Ευρωπαϊκή ατζέντα για την ένταξη των μεταναστών

Γράφει ο Άντρος Καραγιάννης
Δήμαρχος Δερύνειας

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει με μεγάλη σοβαρότητα το μεταναστευτικό ζήτημα και προσπαθεί με την αξιοποίηση των τοπικών αρχών να προωθήσει την ομαλή ένταξη των μεταναστών/προσφύγων στην τοπική κοινωνία. Ο αριθμός αυτών των ανθρώπων αυξάνεται καθημερινά, αφού ξεριζωμένοι από τη γη τους πολίτες δίνουν την άνιση μάχη με τη ζωή, εγκαταλείποντας τη χώρα τους, για να διασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον για την οικογένειά τους στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με ερευνητικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πέραν του 60% των προσφύγων ζουν στα αστικά κέντρα με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια. Η μετανάστευση αποτελεί λοιπόν τοπική πραγματικότητα και μέρος της καθημερινότητας των πολιτών, με την οποία οι τοπικές αρχές βρίσκονται αντιμέτωπες. Οι πόλεις και οι κοινότητες αποτελούν χώρους συμβίωσης, συνεργασίας, συνύπαρξης και αλληλοεπίδρασης μεταξύ μεταναστών/προσφύγων και αυτόχθονων κατοίκων. Για αυτό ακριβώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί μέσα από την ατζέντα για τη μετανάστευση τις συνεργασίες μεταξύ πόλεων για τη συμπερίληψη των μεταναστών/προσφύγων, καθιστώντας το θέμα αυτό ως μία από τις προτεραιότητες των Τοπικών Αρχών.

Η προώθηση των συνεργασιών μεταξύ διαφόρων πόλεων συμπεριλαμβάνει ένα τριετές πλάνο για τη συνεργασία με ειδικούς σε θέματα μετανάστευσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Στα τρία χρόνια οι χώρες/εταίροι καλούνται να σχεδιάσουν το πρόγραμμα, να εφαρμόσουν δράσεις και να αξιολογήσουν τα αποτελέσματα. Μάλιστα οι συνεργαζόμενες χώρες θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη έμφαση σε πέντε τομείς που αφορούν τη στέγαση, την εκπαίδευση, την εργασία, την κοινωνική αποδοχή και την αντιμετώπιση των πιο ευάλωτων ομάδων των μεταναστών/προσφύγων.

Σε πρόσφατη επίσκεψη μας στην πόλη Μέχελεν στην επαρχία της Αμβέρσας στο Βέλγιο, διαπιστώσαμε ότι η ομαλή ένταξη των μεταναστών/προσφύγων εξαρτάται πρώτα απ’ όλα από τις τοπικές αρχές. Συγκεκριμένα διαπιστώσαμε ότι η πόλη Μέχελεν διαθέτει 86.000 κατοίκους από 138 διαφορετικές εθνικότητες που συνυπάρχουν αρμονικά με τους αυτόχθονες Βέλγους. Τα σχολεία της πόλης είναι μεικτά παρόλο που σε κάποια από αυτά, όπου φοιτούν μαθητές από τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα, ο αριθμός των αλλοδαπών παιδιών είναι μεγαλύτερος. Βέβαια όλα τα παιδιά αναγκάζονται να μάθουν με την εγγραφή τους στο σχολείο ολλανδικά, έχοντας την απόλυτη στήριξη του εκπαιδευτικού προσωπικού. Η εκπαίδευση και η εκμάθηση της μητρικής γλώσσας της χώρας υποδοχής των μεταναστών/προσφύγων αποτελούν το πρώτο βήμα για την ομαλή ένταξή τους στην κοινωνία.

Η συνύπαρξη διαφόρων εθνικοτήτων στα σχολεία εμπεδώνει τόσο στα παιδιά όσο και στους διστακτικούς γονείς το ότι η τοπική αρχή είναι δίπλα τους, τους στηρίζει, τους σέβεται και τους αποδέχεται. Η αποδοχή και ο αλληλοσεβασμός αποτελούν τα βασικά συστατικά της συνύπαρξης διαφόρων εθνικοτήτων σε μία κοινωνία, ενώ το χρώμα του δέρματος, η θρησκεία και το ονοματεπώνυμο του καθενός δεν πρέπει να αποτελούν εμπόδιο. Εύλογο είναι κάθε μετανάστης/πρόσφυγας να κουβαλά μαζί του, πέραν των δοκιμασιών, τον πολιτισμό, την παράδοση και την ιστορία της χώρας του. «Τι κι αν αυτοί τρώνε κους κους κάθε μέρα, την ώρα που εμείς τρώμε πατάτες τηγανητές, τι μας ενοχλεί αν είναι μουσουλμάνοι κι εμείς είμαστε χριστιανοί, τι μας ενδιαφέρει αν δεν πίνουν αλκοόλ, ενώ εμείς πίνουμε μπύρα όλη μέρα, σε τι μας ενοχλεί η αραβική μουσική, την ώρα που εμείς ακούμε την παραδοσιακή βελγική μουσική;», ανέφερε χαρακτηριστικά ο δήμαρχος της πόλης Μέχελεν, τονίζοντας έτσι με περηφάνεια ότι η Τοπική Αρχή κατάφερε να εντάξει τους «ξένους» σε μια επαρχία μάλιστα όπου η ακροδεξιά κυριαρχεί.

Βασική προϋπόθεση για την επιτυχία της μεταναστευτικής πολιτικής της Ε.Ε. πρέπει να είναι η παραχώρηση περαιτέρω κονδυλίων στις τοπικές αρχές για εφαρμογή προγραμμάτων ένταξης. Οι μετανάστες/πρόσφυγες θα πρέπει επίσης να συνειδητοποιήσουν ότι ζουν σε μια πόλη και όχι σε διάφορες ξεχωριστές ενορίες. Με αυτό τον τρόπο θα ενταχθούν και θα δραστηριοποιηθούν πιο εύκολα στα κοινά δρώμενα και στα πολιτιστικά σύνολα της πόλης. Μόνο τότε οι δήμοι και οι κοινότητες ευημερούν, όταν δηλαδή οι δημότες τους δουλεύουν, σπουδάζουν, επιμορφώνονται και μεγαλώνουν τα παιδιά τους σ’ ένα ευχάριστο περιβάλλον, όπου η διαφορετικότητα και η πολυπολιτισμικότητα αποτελούν μέρος μιας ανοικτής και προοδευτικής κοινωνίας.