Ο Χρίστος Μηνά λόγω των σπουδών του, αλλά και του επαγγέλματος του (Business Consultancy Services), είναι ένας απ’ τους καταλληλότερους ανθρώπους για να μιλήσουμε μαζί του για την οικονομία της πόλης μας της Λάρνακας και όχι μόνο. Aδράξαμε λοιπόν την ευκαιρία για μια κουβέντα μαζί του.
Ο κ. Μηνά τονίζει ότι “Εμείς ως νέοι άνθρωποι πρέπει να αποδείξουμε ότι θέλουμε και μπορούμε να βοηθήσουμε τη πόλη μας. Να απαιτήσουμε να μπουν οι κατάλληλοι άνθρωποι στις αρχές της πόλης. Νέοι άνθρωποι, με καθαρότατα χέρια, οι οποίοι θα έχουν αποδείξει από προηγούμενη εμπειρία τους ότι θέτουν το καλό του οργανισμού στον οποίο βρίσκονται πάνω από τα προσωπικά τους ή άλλα συμφέροντα. Θέλουμε ένα ηγέτη για τη πόλη μας, ο οποίος θα θέτει το δημόσιο καλό πάνω απ’ οτιδήποτε άλλο. Ένα ηγέτη με όραμα”.
Γιώτα Δημητρίου
Καταρχάς κ. Μηνά να αναφέρουμε τις σπουδές σας που είναι και ο λόγος που θεωρούμε ότι είστε ένας απ’ τους καταλληλότερους για να μας μιλήσουν για την οικονομία της πόλης μας και όχι μόνο.
Το πτυχίο μου είναι Accounting and Finance και έχω σπουδάσει στο Manchester. Στη συνέχεια το μεταπτυχιακό μου (κι αυτό Accounting and Finance) το πήρα απ’ το Πανεπιστήμιο του Leicester και το Διδακτορικό μου με θέμα “Tα Έξοδα των Κυπριακών Νοικοκυριών”, το έκανα στην Ιρλανδία στο Πανεπιστήμιο του Dublin και έχει πέντε δημοσιεύσεις μέχρι σήμερα, πέρα του Διδακτορικού.
Διαφέρουν τα έξοδα ενός νοικοκυριού στη Κύπρο με ένα άλλο νοικοκυριό στην υπόλοιπη Ευρώπη;
Η διαφορά βρίσκεται στο ότι τα έξοδα φαγητού τα χωρίσαμε σε κάποιες κατηγορίες. 1. Φαγητό στο σπίτι 2. Take away 3. Φαγητό έξω (εστιατόρια κτλ). Στο εξωτερικό τα έξοδα του φαγητού βασίζονται στο εισόδημα της οικογένειας. Στη Κύπρο παρατηρήσαμε ότι τα έξοδα για το φαγητό (ιδιαίτερα σε εστιατόρια) ήταν μεγαλύτερα από τα έσοδα της οικογένειας. Αυτό το οξύμωρο μας ανάγκασε να κάνουμε περισσότερες έρευνες και το αποτέλεσμα ήταν να επιβεβαιώσουμε ότι ένα μέρος του φαγητού προέρχεται από τους γονείς του ζευγαριού είτε επειδή στέλνουν φαγητό στα παιδιά τους (δηλαδή στα παντρεμένα ζευγάρια) είτε επειδή τα ζευγάρια πηγαίνουν και τρώνε σε γονείς και πεθερικά. Αυτό ήρθε να απαντήσει ακόμη ένα μέρος της έρευνας που αφορούσε τα μεγαλύτερα, ηλικιωμένα ζευγάρια, που βρίσκαμε ότι ξόδευαν περισσότερο (για φαγητό) από όσο θα ανέμενε κανείς από δυο ηλικιωμένους.
Και η απάντηση ήταν ότι τα νοικοκυριά των ηλικιωμένων μαγειρεύουν και για άλλους, για τα παντρεμένα παιδιά τους, εγγόνια κτλ.
Ναι, ακριβώς!
Πόσο επίκαιρο είναι το θέμα του Διδακτορικού σας σε μια δύσκολη οικονομικά εποχή σαν αυτή που διανύουμε;
Αρκετά επίκαιρο θα έλεγα. Μέσα από το Διδακτορικό μου βλέπουμε ότι οι οικογένειες στις Νότιες Μεσογειακές Χώρες βασίζονται σε παππούδες και γιαγιάδες για το νοικοκυριό τους, αυτό συμβαίνει και σε περιόδους ευμάρειας αλλά και ιδιαίτερα στην κρίση. Το πόσο βοηθά η οικογένεια το βλέπουμε και σε νέους, άγαμους, οι οποίοι τώρα με την οικονομική κρίση εγκατέλειψαν το διαμέρισμα τους και το ενοίκιο και επέστρεψαν πίσω στα πατρικά τους σπίτια.
Σημαντικός ο ρόλος της οικογένειας….
Ναι, είναι παροχέας ευημερίας και ένας σημαντικός παράγοντας στο να βοηθά τα άτομα που την αποτελούν να επιβιώσουν. Επίσης, έχουμε παρατηρήσει μέσα από την έρευνα ότι σε Ελλάδα και Κύπρο μεγαλώνει ηλικιακά ο κόσμος για να παντρευτεί, σε σύγκριση με το παρελθόν, και επιπλέον υπάρχει και μείωση στις γεννήσεις.
Σήμερα, πώς βλέπετε κ. Μηνά την οικονομία γενικότερα στη Κύπρο, αλλά και ειδικότερα στη Λάρνακα;
Θα έλεγα ότι αυτό που είχα δει και μέσα από τις έρευνες για το Διδακτορικό μου, στην Κύπρο υπάρχει μεγάλη ιδιοκτησία κατοικιών. Αυτό συμβαίνει από τα παλιά χρόνια, όπου οι γονείς συνήθως έδιναν ως προίκα στα παιδιά τους οικόπεδα ή σπίτια. Η οικονομική κρίση ξεκίνησε από την οικοδομική βιομηχανία γι αυτό και ξαφνικά αρχίσαμε να βλέπουμε πολλές ατέλειωτες μονάδες κτλ. Υπήρχε και δυσκολία στην χρηματοδότηση για δανειοδότηση στέγης με αποτέλεσμα να έρχεται ζήτηση από το εξωτερικό. Ευτυχώς λόγω της θέσης της η Λάρνακα φάνηκε τυχερή σε αυτό.
Δηλαδή;
Επειδή είναι πολύ κοντά ο Λίβανος, έχουμε αρκετούς Λιβανέζους οι οποίοι έρχονται για αγορά ακινήτων στην πόλη μας. Οι ξένοι από τις γειτονικές χώρες βλέπουν την Κύπρο ως ένα κοντινό και ασφαλή τόπο για επενδύσεις. Θα έλεγα ότι έχει αυξηθεί η ζήτηση για ενοικιάσεις και αγορές ακινήτων στην Λάρνακα λόγω των Λιβανέζων ενώ την ίδια ώρα υπάρχουν και λίγοι αλλά σημαντικοί Ιρανοί επενδυτές στη Λάρνακα. Θα έλεγα ότι σιγά σιγά ξεκινά να αλλάζει το κλίμα στη πόλη και να υπάρχει ήδη μια ανάπτυξη η οποία μπορεί να αυξηθεί σταδιακά αλλά σταθερά.
Αναφέρεστε όμως στον ιδιωτικό τομέα και αναπόφευκτα θέλω να ρωτήσω: Δεν θα έπρεπε και οι ίδιες οι αρχές της πόλης (Δήμαρχος, Δημοτικό Συμβούλιο) να εργάζονταν έτσι ώστε να φέρουν ξένους επενδυτές στη Λάρνακα;
Δυστυχώς αυτό που συμβαίνει με τον Δήμο της Λάρνακας αυτή την στιγμή λειτουργεί αρνητικά, καθώς οι επενδυτές βλέπουν ότι υπάρχει διαφθορά και σκάνδαλα στον Δήμο (ακόμα εκδικάζονται οι υποθέσεις του Δημάρχου Λουρουτζιάτη και του Δημοτικού Γραμματέα Εμπεδοκλή) δεν εμπιστεύονται να επενδύσουν σε ένα τέτοιο Δήμο. Θέλουν να νιώθουν ότι στη πόλη που θα επενδύσουν θα μπορούν να νιώθουν εμπιστοσύνη, να νιώθουν ευπρόσδεκτοι και ιδιαίτερα ότι δεν τους ταλαιπωρούν με τον άλφα ή βήτα τρόπο.
Θα μπορούσαν οι αρχές να βρουν επενδυτές για την Μαρίνα, το προσπάθησαν; Απ’ την άλλη όμως οι επενδυτές θέλουν να νιώθουν εμπιστοσύνη στου θεσμούς και στις αρχές της πόλης που θα επενδύσουν και όχι να φοβούνται ότι θα τους ζητήσουν μίζες και διάφορα άλλα.
Οι Δημοτικές Εκλογές θα διεξαχθούν σε μόλις έξι μήνες. Τι θα πρέπει να έχει υπόψη του το επόμενο Δημοτικό Συμβούλιο;
Καταρχάς δεν πρέπει να είναι αποτυχημένοι επιχειρηματίες αυτοί που θα μπουν στο τιμόνι του Δήμου. Να είναι νέοι άνθρωποι, που ήδη έχουν αντιμετωπίσει ξένους επενδυτές, να έχουν ήδη έρθει σε επαφή με ξένους επενδυτές, με οικονομικά, αλλά το πιο σημαντικό (και το τονίζω) να έχουν καθαρά, καθαρότατα χέρια. Να μπορούμε με σιγουριά να τους εμπιστευτούμε το μέλλον της πόλης. Το οικονομικό μέλλον πρωτίστως, το πολιτιστικό μέλλον, το μέλλον της πόλης και των παιδιών μας που διαμένουν σε αυτή την πόλη. Να βλέπουν το δημόσιο συμφέρον πάνω απ’ οτιδήποτε άλλο. Η Λάρνακα αυτή την στιγμή, με την προϋπόθεση μπουν οι σωστοί άνθρωποι στο Δήμο, έχει την προοπτική για νέες επενδύσεις για κοινωφελή σκοπούς όπως είναι η Μαρίνα της πόλης. Φτάνει να μπει ένας σωστός ηγέτης της πόλης, ο νέος Δήμαρχος να είναι έτοιμος να πάρει την πόλη μπροστά χωρίς να προσπαθεί να εξυπηρετήσει δικά του συμφέροντα ή τα συμφέροντα των λίγων.
Έχουμε τέτοιους ανθρώπους κ. Μήνα για να μπουν στο Δημαρχείο; Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις ο κόσμος έχει απογοητευτεί….
Ο κόσμος έχει απογοητευτεί, αλλά δεν πρέπει να χάνουμε την ελπίδα μας διότι, ναι, υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι, νέοι και άξιοι να πάρουν την πόλη μπροστά.
Με τα κοινωνικά παντοπωλεία τι θα γίνει κατά την άποψη σας;
Καταρχάς να σας πω ότι είμαι φύσει αισιόδοξος άνθρωπος. Αλλά, έχω την εντύπωση ότι τα κοινωνικά παντοπωλεία θα εξαλειφθούν μόνο όταν μειώσουμε ή εξαφανίσουμε την ανεργία. Η ανεργία θα εξαφανιστεί όταν καταφέρουμε στον Δήμο μας να ξεκινήσει να λειτουργεί η οικοδομική βιομηχανία και ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας. Το κράτος, πολύ συχνά, αποδεικνύεται λίγο, ενώ η ιδιωτική πρωτοβουλία πολλές φορές είναι αυτή που βοηθά στην εκκίνηση της ανάπτυξης. Αλλά, η ιδιωτική πρωτοβουλία, όπως προανέφερα, χρειάζεται τις αρχές της πόλης σύμμαχο για να μπορεί να προχωρήσει με τέτοιο τρόπο ώστε να επωφεληθεί η ίδια η πόλη.
Θα ήθελα κλείνοντας αυτή τη κουβέντα να σας ζητήσω να μας πείτε δυο λόγια προς τον κόσμο της Λάρνακας.
Ο κόσμος της Λάρνακας είναι απογοητευμένος, αλλά μόλις βεβαιωθεί ότι όντος υπάρχει προοπτική τότε θα αφήσει πίσω το παρελθόν και την απογοήτευση. Γι αυτό θεωρώ εκ των ων ουκ άνευ να δει ο κόσμος ότι, με τους κατάλληλους πια ανθρώπους σε θέσεις κλειδιά, υπάρχει προοπτική.
Ο Κύπριος είναι προοδευτικός άνθρωπος. Το νησί μας πέρασε πολλά τα τελευταία 40 χρόνια αλλά καταφέρνει πάντα να ορθοποδίσει. Αυτό που επιβάλλεται είναι η επανάκτηση εμπιστοσύνης στους θεσμούς, κάτι που έχει κλονιστεί όχι μόνο στη Λάρνακα αλλά σε ολόκληρο το νησί.
Εμείς ως νέοι άνθρωποι πρέπει να αποδείξουμε ότι θέλουμε και μπορούμε να βοηθήσουμε τη πόλη μας. Να απαιτήσουμε να μπουν οι κατάλληλοι άνθρωποι στις αρχές της πόλης, όπως αυτοί που προανέφερα, νέοι άνθρωποι, με καθαρότατα χέρια, οι οποίοι θα έχουν αποδείξει από προηγούμενη εμπειρία τους ότι θέτουν το καλό του οργανισμού στον οποίο βρίσκονται πάνω από τα προσωπικά τους ή άλλα συμφέροντα. Θέλουμε ένα ηγέτη για τη πόλη μας, ο οποίος θα θέτει το δημόσιο καλό πάνω απ’ οτιδήποτε άλλο. Ένα ηγέτη με όραμα!