Ο Ξένιος Σωτηρίου, ένας από τους πρωτεργάτες δημιουργούς του θεάτρου ΣΚΑΛΑ, αλλά και πρόεδρος του σημερινού Δ.Σ του θεάτρου, ανοίγει τα χαρτιά του για πρώτη φορά και μιλά για τις δύσκολες καταστάσεις που πέρασε το θέατρο ΣΚΑΛΑ χθες, αλλά και για το σήμερα και αύριο του θεάτρου. Με λόγο ευθύ αλλά και με περίσσια αγάπη για το θέατρο ΣΚΑΛΑ, ο Ξένιος Σωτηρίου με κέρδισε με τις κουβέντες του, γιατί μου υπενθύμισε πως ο ρομαντισμός και το όραμα για ένα καλύτερο αύριο και μια πιο όμορφη κοινωνία δε χρειάζονται λόγια, αλλά πράξεις. Πράξεις σαν αυτές «των ανθρώπων του θεάτρου ΣΚΑΛΑ» που από το 1996 αγωνίζονται για να αφήσουν μια πολιτιστική κληρονομιά στην πόλη μας.
Και το συμπέρασμα από τη συνέντευξη; Πως η Λάρνακα μονιασμένη μπορεί να πετύχει πολλά. “United we stand, divided we fall“.
“Ενωμένοι στεκόμαστε, διχασμένοι πέφτουμε!
Της Γιώτας Δημητρίου
Η δική σας σχέση με το θέατρο ΣΚΑΛΑ πότε ξεκίνησε;
Από την αρχή που δημιουργήθηκε το Θέατρο ΣΚΑΛΑ. Ήμουν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Πολιτιστικής Κίνησης « Αναζήτηση», όταν ξεκινήσαμε την πρωτοβουλία για δημιουργία του θεάτρου ΣΚΑΛΑ. Μιλάμε για το 1996.
Πώς ήταν τα πολιτιστικά δρώμενα στη Λάρνακα τότε;
Η δική μου άποψη είναι πως σε σχέση με τις άλλες πόλεις τα πολιτιστικά στη Λάρνακα ήταν υποβαθμισμένα. Αυτός ήταν και ένας βασικός λόγος που άνθρωποι, οι οποίοι ασχολούνταν με το θέατρο και τις τέχνες γενικότερα, είχαν αποφασίσει και είχαν τη θέληση και μπήκαν μπροστά έτσι ώστε να ξεκινήσει η προσπάθεια για τη δημιουργία ενός θεάτρου, το οποίο να είναι πέραν του ερασιτεχνικού.
Η δική σας η σχέση με την τέχνη του θεάτρου ποια ήταν;
Από νεαρή ηλικία έπαιζα στο ερασιτεχνικό θέατρο. Αργότερα συμμετείχα σε παραστάσεις του Ερασιτεχνικού Ομίλου Λάρνακας. Για αρκετά χρόνια ήμουν μέλος του Θεάτρου ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ, όπου συμμετείχα σε όλες του τις παραστάσεις. Με τους Αγροίκους του Γκολτόνι εκπροσώπησε το θέατρό μας την Κύπρο στο Φεστιβάλ Αιγαίου.
Από το 1996 μέχρι σήμερα πέρασε πολλά το Θέατρο ΣΚΑΛΑ. Να το πάρουμε όμως από την αρχή…Να μιλήσουμε λίγο για τον εμπρησμό που δέχθηκε το θέατρο στην αρχή της ανέγερσής του;
Ναι, ήταν το πιο οδυνηρό γεγονός. Όταν το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι έπρεπε να δημιουργηθεί θεατρική σκηνή για το Θέατρο ΣΚΑΛΑ, κάποια άτομα έβαλαν τις υπογραφές τους με προσωπικές εγγυήσεις για να δημιουργηθεί η στέγη αυτή. Αυτό δεν ήταν απλός ρομαντισμός, αλλά θυσία! Και οφείλω να πω πως κινδύνεψαν πολλοί άνθρωποι με οικονομική δυσπραγία. Με την ευκαιρία να πω ένα ευχαριστώ σε αυτούς τους ανθρώπους που χάρι σε αυτούς έχουμε σήμερα ένα θέατρο επαγγελματικό στην πόλη.
Τους οφείλει η Λάρνακα ένα ευχαριστώ, όχι εσείς προσωπικά κύριε Σωτηρίου!
Ναι, βεβαίως τους οφείλει η Λάρνακα ένα ευχαριστώ και αξίζει το θέατρο της πόλης μας να τύχει μιας πιο πλατιάς στήριξης για το έργο που επιτέλεσε μέχρι σήμερα και γι αυτό που θα συνεχίσει να επιτελεί.
Είναι πολύ σημαντικό να θέτει σε κίνδυνο κάποιος τις δικές του περιουσίες και να βάζει εγγυήσεις για κάτι που δεν του ανήκει προσωπικά….
Ναι, ακριβώς. Γι΄ αυτό κάποιοι μας αποκάλεσαν «οι τελευταίοι των ρομαντικών», εκείνο τον καιρό.
Θεωρείτε τον εαυτό σας από τους τελευταίους των ρομαντικών;
Είναι δύσκολο να μιλώ για μένα….Αλλά ναι! Διότι πιστεύω πως χωρίς τον ρομαντισμό και χωρίς την αγάπη γι΄ αυτό που κάνεις δε γίνονται βήματα προς τα μπρος.
Δυστυχώς, ήρθε εκείνη η κακιά στιγμή του εμπρησμού του θεάτρου, που ήταν η απαρχή των μεγάλων δεινών του που το πήραν υπερβολικά πίσω οικονομικά. Αυτός ο εμπρησμός ήταν η μεγαλύτερη τραγωδία του Θεάτρου ΣΚΑΛΑ.
Δεν ήταν ασφαλισμένο το θέατρο;
Βεβαίως το θέατρο ήταν ασφαλισμένο. Η ζημιά ήταν όμως πολύπλευρη, γιατί, πρώτο, δε μπορούσαν να γίνουν παραστάσεις στον καμένο χώρο. Δεύτερο, για να καθαριστεί ο καμένος χώρος πλήρωσε το θέατρο πάνω από 60 χιλιάδες ευρώ. Έπρεπε να γίνουν ξανά στατικές μελέτες, για να διαπιστωθεί η ζημιά στο κτίριο κλπ. Η τραγωδία με τη φωτιά, αναμφίβολα, προκάλεσε έναν τεράστιο χρέος στο Θέατρο ΣΚΑΛΑ.
Επίσης, θέλω να τονίσω ότι παρόλα αυτά, το Θέατρο ΣΚΑΛΑ, Διοικητικά και Οικονομικά, άντεξε για πολλά χρόνια μέχρι που η οικονομική κρίση δυσκόλεψε την προσπάθεια για επούλωση των οικονομικών πληγών που προκάλεσε ο εμπρησμός.
Πώς ήταν εκείνες οι μέρες του εμπρησμού;
Δεν θέλω να τις θυμάμαι….πραγματικά. Τα πρόσωπα όλων που ήρθαμε εδώ, ήταν γεμάτα πόνο, κλαίγαμε σαν μωρά… Βρήκαμε, όμως, τη δύναμη να μη τα βάλουμε κάτω ή να παραιτηθούμε από το όραμα και τον στόχο μας. Δυστυχώς, ήρθε στη συνέχεια η οικονομική κρίση, όπως ανάφερα και πιο πάνω, η οποία πήρε το Θέατρο ΣΚΑΛΑ ακόμα πιο πίσω.
Πριν οδηγηθείτε στις τελευταίες εκλογές για ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου, ήταν ίσως η χειρότερη περίοδος για το Θέατρο ΣΚΑΛΑ. Όχι μόνο οικονομικά, αλλά και επειδή δεχόταν όχι μόνο έντονη κριτική αλλά και ένα πόλεμο θα έλεγα και συγκεκριμένα οι άνθρωποι που το υπηρετούσαν. Αυτός ο πόλεμος ήταν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εσείς ως ένας από τους ιδρυτές του Θεάτρου ΣΚΑΛΑ αλλά και μέλος και τώρα πρόεδρος του Δ.Σ του θεάτρου ΣΚΑΛΑ, πέρασε ποτέ από το μυαλό σας η σκέψη πως «αυτό ήταν, θα κλείσει το Θέατρο ΣΚΑΛΑ»;
Όλα αυτά και πολλά άλλα πέρασαν από το μυαλό μου, όμως στο τέλος νικά η αγάπη για το θέατρο, αλλά και η επιθυμία να αφήσουμε μια κληρονομιά πίσω μας. Και θα πω απλά ότι θα μπορούσαμε να «γλιτώσουμε» όλοι, να πουλήσουμε το κτίριο, να αποπληρωθεί το χρέος και να μείνει και ένα ποσό για να μπορέσει να συνεχίσει τη λειτουργία του έστω και χωρίς στέγη. Μετά από πολλές σκέψεις και συζητήσεις αποφασίσαμε πώς, αφού παλεύουμε από το 1996 ας συνεχίσουμε τον αγώνα μας, για να αφήσουμε μια πολιτιστική κληρονομιά στη Λάρνακα και στους κατοίκους της.
Αποφασίσαμε, λοιπόν, να κάνουμε πρόταση στον Δήμο Λάρνακας, αφού δεχτεί να αναλάβει το υπόλοιπο του χρέους του θεάτρου, το κτίριο και οι εγκαταστάσεις να περιέλθουν στα περιουσιακά στοιχεία του Δήμου της πόλης μας. Ότι κάναμε, δεν το κάναμε για εμάς, αλλά για τη πόλη μας, για τη Λάρνακα.
Ο Δήμος Λάρνακας τι σχέση είχε με το Θέατρο ΣΚΑΛΑ νομικά;
Πολύ καλή ερώτηση, διότι η απάντηση θα εξηγήσει κι άλλα πράγματα. Εν τη σοφία τους οι πρωτεργάτες του θεάτρου ΣΚΑΛΑ αποφάσισαν ότι ο Πρόεδρος του Δ.Σ θα είναι πάντοτε ο εκάστοτε Δήμαρχος της πόλης της Λάρνακας. Αυτό έγινε για να κρατήσουμε το θέατρο μακριά από οποιαδήποτε κομματικοποίηση. Με έναν Πρόεδρο του Δ.Σ που θα ήταν ο εκάστοτε Δήμαρχος, τον οποίο ψηφίζει η πόλη και ο οποίος μπορεί να προέρχεται από οποιοδήποτε κόμμα, θα έστελνε και το μήνυμα πως εδώ στο Θέατρο ΣΚΑΛΑ το κόμμα μας ήταν ο πολιτισμός και μόνο. Να τονίσω, επίσης, ότι το εκάστοτε Δ.Σ του Θέατρου ΣΚΑΛΑ αποτελείτο από μέλη που προέρχονταν από όλα τα κόμματα, χωρίς πλειοψηφία από ένα κόμμα. Όλοι, λοιπόν, όσοι ενδιαφέρονται για το Θέατρο ΣΚΑΛΑ καλά είναι να το γνωρίζουν αυτό.
Γιατί, όμως, κάποιοι θέλησαν να στείλουν ψεύτικα μηνύματα μέσα από κατηγορίες και συκοφαντίες που δεν ευσταθούν;
Αυτό δεν με αφορά και καλά κάνει να ψάξει ο καθένας το γιατί. Όσοι πραγματικά ενδιαφέρονται για το Θέατρο ΣΚΑΛΑ και γενικά για την πολιτιστική ζωή της πόλης μας νομίζω πρέπει να σταθούν δίπλα στο νέο Διοικητικό Συμβούλιο. Υπάρχουν άνθρωποι που εργάστηκαν εδώ ώρες ατέλειωτες με κίνδυνο των προσωπικών τους περιουσιών και κανένας δεν ξέρει τα ονόματά μας. Θα μπορούσαμε να αποχωρήσουμε, αλλά μείναμε εδώ, γιατί πιστέψαμε σε ένα όνειρο και παλέψαμε να το κάνουμε πραγματικότητα.
Εγώ προσωπικά δεν είμαι εδώ για κανένα προσωπικό όφελος ή βίτσιο. Ήδη έχω πει στο νέο Δ.Σ πως θα είμαι εδώ όσο χρειάζεται να είμαι. Στο νέο εννεαμελές Δ.Σ έχουμε 6 νέα πρόσωπα, τα οποία με την εμπειρία που θα αποκτήσουν και τη θέλησή τους θα συμβάλλουν στο να έχει το θέατρο μια καλύτερη πορεία στο μέλλον.
Τώρα αναγκάζομαι να ρωτήσω, κόσμος του θεάτρου ΣΚΑΛΑ έχει δεχθεί ανελέητο πόλεμο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Γιατί δεν βγήκε δημόσια το Δ.Σ να την υπερασπιστεί;
Καταρχάς εγώ είμαι και μιας άλλης ηλικίας και δεν πολυασχολούμαι με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό που λέτε, όμως, ήταν βεβαίως εις γνώση μου. Φανταστείτε τι θα γινόταν αν το εκάστοτε Δ.Σ του Θεάτρου ΣΚΑΛΑ ξεκινούσε να απαντά σε αυτά τα άτομα, που σχολίαζαν με τον χειρότερο τρόπο (με ανεπίτρεπτους χαρακτηρισμούς). Το Δ.Σ εν τη σοφία του αποφάσισε να μην «παίξει» αυτό το παιχνίδι, αλλά να συνεχίσει την πορεία του, να υπηρετεί τον πολιτισμό χωρίς να αποπροσανατολιστεί…Και πραγματικά σας το λέω με όλη τη δύναμη της φωνής μου, ήταν τόσο τεράστια τα προβλήματα που αντιμετώπιζε το Δ.Σ, που όλα αυτά που λέτε, ενώ μας προβλημάτιζαν και μας λυπούσαν, δεν είχαν θέση στις δραστηριότητες και στο έργο που οφείλαμε να κάνουμε για να σώσουμε κυριολεκτικά το Θέατρο ΣΚΑΛΑ.
Σήμερα σε ποια θέση βρίσκεται το θέατρο ΣΚΑΛΑ;
Μετά από πολλές προσπάθειες και δυσκολίες, περάσαμε σε μια νέα φάση, η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί ως εξής: επήλθε μια ηρεμία όσον αφορά στο οικονομικό σκέλος, που αφορούσε το μεγάλο υπόλοιπο που χρωστούσε το Θέατρο στις τράπεζες. Αυτό έχει αποπληρωθεί. Έγινε και η μεταβίβαση του κτιρίου στον Δήμο Λάρνακας.
Έχει γίνει ένα συμβόλαιο μεταξύ του Δήμου Λάρνακας και του περιφερειακού Θεάτρου ΣΚΑΛΑ για τη χρήση του κτιρίου, για το ενοίκιο κ.τ.λ.
Υπάρχουν, φυσικά, κάποιες εκκρεμότητες, τις οποίες προσπαθούμε να τις λύσουμε.
Πρέπει, επίσης, να πούμε ότι μειώθηκαν σημαντικά, από το Κράτος και τα κονδύλια που έπαιρνε το Θέατρο, πράγμα που το δυσκολεύει ακόμα περισσότερο στη λειτουργία του. Παρόλα αυτά, μπορώ να πω ότι αυτή τη στιγμή είμαστε σε καλό δρόμο.
Ανεβάζει κορυφαία έργα το θέατρο ΣΚΑΛΑ όπως το «Αγαπητή Ελένα»….
Ναι, η «Αγαπητή Ελένα» ήταν μια πραγματικά αξιόλογη παράσταση, που άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις σε όλο το θεατρόφιλο κοινό που την παρακολούθησε. Βέβαια και στο παρελθόν παρουσίασε αρκετά καλές παραστάσεις τόσο στην κύρια όσο και στην παιδική σκηνή , από το ελληνικό και το ξένο ρεπερτόριο, και έχουμε πολλά παραδείγματα τέτοιων παραστάσεων που θα μπορούσαμε να αναφέρουμε.
Κάποιοι ασκούν αρνητική κριτική στην επιλογή των έργων που ανεβάζει το θέατρο ΣΚΑΛΑ. Αλήθεια ποιος ή ποιοι επιλέγουν τα έργα;
Η επιλογή των έργων γίνεται, φυσικά, από τον καλλιτεχνικό διευθυντή, όπως γίνεται σε όλα τα θέατρα του κόσμου. Οι καλλιτεχνικοί διευθυντές που πέρασαν από το θέατρο ήταν ο Βαρνάβας Κυριαζής, ο Γιάννης Βόγλης και ο Αντρέας Μελέκκης. Υπάρχουν και φορές που προτείνεται το έργο από τον ίδιο τον σκηνοθέτη.
Το Θέατρο κινείται σε ένα ευρύ φάσμα έργων από το ξένο και το ελληνικό ρεπερτόριο και απευθύνεται στο κοινό με διάφορα είδη θεατρικών έργων. Για παράδειγμα το καλοκαίρι ο κόσμος χρειάζεται κάτι πιο ελαφρύ, μια κωμωδία λόγου χάρη. Σε άλλες περιόδους παρουσιάζονται έργα σύγχρονης συγγραφής ή από το κλασικό ρεπερτόριο. Αν μια επιλογή έργου δεν αρέσει σε κάποιο αυτό δε σημαίνει ότι μόνιμα το θέατρο δεν κάνει καλές επιλογές. Εξάλλου πρέπει να πούμε ότι δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά να κάνεις κάθε φορά και την πιο κατάλληλη επιλογή. Το βέβαιο είναι ότι γίνεται προσπάθεια που πολλές φορές πετυχαίνει και άλλες όχι.
Πρέπει, επίσης, να πω ότι και οι οικονομικές δυσκολίες επηρεάζουν και αυτές τις επιλογές των έργων, με το να σε αναγκάζουν να απορρίπτεις και αξιόλογα έργα, λόγω του μεγάλου αριθμού των προσώπων που παίζουν, τους οποίους ηθοποιούς πρέπει να μπορεί να τους πληρώσει το θέατρο.
Καλώ τον κόσμο να ρθει να στηρίξει το Θέατρο ΣΚΑΛΑ και να είναι σίγουρος ότι τότε το θέατρο θα έχει τη δυνατότητα να κάνει μόνο αξιόλογες παραστάσεις.
Κάποιοι θεατρικοί συγγραφείς, ηθοποιοί, σκηνογράφοι, έχουν παράπονο ότι παρόλο που είναι Λαρνακείς, ποτέ δεν τους κάλεσε το θέατρο ΣΚΑΛΑ για συνεργασία….
Και μπορεί να έχουν και κάποιο δίκαιο οι άνθρωποι να νιώθουν έτσι. Δε θα ισχυριστώ ποτέ ότι δεν κάναμε λάθη. Όσοι όμως θέλουν να συνεργαστούν μπορούν να κάνουν αυτοί το βήμα και να έρθουν κοντά στο θέατρο ΣΚΑΛΑ. Στο τελευταίο έργο έχουμε τέσσερις νέους ηθοποιούς που πρώτη φορά συνεργάζονται με το θέατρο ΣΚΑΛΑ. Είμαστε από τα θεατρικά σχήματα που χρησιμοποιούν, πέρα από τον βασικό κορμό, πολλούς νέους ηθοποιούς και άλλους που σχετίζονται με το ανέβασμα μιας θεατρικής παράστασης.
Αν ξεκινήσει να έρχεται κόσμος στο θέατρο ΣΚΑΛΑ μπορεί να βοηθήσει αυτό στα οικονομικά του θεάτρου ΣΚΑΛΑ;
Φυσικά και θα βοηθήσει. Από τους θεατές το Θέατρο μπορεί να έχει ένα σημαντικό έσοδο. Γίνονται προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση. Έχουμε ξεκινήσει οργανωμένα να πλησιάζουμε εταιρείες και άλλες επιχειρήσεις και φορείς και τους ζητάμε να αγοράζουν κάρτες μέλους, που θα τις δίνουν στο προσωπικό τους, για να παρακολουθούν παραστάσεις δωρεάν. Με διάφορες ενέργειες επιδιώκουμε να ξαναγεμίσουμε το θέατρο της πόλης μας, το θέατρο ΣΚΑΛΑ.
Τέλος, ποιο είναι το δικό σας προσωπικό όραμα;
Όταν θα φεύγω από το θέατρο ΣΚΑΛΑ να ξέρω πως έχουν μπει τα θεμέλια γερά και πως το δημιούργημα όλων εκείνων των ανθρώπων, των ρομαντικών, των οραματιστών, των ονειροπόλων ανθρώπων, θα εξασφαλίσει στις επόμενες γενεές ένα θέατρο. Το Θέατρο ΣΚΑΛΑ, της Λάρνακας.
——————————————————————————————————-
