Γράφει η Παυλίνα Χρίστου
Λογοθεραπεύτρια
Μάθηση & Παρέμβαση
Εκπαιδευτικό – Θεραπευτικό Κέντρο
Τηλ. 24251515
Γλωσσική καθυστέρηση, εννοούμε την ανικανότητα του παιδιού να ακολουθεί τα βασικά εξελικτικά στάδια της σύνταξης, γραμματικής και λεξιλογίου, χρήσης και κατανόησης της γλώσσας σε σχέση με άλλα παιδιά της ηλικίας του. Παρουσιάζει δηλαδή κάποια αργοπορία στα πιο πάνω.
Πότε πρέπει να προβληματιστούμε για τη εξέλιξη λόγου και ομιλίας του παιδιού:
· Εάν υποφέρει από συχνές ωτίτιδες
· Εάν δεν γίνεται κατανοητό από τα άλλα παιδιά ή από ίδιο του το περιβάλλον
· Εάν νιώθει απογοήτευση κάθε φορά που προσπαθεί ανεπιτυχώς να επικοινωνήσει
· Εάν οι ικανότητές του δεν εξελίσσονται για ένα διάστημα ενός- δύο μηνών
· Εάν υπάρχει καθυστέρηση κατάκτησης βασικών εξελικτικών οροσήμων
Κάποια χαρακτηριστικά καθυστέρησης λόγου όταν το παιδί πλησιάζει τα 3 έτη:
· Προσπαθεί να επικοινωνήσει για τις ανάγκες του δείχνοντας.
· Οι λέξεις που παράγει γίνονται κατανοητές μόνο από εσάς και όχι από άτομα που δεν το γνωρίζουν.
· Δεν ακολουθεί οδηγίες ή απλές εντολές (του τύπου «φέρε», «δώσε»).
· Δεν μιμείται λέξεις.
· Δείχνει τα μέλη του σώματός του σε σχετικές ερωτήσεις σας, αλλά δεν τα κατονομάζει.
· Δεν σχηματίζει προτάσεις 2-3 λέξεων.
· Δεν απαντά σε απλές ερωτήσεις τύπου «ναι / όχι».
· Το λεξιλόγιό του περιορίζεται σε 10 περίπου λέξεις.
· Δεν γνωρίζει τα βασικά χρώματα.
Η καθυστέρηση ομιλίας μπορεί επίσης να είναι μια εκδήλωση πολυάριθμων διαταραχών, όπως:
· Νοητική Υστέρηση
· Απώλεια Ακοής
· Καθυστέρηση ωρίμανσης (αναπτυξιακή καθυστέρηση γλώσσας)
· Εκφραστική γλωσσική διαταραχή (αναπτυξιακή εκφραστική αφασία)
· Διγλωσσία
· Ψυχοκοινωνική στέρηση
· Αυτισμός
· Επιλεκτική Αλαλία
· Αφασία πρόσληψης
· Εγκεφαλική παράλυση
Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να βελτιώσει τις γλωσσικές του δεξιότητες από τους πρώτους μήνες ζωής:
· Γενικά αρκετοί γονείς, πρέπει να γνωρίζουν πως όταν το παιδί αρχίζει να κλαίει, επικοινωνεί μαζί τους ζητώντας αυτό που θέλει. Όταν ένας γονιός ανταποκρίνεται στο κλάμα ή στις κραυγές του παιδιού, αυτό μαθαίνει να νιώθει την ασφάλεια και την φροντίδα των ατόμων του περιβάλλοντος του, και συγκεκριμένα αυτήν της μητέρα του.
· Όταν το παιδί σας καθώς μεγαλώνει ξεκινά να βγάζει ήχους ή να σας κοιτούν, πολύ καλό ερέθισμα είναι πάντα το δικό σας. Μπορείτε να βγάζετε και εσείς τους ίδιους ήχους ώστε να δώσετε την ευκαιρία στο παιδί σας να μιμηθεί αυτό που κάνετε.
· Δώστε στο παιδί σας τη ευκαιρία να περιγράψετε μαζί διάφορα απλά συμβάντα που γίνονται στο καθημερινό σας περιβάλλον. Οποιοσδήποτε ήχος ακούγεται ή οτιδήποτε ακουμπά το παιδί σας, περιγράψτε το με απλό και κατανοητό τρόπο ώστε να τραβήξει το ενδιαφέρον του παιδιού σας.
· Συζητήστε για τις ενέργειές που κάνετε και απευθυνθείτε στο παιδί σας. Όταν πάτε στο δωμάτιο να πάρετε κάτι ή όταν μαγειρεύετε ή ακόμη και όταν φεύγετε για την δουλειά. Αυτό βοηθάει το παιδί να κατανοήσει τον κόσμο του.
· Τραγουδήστε και πείτε διάφορες ιστορίες μαζί με το παιδί σας. Το τραγούδι, πάντα είναι ο καλύτερος τρόπος εκμάθησης τόσο στα μικρότερα παιδιά όσο και στα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας. Τραγουδώντας επίσης, μπορείτε να κάνετε μια μικρή χορογραφία για να τραβήξετε περισσότερο το ενδιαφέρον του παιδιού. Θα τα βοηθήσει στην επικέντρωση της προσοχής, της μίμησης και του εμπλουτισμού λεξιλογίου.
· Διαβάστε στο παιδί σας τα αγαπημένα του παραμύθια ή ακόμη και βιβλία. Σε παιδιά μικρότερης ηλικίας, διαβάστε του παραμύθια με ήχους ζώων, παραμύθια που βγάζουν μουσική, με υφές κλπ. Δώστε τους το ερέθισμα της εκμάθησης μέσα από ένα χαρούμενο και ευδιάθετο τρόπο.
· Σε παιδιά μικρότερης ηλικίας δώστε τους την κούκλα τους ή το αρκουδάκι τους και παίξτε μαζί του, μαθαίνοντας μικρές λεξούλες όπως “γάλα”, “πανί”, “νερό” κλπ, κάνοντας την ενέργεια πάνω στην κούκλα ή το αρκουδάκι.
* Σε περιπτώσεις που παρατηρείτε κάποια χαρακτηριστικά ή έχετε κάποιες ανησυχίες για το παιδί σας, απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό για να κάνει την κατάλληλη αξιολόγηση και το κατάλληλο θεραπευτικό πρόγραμμα που χρειάζεται.
