Οι πονοκέφαλοι σε παιδιά και εφηβους

Της Δρ Μόνικας Μιχαηλίδου
Παιδίατρος
Λάρνακα

Οι πονοκεφάλοι στους εφήβους

Οι πονοκέφαλοι δεν προκαλούν απλώς  πόνο στο κεφάλι. Μπορεί να υπάρχει  έντονος διαπεραστικός πόνος, γενικευμένος ακαθόριστος πόνο ή πόνος που σφύζει  σε διάφορες περιοχές του κεφαλιού.  Ο πόνος μπορεί επίσης να επηρεάσει το πρόσωπο και τον αυχένα.

Ένας πονοκέφαλος μπορεί να ακούγεται σαν κάτι που οι ενήλικες αναφέρουν μετά από κόπωση. Ωστόσο, οι πονοκέφαλοι είναι ένα από τα πιο συχνά  προβλήματα που αναφέρουν τα παιδιά και οι έφηβοι. Σχεδόν το 75% των παιδιών έχουν αναφέρει ένα έντονο πονοκέφαλο πριν  την ηλικία των 15 ετών. Οι περισσότεροι πονοκεφάλοι στους εφήβους είναι ήσσονος σημασίας και μπορούν εύκολα να αντιμετωπιστούν. Ωστόσο, μερικοί πονοκέφαλοι μπορεί να είναι σοβαροί και μπορεί να είναι σύμπτωμα μιας πιο σοβαρής κατάστασης.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι πονοκεφάλων.

Α.Πονοκέφαλος Τάσης

Οι πονοκέφαλοι  τάσης είναι οι πιο συνήθεις που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι. Συνήθως προκαλούνται από άγχος, ένταση ή κατάθλιψη. Μπορούν επίσης να προκληθούν από την κούραση των  ματιών (διάβασμα, ηλεκτρονικές οθόνες) , την πίεση του αυχένα ή της πλάτης από την σχολική τσάντα,ακόμα από  την  κακή στάση του σώματος. Οι πονοκέφαλοι τάσης  συνήθως προκαλούν ήπιο έως μέτριο πόνο ή πίεση σαν  μια «ζώνη» κατά μήκος του μετώπου γύρω από το κεφάλι. Ο εφήβός σας μπορεί να έχει αυτό το είδος πονοκεφάλου κάθε τόσο ή χρονίως (περισσότερες από 15 φορές το μήνα).

Πως βοηθούμε τον έφηβο;

• Χαλάρωση. Βρείτε ελεύθερο χρόνο μέσα στο πολυάσχολο πρόγραμμα. Διαχειριστείτε το άγχος σας από την οικογένεια, τους φίλους, την εργασία ή το σχολείο.

• Τρώτε μια ισορροπημένη διατροφή. Η παράληψη των γευμάτων και η κατανάλωση μιας ανθυγιεινής διατροφής μπορούν να προκαλέσουν πονοκεφάλους.

• Ύπνος. Αποσυνδέστε τα ηλεκτρονικά και πηγαίνετε στο κρεβάτι νωρίς κάθε βράδυ.

• Αποφύγετε αλκοόλ και ναρκωτικά. Οι επιπτώσεις της χρήσης οινοπνεύματος και ναρκωτικών μπορεί να προκαλέσουν πονοκεφάλους, καθώς και άλλα προβλήματα υγείας.

• Σωματική Άσκηση. Η σωματική δραστηριότητα μειώνει το στρες και σας βοηθά να κοιμάστε καλύτερα. Το σώμα σας απελευθερώνει ενδορφίνες κατά τη διάρκεια της άσκησης. Αυτά είναι τα φυσικά παυσίπονα του σώματός σας.

• Άσκηση στα μάτια σας. Η καταπόνηση των ματιών προκαλεί πονοκεφάλους. Καθώς περνάμε περισσότερο χρόνο κοιτάζοντας τις οθόνες, είναι σημαντικό να κάνετε ένα διάλειμμα. Κοιτάξτε μακριά από την οθόνη σας τουλάχιστον κάθε 20 λεπτά.

• Χρησιμοποιήστε θερμότητα ή πάγο. Εφαρμόστε θερμότητα, όπως ένα μαξιλάρι θέρμανσης, ή ένα παγωμένο πακέτο (τυλιγμένο σε μια πετσέτα) σε πόνο στους μυς. Ένα ζεστό μπάνιο ή ντους μπορεί επίσης να βοηθήσει.

• Διορθώστε τη στάση σας. Προσπαθήστε να κρατήσετε την πλάτη και τους ώμους σας ίσια όταν περπατάτε και κάθεστε.

• Οι πονοκέφαλοι τάσης μπορούν συνήθως να αντιμετωπιστούν με τη λήψη αναλγητικών σκευασμάτων. Αυτά περιλαμβάνουν την παρακεταμόλη, ιβουπροφαίνη και ναπροξένη .Εάν τα φάρμακα αυτά δεν φαίνεται να βοηθούν, μιλήστε στον παιδίατρο σας σχετικά με άλλες επιλογές.

• Μην χορηγείτε ασπιρίνη για κεφαλαλγία σε παιδιά κάτω των 15 ετών. Μπορεί να προκαλέσει σύνδρομο Reye, μια σπάνια και σοβαρή επιπλοκή που επηρεάζει το σηκώτι.

Β.Πονοκέφαλος από λοιμώξεις

Οι οξείς  πονοκέφαλοι συνήθως συμβαίνουν λόγω μιας ασθένειας ή μιας λοίμωξης (όπως ιγμορίτιδα), κρυολόγημα ή πυρετό. Αλλά μπορούν επίσης να προκληθούν από ένταση. Αυτοί οι πονοκέφαλοι μπορεί να προκαλέσουν απότομο ή παλλόμενο πόνο στο κεφάλι, στο αυχένα ή στο πρόσωπο. Μπορούν να αντιμετωπιστούν με ανακουφιστικά παυσίπονα και συνήθως υποχωρούν μόλις θεραπευτεί ο ασθενής από τη λοίμωξη ή ανακουφιστεί η ένταση.

Γ.Αθροιστικός πονοκέφαλος

Οι αθροιστικοί πονοκέφαλοι «cluster headaches» ξεκινούν  γρήγορα και προκαλούν έντονο πόνο, συνήθως γύρω από το ένα μάτι, αλλά μπορούν να εξαπλωθούν στο πρόσωπο, το κεφάλι, τον αυχένα και τους ώμους. Αυτά συμβαίνουν σε συγκεκριμένες χρονικές περιοδους που μπορούν να διαρκέσουν εβδομάδες ή μήνες. Αυτοί οι τύποι πονοκεφάλων είναι σπάνιοι και μπορούν να αντιμετωπιστούν με φάρμακα.

Δ.Ημικρανίες

Οι ημικρανίες προκαλούν μέτριο έως σοβαρό πόνο και σφύζουν από μπροστά και από τις δύο πλευρές του κεφαλιού. Ο εφήβός σας μπορεί επίσης να παρουσιάσει ζάλη, θολερότητα στην όραση, πυρετό, στομαχικές διαταραχές, ακόμη και ναυτία και έμετο. Αυτός ή αυτή μπορεί να είναι πολύ ευαίσθητος στο φως, στις μυρωδιές  και στο θόρυβος και  να θέλει να κοιμηθεί όταν έχει ημικρανία. Να αναφέρουμε ότι οι ημικρανίες μπορεί να είναι κληρονομικές.  Συνήθως αυτά τα παιδιά έχουν ένα γονέα που τις αντιμετωπίζει επίσης

Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με φάρμακα και άλλες θεραπευτικές επιλογές για τις ημικρανίας. Παρακολουθήστε τους παράγοντες που προκαλούν τις ημικρανίες, όπως η έλλειψη ύπνου, ορισμένα τρόφιμα, περιβαλλοντικές αλλαγές ή άγχος. Αν ξέρετε τι τους προκαλεί, μπορείτε να βοηθήσετε τον έφηβο να προσπαθήσει να αποφεύγει τις αιτίες.

Πότε θα αποταθώ στο παιδίατρο;

Είναι καλό να διατηρείτε ένα λεπτομερές αρχείο καταγραφής για να παρακολουθείτε τους πονοκεφάλους και τα συμπτώματα, τη συχνότητα και τις θεραπείες. Εάν ο έφηβός σας αντιμετωπίζει σοβαρά συμπτώματα όπως απώλεια ισορροπίας, μούδιασμα, παράλυση, δυσκολία στην ομιλία ή επιληπτικές κρίσεις, αποταθείτε άμεσα στον παιδίατρο σας. Αν οι πονοκέφαλοι των εφήβων σας γίνονται πιο συχνοί, ο πόνος και τα συμπτώματα επιδεινώνονται και / ή τα φάρμακα για τον πόνο δεν φαίνονται να βοηθούν, πρέπει και πάλι να επισκεφτείτε τον παιδίατρο σας.

Αν υπάρξει υποψία για παθολογία του κεντρικού νευρικού συστήματος μετά την κλινική εξέταση, θα διενεργηθεί απεικονιστικός έλεγχος.

Σπάνια ο πονοκέφαλος στα παιδιά/εφήβους  μπορεί να οφείλεται σε:

• Μηνιγγίτιδα

• Λοιμώξεις του κεντρικού νευρικού συστήματος

• Υδροκέφαλο

• Θρόμβους

• Όγκους

• Αποστήματα

• Τραύμα

Οι περισσότεροι πονοκέφαλοι θεραπεύονται γρήγορα  και δεν αποτελούν ένδειξη σοβαρότερου ιατρικού προβλήματος. Οι πονοκέφαλοι μπορεί να βελτιωθούν καθώς ο έφηβός σας μεγαλώνει.