Η αλήθεια για το εργοστάσιο κατασκευής φυσιγγίων στη Λάρνακα

Της Γιώτας Δημητρίου
(Αρχισυντάκτρια SkalaTimes)

Εδώ και αρκετό καιρό γίνεται λόγος τόσο από το Δημοτικό Συμβούλιο Αραδίππου και τον ίδιο τον Δήμαρχο κ. Ευαγγελίδη, όσο και από τα ΜΜΕ και άλλους φορείς, αλλά και βουλευτές Λάρνακας για «επικίνδυνο εργοστάσιο πυρίτιδας στη Λάρνακα».

Επειδή το SkalaTimes ήταν το πρώτο μέσον που «σήκωσε σημαία» κατά των επικίνδυνων εργοστασίων στη πόλη μας (Halliburton,  Schlumberger,  κτλ) και διοργάνωσε διαδηλώσεις, επειδή σε θέματα περιβάλλοντος και ασφάλειας είμαστε ιδιαίτερα ευαίσθητοι, θεωρήσαμε πως οφείλαμε να ερευνήσουμε και αυτή την υπόθεση και αν ισχύουν τα όσα διαβάζαμε και ακούγαμε από τον κ. Ευαγγελίδη και άλλα ΜΜΕ να ξεκινήσουμε και εμείς να ενημερώνουμε τους αναγνώστες μας «για το επικίνδυνο αυτό εργοστάσιο».

Επειδή όμως αυτή την φορά δεν επρόκειτο για Αμερικανική πολυεθνική, με γνωστή ανά το παγκόσμιο δράση όπως είναι η Halliburton (που αν κανείς ψάξει στο google θα δει δικαστικές μάχες και υποθέσεις τεκμηριωμένες κτλ) αλλά επρόκειτο για μια μικρή Σκαλιώτικη επιχείρηση με ανθρώπους της πόλης μας, θεωρήσαμε εντιμότερο και δημοσιογραφικά σωστότερο να ερευνήσουμε εμείς οι ίδιοι εις βάθος και τεκμηριωμένα τι ακριβώς συμβαίνει πριν αναδημοσιεύσουμε οποιαδήποτε δήλωση, είτε Δημάρχου, είτε βουλευτή.

Αυτό που είδαμε μέσα από την έρευνα μας είναι πως τα περισσότερα από όλα όσα έχουν γραφτεί είναι αναλήθειες και ψέματα, ενώ το όλο παρασκήνιο μοιάζει λες και κάποιοι εσκεμμένα θέλησαν να στήσουν στον τοίχο άδικα μία εταιρεία για δικούς τους λόγους. (Ίσως επειδή δεν τα κατάφεραν με την Halliburton, θέλουν να το παίξουν ήρωες αλλού;)

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του SkalaTimes η εταιρεία παρόλο που ανέκαθεν είχε πολιτική να μην εμπλέκεται σε συζητήσεις, παρεμβάσεις, κόμματα και να είναι μακριά από αντιπαραθέσεις, εντούτοις είναι αναγκασμένη αυτή τη στιγμή να κινηθεί νομικά σε πολλά μέτωπα για να διεκδικήσει το δίκαιο της. «Οι άνθρωποι της εν λόγω εταιρείας βλέπουν μόνο τη δουλειά τους, γεγονός που οδήγησε και στην επιτυχία της τοπικής αυτής μικρής επιχείρησης με εξαγωγές σε 25 χώρες. Είναι η εταιρεία που στέκεται χορηγός σε Ολυμπιακούς και Παγκόσμιους αγώνες σκοποβολής αθλητών μας, χορηγός της Εθνικής Κύπρου στη Σκοποβολή, είναι η εταιρεία που πρώτη θα αποφάσιζε να μετακινηθεί αν ήξερε πως υπάρχει κίνδυνος και πρέπει να μετακινηθεί» δήλωσε στο SkalaTimes έγκυρη πηγή.

Η ιστορία μετά από έρευνα και τεκμηρίωση
Αρχές του χρόνου οι άνθρωποι της εταιρείας πήραν ένα τηλεφώνημα από το Δημοτικό Συμβούλιο Αραδίππου για να παρευρεθούν σε μία συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου. Στη συνάντηση παρευρέθηκε ο ιδιοκτήτης και ο Διευθυντής της εταιρείας. Εκεί τους ανακοίνωσαν ότι έχουν τεράστια προβλήματα διότι η γειτνιάζουσα περιοχή  του εργοστασίου, εμπίπτει στους πολεοδομικούς περιορισμούς της Οδηγίας  SEVESO, 2012/18/ΔΔ (το 2016 άρχισε να εφαρμόζεται από το Κράτος η τελευταία Οδηγία SEVESO). Να αναφέρουμε ότι είναι η ίδια η Βουλή των Αντιπροσώπων που ενέκρινε τους Κανονισμούς για εφαρμογή της συγκεκριμένης Οδηγίας, με την Κ.Δ.Π.76/2017 http://www.cylaw.org/KDP/data/2017_1_76.pdf)

Σημειώνουμε ότι η εταιρεία πληροί όλα τα κριτήρια ασφαλείας που απαιτεί η Οδηγία SEVESO και για αυτό το λόγο επιθεωρείται συχνά από τα αρμόδια Κυβερνητικά Τμήματα και κρίνεται κατάλληλη. Οι άνθρωποι του Εργοστασίου (Δημότες Λάρνακας, έφτιαξαν το εργοστάσιο τους το 1977) τόνισαν στο Δημοτικό Συμβούλιο Αραδίππου πως είναι διατεθειμένοι να συνεργαστούν με το Δημοτικό Συμβούλιο με γνώμονα το σωστό, όποιο κι αν είναι αυτό, και να μελετήσουν με τους Συμβούλους τους τις ανησυχίες του Δημοτικού Συμβουλίου. Όλοι οι παρευρισκόμενοι εξέφρασαν τη διάθεση τους για συνεργασία και μελλοντική συνάντηση για να ανταλλάξουν απόψεις και ανατέθηκε σε τρία άτομα του Δημοτικού Συμβουλίου να διευθετήσουν την επόμενη συνάντηση των δύο μερών.
Ενώ λοιπόν οι άνθρωποι του εργοστασίου ανέμεναν την επόμενη συνάντηση, βρέθηκαν ξαφνικά μια μέρα αντιμέτωποι με ένα ανελέητο πόλεμο των ΜΜΕ (τηλεοράσεις, έντυπα, τοπικά ΜΜΕ κτλ) και του Δημοτικού Συμβουλίου και να γίνεται λόγος για «Δεύτερο Μαρί».

Ακόμη και ο ίδιος ο Δήμαρχος κ. Ευαγγελίδης που γνώριζε πως η υπόθεση βρίσκεται σε συζητήσεις με την Διεύθυνση του εργοστασίου για ανταλλαγή απόψεων αλλά και προοπτική «εξεύρεσής λύσης», βγήκε στα ΜΜΕ και μιλούσε για επικινδυνότητα και για «δεύτερο Μαρί» (Δεν είχε δείξει τον ίδιο ζήλο με τις Αμερικανικές εταιρείες που είναι παγκοσμίου φήμης για τα εγκλήματα τους).
Πριν έρθει η γνωμάτευση των ειδικών, πριν αποφασίσουν το Δημοτικό Συμβούλιο και το εργοστάσιο πως θα κινηθούν και χωρίς να επικοινωνήσει κανένας με τους ανθρώπους του εργοστασίου, ξεκίνησε μια ενορχηστρωμένη επίθεση με στόχο να θορυβηθεί ο κόσμος και η κοινή γνώμη (κάτι που έγινε) για «το επικίνδυνο εργοστάσιο πυρίτιδας».

Όταν το εργοστάσιο χτίστηκε στην περιοχή (βιομηχανική περιοχή Αραδίππου) το 1977 δεν υπήρχε καμία κατοικία κοντά του. Σήμερα αρκετά άτομα εργοδοτούνται στην οικογενειακή αυτή επιχείρηση.
Η επιχείρηση είναι καθόλα νόμιμη με όλες τις άδειες και σύμφωνα με τις διατάξεις και Κανονισμούς όχι μόνο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αστυνομία, Πυροσβεστική, Επιθεωρητής Εκρηκτικών Υλών, Υπουργείο Εργασίας, όλοι έχουν δώσει την έγκριση τους για να συνεχιστούν οι εργασίες στον εν λόγω χώρο ενώ γίνονται τακτικά έλεγχοι στο εργοστάσιο.
Στο εργοστάσιο πληρούνται και λαμβάνονται όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα ασφαλείας σε όλους τους χώρους, τόσο για την ασφαλή διαφύλαξη των πρώτων υλών, όσο και για την ποιοτική κατασκευή των προϊόντων. Η μεθοδολογία κατασκευής των φυσιγγίων, ακολουθεί και εφαρμόζει τα αυστηρά πρότυπα ISO. Επισημαίνουμε ότι τα φυσίγγια που παράγει το εργοστάσιο, είναι εγκεκριμένα ως ασφαλή προϊόντα για μεταφορά τους με εμπορικά και επιβατικά αεροπλάνα.

Μερικές ακόμα αλήθειες
Γράφτηκε ότι η ποσότητα πυρίτιδας που δικαιούται το εργοστάσιο να αποθηκεύει, αυξήθηκε. Ουδέν αναληθέστερο. Το εργοστάσιο, ανέκαθεν ήταν αδειοδοτημένο να αποθηκεύει μέχρι 30 τόνους πυρίτιδας. Με τη σύμφωνη γνώμη των ιδιοκτητών, αυτή τη στιγμή διατηρεί στις αποθήκες του ποσότητες πυρίτιδας οι οποίες δεν ξεπερνούν τους 8 τόνους. Αν και με ποσότητα κάτω των 10 τόνων η Μονάδα δεν κατατάσσεται σε Μονάδα SEVESO, ενδεχόμενη τροποποίηση της άδειας του, σύμφωνα με την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, μπορεί να επέλθει μόνο μετά από την τελική και οριστική συμφωνία ενδεχόμενης μετακίνησης του ή/και τελικής και οριστικής λύσης.

Ο Δήμαρχος Αραδίππου έχει πει δημόσια πως «καταστράφηκε η περιοχή και δεν μπορούν να γίνουν αναπτύξεις, δεν δίνονται άδειες, κτλ». Ωστόσο σύμφωνα με έγκυρη πληροφορία του SkalaTimes από τις 42 αιτήσεις για το 2019 έχουν εγκριθεί οι 39. Ποια ανάπτυξη έχει σταματήσει; Και αν ακόμα υπήρχε το ενδεχόμενο να περιοριστεί η Πολεοδομική ανάπτυξη λόγω της Οδηγίας SEVESO και των Κανονισμών που ψήφισε η Βουλή, η θέση του Δημάρχου είναι ότι δεν σέβεται ο ίδιος τις νομοθεσίες;

Οι φωτογραφίες και οι τίτλοι που συνόδευαν τα άρθρα για το εν λόγω εργοστάσιο τον τελευταίο καιρό, ήταν παραπλανητικοί, αναληθείς, δυσφημιστικοί  και δεν είχαν καμία σχέση με την πραγματική κατάσταση στο εργοστάσιο. Αντιθέτως, σκόπιμα δημιουργούσαν μία προπαγάνδα κατά του εργοστασίου παίζοντας σκόπιμα ή με αφέλεια ένα ανέντιμο παιχνίδι κατά του εργοστασίου, αλλά και κατά των Δημοτών του Δήμου Αραδίππου.
Γιατί κανένας άνθρωπος των ΜΜΕ ή πολιτικός δεν ρώτησε τους ανθρώπους του εργοστασίου για εξακρίβωση των όσων λέγονταν; 

Για τη μετακίνηση
Στη συζήτηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος στη Βουλή έγινε εισήγηση για μετακίνηση ποσότητας πυρίτιδας από το εργοστάσιο με σκοπό τη μείωση της αποθηκευμένης πυρίτιδας. Πριν γίνουν μελέτες, η ίδια η Επιτροπή Περιβάλλοντος επέμενε να μεταφερθεί ποσότητα πυρίτιδας έτσι ώστε να βγει η περιοχή από την ζώνη SEVESO. Μάλιστα λέχθηκε πως σε μεταγενέστερο στάδιο θα πρέπει να μετακινηθεί και το εργοστάσιο. Ποιο το όφελος από την έξοδο της περιοχής από τη ζώνη SEVESO; Μόνο η εξυπηρέτηση συγκεκριμένων ατόμων και εταιρειών για Πολεοδομική ανάπτυξη, εκτός των περιορισμών που θέτουν οι ίδιοι οι Κανονισμοί που ψήφισε η Βουλή, θα μπορούσε να εξυπηρετήσει η αλλαγή ζώνης. Αντιθέτως, οι Κανονισμοί δεν προνοούν σε καμία περίπτωση την απομάκρυνση νόμιμων επιχειρήσεων για σκοπούς Πολεοδομικής ανάπτυξης.

Η κυβέρνηση, με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, αποφάσισε να μετακινήσει το εργοστάσιο στην ελευθέρα ζώνη εμπορίου Αραδίππου, με άδεια αποθήκευσης πυρίτιδας στους 5 τόνους, και, ανέγερση αποθήκης στην περιοχή της Κόσιης.
Η περιοχή της Κόσιης δεν είναι βιομηχανική ζώνη όπως διαδίδεται, αλλά επίσημος σκουπιδότοπος, χώρος αποθήκευσης επικίνδυνων για την υγεία υλικών (όπως ξύλινοι εμποτισμένοι πάσσαλοι της ΑΗΚ) και σε καμία περίπτωση κατάλληλος ή ασφαλής για να εργάζονται άτομα. (‘Εχουμε δει το χώρο).
Για την μετακίνηση του εργοστασίου στην ελευθέρα ζώνη εμπορίου Αραδίππου φαίνεται να φέρνει ήδη ενστάσεις ο Δήμαρχος κ. Ευαγγελίδης, τις οποίες δεν μπορεί να δικαιολογήσει επαρκώς. Λέει για παράδειγμα ότι θα περιοριστεί η Πολεοδομική ανάπτυξη, χωρίς να το στηρίζει. Μα με πέντε τόνους πυρίτιδας στην αποθήκη του εργοστασίου, η περιοχή δεν χαρακτηρίζεται σε SEVESO και σε καμία περίπτωση επιβάλλονται Πολεοδομικοί περιορισμοί.

Ερωτήματα που προκύπτουν
Γιατί οι άνθρωποι του εν λόγω εργοστασίου στήθηκαν στον τοίχο με αναλήθειες και ψέματα, από πολλά ΜΜΕ, ενώ ανέμεναν συνάντηση και λύση από κοινού με το Δημοτικό Συμβούλιο Αραδίππου; Γιατί σταμάτησαν οι διαπραγματεύσεις και ξεκίνησε ένας πόλεμος;

Γιατί κανένας δεν είπε και δεν έγραψε ότι οι άνθρωποı του εργοστασίου χωρίς να είναι αναγκασμένοι έχουν ήδη μεταφέρει ποσότητα πυρίτιδας εκτός εργοστασίου;

Γιατί ο κ. Ευαγγελίδης δεν είχε δείξει τις ίδιες ευαισθησίες και με το εργοστάσιο χρυσού, εργοστάσιο Halliburton, εργοστάσιο Schlumberger;

Τελικά το «Δεύτερο Μαρί» όπως το αποκαλεί ο Δήμαρχος και οι εντεταλμένοι του, σχετίζεται με τα προσωπικά συμφέροντα ιδιωτών για Πολεοδομικές αναπτύξεις;

Οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες και οι Κανονισμοί που ψηφίζει η ίδια η Βουλή μας, ισχύουν κατ’ εξαίρεση και επιλεκτικά ανά περίπτωση;

Πάντως οι άνθρωποι του εργοστασίου είναι έτοιμοι να προστατεύσουν τα έννομα δικαιώματα τους απέναντι σε όλους και με οποιοδήποτε νόμιμο μέσο υπάρχει στη διάθεση τους, τόσο στην Κύπρο, όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το SkalaTimes θα επανέλθει για το θέμα αυτό, ενώ γίνονται προσπάθειες για δηλώσεις από τους ανθρώπους του εργοστασίου ή τον δικηγόρο τους.