Διαταραχές Φωνής

Γράφει ο Χρίστος Πηλακούτας
Λογοθεραπευτής

Η φωνή είναι ένα αναπόσπαστο μέρος του λόγου. Ο λάρυγγας και οι ιδιότητές του είναι σημαντικές σε δύο πλατιές περιοχές: βιολογική λειτουργία και λόγος. Ο λάρυγγας είναι εκεί όπου κατοικεί η βασική πηγή του ήχου κατά τη διάρκεια του λόγου. Οι φωνητικές χορδές παράγουν ένα τόνο που τροποποιείται από το φάρυγγα, την υπερώα, τη γλώσσα και τα χείλη για να παραχθούν οι ήχοι του λόγου. Η φωνή είναι παρούσα για τα περισσότερα φωνήεντα και σύμφωνα. Εκείνο το σημείο στο χρόνο στο οποίο οι φωνητικές χορδές αρχίζουν να δονούνται σε σχέση με την κίνηση των αρθρωτών είναι κρίσιμο αν ο ομιλητής θέλει να παράγει τον επιδιωκόμενο ήχο. Ο λάρυγγας πρέπει να λειτουργεί σε απόλυτη συμφωνία με τα άλλα μέρη του λόγου αν θέλουμε να παραχθεί καταληπτός λόγος.

Οι αλλαγές στις δομές, στους ιστούς, ή στον κινητικό έλεγχο είτε είναι το αποτέλεσμα νευρολογικής βλάβης είτε τραύματος είτε ασθένειας, θα διαστρέψουν την ομαλή φυσιολογία με κάποιους προβλεπόμενους τρόπους. Η προβληματική φυσιολογία θα επιφέρει αποτελέσματα στα ακουστικά χαρακτηριστικά της φωνής. Η φυσιολογία μπορεί επίσης να μεταβληθεί από αλλαγές στη μυική και σκελετική ένταση με αλλαγές και στην ακουστική. Επομένως υπάρχει μία εξάρτηση και αλληλεπίδραση μεταξύ ανατομίας, φυσιολογίας, νευρολογίας, και ακουστικής. Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε αυτήν την αλληλεπίδραση για να θεραπεύσουμε τη φωνή αποτελεσματικά. Τα αίτια των διαταραχών της φωνής μπορεί να είναι είτε οργανικά (φλεγμονές, όγκοι, καρκινώματα, πολύποδες, κομβία κ.α.) είτε νευρολογικά (Διαταραχές του κατώτερου κινητικού νευρώνα, Διαταραχή στα βασικά γάγγλια , στη παρεγκεφαλίδα κ.α. ).

Είναι πολύ δύσκολο να οριστεί τι σημαίνει «φυσιολογική» φωνή για το λόγο ότι ο κάθε άνθρωπος την ορίζει διαφορετικά. Παρόλα αυτά, μπορούν να περιγραφούν βασικές αρχές της φυσιολογικής φωνής, όπως είναι η ποιότητα της φωνής, η συχνότητα της φωνής (πρέπει να είναι ανάλογη της ηλικίας και του φύλου του ομιλητή), το φάσμα της έντασης της φωνής  (πρέπει να είναι επαρκές) και η επαρκής ελαστικότητα (ένταση και συχνότητα μαζί). Η έλλειψη των αναφερθέντων αρχών οδηγεί στη δυσφωνία (πρόβλημα φωνής).

Οι Λογοπαθολόγοι είναι οι ειδικοί που κάνουν διάγνωση και θεραπεύουν  τα προβλήματα φωνητικής λειτουργίας ή την «παθολογία φωνής». Ο σκοπός της θεραπείας από τους λογοπαθολόγους είναι η τροποποίηση της συμπεριφοράς φώνησης.

Η θεραπεία φωνής ορίζεται σα μία προσπάθεια να επιστρέψει η φωνή σε ένα επίπεδο επάρκειας το οποίο είναι επιτεύξιμο και ικανοποιεί τις επαγγελματικές, συναισθηματικές και κοινωνικές ανάγκες του ασθενούς. Ειδικά οι ασθενείς που έχουν νευρολογικές βλάβες ή βλάβες στις φωνητικές χορδές έχουν δυσκολία να επιτύχουν επίπεδα ομαλής φωνής. Σε γενικές γραμμές, ο θεραπευτής εφαρμόζει τεχνικές αναπνοής, ασκήσεις χαλάρωσης μυών και συγκεκριμένες φωνητικές ασκήσεις που δίνουν έμφαση στην αιτία της δυσφωνίας. Επίσης, ο ασθενής πρέπει να εκτελέσει κάποιες από τις ασκήσεις μόνος του στο σπίτι.