Η Κατερίνα Γώγου στη Λάρνακα, με τη ματιά της Ελένης Μωυσέως!

Μέσα στα πλαίσια της Μπιενάλε Λάρνακα 2018, πραγματοποιούνται διάφορες αξιόλογες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ανάμεσα στις εκδηλώσεις αυτές είναι και το αφιέρωμα στην επαναστάτρια ποιήτρια Κατερίνα Γώγου, που θα παρουσιάσει η Ελένη Μωυσέως. Πόσο επίκαιρη είναι η Γώγου; Τι θα δούμε στο performance που ετοίμασε η Ελένη Μωυσέως; Όλα αυτά και πολλά άλλα στην πιο κάτω συνέντευξη, για μια performance που γίνεται για επαναστάτες και σκεπτόμενους, για αγωνιστές και ιδεαλιστές, για όσους πιστεύουν πως…. “σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος”*.

SkalaTimes

Eλένη τι σημαίνει για σένα να παρουσιάζεται μία δουλειά σου μέσα στα πλαίσια της πρώτης Μπιενάλε στη Κύπρο;
Είναι τιμή γενικότερα για όλους μας η διοργάνωση αυτού του είδους των εκδηλώσεων στο νησί μας, άρα το να παρουσιάζεται και μια δουλειά σου μέσα σε αυτό το πλαίσιο αντιλαμβάνεσται ότι η τιμή είναι διπλή για μένα.

Η δικιά σου σχέση με το θέατρο ποια ειναι;
Ήταν πάντα ανοικτή και ιδιαίτερη η σχέση μου με το θέατρο…. αλλά για να μιλήσω για το εκπαιδευτικό κομμάτι, αν αυτό με ρωτάτε,  το μεταπτυχιακό μου ήταν πάνω στις Θεατρικές σπουδές. Όταν τελείωσα είχα την τύχη να συνεργαστώ με την εταιρεία παραγωγής Once In a Blue Moon, μια νέα ομάδα ιδιαίτερη και ταλαντούχα, όπου παρουσιάσαμε δύο μέχρι τώρα performances σ΄ένα παλιό αρχοντικό στην Λάρνακα.

Διάλεξες μια ιδιαίτερη προσωπικότητα για να ασχοληθείς….Την Κατερίνα Γώγου. Τι σε έκανε να την επιλέξεις και πόσο επίκαιρη είναι, αν είναι, σήμερα η Γώγου;
Την Γώγου την ήξερα ως ηθοποιό χωρίς να γνωρίζω το όνομά της, την ποιήτρια την γνώριζα μόνο ως όνομα, χωρίς να έχω δει το πρόσωπό της. Ως ηθοποιός μου άρεσε η παιδικότητα και η γλυκύτητα που εξέπεμπε και ως ποιήτρια μου άρεσε η κοινωνική ευαισθησία που έβγαζαν οι στίχοι της. Όταν λοιπόν, μια φίλη μου μίλησε περισσότερο γι’αυτήν και με έκανε να συνηδητοποιήσω ότι πρόκειται για ένα πρόσωπο που για ξεχωριστούς λόγους μου άρεσε, με έκανε να θέλω να μάθω και να διαβάσω περισσότερα για αυτήν.
Η εικόνα δηλαδή που σχηματίζει κάποιος για έναν καλλιτέχνη μέσα απο τις ταινίες του ή αυτό που φαντάζεται όταν διαβάζει έναν ποιητή/συγγραφέα μπορεί να είναι μια δυνατή εικόνα αλλά δεν παύει να είναι εικόνα. Η πραγματικότητα που μπορεί να ανακαλύψει κανείς καθώς προχωρά στα ,όσο είναι δυνατόν, ενδότερα του καλλιτέχνη είναι εντελώς διαφορετική.
Την επέλεξα γιατί η γραφή της είναι καταγγελτική, είναι περιγραφική, είναι ωμή και κυρίως είναι αυθεντική! Αυτή λοιπόν η ειλικρίνειά της είναι που με γοήτευσε τόσο πολύ σε αυτήν. Για να απαντήσω όμως στην ερώτηση σας, η Γώγου, ναι, είναι επίκαιρη γιατί οι καιροί δεν αλλάζουν , δεν άλλαξαν ποτέ. Το περιτύλιγμα μπορεί να αλλάζει σε κάθε εποχή, αλλά η ουσία παραμένει πάντα ίδια. Καταγγέλει και προσπαθεί να πολεμήσει, και η γραφή είναι και αυτός ένας τρόπος αντίστασης γι’αυτήν, σε ένα κοινωνικό σύστημα άδικο, άνισο, σκληρό. Μια κοινωνία που λίγο να ξεχωρίζεις απο το γενικό της πλαίσιο, με ευκολία θα σε πετάξει έξω.

Τι θα δούμε στο δικό σου Performance;
Πρόκειται για ένα θεατρικό αναλόγιο στο οποίο θα παρουσιαστούν κάποια ποιήματά της αλλά περισσότερο τα γραπτά της, τύπου ημερολογίου. Μαζί μου θα είναι και ο Χρυσόστομος Μωυσέως ο οποίος θα τραγουδήσει κάποια απο τα μελοποιημένα ποιήματά της.

Πόση ώρα θα είναι η διάρκεια του Performance;
Θα διαρκέσει περίπου 40 λεπτά.

Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να ξεχωρίσεις κομμάτια από το έργο της Γώγου για να επιλέξεις ποια θα παρουσιάσεις;
Αυτό που ήθελα απο την αρχή ήταν να παρουσιάσω την αυθεντικότητά της. Δεν έγραφε για να γίνει ποιήτρια, έγραφε για αυτά που η ίδια πίστευε, έβλεπε, πολεμούσε, κατάγγελνε, αισθανόταν. Τα ποιηματά της ήταν η ίδια. 
Άρα με αυτό το σκεπτικό θα επιδιώξω να δείξω μέσα απο τα γραπτά της ότι ο άνθρωπος Κατερίνα και η ποιήτρια Γώγου είναι το ίδιο ευαίσθητο και κοινωνικά σκεπτόμενο άτομο. Γι’αυτό και όπως ήδη ανέφερα, έδωσα έμφαση περισσότερο στα γραπτά της ημερολογιακού τύπου.

Αλήθεια μέσα από τη δικιά σου έρευνα για το έργο και την προσωπικότητα της, τι άνθρωπος θα έλεγες πως ήταν η Κατερινα Γωγου;
Πρέπει να πω ότι οι πληροφορίες ήταν δύσκολο να βρεθούν καθώς είναι λίγες. Μέσα απο το ένα βιβλίο που γράφτηκε γι΄αυτην, κάποια αφιερώματα σε τηλεοπτικές εκπομπές και άρθρα στον ηλεκτρονικό τύπο, μόνο από εδώ αντλεί κανείς υλικό.
Για το τι άνθρωπος τελικά ήταν μπορεί κανείς να το καταλάβει μέσα απο την ίδια, μέσα απο τα ποιήματα και τα γραπτά της “ξεγύμνωσε” τον εαυτό της. Ήταν ένας άνθρωπος τρομερά ευαίσθητος, κοινωνικά ενσυνείδητος, με αξίες και αρχές τις οποίες ποτέ δεν καταδέχτηκε να προδώσει πληρώνοντας το τίμημα που είχε αυτό στην ψυχή της. Διοργάνωνε συναυλίες υποστήριξης πολιτικών κρατουμένων, έστελνε ποιήματά της για να δημοσιευτούν στο πρώτο περιοδικό που εκδώθηκε για τραβεστι στην Ελλάδα, μιλούσε για μετανάστες σε μια εποχή που η Ελλάδα δεν είχε τόσους πολλούς κτλ.

Πριν 3-4 χρόνια βγήκε και ένα ντοκιμαντέρ με θέμα την Γώγου. Το είδες; Νομίζεις πως η σημερινή Ελλάδα και Κύπρος έχουν ανάγκη μία ή και περισσότερες Κατερίνες;
Δυστυχώς οι περισσότερες προβολές έγιναν στην Ελλάδα και έτσι δεν μπόρεσα να το δω. Αν και μία είχε γίνει στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ στη Λεμεσό.
Πιστεύω πως υπάρχουν και σήμερα πολλοί άνθρωποι που ονειρεύονται όπως η Γώγου έναν καλύτερο κόσμο, που μάχονται της κοινωνικής αδικίας και ανισότητας, που απλά ίσως δεν έχουν τον τρόπο να επικοινωνήσουν με τους υπόλοιπους αυτό τους το όνειρο. Αυτό που έχει ανάγκη ο κόσμος είναι περισσότερους ανθρώπους (γιατί σίγουρα υπάρχουν κάποιοι), ναι, όπως η Κατερίνα Γώγου, να μπουν μπροστά, ανθρώπους αναγνωρίσιμους που θα εξαργυρώσουν την όποια αναγνωρισιμότητα έχουν για να παλέψουν για τους άλλους συνανθρώπους τους, για το κοινό καλό και όχι για το προσωπικό.

Ο τίτλος του δικού σου πρότζεκτ “το νου σου ε;” είναι από ποίημα της Γώγου. Με ποιους τρόπους πιστεύεις πως στοχεύουν στο μυαλό μας σήμερα;
Με τους ίδιους τρόπους που στόχευαν πάντα. Μια κοινωνία καταναλωτική όπου μετατοπίζεται πάντα η αίσθηση της ευτυχίας μας σύμφωνα με τα υλικά που θα αποκτήσουμε, μια κοινωνία που η παπαγαλία και οι έτοιμες γνώσεις είναι το ζητούμενο και όχι η παιδεία, μια εσωστρεφής κοινωνία εγωιστική. Αυτού του είδους η κοινωνία είναι η πιο διαχειρίσιμη απο την εξουσία. Αυτή την κοινωνία λοιπόν προσπαθεί το σύστημα να διατηρήσει και αυτήν είναι που πρέπει εμείς να αλλάξουμε ξεκινώντας ο καθένας μας απο τον εαυτό του.

Τέλος, Ελένη ποιες ημερομηνίες και που θα παρουσιαστεί η παράσταση και από που μπορεί να προμηθευτεί κανείς εισιτήριο;
Θα παρουσιαστεί στο Myth Factory που βρίσκεται στην περιοχή Αγίου Λαζάρου στην Λάρνακα στις 14, 15 και 16 Νοεμβρίου η ώρα 20.30. Εισιτήρια προπωλούνται στο Lazari BakeryBar καθώς και στο βιβλιοπωλείο “Περιδιάβαση” στην Ορόκλινη. Εισιτήρια μπορεί κάποιος να βρει και στον χώρο της παράστασης εφόσον υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις γιατί αυτές θα είναι για 50 άτομα σε κάθε παράσταση.

——————————————–

*Θα’ ρθει καιρός που θ’ αλλάξουν τα πράματα.
Να το θυμάσαι Μαρία.
Θυμάσαι Μαρία στα διαλείμματα
εκείνο το παιχνίδι
που τρέχαμε κρατώντας τη σκυτάλη –
μη βλέπεις εμένα – μην κλαίς.
Εσύ εισ’ η ελπίδα
άκου θα’ ρθει καιρός
που τα παιδιά θα διαλέγουνε γονιούς
δεν θα βγαίνουν στην τύχη
Δεν θα υπάρχουνε πόρτες κλειστές
με γυρμένους απέξω
Και τη δουλεά θα τη διαλέγουμε
δε θα’ μαστε αλογα
να μας κοιτάνε στα δόντια.
Οι άνθρωποι – σκέψου!-
θα μιλάνε με χρώματα
κι άλλοι με νότες
Να φυλάξεις μοναχά
σε μια μεγάλη φιάλη με νερό
λέξεις κι έννοιες σαν κι αυτές
απροσάρμοστοι – καταπίεση – μοναξιά – τιμή –
κέρδος – εξευτελισμός
για το μάθημα της ιστορίας.
Είναι Μαρία –
δε θέλω να λέω ψέματα –
δύσκολοι καιροί.
Και θα’ ρθουνε κι άλλοι.
Δεν ξέρω – μην περιμένεις κι απο μένα πολλά –
τόσα έζησα τόσα έμαθα τόσα λέω
κι απ’ όσα διάβασα ένα κρατάω καλά :
“Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος”.
Θα την αλλάξουμε τη ζωή!
Παρ’ όλα αυτά Μαρία.

(Από τη δεύτερη ποιητική συλλογή της Κατερίνας Γώγου, “Ιδιώνυμο”, Εκδ. Καστανιώτη).