Μετά την επιτυχημένη διαδρομή του πρώτου βιβλίου της «Ανοξείδωτη Μνήμη», η Πολύμνια Κοσσόρα επιστρέφει με ακόμα ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα, το «Καίει ο ήλιος τα μεσάνυχτα;»
Σασπένς, ανατροπές, πάθη, μισές αλήθειες που κοστίζουν ακριβά, διαφορετικές κουλτούρες και ήρωες που κερδίζουν και ταξιδεύουν τον αναγνώστη.
Το Skala Times με ιδιαίτερη χαρά συνομιλεί σήμερα με τη Ελληνίδα συγγραφέα, η οποία τονίζει: “από μικρό παιδί ήμουν πάντα διψασμένη, άπληστη αναγνώστρια. Το βιβλίο ήταν και παραμένει φίλος και σύντροφος μου. Αυτό μου άνοιξε δρόμους στη σκέψη και παράθυρα στη φαντασία με έναν τρόπο καταλυτικό. Πολύ νωρίς συνειδητοποίησα ότι μπορούσα να χρησιμοποιώ τις γραπτές λέξεις ως εργαλεία για να πιστοποιώ τον εαυτό μου, να γνωρίζω τους άλλους, να πλάθω ιστορίες. Πάντα κάτι έγραφα…”
Skala Times
Ο τίτλος του βιβλίου σας έχει ένα ερωτηματικό: «Καίει ο Ήλιος τα Μεσάνυχτα;». Είναι ένα ερώτημα που το απαντάτε η ίδια μέσα στο βιβλίο ή την απάντηση καλείται να την δώσει ο κάθε αναγνώστης;
Όπως γίνεται φανερό από την αντιφατικότητά του, ο τίτλος έχει κυρίως συμβολική σημασία. Αναφέρεται σε απροσδόκητα γεγονότα που ανατρέπουν καταστάσεις συχνά με δραματικό τρόπο, σε εξελίξεις που «καίνε» ζωές. Ωστόσο, ο «ήλιος τα μεσάνυχτα» παραπέμπει και σε έναν διαφορετικό συμβολισμό. Στο λαμπερό, ιλαρό φως της αγάπης που μπορεί να καταλαγιάσει πάθη, να επουλώσει τραύματα, να δράσει ιαματικά στον απόηχο μιας δραματικής εξέλιξης. Επειδή στην ιστορία μας χωρούν όλες αυτές οι ερμηνείες, θέλησα να αφήσω στον αναγνώστη την επιλογή. Να βάλει ο ίδιος τις δικές του προτεραιότητες στις εντυπώσεις που θα του μείνουν μετά την ανάγνωση. Να δημιουργήσει και να κρατήσει ένα δικό του απόσταγμα συγκίνησης.
Στέκομαι στην εξής φράση με την οποία ξεκινά ένα από τα κεφάλαια: «Το Σωστό θα ήταν Λάθος». Αλήθεια, ποιος ορίζει το σωστό και το λάθος; Και αν το δικό μας σωστό, είναι λάθος για τους γονείς, τους φίλους μας, για την κοινωνία… τότε τι γίνεται;
Το ερώτημα αυτό βρίσκεται πράγματι στον πυρήνα της ιστορίας μας και το συναντάμε, άλλοτε ύπουλα βασανιστικό, άλλοτε αυθόρμητο, σε κάποιες κρίσιμες καμπές του μύθου. Η κεντρική ηρωίδα, η Άννελι, έχει πάρει μια απόφαση ζωής που για χρόνια την θεωρούσε αναντίρρητα σωστή και την τηρούσε με θρησκευτική προσήλωση. Και όμως, ήρθαν έτσι τα πράγματα που με ανοιχτό μυαλό και ψυχή χρειάζεται τώρα να αναθεωρήσει τα πάντα. Αλλά και ο Ορέστης τινάζει κάποια στιγμή στον αέρα τις συμφωνίες και τις συμβάσεις και κάνει αυτό που του λέει η καρδιά του. Ναι, στην περίπτωση αυτή το αντικειμενικά σωστό έρχεται σε σύγκρουση με αυτό που η συνείδηση και το συναίσθημα απαιτεί. Όταν το δικό μας σωστό είναι λάθος για τους “σημαντικούς” άλλους της ζωής μας, πιστεύω ότι δεν είναι πάντα αναπόφευκτη η σύγκρουση. Υπάρχει αντίθετα και ο δρόμος του διαλόγου, της συνδιαλλαγής, εφόσον το μυαλό και η καρδιά παραμένουν καθαρά και ανοιχτά. Κατά τη γνώμη μου η μεγαλύτερη πρόκληση εμφανίζεται όταν η αμφισβήτηση είναι εσωτερική, δική μας. Όταν εσύ πρέπει να αναθεωρήσεις ό,τι πίστευες σαν σωστό. Όταν μια εσωτερική φωνή σού βάζει δύσκολες ερωτήσεις που πρέπει να απαντηθούν χωρίς προφάσεις και προκαταλήψεις. Τότε χρειάζεσαι πολύ κουράγιο και ειλικρίνεια για να δεις καθαρά τα πράγματα και να αποφασίσεις.
Οι ήρωές σας πορεύονται με γνώμονα αυτό που θεωρούν οι ίδιοι «σωστό» ή αυτό που τους επιβάλλεται; Σ’ αυτό το θέμα, η διαφορά κουλτούρας μεταξύ Βορρά και Νότου παίζει ρόλο;
Οι ήρωες του βιβλίου ζουν, κινούνται και ενεργούν σύμφωνα με τα δικά τους πρότυπα. Ακολουθεί ο καθένας τη δική του αυτόνομη πορεία, που σε γενικές γραμμές συμβαδίζει και αντανακλά την κουλτούρα του τόπου τους. Χωρίς αμφιβολία οι πράξεις τους και οι πεποιθήσεις τους αναπτύσσονται και επηρεάζονται από τις κοινωνικές συνθήκες και τις νοοτροπίες του κάθε τόπου. Εδώ, λοιπόν, βλέπουμε καθαρά και τη διαφορετικότητα Βορρά – Νότου, ανάμεσα σε δυο ανθρώπους που δεν φαίνεται να έχουν άλλες διαφορές, όπως ταξικές ή μορφωτικές. Για παράδειγμα, από τη μια η Νορβηγίδα αποφασίζει ψύχραιμα να γεννήσει και να αναθρέψει μόνη της ένα παιδί, χωρίς τον πατέρα, κι αυτό θεωρείται απολύτως φυσικό και αποδεκτό στον τόπο της. Από την άλλη βλέπουμε αρκετές όψεις της ελληνικής οικογένειας, το δέσιμο, την επιρροή, την επικοινωνία, χωρίς αυτά να ενοχλούν τον κεντρικό μας ήρωα, ο οποίος κατά τα άλλα είναι ένας σύγχρονος κοσμοπολίτης. Αλλά και τον δικό του «μεσογειακό» αυθορμητισμό και τα συναισθηματικά ξεσπάσματά του, ειδικά απέναντι στην ιδέα ενός παιδιού.
Υπάρχει κάποιος από τους χαρακτήρες του βιβλίου, τον οποίο συμμερίζεστε περισσότερο; Αν ναι ποιος και γιατί;
Τους ήρωες τους πλάθω στα μέτρα της ιστορίας, όπως άλλωστε κάθε συγγραφέας. Χτίζω την προσωπικότητα τους, και γράφοντας τους βλέπω πλέον σαν αληθινά πρόσωπα. Κατά κάποιον τρόπο συμπάσχω μαζί τους. Δεν θα μπορούσα να πω ότι ταυτίζομαι με κάποιον από τους χαρακτήρες αυτού του βιβλίου. Ωστόσο αναγνωρίζω και συγκινούμαι από πολλά στοιχεία στον χαρακτήρα και την πορεία του κεντρικού ήρωα, του Ορέστη. Αυτού του λαμπερού νέου άντρα με την εξωτερική κρούστα του δυνατού και επιτυχημένου, κάτω από την οποία κρύβεται μια ψυχή τραυματισμένη, ευάλωτη. Τον αυθόρμητο χαρακτήρα του, τη διάθεσή του να δίνει και να δίνεται, να κάνει βουτιά στα αναπάντεχα της ζωής. Ο Ορέστης ανήκει άλλωστε ηλικιακά σε μια γενιά που γνωρίζω και αγαπώ ιδιαίτερα, στη γενιά των παιδιών μου.
Ακολουθείτε ένα συγκεκριμένο τελετουργικό κάθε φορά που «χτίζετε» τον κάθε χαρακτήρα;
Η γνωριμία με τους βασικούς ήρωες, το λεπτομερές βιογραφικό τους, ακόμη και η εξωτερική εικόνα τους αποτελεί για μένα το πρώτο, αναγκαίο βήμα στη διαδικασία της συγγραφής μιας ιστορίας, οπωσδήποτε πριν μπουν οι πρώτες φράσεις στο χαρτί. Όπως επίσης το οικογενειακό τους περιβάλλον, η εργασία τους, η καθημερινότητα, οι σχέσεις, οι φιλίες τους. Συμβαίνει, ωστόσο, κατά καιρούς αυτό το μικρό παράδοξο, κάποιος χαρακτήρας να με πάρει από το χέρι και να με πάει πιο μακριά από ό,τι είχα αρχικά φανταστεί και σχεδιάσει, κι αυτό το βρίσκω πολύ γοητευτικό. Στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα, ένα μικρό παιδί, η Λίβι, «μεγάλωσε» μέσα μου και γιγαντώθηκε ως χαρακτήρας, με έναν ρόλο πιο αποφασιστικό από εκείνον που της επιφύλασσε ο αρχικός σχεδιασμός.
Πώς μπήκε στη ζωή σας η συγγραφή και τι έχετε κερδίσει μέχρι στιγμής από αυτό το ταξίδι;
Από μικρό παιδί ήμουν πάντα διψασμένη, άπληστη αναγνώστρια. Το βιβλίο ήταν και παραμένει φίλος και σύντροφος μου. Αυτό μου άνοιξε δρόμους στη σκέψη και παράθυρα στη φαντασία με έναν τρόπο καταλυτικό. Πολύ νωρίς συνειδητοποίησα ότι μπορούσα να χρησιμοποιώ τις γραπτές λέξεις ως εργαλεία για να πιστοποιώ τον εαυτό μου, να γνωρίζω τους άλλους, να πλάθω ιστορίες. Πάντα κάτι έγραφα. Από ποίηση στην εφηβεία, μέχρι μικρά δοκίμια, άρθρα και επαγγελματικές παρουσιάσεις στην ωριμότητα. Ωστόσο με τη λογοτεχνική γραφή ασχολήθηκα στα σοβαρά σε προχωρημένη ηλικία, όταν έκλεισα τον μεγάλο κύκλο της επαγγελματικής μου ζωής. Για μένα η συγγραφή είναι ένα υπέροχο ταξίδι στον κόσμο, στα συναισθήματα, στις ιδέες. Πάνω απ’ όλα είναι η δίοδος μέσα από την οποία θα περάσουν κα θα βγουν στον κόσμο όλες αυτές οι συσσωρευμένες εμπειρίες, τα ακούσματα, οι εντυπώσεις, που μαζεύονται μέσα μου σε μια μαγική ζύμωση, ώστε να δημιουργηθεί κάτι τελείως νέο, δικό μου.
