Ο πιο κάτω Σκαλιώτης, συνεντευξιαζόμενος, υπήρξε παίχτης καλαθόσφαιρας του «Πεζοπορικού», φοίτησε σε ένα από τα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου, στο Λονδίνο και τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στην Ελβετία.
Μέσα από την δουλειά του έχει ταξιδέψει σε όλο σχεδόν τον πλανήτη και παρόλο που εδώ και χρόνια ζει μακριά απ’ τη Κύπρο δηλώνει πως «Αγαπώ την πατρίδα μου, νιώθω Έλληνας από την Κύπρο. Αγαπώ τη Κύπρο και τη Λάρνακα, εκεί είναι ο τόπος που μεγάλωσα, η οικογένειά μου και οι παιδικοί μου φίλοι, όλοι είναι εκεί. Η Κύπρος πάντα θα έχει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Παράλληλα θεωρώ τον εαυτό μου παγκόσμιο, ευρωπαίο πολίτη, λατρεύω την Ελβετία και μέχρι στιγμής είμαι ευτυχισμένος εδώ». Είναι με ιδιαίτερη χαρά που σήμερα το Skala Times φιλοξενεί συνέντευξη του Στέλιου Δημητρίου.
Της Γιώτας Δημητρίου
Στέλιο θα ήθελα να ξεκινήσουμε απ’ τα παλιά, τότε που η Λάρνακα ήταν μια πόλη όπου όλοι γνωρίζονταν μεταξύ τους… Ξέρεις, τα χρόνια των Ambiance, Members, Κύθηρα…. Από τα δικά σου μαθητικά χρόνια (στην Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας, δεκαετίες ’80 ’90) τι κρατάς, τι θυμάσαι;
Έχω πολύ όμορφες αναμνήσεις από αυτή την εποχή. Ήταν μια ξέγνοιαστη και απολαυστική περίοδος της ζωής μου, γεμάτη μάθηση και αθλητισμό. Νοσταλγώ τις πρώτες μας περιπέτειες σε καφέ και μπαρ, αθώες γκάφες, εφηβικούς έρωτες και αληθινές δυνατές παιδικές φιλίες, που κρατάνε μέχρι και σήμερα. Νομίζω ο κόσμος ήταν πιο απλός και η πόλη είχε μια διαφορετική, κάπως παλιομοδίτικη, αλλά πολύ ρομαντική και ξεχωριστή ομορφιά. Εννοείται βέβαια ότι παραμένει όμορφη η Λάρνακα, απλώς όπως είναι φυσικό τα πράγματα αλλάζουν με τον χρόνο και ίσως όσο μεγαλώνει κάποιος να γεννιέται μια νοσταλγία για τα παλιά.
Υπήρξες καλαθοσφαιριστής στον ΠΕΖΟΠΟΡΙΚΟ. Αλήθεια, τότε τι σήμαινε η καλαθόσφαιρα για τη Λάρνακα και τι κρατάς απ’ τις αναμνήσεις σου με τον ΠΕΖΟΠΟΡΙΚΟ;
Η αγάπη μου για την καλαθόσφαιρα άρχισε όταν η εθνική Ελλάδος ξεκίνησε να σημειώνει τρομερές επιτυχίες και η ομάδα του Άρη Θεσσαλονίκης με τον μεγάλο Γκάλη εισέβαλαν στα ευρωπαϊκά σαλόνια. Τότε ολος ο κόσμος αγάπησε αυτό το αθλημα και γέμισαν οι γειτονιές της Λάρνακας με μπασκέτες και μικρούς εκκολαπτόμενους καλαθοσφαιριστές.
Ως έφηβος εκείνης της εποχής και έχοντας πλεονέκτημα το ύψος μου άρχισα να παίζω με την ομάδα της Αμερικανικής Ακαδημίας και πολύ σύντομα με το σωματείο του Πεζοπορικού. Στον Πεζοπορικό έμαθα τι σημαίνει ομάδα, αφοσίωση, πειθαρχία, επιτυχία.
Η καλαθόσφαιρα τότε ήταν κάτι σαν… «θρησκεία» για όλους μας (τα συγνώμη μου στην εκκλησία). Όλη η Λάρνακα έδινε το παρόν της στους αγώνες μας στο κοινοτικό γήπεδο. Παίχτες και οπαδοί ζήσαμε πραγματικά μαγικές, ανεπανάληπτες στιγμές. Μια πόλη, μια ομάδα, μια πνοή.
Στις μετέπειτα σπουδές σου στο Imperial College στο Λονδίνο, το 2ο καλύτερο πανεπιστήμιο στον κόσμο, μετά το ΜΙΤ, τι σπουδές ακολούθησες και γιατί;
Η επιλογή του Imperial Collage, για να είμαι ειλικρινής, ίσως να μην έγινε για τους πιο σωστούς λόγους (αν και σίγουρα είναι ένα πολύ καλό πανεπιστήμιο). Η ιδέα και μόνο να ζήσω σε μια μεγαλούπολη, όπως το Λονδίνο, ήταν ίσως η πραγματική αιτία της επιλογής μου αυτής. Έχοντας έφεση στις θετικές επιστήμες αποφάσισα να σπουδάσω χημικός μηχανικός .
Μετά από κάποια χρόνια, και έχοντας αποκτήσει πολύτιμες γνώσεις και εμπειρίες εργαζόμενος στην οικογενειακή μας επιχείρηση ήμουνα πλέον πιο ώριμος και συνειδητοποιημένος για να αποφασίσω να συνεχίσω στο Cass Business School του Λονδίνου, με μεταπτυχιακό στη διοίκηση επιχειρήσεων.
Επέστρεψες πίσω στη Κύπρο μετά τις σπουδές σου όπου εργάστηκες για κάποια χρόνια….
Ναι. Επιστρέφοντας στην Κύπρο ξεκίνησα να εργάζομαι για τη ΒΙΑΛΚΟ, την οικογενειακή μας επιχείρηση, στη διεύθυνση παραγωγής. Σε αυτό το κομμάτι ήμουνα τυχερός γιατί δε χρειάστηκε να ψάξω για δουλεία. Βέβαια, δεν ήταν τόσο εύκολο όσο ακούγεται, αφού πατέρας και θείος ήταν αποφασισμένοι, και πολύ σωστά, να με αντιμετωπίσουν με τον ίδιο τρόπο όπως ακριβώς και τους υπόλοιπους εργαζόμενους (ίσως και κάπως πιο αυστηρά) στην εταιρεία.
Εκεί έμαθα τι σημαίνει σκληρή δουλειά, ευθύνη, ηγεσία, τον σωστό τρόπο αντιμετώπισης του προσωπικού, την χαρά του πρώτου μισθού, το ήθος και την τιμιότητα που πρέπει να διακατέχει τη διεύθυνση μιας επιχείρησης. Μετά από κάποια χρόνια η εταιρεία μας αντιμετώπισε σοβαρές οικονομικές δυσκολίες και δυστυχώς αναγκαστήκαμε να την πουλήσουμε. Η αλήθεια είναι πως δεν ήταν εύκολο, ήταν μια επιχείρηση που δημιούργησε ο παππούς μου και ήταν οδυνηρό να βλέπω τον πόνο του πατέρα και του θείου μου. Σήμαινε πολλά για μας η ΒΙΑΛΚΟ.
Στη συνέχεια όμως έφυγες απ’ τη Κύπρο για να εργαστείς στο εξωτερικό σε μια απ’ τις μεγαλύτερες πολυεθνικές. Στην Nestle. Πώς προέκυψε και πότε έγινε;
Όταν η ΒΙΑΛΚΟ μπήκε σε τροχιά πώλησης, αποφάσισα, όπως προανέφερα, να συνεχίσω τις σπουδές μου κάνοντας μεταπτυχιακό στην διοίκηση επιχειρήσεων. Ακολούθως επέστρεψα στην Κύπρο και εργάστηκα για ένα σύντομο χρονικό διάστημα στην PWC, ως σύμβουλος στη διαχείριση λειτουργιών (κυρίως στον σχεδιασμό και εφαρμογή συστημάτων ποιότητας). Χωρίς να το επιδιώξω και εντελώς απρόσμενα με πλησίασε μια εταιρεία ανεύρεσης προσωπικού από το εξωτερικό, και μέσα σε λίγους μήνες κατέληξα να εργάζομαι στην Ελβετία για την NESTLE, αρχικά ως ανώτερος αναλυτής για επιχειρησιακές στρατηγικές και μετά ως διαχειριστής έργων καινοτομίας προϊόντων .
Ήμουν τυχερός: μου δινόταν μια ευκαιρία να ταξιδέψω και να εργαστώ σε διαφορετικά μέρη του πλανήτη, να γνωρίσω διαφορετικές κουλτούρες, να αποκτήσω εμπειρίες σε μια τεράστια πολυεθνική, κλπ. Δεν το προγραμμάτισα αλλά και πάλι δεν θα μπορούσα να αντισταθώ σε μια τόσο πολύ υποσχόμενη και δελεαστική πρόταση, όσο και αν, ομολογουμένως, μου άρεσε η δουλειά μου στη PWC.
Από τότε, αν και άλλαξες εταιρεία, εξακολουθείς να εργάζεσαι στο εξωτερικό. Τι μπορεί να προσφέρει το εξωτερικό σε ένα επαγγελματία, που η Κύπρος δεν προσφέρει;
Μετά την NESTLE, εργάστηκα ξανά στην Κύπρο για κάποια χρόνια, ως σύμβουλος διαδικτυακού μάρκετινγκ. Λίγο πριν την οικονομική κρίση στη Κύπρο, κάποιοι παλιοί συνάδελφοι μου από την NESTLE, που είχαν εν τω μεταξύ μεταπηδήσει στη UNILEVER, μου έκαναν μια καλή πρόταση για να εργαστώ μαζί τους, και πάλι με βάση την Ελβετία. Αποδέχτηκα την πρόταση, όλα πήγαν καλά, και μέχρι σήμερα εδώ θα με βρεις, όπου εργάζομαι πια ως επικεφαλής στρατηγικών εφοδιαστικής αλυσίδας για την UNILEVER.
Τι σημαίνει για σένα να εργάζεσαι στο εξωτερικό;
Καθετί νέο στη ζωή, μας προσφέρει μια ευκαιρία για να μάθουμε κάτι περισσότερο, να διευρύνουμε τις γνώσεις μας, να ανακαλύψουμε τον κόσμο, τους ανθρώπους και τον εαυτό μας. Ζώντας στο εξωτερικό έχεις την ευκαιρία να δεις πως λειτουργεί μια άλλη κοινωνία, πιο μεγάλες εταιρείες, κλπ. Από εκεί και πέρα ο καθένας θα πάρει από αυτό ό,τι μπορεί ή ό,τι του επιτρέπει το μυαλό του. Επειδή η Κύπρος είναι μια μικρή χώρα και οικονομία, σίγουρα στο εξωτερικό και ιδιαίτερα αν έχει κάποιος την ευκαιρία να εργαστεί σε μεγάλες εταιρείες και σε διάφορες χώρες τότε μπορεί να εμπλουτίστει με γνώσεις και εμπειρίες που θα προστεθούν σε αυτά που του έμαθε η Κύπρος (διότι και η χώρα μας έχει πολλά να μας διδάξει) και να τον βοηθήσουν να αναπτυχθεί ίσως περισσότερο ή τουλάχιστον πιο πολυδιάστατα τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Εξαρτάται από τον καθένα όμως, και δεν είναι αυτόματη η εξέλιξη. Η εμπειρία και η μάθηση της ζωής είναι διαδραστική.
Παρακολουθώντας κανείς την πορεία σου βλέπει πως μέσω της επαγγελματικής σου πορείας έχει πραγματοποιήσεις δεκάδες ταξίδια σε Ασία, Αμερική και Ευρώπη. Αλήθεια, έχεις μετρήσει πόσες φορές έχεις ταξιδέψει και σε πόσα μέρη, όλα αυτά τα χρόνια που εργάζεσαι στο εξωτερικό;
Η πρώτη φορά που προσπάθησα να τα μέτρησω είναι για να απαντήσω στην ερώτηση σου…και τα παράτησα! Τα επαγγελματικά ταξίδια είναι εκατοντάδες. Έχω εργαστεί σε περίπου 20 διαφορετικές χώρες, υλοποιώντας διαφορά projects για την NESTLE αρχικά, και τώρα για την UNILEVER. Νιώθω πραγματικά τυχερός, αν και τελευταίως άρχισα να τα μειώνω. Ίσως έχει επέλθει κόπωση… ή απλά γέρασα… διάλεξε! (Γελά)
Τι κερδίζεις μέσα απ’ τα ταξίδια σου; (συναντάς καινούριες κουλτούρες και νοοτροπιες, αντικρύζεις μοναδικές ομορφιές σε μέρη μακρινά, γεύεσαι παραδοσιακες κουζινες ξενων χωρων, μαθαίνεις πραγματα για χωρες κτλ)
Ακριβώς όπως τα λες! Όλα τα πιο πάνω! Ταξιδεύοντας σου δίνεται η ευκαιρία να μάθεις λίγο περισσότερο για τον κόσμο, που δεν είναι μόνο η Κύπρος μας και η Ελβετία φυσικά. Η επαφή με την διαφορετικότητα σε βοήθα να διευρύνεις τους ορίζοντες σου, να κατανοήσεις καταστάσεις, ανθρώπους και κοινωνίες.
Μπαίνεις ποτέ στον πειρασμό να συγκρίνεις τη Κύπρο ή ακόμα και τη Λάρνακα με ένα ξένο μέρος; Δηλαδή να μπεις στη διαδικασία να σκεφτείς “αυτό θα ήταν μια εξαιρετική ιδέα στη Κύπρο/Λάρνακα, αυτό λείπει απ’ τον τόπο μου” κτλ;
Δεν συνηθίζω να βλέπω την ζωή και τον κόσμο με φακό σύγκρισης…. Ωστόσο οφείλω να ομολογήσω ότι κάποιες φορές έχει περάσει από το μυαλό μου… αλλά και το αντίθετο. Σε κάθε χώρα και σε κάθε πολιτισμό μπορείς να εντοπίσεις θετικά στοιχεία και έξυπνες ιδέες, που θα ταίριαζαν στην Κύπρο μας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο τόπος μας στερείται από καινοτόμες και ευρηματικές ιδέες. Και στην Κύπρο υπάρχουν καλές ιδέες που ίσως να απουσιάζουν από άλλες χώρες.
Όσο δύσκολη και αν ακουστεί αυτή η ερώτηση, θα την θέσω: Ποια χώρα απ’ όλες όσες έχεις επισκεφτεί σε έχει εντυπωσιάσει περισσότερο και γιατί;
Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι βρίσκομαι για τόσα χρόνια στην Ελβετία. Ήταν μια συνειδητή επιλογή όχι μόνο λόγω δουλειάς αλλά και για την ποιότητα ζωής που προσφέρει.
Είναι μια χώρα ασφαλής και οικονομικά δυνατή, που ταυτόχρονα μπορεί να σε μαγέψει με την απίστευτη φυσική ομορφιά της. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν άλλα όμορφα μέρη στον πλανήτη μας. Ένας λόγος που ο κόσμος είναι όμορφος, είναι επειδή είναι διαφορετικός και το κάθε σημείο του έχει κάτι να δείξει, κάτι να προσφέρει. Και η Κύπρος μας συμπεριλαμβάνεται φυσικά σε αυτή την λίστα.
Τα τελευταία χρόνια ζεις και εργάζεσαι στην Ελβετία και συγκεκριμένα στη Ζυρίχη. Οι εργασιακές νομοθεσίες, ο κόσμος, η νοοτροπία, η χώρα, πώς είναι; Κάποιοι θεωρούν την Ελβετία παράδεισο, λόγω των πολλών πλεονεκτημάτων που έχει. Ποια η δική σου άποψη για τη χώρα αυτή και τους ανθρώπους της; Το ότι στην Ελβετία δεν έχει γίνει πόλεμος για περισσότερα από 200 χρόνια (απ’ το 1815) είναι εμφανές στην ανάπτυξη της χώρας;
Όπως προανέφερα, η Ελβετία υπερισχύει στις προτιμήσεις μου. Είναι μια χώρα με υψηλό βιοτικό επίπεδο και αυτό επιβεβαιώνεται από πολλές επιστημονικές μελέτες που δημοσιεύονται κατά διαστήματα. Σαφώς το γεγονός ότι έχει παραμένει ουδέτερη στους μεγάλους πολέμους έχει συμβάλει σε αυτό. Άρα συμφωνώ μαζί σου…και καλά κάνω διότι είσαι πολύ πιο διαβασμένη από μένα!
Το ενδεχόμενο να επιστρέψεις ποτέ στη Κύπρο πώς μοιάζει για σένα;
Πάντα υπάρχει αυτό το ενδεχόμενο στο πίσω μέρος του μυαλού μου. Αγαπώ την πατρίδα μου, νιώθω Έλληνας από την Κύπρο. Αγαπώ τη Κύπρο και τη Λάρνακα εκεί είναι ο τόπος που μεγάλωσα, η οικογένειά μου και οι παιδικοί μου φίλοι είναι εκεί. Η Κύπρος πάντα θα έχει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Παράλληλα θεωρώ τον εαυτό μου παγκόσμιο, ευρωπαίο πολίτη, λατρεύω την Ελβετία και μέχρι στιγμής είμαι ευτυχισμένος εδώ.
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερος κόσμος μεταναστεύει απ’ τη Κύπρο προς το εξωτερικό, αυτό κατά τη γνώμη σου επηρεάζει με κάποιο τρόπο το νησί μας; (Είτε αρνητικά, είτε θετικά)
Σε αυτό το ερώτημα, απάντηση μπορεί να δώσει μόνο ο χρόνος.
Δεν είμαι οικονομολόγος, ούτε κοινωνιολόγος. Με μια απλή και ίσως αφελή λογική θα έλεγα ότι αν οι νέοι επιστήμονες εγκαταλείπουν την Κύπρο προσωρινά, με απώτερο σκοπό να επαναπατριστούν μια μέρα κουβαλώντας μαζί τους τη γνώση και την εμπειρία τους αυτό σίγουρα θα έχει θετική εξέλιξη. Αν φύγουν για πάντα η για μεγάλο χρονικό διάστημα τότε θα υπάρξει σίγουρα μια αρνητική εξέλιξη. Θα χάσει η Κύπρος τα μελλοντικά ταλέντα της και θα μειωθεί η ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού της.
Αν και ζεις χρόνια στο εξωτερικό είσαι Σκαλιώτης. Ως άνθρωπος που χρόνια ζει στο εξωτερικό, τι θεωρείς ότι λείπει σήμερα απ’ τη Λάρνακα;
Αυτό που λείπει, κατά τη γνώμη μου, από τον τόπο μας είναι η δυνατή, εθνική/τοπική συνείδηση και το πνεύμα ομαδικότητας. Σε γενικότερες γραμμές υστερούμε σε θέματα οργάνωσης και προγραμματισμού. Όλα τα αλλά θα έρθουν αν κτίσουμε στα πιο πάνω. Παράλληλα είμαι σίγουρος ότι ο κόσμος της Λάρνακας δεν περιμένει συμβουλές από μένα και το εξωτερικό και εξελίσσεται εν πάση περίπτωση στις πιο πάνω παραμέτρους και βελτιώνει την πόλη. Είμαι αισιόδοξος για το μέλλον της Λάρνακας.
Τέλος, Στέλιο, αλήθεια υπάρχει κάτι που πεθυμάς απ’ την πόλη σου τη Λάρνακα, ή γενικότερα απ’ τη Κύπρο;
Εύκολη ερώτηση! Τα αυτονόητα… Μου λείπει η οικογένεια, οι φίλοι, το βαφτιστήρι μου και η θάλασσα. Έτσι, προσπαθώ με κάθε ευκαιρία που μου δίνεται να επισκέπτομαι την πόλη μας.
