Της Γιώτας Δημητρίου
Η σύζυγος του Θάνου Μικρούτσικου, η συγγραφέας Μαρία
Παπαγιάννη έγραψε στο προσωπικό της λογαριασμό στο facebook «Ο Θάνος, ανέφερε αυτό το παράδειγμα
διευκρινίζοντας πάντα ότι “πέρα από ιδεολογίες και πέρα από το γεγονός ότι
εγώ είμαι αριστερός” οφείλουμε να θυμόμαστε ότι “η τέχνη είναι
σημαντική ιδιαίτερα σε δύσκολους καιρούς”.
Και όποιος δεν καταλαβαίνει, “Δεν
έφταιγεν ο ίδιος, τόσος ήτανε”».
Το παράδειγμα, το οποίο μου είχε αναφέρει και εμένα o αγαπημένος, αείμνηστος Θάνος Μικρούτσικος, στη συνέντευξη μας, πριν από κάποια χρόνια, για το SkalaTimes,* είναι το εξής: «”Το 1918,μετά την επανάσταση των μπολσεβίκων στη Λευκορωσία, στη νεοπαγή τότε Σοβιετική Ένωση, όταν οι Άγγλοι, Γάλλοι και Λευκορώσοι κάνανε μια γενική επίθεση, 7 μέλη των μπολσεβίκων τρύπωσαν σε ένα μικρό θύλακα ανάμεσα στην Πετρούπολη -το τότε Λένινγκραντ- και τη Μόσχα. Η αχανής Ρωσία, η μετέπειτα Σοβιετική Ένωση, δεν υπήρχε.Ηλεκτρισμός δεν υπήρχε. Ξύλα για να ζεσταθούν δεν υπήρχαν, γιατί τα δάση τα κατείχαν οι άλλοι. Με αποτέλεσμα, όπως φαίνεται και από φωτογραφίες, να βάζουνε κάτι μεγάλα καζάνια και όλοι όσοι ζούσαν σε αυτό το θύλακα παίρνανε από ένα πιάτο σούπα. Δεν είχαν καν τρόπο να ζεσταθούν. Τότε στο αντίσκηνο του Λένιν πάει ο Επίτροπος Παιδεία και Πολιτισμού, ο Λουνατσάρσκι, μια μεγάλη προσωπικότητα που τον ξέρουμε λίγοι και του λέει: “Αυτό είναι ένα καινούργιο μεγάλο ποίημα του Μαγιακόφσκι και πρέπει να τυπωθεί σε 150.000 αντίτυπα σύντροφε Λένιν”. Ο Λένιν λέει: “Πώς να το τυπώσω, δεν υπάρχει ξύλο για να φτιάξουμε το χαρτί. Με τα ελάχιστα ξύλα ζεσταίνονται ελάχιστοι άνθρωποι. Έχεις όμως δίκιο”. Υπογράφει λοιπόν να τυπωθεί σε 150.000 αντίτυπα. Το παίρνει ο Λουνατσάρσκι και όπως πάει να βγει από το αντίσκηνο, του φωνάζει ο Λένιν: “Δώσε εντολή από αύριο να ανοίξουν τα Μπολσόι. Τώρα μας χρειάζεται η μεγάλη τέχνη”».
Ο Θάνος, όπως έγραψε η σύζυγος του, ανέφερε αυτό το παράδειγμα διευκρινίζοντας πάντα ότι “πέρα από ιδεολογίες και πέρα από το γεγονός ότι εγώ είμαι αριστερός οφείλουμε να θυμόμαστε ότι η τέχνη είναι σημαντική ιδιαίτερα σε δύσκολους καιρούς. Και όποιος δεν καταλαβαίνει, Δεν έφταιγεν ο ίδιος, τόσος ήτανε”».
Δεν χρειάζονται βαρύγδουπα αποφθέγματα για την τέχνη και επιστημονικές μελέτες για την θετική επιρροή της στον άνθρωπο, για να καταλάβει κανείς αυτό που θα έπρεπε να ήταν αυτονόητο για όλους.
Ναι, οι τέχνες, ο πολιτισμός, είναι η βάση ενός κράτους και τα θεμέλια του.
Λυπάμαι που θα πω ότι σε μια χώρα όπως την Κύπρο δεν περίμενα και κάτι άλλο από την κατάσταση που επικρατεί, δηλαδή την απαξίωση για τον πολιτισμό. Ναι, διότι όταν δεν στηρίζεις ΟΣΟ πρέπει και ΟΠΩΣ πρέπει αυτούς που υπηρετούν τις τέχνες, αυτό σημαίνει πως τον πολιτισμό τον τοποθετείς στο περιθώριο.
Χρόνια τώρα….εδώ, σε αυτό το νησί.
Και κατά που φαίνεται, για να γυρίσει ο ήλιος του πολιτισμού και να φωτίσει και αυτό το μικρό και ταλαιπωρημένο τόπο, θέλει δουλειά πολλή….. «Και όποιος δεν καταλαβαίνει, δεν φταίει ο ίδιος, τόσος είναι».
———————————————————————–
*Η συνέντευξη εκείνη στο SkalaTimes στην οποία είχε αναφέρει το παράδειγμα του Λένιν, ο αγαπημένος, αείμνηστος, Θάνος Μικρούτσικος:
https://www.skalatimes.com/2012/12/31/%ce%b8%ce%ac%ce%bd%ce%bf%cf%82-%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%81%ce%bf%cf%8d%cf%84%cf%83%ce%b9%ce%ba%ce%bf%cf%82-%ce%b5%ce%af%ce%bc%ce%b1%cf%83%cf%84%ce%b5-%ce%b9%cf%83%ce%bf%cf%81%cf%81%ce%bf/
