Περί Αυτοδιάθεσης….

Γράφει ο Μιχάλης Παναγιώτου

          Η τελευταία εβδομάδα ήταν από κάθε άποψη, μια πολύ ιδιαίτερη εβδομάδα για όλο τον πλανήτη. Δυο εθνότητες διακήρυξαν μέσω δημοψηφίσματος, την επιθυμία και τη βούληση τους, να ζήσουν όπως οι ίδιοι επιλέγουν. Αυτό που μονολεκτικά ορίζεται ως Αυτοδιάθεση των λαών.

          Αυτό που συνέβη όμως, έχει μια ιδιαίτερη σημειολογία και για το δικό μας τόπο. Λες και η Κύπρος είναι καταδικασμένη να είναι το κέντρο της γης. Αυτό που «κρυφά» επιθυμούμε, η ιστορία μας το σερβίρει στο πιάτο.

          Σκοπός του παρόντος κειμένου, δεν είναι μια ξερή παράθεση ιστορικών γεγονότων, ούτε μια προσπάθεια εντοπισμού ως προς το αν ήταν σωστό το δημοψήφισμα ή όχι. Πηγή έμπνευσης αποτέλεσαν οι εικόνες εκατομμύριων ανθρώπων σε δρόμους και πλατείες, να διαδηλώνουν για ένα μόνο αίτημα. Την επιλογή του να αποφασίσουν χωρίς μεσάζοντες για το μέλλον τους. Το νομικό έρεισμα ως προς το αίτημα της Αυτοδιάθεσης εντοπίζεται στον ίδιο τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ (Άρθρο1,παρ:2)

          Οι Κούρδοι του βορείου Ιράκ, στις 25 Σεπτεμβρίου τάχθηκαν με ποσοστό 93,7% υπέρ της δημιουργίας ανεξάρτητου κράτους. Οι δε Καταλανοί  μόλις προχθες, στις 2 Οκτωβρίου εξασφάλισαν ποσοστό της τάξης του 90%. Ποσοστά ασύλληπτα, αλλά αρκούντως ενδεικτικά της θέλησης ενός λαού.

          Στην αρχή του κειμένου αναφέρθηκα όμως σε μια ιδιαίτερη σημειολογία που αφορά την Κύπρο. Τα δυο δημοψηφίσματα σχετίζονται ημερολογιακά, με την Ανεξαρτησία της Κύπρου το 1960. Η 1^η Οκτωβρίου αποτελεί την ημερομηνία ορόσημο για εγκαθίδρυση ανεξάρτητου κράτους από τους προϊστορικούς  χρόνους μέχρι και τη μέρα εκείνη.

          Και εδώ έγκειται μια μεγάλη ιστορική αδικία κατά την ταπεινή μου άποψη. Ο λαός δεν ερωτήθηκε για τη νέα αυτή αρχή. Οι Κύπριοι στο σύνολο τους δεν είχαν την ευκαιρία να ταχθούν υπέρ η κατά, πόσω μάλλον να πάρουν χρόνο να δημιουργήσουν ένα δικό τους κόσμο, στη δική τους γη. Ο Χάρτης του ΟΗΕ εν προκειμένω προτιμήθηκε όπως μην κάνει την εμφάνιση του, όπως ακριβώς είχε γίνει και τον Ιανουάριο του 1950. Είναι γνωστό σε όλους, πως ο πλανήτης, και τα κράτη αυτού, είναι πιόνια σε μια μεγαλύτερη από αυτά σκακιέρα. Όροι όπως αυτοδιάθεση, ελευθερία λόγου, άποψης, μετακίνησης κλπ, είναι δόκιμοι ή αδόκιμοι κατά το δοκούν. Το μόνο που μένει ανικανοποίητο τις πλείστε φορές, είναι το περί «δικαίου αίσθημα».

          Αυτό που μένει να δούμε, είναι το κατά πόσο, η βούληση των λαών θα δικαιωθεί. Οι εικόνες της  κρατικής αστυνομικής  βίας στην Καταλονία δεν αποτελεί και τον καλύτερο οιωνό. Από την άλλη οι Κούρδοι λαμβάνουν απειλητικά μηνύματα από Τουρκία μεριά καθημερινώς.  Φαίνεται πως τα μένεις φιμωμένος αποτελεί τη μόνη μορφή επιβίωσης  μερικές φορές.

          Ανεξαρτήτως  της όποιας κατάληξης και να έχουν τα δύο αυτά ζητήματα, ας γίνει ένα μάθημα προς όλους, κυρίως όμως τους νέους αυτού του τόπου.

 «Δεν είναι κανείς τελειωμένος όταν νικηθεί. Είναι όταν παραιτηθεί».
(Ρίτσαρντ Νίξον, 1913-1994, Αμερικανός πρόεδρος)