταφέρνω, όσο μου το επιτρέπουν οι γνώσεις και τα διαβάσματά μου, να περιγράφω όσα συμβαίνουν γύρω μας χρησιμοποιώντας μαρξιστικά εργαλεία ανάλυσης. Ο όρος κομμουνιστής είναι τίτλος τιμής αν κάποιος θέλει να μου τον αποδώσει – αλλά χρειάζεται πολύ δουλειά για τον κερδίσεις.
Άλλες πάλι φορές με χαρακτηρίζουν αντικομμουνιστή όσοι ενοχλούνται από την κριτική μου στα καθεστώτα του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού, παραβλέποντας ότι η κριτική μου ποτέ δεν γινόταν από τη σκοπιά υπεράσπισης του καπιταλισμού. Ήταν και παραμένει κριτική από θέσεις αρχών, με γνώμονα τα συμφέροντα της λαϊκής πλειοψηφίας και ζητούμενο την υπεράσπιση του σοσιαλισμού ως μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και χωρίς καταπίεση.
Όσο για το ΠΑΣΟΚτζής δεν το έχω ξανακούσει. Αυτό είναι χοντρή βρισιά! (Χαμογελά)
Ο Λένιν έλεγε πως είναι καθήκον κάθε ΚΚ να διαπαιδαγωγεί τον κόσμο του και να τον προσανατολίζει στον αγώνα. Μήπως όμως ο κόσμος της Αριστεράς γενικότερα έχει χαθεί μέσα στην προπαγάνδα των καθεστωτικών ΜΜΕ και έχει αποπροσανατολιστεί; Και αν ναι, πόσο βοηθούν ντοκιμαντέρ σαν τα δικά σας;
Μια ρεαλιστική διερεύνηση των μηχανισμών μέσα από τους οποίους ενημερώνεται και εντάσσεται στην κοινωνία ο κόσμος της Αριστεράς θα φέρει στην επιφάνεια όχι μόνο όσα τον διαχωρίσουν από τον κόσμο της Δεξιάς (ταξικά συμφέροντα, πολιτική στράτευση, κ.α.) αλλά κι όσα τον ενώνουν. Συνήθως μάλιστα άθελά του. Ας σκεφτούμε τα δελτία ειδήσεων, τη μουσική που ακούει, τις ταινίες που βλέπει. Δεν υφίστανται επομένως σινικά τείχη. Κατά την άποψή μου, ευτυχώς! Γιατί έτσι εμείς που ξέρουμε ότι δεν εκφράζουμε την κυρίαρχη άποψη κάθε εποχής μπορούμε να θρέφουμε την ελπίδα να διαπεράσουμε με τις ιδέες και τα επιχειρήματά μας συνειδήσεις που κινούνται σε άλλα μήκη κύματος και να πείσουμε για τις ιδέες μας.
Ντοκιμαντέρ όπως το This is NOT a Coup ξεκινούν από γεγονότα αναμφισβήτητα. Κανείς δεν θα ισχυριστεί πως ό,τι συνέβη στην Κύπρο τον Μάρτιο του 2013 αποτελεί και την πιο λαμπρή στιγμή στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η συμβολή μας έγκειται στην ανασκευή των κυρίαρχων ερμηνειών (ότι για παράδειγμα το κούρεμα των καταθέσεων αποτελούσε τη νέμεση για την μετατροπή της Κύπρου σε πλυντήριο ξεπλύματος βρόμικου χρήματος) και την αναζήτηση των βαθύτερων αιτιών.
Τέλος, κύριε Χατζηστεφάνου τι φιλοδοξείτε να πετύχει το This is not a coup;
Το ντοκιμαντέρ This is NOT a Coup φιλοδοξούμε να ανοίξει ξανά τη συζήτηση για όσα θέματα ο διάλογος έκλεισε πριν καν ανοίξει. Για παράδειγμα: ποιοί ωφελήθηκαν από την έλευση της Τρόικας σε Ελλάδα, Ιρλανδία και Κύπρο και τα μέτρα λιτότητας; Το δημόσιο χρέος μπορούσε να μην πληρωθεί και με ποιόν τρόπο; Το κοινό νόμισμα εφ όσον αποδεδειγμένα δεν προάγει την ευημερία όπως μας υπόσχονταν ποιους στόχους εξυπηρετεί; Είναι ορισμένα μόνο από τα θέματα που σε μια δημοκρατία έπρεπε να συζητιούνται καθημερινά κι επί αυτών να διχάζονται κι οι πολίτες. Παρόλα αυτά είναι μια ατζέντα που κάθε φορά καταχωνιάζεται όλο και πιο βαθιά, έτσι ώστε κανείς να μην τιμωρείται και η σημερινή καχεκτική δημοκρατία να γίνεται ακόμη πιο ασθενική στο μέλλον.
Η δική μας φιλοδοξία είναι να ανοίξουμε τη συζήτηση για να αποκαλύψουμε τα στενά ταξικά συμφέροντα που βρίσκονται πίσω από αυτά τα αλλεπάλληλα πραξικοπήματα… Κάθε βοήθεια σε αυτό το τιτάνιο έργο είναι ευπρόσδεκτη!
