Της Μιράντας Ορθοδόξου
Φιλόλογος / Αρθρογράφος SkalaTimes
Περάσαμε και περνάμε ακόμα πρωτόγνωρες καταστάσεις και συνθήκες. Ευρέως αποδεκτό. Η διαχείρισή τους, καλώς η κακώς, μπορεί να αξιολογηθεί από τον καθένα μας αναλόγως.
Το θέμα της εκπαίδευσης όμως, των μαθητών, των τελειοφοίτων….Είναι μέρες που με απασχολεί. Με ταλαιπωρεί η σκέψη του τι να πω που να έχει κάποιο νόημα. Έχουν γραφτεί τόσα και έχουν ακουστεί άλλα τόσα. Κι όμως ένιωθα ότι δεν καλύφθηκα. Κάτι με έτρωγε, μια ανησυχία με ακολουθούσε μέρα με τη μέρα… Νιώθω λοιπόν, πως οφείλω, ως ενήλικας, μια συγνώμη σε αυτά τα παιδιά.
Για ακόμα μια φορά βρεθήκαμε εμφανώς εκτεθειμένοι. Δεν είμαι πολιτικός, ούτε φιλοφοξώ να γίνω. Έχω όμως κρίση και παρατηρώ εδώ και αρκετά χρόνια τα απλά, τα εμφανή ίσως και τα προφανή εκ των έσω, τουλάχιστον στον συγκεκριμένο τομέα. Δε θα μπω στη διαδικασία να αξιολογήσω στρατηγικές, τακτικές κ.λπ. Δεν θεωρώ κιόλας ότι είμαι και η κατάλληλη. Θα εμμείνω λοιπόν στη συγνώμη μου.
Έχοντας σχεδόν καθημερινή επαφή με τα παιδιά της Γ’ Λυκείου σε όλη τη διάρκεια του εγκλεισμού, έχω να διαπιστώσω το εξής: είναι υποδείγματα αντοχής, καρτερικότητας και ψυχικής δύναμης! Τα παιδιά αυτά, πέραν του ότι έχουν χάσει τις τελευταίες μέρες του σχολείου, την τελευταία τους εκδρομή, τους πανηγυρισμούς και τις τελευταίες πλάκες με τους συμμαθητές και τους καθηγητές τους, έχουν μπει εδώ και μήνες σε κατάσταση αναμονής.
Περίπου 8 000 (οκτώ χιλιάδες!) παιδιά Γ’ Λυκείου στην «αίθουσα αναμονής» περιμένοντας την «πτήση» για το μέλλον τους. Αναμονή, υπομονή, σιωπή. Για 50 ημέρες καμία ανταπόκριση, καμία ουσιαστική ενημέρωση. Στην αναμονή. Όλα αυτά τα παιδιά είναι ενταγμένα σε ένα σύστημα που, εκ των προτέρων, γνωρίζουν ότι είναι στρεβλό, αφού από 4- 5 ημέρες εξέτασης κρίνεται ποιος έχει την οξύνοια, την ευστροφία, την αντοχή και την προσωπικότητα να γίνει γιατρός, λογιστής, κομμωτής, μαθηματικός, πολιτικός και πάει λέγοντας. Και για 9 μήνες όλα ξεκινούν και τελειώνουν στις 4- 5 μέρες εκείνης της μοιραίας εξέτασης που υποτίθεται ότι καθορίζει το μέλλον τους. Μαθητές, γονείς καθηγητές, φροντιστές στροβιλίζονται συντονισμένα γύρω από τον ίδιο άξονα: εξέταση- βαθμοί- μέλλον. Και φέτος, αυτό το ήδη το στρεβλό σύστημα ήρθε και κατέρρευσε πανηγυρικά, σαν άλλος πυρηνικός αντιδραστήρας του Τσέρνομπιλ που εκλύει μόνο αρνητικότητα. Άμεσα εκτεθειμένοι σ΄αυτήν: οι μαθητές! Αβέβαια αιωρούνται τα όνειρα, η ψυχική και η σωματική κόπωση, η υπομονή και η επιμονή. Όλα στον αέρα! Και τα παιδιά, σωπαίνουν και σφίγγουν τα δόντια, στην αναμονή. Κατανοούν και αποδέχονται μια κατάσταση που δεν μπορεί κανένας να ελέγξει. Περνούν οι μέρες. Η ψυχολογία και για το πιο γερό στομάχι φτάνει στα όριά της και η τελευταία τους χρονιά στο σχολείο, για την οποία τόσο έχουν κοπιάσει, φαίνεται να μην τελειώνει ποτέ. Στην αναμονή. Η λιγοστή αντοχή στερεύει. Η λίγη υπομονή, λήγει! Περνούν οι εβδομάδες. Στέλλουν επιστολές στους αρμοδίους, δημοσιεύουν κείμενα σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα με τις ανησυχίες τους, ζητούν πλέον το αυτονόητο: απαντήσεις αναλόγως των συνθηκών. Περνούν οι μήνες. Και αποδεικνυόμαστε και πάλι «λίγοι». Οι απαντήσεις λειψές, σιβυλλικές.
Την προηγούμενη μόλις βδομάδα ενημερωθήκαμε όλοι για την ύλη και λίγες μέρες αργότερα για την ημερομηνία έναρξης των εξετάσεων της Γ’ Λυκείου. Κι ενώ ακούγαμε σχεδόν σε όλα τα ΜΜΕ δηλώσεις εκθειασμού του τρόπου διεξαγωγής των διαδικτυακών μαθημάτων, από τα ίδια στόματα εκτοξεύονται τώρα οι δηλώσεις περι της αναγκαιότητας , να παραστούν οι μαθητές στα σχολεία. Καμία συνοχή στις αποφάσεις, καμία σύνδεση μεταξύ δεδομένων και ζητουμένων. Λυπάμαι.
Θέλω να ζητήσω συγνώμη σε αυτά τα παιδιά που η τελευταία τους χρονιά ως μαθητές έγινε παρατράγουδο και βαρύγδουπη δήλωση στις ειδήσεις. Θέλω να ζητήσω συγνώμη που ως πολίτης δε διαμαρτυρήθηκα όταν έπρεπε και βρέθηκαν να μαζεύουν τώρα ό,τι εγώ έσπειρα. Θέλω να ζητήσω συγνώμη για την επιπρόσθετη πίεση που δέχτηκαν στην πλάτη της ήδη εξουθενωμένης εφηβείας τους από τους βαθμούς και τις αξιολογήσεις. Θέλω να ζητήσω συγνώμη που τους σπρώχνω να βγουν και να ζήσουν σε μια κοινωνία που αγωνιά για το πότε θα ανοίξουν οι καφετέριες, τα καταστήματα και τα πρακτορεία στοιχημάτων και ταυτόχρονα για οτιδήποτε καίριο εθελοτυφλεί, στρουθοκαμηλίζει, πιθηκίζει και μοιρολατρεί.
Μια μικρή και αδέξια συμβούλη θα δώσω, ως «πρώην μαθήτρια» που αγωνιούσε για το μέλλον της: Οι εξετάσεις δε θα καθορίσουν το μέλλον σας. Είναι πολύ μικρές για εσάς, είναι λίγες για τη δύναμή σας. Είναι μόνο ένα τροχοπέδι που πρέπει να υπερσκελίσετε. Και τέτοια θα βρείτε πολλά στον δρόμο σας, γιατί εμείς ως ανενεργοί πολίτες, που μάθαμε να λειτουργούμε περισσότερο με το α’ ενικό πρόσωπο και αγνοήσαμε τον πληθυντικό, τα έχουμε υψώσει στον δρόμο σας. Από αυτά που περάσατε τους τελευταίους μήνες κρατήστε μόνο τη δύναμη που χρειάστηκε να βρείτε για να ανταπεξέλθετε και χρησιμοποιήστε την ως ασπίδα προστασίας.
Θα γράψω προς αυτά τα παιδιά και κάτι τελευταίο μιας και γενικότερα συνηθίζεται τέτοιες μέρες κάθε χρόνο και με αυτό θέλω να κλείσω:
Μην αφήσετε καμία «Κλεοπάτρα» να σας κάνει άβουλα όργανα και υποχείρια της δικής της μεγαλομανίας. Να θυμάστε πως πάντα θα υπάρχουν οι ισχυροί που θα κυματίζουν με δόλο ένα «πουκάμισο αδειανό» για να σας παρασύρουν και να σας ετεροκαθορίσουν. Μη γίνετε ποτέ ένας από το «μπουλούκι ντόπιων τουριστών». «Μονάχη έγνοια η γλώσσας» σας και η ελευθερία του πνεύματός σας γιατί έτσι μόνο μπορείτε «Ένα μόνο χελιδόνι» να το μετατρέψετε σε χιλιάδες που θα γυρίσουν τους «Τροχούς». Πιστέψετε στον εαυτό σας αφού «ο άνθρωπος είναι πιο τρανός από την καθημερινή την έγνοια του». «Τα λάφυρα και οι σειρήνες» είναι γι’ αυτούς που είναι γνωστοί μόνο για «τις προίκες τους και την ψωροπερηφάνια τους». Εσείς μη διχάζεστε, μη μεταιωρίζεστε. Ανεβείτε τα «λαμπερά βουνά» και θα βρείτε εκεί τον δικό σας «Φίλιππο» που «δε θα συναλλάσσεται» ούτε «θα μεταναστεύει» αλλά «θα γελά, θα εμπιστεύεται και θα ψιθυρίζει μυστικά». Και μην ξεχάσετε ποτέ ότι κάποτε υπήρξε και ένας Άγγελος (σαν εσάς) που ονειρευόταν μια κοινωνία καλύτερη, δίκαιη χωρίς εκμετάλλευση και πεθαίνοντας σας άφησε κληρονομιά την «καινούρια μέρα που αρχίζει».
ΣΥΓΝΩΜΗ!
Υ.Γ.1: Για τα συνώνυμα, αντώνυμα, ετυμολογία ή και παραγωγή των λέξεων που σας δυσκόλεψαν απευθυνθείτε σε ένα μαθητή Γ’ Λυκείου για βοήθεια. Για τις περισσότερες, αν όχι για όλες σας τις απορίες, θα έχει τη σωστή απάντηση.
Υ. Γ.2: Απολογούμαι για την ειρωνεία που υπάρχει στον πιο πάνω υπαινιγμό, αλλά πενήντα μέρες τώρα την άφηνα και φούσκωνε μέσα μου. Είμαι εμφανώς συναισθηματικά επι- φορτισμένη!
