Search
Close this search box.

«Αισθητικοί Μετανάστες» ένα μοναδικό εικαστικό πρότζεκτ….μια νέα κατηγορία μεταναστών!

0

Ένα εικαστικό πρότζεκτ με τίτλο “Αισθητικός Μετανάστης” πραγματοποιήθηκε στη παλιά Λευκωσία, ενώνοντας τρεις καλλιτέχνες από διαφορετικούς χώρους: Τον Σώτο Σταυράκη, την Λία Βογιατζή και τον Δαμιανό Ζήσιμου.
Το Πολιτιστικό Ίδρυμα ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ έγινε μια αναγεννησιακή bottega σύγχρονης εκδοχής και οι τρεις καλλιτέχνες που υπηρετούν διαφορετικές τέχνες (ζωγραφική, θέατρο, ποίηση) είτε εσκεμμένα, είτε άθελα τους, έστειλαν μηνύματα και ταξίδεψαν τους θεατές.
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που κουβεντιάσαμε με τους τρεις δημιουργούς, για το μοναδικό αυτό εικαστικό πρότζεκτ.

Της Γιώτας Δημητρίου

Καταρχάς θα σας ζητούσα αν μπορούμε να πούμε δυο λόγια για το Πολιτιστικό Ίδρυμα ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ…..
Και εμείς καταρχάς θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε για αυτή την κουβέντα.
Tο μη κερδοσκοπικό πολιτιστικό Ίδρυμα «ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ» δημιουργήθηκε το 2011 απο την εικαστικό Λία Βογιατζή και τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Σώτο Σταυράκη.
Στεγάζεται σε ένα νεοκλασσικό κτήριο της δεκαετίας του πενήντα που ανακαινίστηκε πρόσφατα.
Στις εγκαταστάσεις του το παραδοσιακό συνδυάζεται με το μοντέρνο αφού ένα από τα πιστεύω των δημιουργών του χώρου είναι η άρρηκτη σχέση παρελθόντος και μέλλοντος.
Ως δημιουργοί του πιστεύουμε ακόμα ότι η τέχνη είναι ζωτικής σημασίας για τον άνθρωπο.
Σκοπός του Ιδρύματος «ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ» είναι η ανάπτυξη, η προβολή και η ανάδειξη της καλλιτεχνικής δραστηριότητας στην Κύπρο δίνοντας βήμα σε νέους, αλλά και σε ήδη αναγνωρισμένους καλλιτέχνες, ντόπιους ή ξένους.
Ως εκ τούτου η τοποθεσία του (Παλιά Πόλη) δεν είναι καθόλου τυχαία. Αντίθετα είναι κομβική αφού ένας από τους σκοπούς που έχει είναι η επανάκτηση της παλιάς αίγλης της περιοχής. Επίσης το ΚΑΤ´ΟΙΚΟΝ θέλει με την παρουσία του να υπενθυμίζει την σημασία της διατήρησης του ιστορικού κέντρου ως πυρήνας της πνευματικής ύπαρξης των κατοίκων του νησιού λειτουργώντας ως τροχοπέδη στην λήθη και την πνευματική αλλοτρίωση.
Το ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ έχει μέχρι σήμερα πραγματοποιήσει ή φιλοξενήσει θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας, performances, εγαστήρια θεάτρου, σεμινάρια και άλλα δρώμενα καθώς και επαγγελματικές συναντήσεις και παρουσιάσεις.
(www.katoikonfoundation.org)
1
Στο εικαστικό πρότζεκτ “Αισθητικός Μετανάστης” συνεργάζεστε τρεις καλλιτέχνες από διαφορετικούς χώρους, αυτή είναι η πρώτη φορά που συνεργάζεστε οι τρεις σας;
Και οι τρεις ως ομάδα ναι, αφού ο Δαμιανός είναι νέος Καλλιτέχνης που μόλις αποφοίτησε από την Ακαδημία Καλών Τεχνών της Ρώμης. Εγώ και η Λια όμως είμαστε συνεργάτες χρόνια κυρίως μέσα από το θέατρο αλλά και στις υπόλοιπες δράσεις του ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ.

Κύριε Σταυράκη η «Αλλοίωση» είναι η δεύτερη ποιητική σας συλλογή, τι θα θέλατε να κοινωνήσετε στο αναγνωστικό κοινό μέσα από αυτή τη συλλογή σας; ( τι μηνύματα /εικόνες/ συναισθήματα)
Ο καθένας έχει το ελεύθερο να λάβει τα δικά του μηνύματα εικόνες και συναισθήματα. Δεν θα ήθελα να χειραγωγήσω τον αναγνώστη με οποιοδήποτε τρόπο. Δεν ξέρω καν αν θέλω να δώσω κάποιο μήνυμα. Η ποίηση είναι πέραν από εμάς. Αισθάνομαι ως αγγελιαφόρος- ενδιάμεσος δηλαδή- και συνήθως οι αγγελιαφόροι δεν έχουν άποψη για το μήνυμα που μεταφέρουν ή είναι και αγνώμονες, πολλές φορές, του τι μπορεί να λέει το μήνυμα που μεταφέρουν. Εντούτοις, αν υπάρχει κάποια πρόθεση να δοθεί κάποιο μήνυμα μέσα από την παρούσα δουλειά, θα έλεγα ότι η καλή Αλλοίωση στον άνθρωπο είναι εφικτή.

Κύριε Ζήσιμε σε αυτή την πρώτη σας εικαστική πρόταση ποιος ήταν ο βασικός σας στόχος;
Σίγουρα στην πρώτη του δουλειά o νέος καλλιτέχνης θέλει κατ’αρχήν να συστηθεί στο το κοινό και στον χώρο της Τέχνης.
Η πρώτη μου εικαστική πρόταση συνδιαλέγεται με τις έννοιες της μνήμης, της ιστορίας και της ταυτότητας. Κερματίζει, αποδομεί και ανασυνθέτει εικόνες και πρόσωπα, ιστορίες και αναμνήσεις, τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Δημιουργεί, μέσα από το φίλτρο της ζωγραφικής, νέους κόσμους προς εξερεύνηση, νέες επιλεκτικές αφηγήσεις του ποιοι είμαστε. Ο καθένας μπορεί να μεταφράσει την εικόνα με δικό του τρόπο. Τα έργα αλλάζουν μορφή ανάλογα με τον άνθρωπο που έχουν απέναντι τους, όπως η προσωπική μας ταυτότητα απέναντι στο σύνολο.

Κυρία Βογιατζή μιλήστε μας λίγο για την μετακόμιση/μεταφορά του στούντιο σας στο πολιτιστικό ίδρυμα «Κατ’ οίκον», ποιος ήταν ο βασικός σκοπός; (ποια μηνύματα να σταλούν, τι να δοθεί στο κοινό μέσα από αυτό)
Σ’ αυτό το πρότζεκτ, o εργασιακός χώρος μου μεταφέρεται, δηλαδή μεταναστεύει, στον καθαυτό εκθεσιακό. Το στούντιο μου δηλαδή μεταφέρθηκε πριν από ένα χρόνο αυτούσιο, μέσα από μια επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία, στο Πολιτιστικό Ίδρυμα «ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ», όπου από τότε δουλεύω παράλληλα, με στόχο την ολοκλήρωση της νέας μου δουλειάς. Με αυτή την έννοια, τα έργα από μόνα τους έχουν μια τροχιά μεταναστευτική, κάτι που έδωσε και την αφορμή για τον τίτλο του πρότζεκτ. Συγκεκριμένα, τα καινούργια έργα μου ξεκίνησαν να δουλεύονται στο παλιό μου στούντιο, μετά το τέλος της τελευταίας μου δουλειάς, κι έπειτα μεταφέρθηκαν στο Παρίσι, όπου ζω και να εργάζομαι από Μάιο μέχρι Οκτώβριο τα τελευταία δέκα χρόνια, και τέλος, κατέληξαν στο Ίδρυμα «ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ» όπου και εκτίθενται.
Το μήνυμα υποθέτω είναι ότι η τέχνη σήμερα τελεί υπό φυγή. Οι καλλιτέχνες αναγκαζόμαστε να μετακινούμαστε πολύ για να επιβιώσουμε είτε αυτή η επιβίωση είναι βιολογική είτε αισθητική. Ακόμα φυγή μπορεί να εκλυφθεί και η έλλειψη στήριξης του κράτους απέναντι στο stadus quo του καλλιτέχνη.
5

Δε σας κρύβω πως ως δημοσιογράφος που έχει ζήσει και εργαστεί σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη έκανα κάποιες δικές μου σκέψεις ακούγοντας για το πρότζεκτ σας, που όμως δεν ξέρω αν έχουν σχέση με αυτό που πραγματικά θέλει να πει το πρότζεκτ. Στη δική μου αντίληψη κάθε τόπος ανάλογα με την αισθητική και την κουλτούρα του μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και σε πολλά επίπεδα έναν άνθρωπο, ιδιαίτερα αν αυτός ο άνθρωπος είναι καλλιτέχνης ή έχει τελοσπάντων καλλιτεχνικές ανησυχίες. Εσείς, ως δημιουργοί του πρότζεκτ “Αισθητικός μετανάστης”, το συμμερίζεστε αυτό;
Απόλυτα! Νομίζω οτι συλλάβατε επακριβώς το πνεύμα και μήνυμα του Αισθητικού Μετανάστη και αυτό το καταλάβαμε από τις ενδιαφέρουσες ερωτήσεις που μας θέσατε, κάτι που δημοσιογραφικά σπανίζει πλέον πρέπει να πούμε. Γι αυτό και είναι με μεγάλη χαρά που ανταποκρινόμαστε στην συνέντευξη αυτή, έστω και λίγο καθυστερημένα, λόγω αυξημένου φόρτου ευθυνών που βαραίνουν τον καθέναν μας. Ξέρετε, τα λεγόμενα artist running spaces όπως το ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ, έχουν το μειονέκτημα-πλεονέκτημα ότι όλα περνούν από το χέρι μας. Έτσι κάποια πράγματα, μοιραία, δεν είναι εύκολο να τα προλάβεις στον σωστό χρόνο. Αν δυο άνθρωποι κάνουν την δουλειά για δέκα αντιλαμβάνεστε… Μόνο έτσι όμως το «προιόν» είναι artisanal.

Μπορεί το έργο ενός καλλιτέχνης (ζωγράφου, συνθέτη, συγγραφέα, κτλ) να επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τη χώρα που επιλέγει να ζει; Από την αισθητική γύρω του;
Απόλυτα. Αυτό δεν εξυπακούει ότι η έλλειψη αισθητικής δεν μπορεί να λειτουργήσει και ως έμπνευση. Νομίζω αυτό ακριβώς έγινε με τον Αισθητικό Μετανάστη. Πιστεύουμε ότι αξία στην τέχνη είναι όχι μόνο το να κάνεις τέχνη με το περίσσευμα αλλά και με την έλλειψη. Φτάνει όμως η έλλειψη να μην λειτουργεί ως «δικαιολογία». Eξάλλου είμαστε και σε περίοδο κρίσης.

Στο δελτίο τύπου της έκθεσης λέτε πως το προτζεκτ “Είναι ακόμα μια πράξη διαμαρτυρίας για την κατεύθυνση προς την οποία οδηγείται η Τέχνη σήμερα. Έχοντας βιώσει την πολιτική απαξίωση και την αισθητική αποδόμηση έντονα τα τελευταία χρόνια, δημιουργήσαμε μια bottega, ένα δικό μας χώρο, γιατί αισθανόμαστε «Αισθητικοί Μετανάστες», μια νέα κατηγορία μεταναστών δηλαδή. Είναι μια υπέρβαση που καλούμαστε να κάνουμε, η οποία αφορά όχι μόνο σ’εμάς τους ίδιους, αλλά και στον κάθε δημιουργό που προσπαθεί να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις του καιρού μας”. Που οδηγείται τέχνη σήμερα; Και ποιες είναι οι προκλήσεις της εποχής για τη τέχνη και τους καλλιτέχνες; Δεν είχαν μήπως όλες οι εποχές τις δικές τους προκλήσεις, όσον αφορά στη τέχνη και στους καλλιτέχνες;
Βεβαίως και τις είχαν. Γι αυτό ακριβώς κάθε λίγο ωφείλουμε να επαναπροσδιορίζουμε τα πράγματα για να μην φτάνουμε στο τέλος λέει ο καθένας ότι θέλει. Ωφείλουμε να προειδοποιούμε για τους ενδεχόμενους κινδύνους που πιθανόν να βλέπουμε για να μην μας πούνε μετά μα γιατί δεν μιλήσατε όταν έπρεπε. Η ανησυχία μας προκύπτει από την έλλειψη πολιτιστικής πολιτικής από το κράτος. Είμαστε ένα τεχνοκράτος (κράτος τεχνοκρατών) αλλά παραμένουμε ά-μουσοι (και δεν μιλάμε για τα γένια). Γι αυτό και ενώ είμαστε εργατικός λαός , στην ουσία υπολειτουργούμε.
4
Αλήθεια, μήπως η μετανάστευση μπορεί να είναι και εντός της ίδιας μας της χώρας; Δηλαδή να επιλέγουμε την εσωτερική φυγή ως ένα είδος μετανάστευσης;
Βέβαια. Εξάλλου αυτό ακριβώς εννοούμε με το ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ. Αν δεν μπορείς να ταυτιστείς με το «έξω» , τότε η μόνη επιλογή είναι να στραφείς προς το «μέσα» για να μπορέσεις να επιβιώσεις. Όχι από εσωστρέφεια, αλλά από καθαρό ένστικτο αυτοσυντήρησης.

Εσείς ως καλλιτέχνες πως βιώνετε την ανάγκη (αν έχετε) για φυγή; Τι κάνετε γι αυτό;
Εδώ και δέκα χρόνια εγώ (Σώτος) και η Λια ζούμε μεταξύ Κύπρου και Γαλλίας. Αυτό μας επιτρέπει να παίρνουμε ανάσες αισθητικής για να μπορούμε να αντέχουμε. Το τραγικό είναι ότι πολλές φορές όταν τα λέμε αυτά μας κοιτάνε περίεργα. Εκεί είναι που φοβόμαστε ότι μπορεί να το χάσουμε το παιχνίδι. Εννοώ, ότι αν έχεις διαγνώσει τις παθογένειες σου ως κοινωνία τότε υπάρχει ελπίδα. Αν όμως ούτε αυτό καταφέραμε, τότε πραγματικά πρέπει να ανησυχούμε. Είμαστε φύσει αισιόδοξοι άνθρωποι όμως και θα συνεχίσουμε τον αγώνα τον καλό.

Η έκθεση ξεκίνησε στις 22 Μαΐου 2018 στο Πολιτιστικό Ίδρυμα ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ (Αρσινόης και Περικλέους 47, 1010 Παλιά Λευκωσία) και διέρκησε μέχρι και τις 4 Ιουνίου 2018. Ποια ήταν τα σχόλια του κόσμου;
Ο κόσμος κατάλαβε αμέσως το νόημα του Αισθητικού Μετανάστη και αυτό φαίνεται από όσα μας έλεγαν κατά την επίσκεψη τους στον χορό. Κάθε μέρα ήταν σαν εγκαίνια και αυτό μας δίνει μεγάλη χαρά.

Ενδέχεται ένας καλλιτέχνης να αισθάνθηκε διαφορετικά την έκθεση από ένα μη καλλιτέχνη;
Αυτό δεν αποτελούσε στόχο μας. Πιστεύουμε και ευχόμαστε να μην συνέβηκε. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε αστοχία για μας.

Την Τρίτη 29 Μαΐου έγινε η παρουσίαση της ποιητικής συλλογής «Αλλοίωση», να πούμε δυο λόγια για την παρουσίαση;
Για την νέα μου δουλειά είχα την τιμή να μιλήσει ο Δρ. Κλείτος Ιωαννίδης ο οποίος ερμήνευσε το αποτέλεσμα της εργασίας όσο ευστοχότερα γινόταν, κάτι που μου έδωσε μεγάλη χαρά.
Η δεύτερη ποιητική μου συλλογή φέρει τον τίτλο Αλλοίωση και είναι η συνέχεια της Αναπορείας (2003). Πρόκειται κυρίως για νέα ποιήματα που γράφτηκαν από το 2003 και μετά. Εν τούτοις κάποια από τα ποιήματα που περιλαμβάνονται φέρουν ημερομηνίες πολύ παλαιότερες, αφού δουλεύτηκαν μέσα στον χρόνο και έκρινα ότι τώρα πήραν την τελική τους μορφή. Είναι μια καταγραφή των προβληματισμών και βιωμάτων μου, μετά από μια περίοδο ολικής επαναφοράς. Είναι όμως πρωτίστως η καταγραφή μιας πνευματικής πορείας. Η Αλλοίωση αφορά στους τρεις βασικούς άξονες που λειτουργούν σαν καταλύτες της πνευματικής εξέλιξης του ανθρώπου. Γι’αυτό, το έργο είναι ένα τρίπτυχο που επιχειρεί να φωτίσει την σχέση με τον εαυτό μας, με τους άλλους (πόλη), με το θείο.

3b

Τέλος, πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να σμίγουν διαφορετικά είδη τέχνης για ένα πρότζεκτ και ποιες προκλήσεις εμπεριέχει κάτι τέτοιο;
Οι προκλήσεις είναι πολλές. Πιστεύουμε οτι η μεγαλύτερη απόσταση στο σύμπαν είναι αυτή μεταξύ δυο ανθρώπων. Πόσο μάλλον όταν είναι τρεις. Ωστόσο, αυτή ήταν και η χαρά, να συνειδητοποιείς ότι τελικά αυτή η απόσταση είναι σχετική και η Τέχνη είναι σίγουρα η απάντηση σε αυτή την μαθηματική εξίσωση.

Share:

Facebook
Twitter
Pinterest
LinkedIn
On Key

Related Posts

Οι βουλευτές Λάρνακας στέλνουν τις δικές τους Χριστουγεννιάτικες ευχές μέσα από το SkalaTimes, για τη Λάρνακα και όλο το κόσμο!

SkalaTimes Το SkalaTimes ζήτησε από τους Βουλευτές Λάρνακας Πρόδρομο Αλαμπρίτη (ΔΗΣΥ), Ανδρέα Πασιουρτίδη (ΑΚΕΛ), Σωτήρη Ιωάννου (ΕΛΑΜ), Χρίστο Ορφανίδη (ΔΗΚΟ) και Ανδρέα Αποστόλου (ΕΔΕΚ), να

Δήμαρχοι, Αντιδήμαρχοι, Κοινοτάρχες, Επαρχίας Λάρνακας στέλνουν τις δικές τους ευχές μέσω του SkalaTimes

Από τους Τρούλλους μέχρι τη Δρομολαξιά, από Δημάρχους, Αντιδημάρχους, μέχρι κοινοτάρχες, το SkalaTimes ζήτησε να μας στείλουν τις δικές τους Χριστουγεννιάτικες ευχές μέσω του SkalaTimes!

Ο Πάτερ Λάζαρος μιλά στο SkalaTimes με αφορμή τα Χριστούγεννα αλλά και τα εγκάινια του εκκλησιαστικού μουσείου στην Παρεκκλησιά

“Να πλησιάσουμε όσο μπορούμε τον Χριστό. Να γιορτάσουμε Χριστούγεννα με τον Χριστό, όχι Χριστούγεννα χωρίς Χριστό. Πέρα από τα μελομακάρονα, τα πάρτι και τα δείπνα,

error: Content is protected !!