Γιατί οι άνθρωποι αναβάλλουν να πάνε σε ένα ψυχολόγο;

Γράφει η Ελένη Δανιήλ
Εγγ. Συμβουλευτική ψυχολόγος(Αρ. μητρώου:495)
Τηλ:97736810

Είναι πολύ συχνό φαινόμενο να αναζητεί κάποιος τη βοήθεια ενός ψυχολόγου για την αντιμετώπιση των δυσκολιών του. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι γύρω μας έχουν διαφορετική αντίληψη, με αποτέλεσμα στην σκέψη ή στη συνειδητοποίηση ότι χρειάζονται τις υπηρεσίες ενός ψυχολόγου, να έρχονται αντιμέτωποι με συναισθήματα όπως ο φόβος, το άγχος και η αμφιβολία. Εν τέλει, προτιμούν να αναβάλλουν την επίσκεψη ή την επικοινωνία με κάποιον ειδικό και να υπομένουν στις δυσκολίες τους για τους δικούς τους λόγους.

 Μια αντίληψη πολύ διαδεδομένη είναι ότι όταν κάποιος ζητάει βοήθεια από έναν ειδικό αποτελεί ένδειξη αδυναμίας. Αυτό δεν είναι κάτι που ισχύει, αλλά ίσως να αποτελεί μια δικαιολογία απέναντι στο φόβο να έρθει κάποιος αντιμέτωπος με τον εαυτό του. Αντίθετα, αν το σκεφτούμε πιο προσεκτικά, ισχύει ακριβώς το αντίθετο αφού πρόκειται για πράξη που δείχνει δύναμη και γενναιότητα. Χρειάζεται σθένος να συνειδητοποιήσουμε την ύπαρξη ενός προβλήματος και να δράσουμε αποφασιστικά για να το λύσουμε με όποιον τρόπο μπορούμε αξιοποιώντας τη βοήθεια που μπορεί να μας παρέχει ένας ψυχολόγος.

Ακόμη , υπάρχει άγχος και φόβος σχετικά με τις ερωτήσεις που μπορεί να θέσει ο ψυχολόγος, αν θα κρίνει το άτομο για τις πράξεις ή τις αποφάσεις του ή τι γνώμη μπορεί να σχηματίσει γι’ αυτόν/ή. Αν πάρεις την απόφαση να περάσεις το κατώφλι του ειδικού τότε έχετε κάνει το πρώτο βήμα. Απ’ εκεί και πέρα είναι μέρος της δουλειάς ενός καλού ειδικού να σε βοηθήσει να νιώσεις άνετα και να κάνετε μία δημιουργική συζήτηση μαζί. Αν κάποια από τις ερωτήσεις του ειδικού σε κάνει να αισθάνεσαι αμήχανα ή δεν είσαι σε θέση να συζητήσεις κάτι, μπορείς να το αναφέρεις, ώστε να συζητηθεί όποτε εσύ θα νιώθεις έτοιμος/η. Αν πάλι πιστεύεις ότι θα σε κρίνει, να ξέρεις ότι δεν είναι αυτός ο σκοπός του. Σκοπός του είναι να σε βοηθήσει να σε συμφιλιωθείς εσύ με το παρελθόν σου, με τις επιλογές και αποφάσεις σου.

Ένας άλλος λόγος, είναι ο φόβος του στίγματος γύρω από την ψυχική υγεία, παρόλο που θεωρώ ότι η συγκεκριμένη αντίληψη έχει ξεπεραστεί σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια. Οι  πιο συχνές σκέψεις είναι « Εγώ δεν είμαι τρελός για να πάω σε ψυχολόγο» ή «όποιος επισκέπτεται ψυχολόγο θεωρείται προβληματικός». Δηλαδή αυτός που ασθενεί σωματικά, θεωρείται απλά άρρωστος, ενώ εκείνος που αντιμετωπίζει ψυχολογικές δυσκολίες είναι για αρκετούς, «τρελός» ή «προβληματικός».  Με τέτοιες αντιλήψεις είναι λογικό πολλοί άνθρωποι να αναβάλλουν την επίσκεψη σε ένα ψυχολόγο παρόλο που το θεωρούν αναγκαίο, με αποτέλεσμα να υπομένουν υποφέροντας ότι μπορεί κάτι να αλλάξει.

Ο φόβος της αλλαγής είναι επίσης αρκετά συχνός ώστε να μην επισκεφτεί κάποιος ένα ψυχολόγο. Μια  μερίδα ανθρώπων πιστεύει ότι κανείς και τίποτα δεν μπορεί να τους βοηθήσει να καλυτερέψουν την ψυχολογική τους κατάσταση ή ακόμα και μερικά από τα κομμάτια της ζωής τους. Η αίσθηση ότι τίποτα δεν μπορεί να βοηθήσει ή ότι και να κάνω αυτό δεν αλλάζει, δηλώνουν ένα αίσθημα απαισιοδοξίας και ίσως να είναι χαρακτηριστικό σύμπτωμα της κατάθλιψης αλλά σε πολλές περιπτώσεις κρύβει ίσως τον υποσυνείδητο φόβο για αλλαγή.  Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι έλκονται από αυτό που τους είναι οικείο και γνώριμο και γι’ αυτό τρομοκρατούνται στην ιδέα ότι ίσως χρειαστεί να τροποποιήσουν  όλα τα στοιχεία και συμπεριφορές που έχουν  δομήσει στη ζωή τους όλα αυτά τα χρόνια  και που τους συνοδεύουν στην καθημερινότητα τους, μη γνωρίζοντας να κάνουν κάτι άλλο. Κάθε αλλαγή λοιπόν βιώνεται ως κάτι που θα επιφέρει δυσφορία, πόνο και θλίψη και κατά συνέπεια σαν κάτι που  καλό θα ήταν να αποφευχθεί, παρά σαν κάτι ευχάριστο από το οποίο θα κερδίσουν κάτι σπάνιο  και πολύτιμο. Προκειμένου λοιπόν να μην έρθουν αντιμέτωποι με αυτό που σκέφτονται ως τρομακτικό ή ακατόρθωτο, δηλαδή κάποια αλλαγή στους ίδιους, προτιμούν να σκέφτονται ότι  αυτοί που πρέπει να αλλάξουν είναι οι άλλοι και όχι οι ίδιοι. Ωστόσο, αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι σε αυτή τη διαδρομή και διαδικασία δεν θα είστε μόνοι αλλά θα έχετε συνοδοιπόρο τον ψυχολόγο που έχετε επιλέξει μέσα από τη θεραπευτική σχέση που θα δημιουργηθεί σε ένα πλαίσιο ασφάλειας και εμπιστοσύνης.

Κλείνοντας, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι στόχος της ψυχοθεραπείας είναι να κάνει τη ζωή του ατόμου καλύτερη. Υπάρχουν δυσκολίες σε αυτή τη διαδρομή, υπάρχει πόνος και δυσάρεστα συναισθήματα αλλά πρόκειται για μια επιλογή που μας επιτρέπει να γίνουμε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας, αντιμετωπίζοντας τις εσωτερικές εντάσεις και συγκρούσεις, την ανασφάλεια, τον πόνο αλλά προπαντός ότι γνωρίζουμε καλύτερα τον εαυτό μας.