Ο Επιστήμονας Γενετιστής, Πρώην Υπουργός Υγείας, Πολιτικός, ο Σταύρος Μαλάς, μιλά αποκλειστικά στο SkalaTimes σε μια συνέντευξη γύρω από τη Πανδημία του Κορωνοϊου και την κρίση που έφερε η πανδημία αυτή.
Ο άνθρωπος που στο προεκλογικό του πρόγραμμα ως Υποψήφιος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έδινε έμφαση και μιλούσε για τη σημασία της καινοτομίας και έρευνας, εξηγεί γιατί σήμερα είναι πιο έντονη από ποτέ η ανάγκη ενίσχυσης της έρευνας και καινοτομίας. Ανάμεσα σε άλλα τονίζει πως δεν θα βρισκόμασταν σε αυτή την κρίση αν ως χώρα, ή ως ΕΕ, επενδύαμε στην καινοτομία και έρευνα. «Λαοί που επενδύουν σε έρευνα και καινοτομία ευημερούν, λαοί που επενδύουν στα όπλα χάνουν κι αυτοί και ο υπόλοιπος κόσμος». Παράλληλα ο κ. Μαλάς κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Η μοριακή εξέταση που γίνεται για εντοπισμό του ιού δεν μπορεί να γίνει από όλα τα εργαστήρια τα οποία σήμερα έχουν ανακοινώσει ότι μπορούν να την διεκπεραιώσουν. Είτε αυτά είναι ιδιωτικά, είτε ακόμη και κάποια δημόσια που δεν το έχουν ξανακάνει. Είναι πολύ εύκολο να βγάλεις αρνητικό αποτέλεσμα, όχι γιατί το δείγμα είναι αρνητικό αλλά επειδή δεν έχεις εμπειρία να το αναλύσεις».
Περισσότερα στην πιο κάτω ενδιαφέρουσα και χρήσιμη συνέντευξη.
Της Γιώτας Δημητρίου
Κύριε
Μαλά μέσα σε όλο αυτό που βιώνουμε ως χώρα, αλλά και ως πλανήτης, υπάρχει
παραπληροφόρηση του κόσμου, είδαμε χθες την ανάρτηση του πρώην αναπληρωτή
υγείας Ελλάδος. Ο κόσμος αναμένει σωστή πληροφόρηση για αυτό το σοβαρό θέμα της
πανδημίας που αφορά τις ζωές μας, αλήθεια, πως προστατεύεται ο κόσμος από τις
λάθος πληροφορίες;
Είναι γεγονός ότι υπάρχουν διάφορες πληροφορίες, διάχυτες στο διαδίκτυο, οι
πλέον έγκυρες πηγές είναι εκείνες που αναρτώνται σε ιστοσελίδες μεγάλων
πανεπιστημίων, ή από επιστήμονες διεθνούς κύρους, οι οποίοι τοποθετούνται επί
του θέματος και μάλιστα αρκετοί από αυτούς δημοσιεύουν πληροφορίες και στα μέσα
κοινωνικής δικτύωσης. Επίσης, βεβαίως, από τη σελίδα του ΠΟΥ (Παγκόσμιου
Οργανισμού Υγείας).
Είναι γεγονός ότι κυκλοφόρησε κάτι τελευταίως, το οποίο με προβλημάτισε και
εμένα και παρέμβηκα για να διορθωθεί εκείνη η πληροφορία.
Νομίζω ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος που διατρέχουν οι πολίτες είναι το να κάνει ο
καθένας τον «ειδικό». Επειδή βλέπω αρκετούς πολίτες, καλόπιστα βεβαίως, να
τοποθετούνται στη λογική της γνώσης και να θεωρούν τους εαυτούς τους ειδικούς,
νομίζω πως αυτό θα πρέπει να σταματήσει, διότι πολλαπλασιάζει την
παραπληροφόρηση στο κοινό.
Η Κύπρος, αλλά και ολόκληρος ο πλανήτης, φάνηκε πως δεν ήταν έτοιμη για μια τέτοια πανδημία. Ας μιλήσουμε όμως για την Κύπρο, μήπως θα πρέπει να αναθεωρήσουμε ως Κράτος το Ιατρικό μας Σύστημα και πως το στηρίζαμε μέχρι χθες;
Πρώτα να πω ότι αν είναι κάτι που βγαίνει ως κυρίαρχο μήνυμα και εν μέσω πανδημίας, είναι ότι εάν οι μεγάλοι του πλανήτη, είτε αυτή είναι η Ε.Ε είτε οι ΗΠΑ, (ακόμα και άλλες χώρες), επενδύαμε έστω και ένα πολύ μικρό μέρος των χρημάτων που ξοδεύουμε στους εξοπλισμούς πολέμων, για να ανακαλύψουμε καλύτερες θεραπείες, συμπεριλαμβανομένης και της θεραπείας κατά του κορωνοϊου, τότε δεν θα είχαμε αυτή την τεράστια κρίση, τους θανάτους και την οικονομική επίπτωση. Το μάθημα λοιπόν είναι ότι θα πρέπει να προστατεύσουμε την ανθρωπότητα δημιουργώντας πραγματικά «όπλα» εναντίων των πραγματικών εχθρών που είναι οι ασθένειες που απειλούν ζωές.
Όσον αφορά την Κύπρο, έχοντας υπηρετήσει και τον τομέα της δημόσιας υγείας από πολιτικό αξίωμα, νιώθω πολύ έντονα την ανάγκη να πω αυτό που επαναλάμβανα τότε όταν παραδίδαμε το σχεδιασμό για το ΓΕΣΥ στην παρούσα Κυβέρνηση. Είχαμε δηλώσει, τώρα είναι ακόμη πιο έντονο από τότε, ότι αν δεν έχεις δημόσια νοσηλευτήρια, τον δημόσιο τομέα καλά στελεχωμένο και εξοπλισμένο, έτσι ώστε να αποτελεί πραγματικά την ραχοκοκαλιά ενός Γενικού Συστήματος Υγείας, τότε θα έρθει η ώρα που θα το πληρώσεις ακριβά. Αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι ότι μπαίνει ένας ασθενής στο νοσοκομείο με κορωνοϊο και βγαίνουν οι γιατροί και οι νοσηλευτές και πάνε σπίτι τους. Αυτό νομίζω δεν συμβαίνει σε καμιά άλλη χώρα του κόσμου.
Να
εξηγήσουμε ότι αυτό συμβαίνει λόγω έλλειψης σωστού ιατρικού εξοπλισμού (στολές,
μάσκες κτλ).
Σωστό! Είναι πρωτόγνωρο να μπαίνει ο ασθενής στο νοσοκομείο και να φεύγουν οι
γιατροί. Συνήθως μπαίνει ο ασθενής, φεύγει, αλλά οι γιατροί μένουν. Βεβαίως δεν
φταίνε οι γιατροί και οι νοσηλευτές αν δεν έχει προβλέψει σωστά το κράτος να
τους προστατέψει όπως πρέπει.
Ξέρετε, τα δημόσια νοσηλευτήρια δεν μπορούν να είναι ο φτωχός συγγενής και όταν
θα τελειώσουμε από αυτή την κρίση της πανδημίας εύχομαι να ξανανοίξουμε αυτή τη
συζήτηση για το ρόλο των δημοσίων νοσηλευτηρίων και όσοι σήμερα επικαλούνται
τον ανθρωπισμό και τον αλτρουισμό στα δημόσια νοσηλευτήρια, ανάμεσα σε αυτούς
είναι και μια πλειάδα λαοπλάνων πολιτικών που μέχρι πρόσφατα λοιδορούσαν τους
γιατρούς και νοσηλευτές των δημόσιων νοσηλευτηρίων, να το δουν επιτέλους σοβαρά
το θέμα και μετά την πανδημία.
Πριν
πάω στην επόμενη ερώτηση που αφορά γιατρούς και νοσηλευτές, θέλω να ρωτήσω το
εξής: μήπως αυτή η πανδημία, η οποία κατά κάποιο τρόπο «ένωσε» λαούς, θα γίνει
αφορμή κάποια στιγμή όταν ξεπεραστεί η κρίση να δούμε το ενδεχόμενο για ένα
παγκόσμιο -κατά κάποιο τρόπο- σύστημα υγείας ή τελοσπάντων μια συνεργασία των
λαών έτσι ώστε να αποκτήσει η κάθε χώρα καλύτερο ιατρικό σύστημα;
Σαφώς και θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία, αν θέλετε όμως, εκείνο που πρέπει να
υπάρξει είναι κάποια πρότυπα τα οποία αν δεν είναι παγκόσμια να είναι
τουλάχιστον σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, (παρόλο που στο ιατρικό επάγγελμα τα
πλείστα πρωτόκολλα είναι παγκόσμια), ακριβώς πώς να αντιμετωπίζονται
συγκεκριμένες ασθένειες. Στην περίπτωση των επιμολύνσεων από ιούς οι ιατρικές
πρακτικές προστασίας της δημόσιας υγείας είναι ευρέως γνωστές.
Δηλαδή;
Ο τρόπος με τον οποίο μπορείς να παρέμβεις είναι ήδη γνωστός. Το θέμα είναι ότι
δεν έχεις δημιουργήσει ως χώρα ή ως Ε.Ε εκείνο το «οπλοστάσιο» από φάρμακα
(κυρίως από φάρμακα, διότι τα εμβόλια χρειάζονται χρόνο), έτσι ώστε να
επιβραδύνεις την εξάπλωση του ιού. Και είναι εδώ που νομίζω ότι οι μεγάλες
χώρες και η ΕΕ που ξοδεύουν αρκετά δισεκατομμύρια σε όπλα για πολέμους, θα
πρέπει να επενδύσουν στην έρευνα και στην καινοτομία για να έρθει εκείνη η
γνώση η οποία θα οδηγήσει στην εξεύρεσή των φαρμάκων τα οποία να είναι χρήσιμα
και για μελλοντικές πανδημίες, διότι αυτή η πανδημία θα μας ξανάρθει.
Για να το κάνω ακόμη πιο συγκεκριμένο: δεν είναι θέμα συστήματος υγείας, είναι
θέμα ανακάλυψης φαρμάκων και τα φάρμακα ανακαλύπτονται με δύο τρόπους 1.
Επενδύουν τα κράτη στην έρευνα και στην καινοτομία για να δημιουργηθεί γνώση 2.
Έρχονται, καλώς ή κακώς, οι ιδιωτικές εταιρείες και αξιοποιούν αυτή την γνώση
και την μετατρέπουν σε φάρμακα. Αυτό πρέπει να γίνει σε μεγάλη πλέον κλίμακα.
Αν θυμάμαι καλά, στην προεκλογική σας εκστρατεία ως υποψήφιος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, είχατε δώσει μεγάλη έμφαση στην καινοτομία και έρευνα.
Ακριβώς. Να σας δώσω ένα παράδειγμα με κάποιους αριθμούς. Δηλώνεται σε επίπεδο και Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι μια επένδυση της τάξης του 1.5% του στην έρευνα και καινοτομία είναι αρκετή. Δεν ακολουθούν όλα τα κράτη αυτή την συμβουλή. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν τι σημαίνει σε χρήμα αν επενδύαμε αυτά τα χρήματα σε όλη την Ευρώπη ή ακόμη και σε όλο τον κόσμο. Θα ήμασταν σήμερα σε καλύτερη μοίρα, δεν θα πληρώναμε όλα αυτά τα δισεκατομμύρια και σίγουρα (το πιο σημαντικό) δεν θα χάνονταν όλες αυτές οι ζωές! Επίσης δεν θα είχαμε αυτή την οικονομική επίπτωση λόγω πανδημίας. Λαοί που επενδύουν σε έρευνα και καινοτομία ευημερούν, λαοί που επενδύουν στα όπλα χάνουν κι αυτοί και ο υπόλοιπος κόσμος.
Θέλω να ρωτήσω κάτι που αφορά ιατρούς και νοσηλευτές. Η εφημερίδα «Καθημερινή Κύπρου» σε μία στήλη της την περασμένη Κυριακή έγραφε για τους γιατρούς και νοσηλευτές ότι «μεταφέρουν τον ιό στα νοσοκομεία».
Συγκεκριμένα η στήλη «Με Άριστα το 10» έγραφε : «Ναι μεν οι μεν δεν μερίμνησαν μεγάλα αποθέματα αναλώσιμων αλλά και αναπνευστήρων, οι δε όμως λειτούργησαν εγκληματικά φέρνοντας τον ιό στα νοσοκομεία μετατρέποντας τα σε εκκολαπτήρια του ιού. Business not as usual».
Από τη μια λέμε να βγούμε να χειροκροτήσουμε τους λειτουργούς υγείας και από την άλλη τους κατηγορούμε ότι φταίνε αυτοί που δεν έχουν τις κατάλληλες στολές και μάσκες; Θα ήθελα το σχόλιο σας ως πρώην Υπουργός Υγείας.
Είναι απαράδεκτο, είναι εγκληματικό να μεταφέρεται η ευθύνη του κράτους για την προστασία όλων των πολιτών συμπεριλαμβανομένων και των λειτουργών της υγείας, σε μια ομάδα λειτουργών που σήμερα δίνει μάχη, με κίνδυνο τη ζωή τους, για να αποθεραπεύσει κάποιους συμπολίτες μας και να προστατεύσει τους υπόλοιπους. Κρίνω ότι αυτή η προσέγγιση εντάσσεται μέσα σε ένα ευρύτερο επικοινωνιακό σχεδιασμό που εκφράζεται και από τα μέτρα που έχει πάρει η κυβέρνηση, ότι δηλαδή περίπου φταίνε οι πολίτες που μεταδίδεται ο ιός. Βεβαίως υπάρχει μια πολύ μικρή μερίδα συμπολιτών μας που σαφώς έχουν συντείνει με τη συμπεριφορά τους στο να μεταδοθεί ο ιός σε άλλα άτομα. Αλλά αυτό είναι το ένα σκέλος της προσπάθειας. Το άλλο σκέλος αφορά απόλυτα και ολοκληρωτικά τον σχεδιασμό εντοπισμού των φορέων του ιού. Σε αυτό το κομμάτι, και ως λειτουργός υγείας, αλλά και ως ειδικός γενετιστής, γνωρίζοντας και τις αναλύσεις που γίνονται και έχοντας και το επιστημονικό υπόβαθρο, με προβληματίζει ο τρόπος με τον οποίο γίνονται οι μοριακές εξετάσεις και θα κάνω και δημόσια παρέμβαση πάνω σε αυτό.
Μπορείτε
να μας πείτε δυο λόγια περισσότερα γι αυτό;
Θεωρώ ότι υπάρχει μια ασυνεννοησία όσον αφορά την αξιοποίηση όλων των υποδομών
που διενεργούν αυτές τις εξετάσεις. Και εξηγώ:
1. Η μοριακή εξέταση που γίνεται για εντοπισμό του ιού δεν μπορεί να γίνει από
όλα τα εργαστήρια τα οποία σήμερα έχουν ανακοινώσει ότι μπορούν να την διεκπεραιώσουν.
Είτε αυτά είναι ιδιωτικά, είτε ακόμη και κάποια δημόσια που δεν το έχουν
ξανακάνει. Είναι πολύ εύκολο να βγάλεις αρνητικό αποτέλεσμα όχι γιατί το δείγμα
είναι αρνητικό αλλά επειδή δεν έχεις εμπειρία να το αναλύσεις.
2. Δεν μπορείς σε μια τόσο μικρή χώρα όπως η Κύπρος να επιδοτείς ένα κομμάτι
του πληθυσμού μέσω της διεκπεραίωσης δωρεάν της ανάλυσης και ένα άλλο κομμάτι
του πληθυσμού να πηγαίνει στον ιδιωτικό τομέα και να πληρώνει. Όταν αποφασίζεις
να προστατεύσεις τη δημόσια υγεία, δηλαδή όλους τους πολίτες, σημαίνει ότι όλοι
οι πολίτες έχουν ισότιμη πρόσβαση σε υποδομές διεκπεραίωσης αξιόπιστων (και
τονίζω το αξιόπιστων) αναλύσεων. Αυτό δεν συμβαίνει στη Κύπρο.
3. Θα πρέπει να υπάρξει κεντρικός συντονισμός παραπομπής των δειγμάτων σε
αξιόπιστα επαναλαμβάνω εργαστήρια, διότι το να δημιουργούνται υποδομές στο
δημόσιο συλλογής των δειγμάτων και σε γκαράζ πολυκατοικιών από τον ιδιωτικό
τομέα ή και σε κάποια άλλα υποστατικά, αυτή η αταξία θέτει εν αμφιβόλω την
αποτελεσματικότητα του συστήματος και αυτό θέλω να το υπογραμμίσω.
Πιστεύω πως το κράτος σε αυτό το κομμάτι, έχει απόλυτη ευθύνη, και δυστυχώς δεν
έχει επιδείξει την απαραίτητη γνώση και επιστημοσύνη αλλά και επάρκεια
συντονισμού.
Έτσι όπως μας το εξηγείτε, αυτό μπορεί να συντείνει στην αύξηση κρουσμάτων κύριε Μαλά.
Ακριβώς!
Η ανθρωπότητα έχει ξαναπεράσει παρόμοια πανδημία τα τελευταία 100 χρόνια;
Υπήρξαν στο παρελθόν τέτοιες πανδημίες, έχω αναρτήσει και κάποιους αριθμούς. Σίγουρα η πανδημία του 1918 ήταν χειρότερη, αλλά εκείνο που θα πρέπει να αντιληφθούμε σε αυτή την περίπτωση είναι ότι σήμερα είναι διαφορετικές οι καταστάσεις αφού στο παρελθόν ο κόσμος δεν διακινείτο τόσο εύκολα όσο σήμερα, επομένως οι πανδημίες τότε είχαν γεωγραφικό περιορισμό.
Αυτή η πανδημία είναι και μια απόδειξη του πόσο γρήγορα μετακινείται ο κόσμος και πόσο γρήγορα μετακινεί μαζί του και τις ασθένειες που κουβαλάει.
Ο δεύτερος όμως λόγος που είναι επικίνδυνη είναι επειδή μεταδίδεται τόσο εύκολα και τόσο ύπουλα από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αυτή η ταχύτητα σημαίνει ότι μεγάλοι αριθμοί ατόμων θα νοσήσουν, κάποιοι εξ αυτών θα καταλήξουν στα νοσοκομεία, τα νοσοκομεία δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν λόγω του μεγάλου αριθμού, (βλέπετε τι γίνεται στην Ιταλία), με αποτέλεσμα να αναγκάζονται οι ιατροί να ιεραρχούν ποιους θα θεραπεύσουν και ποιους θα αφήσουν να πεθάνουν!
Εσείς πως εκτιμάτε την κατάσταση στην Κύπρο έτσι όπως την βλέπετε σήμερα;
Πρώτα πρώτα να πω ότι η Κύπρος έχει κάποια πλεονεκτήματα ως χώρα. Είναι αραιοκατοικημένη. Επίσης σε μεγάλο βαθμό έχουμε την πολυτέλεια να ζούμε σε ευρύχωρους χώρους και όλα αυτά και πολλά άλλα συντείνουν έτσι ώστε να μην μεταδίδεται εύκολα ο ιός. Αλλά είμαστε και αριθμητικά μια πολύ μικρή χώρα. Είμαι αισιόδοξος, νοουμένου ότι θα γίνει ένας σωστός συντονισμός στην ανίχνευση των κρουσμάτων και βεβαίως ο κόσμος να πειθαρχήσει, κυρίως στη κοινωνική αποστασιοποίηση. Εκείνο που με ανησυχεί λίγο είναι η έλλειψη σωστής οργάνωσης και συντονισμού στην ανίχνευση των δειγμάτων των κρουσμάτων, που έστω και μικρά στον αριθμό θα παρατείνουν την παρουσία της νόσου εντός της χώρας μας και κατ’ επέκταση θα παρατείνουν και τις οικονομικές επιπτώσεις και τα περιοριστικά μέτρα.
Αυτή
είναι η επόμενη μου ερώτηση, όσον αφορά την οικονομία της Κύπρου πως εκτιμάτε
την όλη κατάσταση, δηλαδή πόσο λαβωμένοι θα βγούμε οικονομικά ως κράτος από όλο
αυτό;
Είμαστε μια χώρα η οποία δυστυχώς σε μεγάλο βαθμό εξαρτόμαστε από τη ροή
χρήματος από το εξωτερικό. Αναφέρομαι στον τουρισμό. Ο τουρισμός θα πληγεί κι
αυτό δεν θα είναι μόνο λόγω των μέτρων που πήραμε εμείς ως χώρα αλλά και λόγω
του τι συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο. Άρα και να εξαλείψουμε τον ιό στην Κύπρο
δεν σημαίνει ότι θα ανοίξουμε τα αεροδρόμια και τα λιμάνια να έρχονται χιλιάδες
τουρίστες. Επομένως, η επίπτωση στον τουρισμό και ευρύτερα στην οικονομία θα
είναι τρομακτική. Το άλλο σημείο είναι το μήνυμα που πρέπει να σταλεί σε όλους
μας: τι σημαίνει να δημιουργείς οικονομίες που να μπορούν να αντέχουν έστω και
σε αυτές τις ακραίες οικονομικές καταστάσεις.
Η οικονομία η οποία έχει εσωστρέφεια και όχι εξωστρέφεια, όπως η δική μας που
ασχολείται περισσότερο με τουρισμό, πύργους κτλ, είναι ευάλωτη σε οικονομικές
κρίσεις, ακόμη και πιο ήπιες οικονομικές κρίσεις. Θυμόμαστε τι έγινε το 2013.
Επομένως, το μήνυμα προς όλους τους συμπατριώτες μας, όταν με το καλό
ξεπεράσουμε την κρίση της πανδημίας, είναι να στραφούμε προς την οικονομία μας
και να την ξαναδούμε. Να παράξουμε και φαγητό να τρώμε και να ταΐσουμε και
άλλους. Να επενδύσουμε και στην γεωργία μας, στην τοπική βιομηχανία, έτσι ώστε
σε καιρούς κρίσης (είτε είναι πανδημίες είτε πόλεμοι) να μπορούμε και να
ζήσουμε και να φάμε. Διότι κανένας δεν μπορεί να επιβιώσει μακροπρόθεσμα με
επιδοτήσεις, κάποια στιγμή θα επέλθει ο μαρασμός και ο θάνατος.
Πριν πάω στη τελευταία μας ερώτηση θέλω να σας ρωτήσω αν υπάρχουν κάποιες συμβουλές όσον αφορά τον κορωνοϊο, για να δώσουμε στον κόσμο, έτσι ώστε να προστατευτούμε από αυτή την πανδημία.
Κοιτάξετε, είναι από αυτές τις περιπτώσεις που το τι πρέπει πραγματικά να κάνουμε είναι πολύ πολύ απλό. Τα έχουμε πει πάρα πολλές φορές. Εάν παραμείνουμε στο σπίτι μας και στο χώρο που κινούμαστε, αν ακολουθήσουμε την οδηγία για κοινωνική αποστασιοποίηση, αν τηρούμε τα μέτρα προσωπικής υγιεινής που έχουν λεχθεί πολλές φορές, τότε προστατεύουμε και τον εαυτό μας και τους άλλους.
Με απασχολεί που βλέπω συμπατριώτες μας που φοβούνται ακόμη και να βγάλουν τον σκύλο τους περίπατο λες και ο κορωνοϊος θα πέσει από τον ουρανό και θα τους επιμολύνει! Αυτά είναι δείγματα πανικού. Ούτε από τον ουρανό θα πέσει ο κορωνοϊος, ούτε θα έρθει μόνος του να μας βρει. Ο κορωνοίος θα μας πλησιάσει αν έρθουμε σε επαφή με φορέα ο οποίος θα φταρνιστεί κοντά μας, αγγίξει σε πόμολα και μετά αγγίξουμε εμείς κοκ.
Το να κοιτάζουμε δεξιά, αριστερά και να είμαστε τρομοκρατημένοι και σε πανικό, δεν βοηθά.
Να κάνουμε λίγη υπομονή, να περιοριστούμε τις επόμενες δύο βδομάδες και θα δούμε άμεσα τα αποτελέσματα.
Η τελευταία μου ερώτηση κύριε Μαλά είναι κάτι που με προβληματίζει ως δημοσιογράφο και δεν ξέρω αν δικαίως με προβληματίζει ή αν είμαι υπερβολική. Στην Αμερική μετά την 11η Σεπτεμβρίου παρθήκαν μέτρα που καταπατούσαν την προσωπική ελευθερία του ατόμου, στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Είχε λεχθεί πως θα ήταν προσωρινά μέτρα, αλλά τελικά έγιναν μόνιμα. Σήμερα στη Κύπρο στο όνομα της δημόσιας υγείας και ασφάλειας καταπατείται η προσωπική μας ελευθερία, χθες διάβαζα για τους αστυνομικούς της γειτονιάς που θα μπορούν να μπουν χωρίς ένταλμα στο σπίτι μας, για να κάνουν έλεγχο κτλ. Μήπως θα έπρεπε να μας ανησυχούν αυτά τα μέτρα και να φοβόμαστε αν τελικά (μερικώς) ήρθαν για να μείνουν και μετά την κρίση της πανδημίας;
Νομίζω πως αυτά τα μέτρα που έχει πάρει η κυβέρνηση, δηλαδή, περίπου, να χτυπάει την πόρτα για να βλέπει ποιος είναι ο ένοικος και ποιος επισκέπτης, είναι μέτρα που όχι μόνο στερούν την ελευθερία του πολίτη, αλλά και μέτρα τα οποία στρέφονται ουσιαστικά ενάντια στη σωστή σχέση κράτους και πολίτη.
Εδώ υπάρχει και μια αντίφαση. Εάν η κυβέρνηση πιστεύει αυτό που λέει, ότι δηλαδή μια συντριπτική μειοψηφία ομάδας συμπολιτών μας δεν υπακούει στις οδηγίες και μέτρα, τότε ερωτώ: Σε αυτή τη συντριπτική μειοψηφία των συμπολιτών μας λογικά πρέπει να υπάρχει η ακόμη πιο συντριπτική μειοψηφία των ατόμων που μεταφέρουν τον ιο. Σωστά; Διότι αν ο ιός βρίσκεται στη συντριπτική μειοψηφία των πολιτών και αυτό συμβαίνει μέχρι στιγμής, διότι στη Κύπρο υπάρχουν 15-20 κρούσματα που κινούνται μέσα στον πληθυσμό και δεν τα γνωρίζουμε, αυτό λένε οι αριθμοί. Αν λοιπόν οι περισσότεροι πολίτες υπακούουν, τότε αυτά τα 15-20 κρούσματα θα τα εντοπίσουμε. Εάν μέσα στην συντριπτική μειοψηφία των πολιτών που δεν υπακούουν υπάρχουν και αυτοί οι 15-20, τότε μαθηματικά αυτή η κίνηση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί.
Η άποψη μου είναι πως η κυβέρνηση αντί να συμπεριφέρεται οριζόντια σε όλους τους πολίτες με ένα τρόπο που να μην τους σέβεται (εννοώ την συντριπτική πλειοψηφία), καλύτερα είναι να στήσει σωστούς μηχανισμούς εντοπισμού του ιού και να στραφεί μόνο προς τους παρανομούντες.