Πλήρης αδιαφορία κυβερνώντων για την προστασία του περιβάλλοντος
Σοκ και αγανάκτηση προκαλεί το πιο κάτω άρθρο του http://dialogos.com.cy/ το οποίο υπογράφει ο Ανδρέας Ριρής
Στα ψιλά πέρασε τον περασμένο Δεκέμβριο η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να νομιμοποιήσει όλες τις παραλίες του Δήμου Σωτήρας. Ερευνώντας το θέμα, ωστόσο, εντοπίσαμε αλληλογραφία, η οποία καταδεικνύει τον στρεβλό τρόπο με τον οποίο λειτούργησε η κυβέρνηση, αδιαφορώντας πλήρως για την προστασία του περιβάλλοντος. Και άστε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να λέει ότι η διαφύλαξη του περιβάλλοντος «έχει άμεση σχέση με την ευρύτερη οικονομία και την ποιότητα ζωής των πολιτών»…
Η ιστορία φτάνει (τουλάχιστον) πίσω στο 2013 όταν ο Δήμος Σωτήρας πραγματοποίησε παράνομες επεμβάσεις σε δύο παραλιακά τεμάχια, τα οποία βρίσκονται εντός της περιοχής Natura 2000 «Αγία Θέκλα – Λιοπέτρι», η οποία χαρακτηρίστηκε Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) για τα άγρια πτηνά. Πρόκειται για την ίδια περιοχή Natura που… συρρικνώθηκε για τις ανάγκες της κατασκευής της μαρίνας Αγίας Νάπας. Σύμφωνα με το Τμήμα Περιβάλλοντος, στα τεμάχια 82 και 381 έγινε εκβραχισμός και τα βράχια τοποθετήθηκαν σε κάθετους κυματοθραύστες, μεταφέρθηκε και επιστρώθηκε φερτή άμμος, θεμελιώθηκαν υποδοχές για ομπρέλες και κατασκευάστηκαν χώροι υγιεινής, αποδυτήρια και ντους.
Τα έργα στο τεμάχιο 381 φαίνεται να είχαν κατασκευαστεί εδώ και χρόνια, ενώ για το τεμάχιο 82 οι επεμβάσεις έγιναν πιο πρόσφατα. Παρά τη διαπίστωση τόσο του Τμήματος Περιβάλλοντος όσο και του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως για το παράνομο των επεμβάσεων και του αιτήματος αποκατάστασης των εν λόγω παραλιών (το δεύτερο μάλιστα φέρεται να εξέδωσε διάταγμα επιβολής), ο Δήμος Σωτήρας αγνόησε τα αρμόδια κρατικά τμήματα. Σε αυτό προφανώς συναίνεσε και η απροθυμία της Επαρχιακής Διοίκησης Αμμοχώστου να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για να συμμορφωθεί η τοπική αρχή.
Ούτε ο συμβιβασμός ήταν αρκετός
Βλέποντας ότι η Επαρχιακή Διοίκηση Αμμοχώστου και ο Δήμος Σωτήρας αγνοούσαν πλήρως τις οδηγίες του, το Τμήμα Περιβάλλοντος συναίνεσε στην έκδοση πολεοδομικής άδειας και εκμίσθωσης του τεμαχίου 381, όπου ουσιαστικά η ζημιά είχε ήδη γίνει, υπό την προϋπόθεση πως δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε άλλη χρήση των συγκεκριμένων υποστατικών, επέκτασή τους ή νέα κατασκευή από μέρους του Δήμου Σωτήρας στην περιοχή του δικτύου Natura.
Επιπλέον το Τμ. Περιβάλλοντος έθετε τους κάτωθι όρους για την αδειοδότηση της εν λόγω παραλίας:
- Απαγορεύεται η διάθεση στο έδαφος ή/και το υπέδαφος ή στα επιφανειακά, υπόγεια ή παράκτια νερά ουσιών που ρυπαίνουν ή τείνουν να ρυπάνουν τα υπόγεια, παράκτια ή και τα επιφανειακά νερά ή το έδαφος σύμφωνα με το Άρθρο 6 των περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών Νόμων του 2002 μέχρι 2009.
- Να προβεί ο Δήμος Σωτήρας στη σύνδεση του αποχετευτικού συστήματος των υποστατικών με το Αποχετευτικό Σύστημα Αγίας Νάπας.
- Τα απόβλητα συσκευασίας που θα προκύπτουν να συλλέγονται, να διαχωρίζονται, να αποθηκεύονται προσωρινά και να παραδίδονται σε αδειοδοτημένες μονάδες διαχείρισης σύμφωνα με τους περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμους του 2002 μέχρι 2005 και τους περί Αποβλήτων Νόμους του 2011 και 2012.
- Εφαρμογή προγράμματος ανακύκλωσης υλικών και συσκευασιών (χαρτί, πλαστικό, γυαλί, αλουμίνιο, μπαταρίες, κ.λπ.), τοιουτοτρόπως, ώστε να είναι εφικτή η εφαρμογή του τόσο στο προσωπικό όσο και από τους επισκέπτες.
Αναφορικά με το τεμάχιο 82, επικαλούμενο το καθεστώς προστασίας στην περιοχή καθώς και τη διαπίστωση πως οι ανάγκες των λουομένων στην περιοχή εξυπηρετούνται στο παρακείμενο τεμ. 381 το Τμήμα Περιβάλλοντος απέρριψε την έκδοση πολεοδομικής άδειας και την εκμίσθωσή του.
Εντέλει, ούτε αυτό έγινε, καθώς όπως προαναφέραμε, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε πέρσι τον Δεκέμβριο να νομιμοποιήσει όλες τις παραλίες του Δήμου Σωτήρας, αναιρώντας κανονικά το ρόλο του Τμήματος Περιβάλλοντος και αγνοώντας τις όποιες συνέπειες προκαλούνται ήδη στα οικοσυστήματα της περιοχής και οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν έτι περαιτέρω, αν προχωρήσει η κατασκευή της μαρίνας Αγίας Νάπας. Σημειώνεται ότι ο Δήμος Σωτήρας δεν υπέβαλε περιβαλλοντικές μελέτες για καμία από τις παρεμβάσεις του στις εν λόγω παραλίες, παρά τη σχετική υποχρέωση που απορρέει από τη νομοθεσία.
Σε ρόλο… διακοσμητικό
Για πολλοστή φορά αποδεικνύεται ότι το περιβάλλον αποτελεί την τελευταία έγνοια και αυτής της κυβέρνησης και ένα κομβικό ερώτημα που προκύπτει, αφορά στις εξουσίες του αρμόδιου κρατικού τμήματος. Σε σχετική επιστολή της για το ζήτημα των αυθαίρετων παρεμβάσεων σε διάφορες παραλίες της ελεύθερης επαρχίας Αμμοχώστου, η Επίτροπος Διοικήσεως, Ελίζα Σαββίδου, διαπιστώνει ότι το Τμήμα Περιβάλλοντος δεν διαθέτει μηχανισμούς αποτροπής τέτοιων ενεργειών. Προκύπτει συνεπώς το ερώτημα, αν και πόσο πρέπει να ενισχυθούν οι αρμοδιότητες του Τμήματος, αν όντως μας ενδιαφέρει η προστασία του περιβάλλοντος ή αν θα το περιορίσουμε σε ρόλο… διακοσμητικό. Κάτι μας λέει ότι η παρούσα κυβέρνηση προτιμάει το δεύτερο σενάριο, με δεδομένες και άλλες εκκρεμότητες, οι οποίες θα είναι πέρα για πέρα επιζήμιες στα οικοσυστήματα του νησιού.
Η κα Σαββίδου καταγράφει, επίσης, τη σοβαρή ανεπάρκεια από μέρους των παρανομούντων για συμμόρφωση με τις κατά καιρούς υποδείξεις και τη νομοθεσία, αποδίδοντας το γεγονός αυτό στην επιδίωξη των τοπικών αρχών να «αναβαθμίσουν το τουριστικό τους προϊόν». Επιπλέον, προσθέτει πως λόγω της ευαισθησίας των οικοσυστημάτων σε κάποιες από τις επηρεαζόμενες περιοχές, όπως η περιοχή της Αγίας Θέκλας, οι επιπτώσεις είναι σοβαρές. «Σε κάθε περίπτωση, όμως, κάθε επέμβαση σε περιοχές παραλιών εμπεριέχει τον κίνδυνο σοβαρών επιπτώσεων και χωρίς την απαιτούμενη Μελέτη Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον είναι δύσκολο να προσμετρηθεί ο βαθμός επηρεασμού για κάθε συγκεκριμένη περίπτωση», τονίζει η Επίτροπος Διοικήσεως στην επιστολή της, η οποία αναφέρεται σε παράνομες επεμβάσεις και από το Δήμο Παραλιμνίου στον Κάππαρη και στην παραλία Fig Tree.
Τέλος, σημειώνεται ότι στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το 2014 τονίζονται σχετικά με το θέμα των παραλιών τα εξής: «Η διαχείριση των παραλιών διέπεται από ένα ευρύτατο φάσμα νομοθετημάτων, τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις δεν έχουν εκσυγχρονιστεί, με αποτέλεσμα να παρατηρείται κατακερματισμός αρμοδιοτήτων σε διάφορους φορείς, χωρίς να υπάρχει συντονιστικός μηχανισμός. Η μη ύπαρξη εθνικής στρατηγικής για τη διαχείριση των παραλιών δυσχεραίνει περαιτέρω την κατάσταση, αφού πολλές φορές υπάρχουν αντικρουόμενοι στόχοι μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων. Διαπιστώθηκαν επίσης νομοθετικά κενά και επικαλύψεις αρμοδιοτήτων».