Γράφει
η βραβευμένη συγγραφέας
και εκπαιδευτικός δημοτικής εκπαίδευσης
Αναστασία Ξενοφώντος Γαϊτάνου
Όψη πρώτη: Ένα παιδί λέει στους γονείς τους: «Κάτω τα χέρια σας από τα όνειρά μου»
Ψες έβλεπα μια ταινία. Κάποια στιγμή λέει η μητέρα στον γιο της με φωνή γεμάτη παράπονο και απαξίωση. «Άλλα όνειρα είχα για σένα». Μαχαίρι να του έμπηγε δεν θα πονούσε τόσο πολύ.
Αχ, αυτά τα όνειρα. Όχι αυτά που βλέπουμε όταν κοιμόμαστε, αλλά αυτά που δίνουν νόημα στη ζωή μας. Κάποιοι τα ονομάζουν στόχους, εγώ όμως προτιμώ να τα ονομάζω όνειρα, γιατί αυτή η λέξη έχει κάτι μαγικό. Πλησιάζω τα πενήντα και ακόμη ονειρεύομαι. Αυτά τα όνειρα με κράτησαν στις δύσκολες στιγμές της ζωής μου. Όταν μια ασθένεια χτυπά την πόρτα σου την ξορκίζεις με τα όνειρα. «Ξουτ», της λες, «δεν έχω χρόνο για σένα. Πρέπει να κάνω αυτό και αυτό, πρέπει να ζήσω». Τα όνειρα κρύβουν μέσα τους τη μαγεία της ζωής, η δύναμή τους σε σπρώχνει μπρος, να ζήσεις, να νιώσεις, να πετύχεις.
Με το που γινόμαστε γονιοί πέρα από τα δικά μας όνειρα αρχίζουμε και υφαίνουμε και τα όνειρα των παιδιών μας. Δεν το κάνουμε σκόπιμα. Η αγάπη που έχουμε γι’ αυτά μας παρακινεί. Όσο μεγαλώνουν όμως αρχίζουν και τα ίδια να κάνουν όνειρα και τις περισσότερες φορές είναι τόσο διαφορετικά από τα δικά μας. Τι κάνουμε τότε;
Δεν είμαι ειδικός για να δώσω μια απάντηση. Θυμάμαι μόνο όταν έπρεπε να πραγματοποιήσω τα δικά μου όνειρα σαν ενήλικας-παιδί. Δεν ζήτησα την έγκριση των γονιών μου αλλά την άποψή τους. Με απλά λόγια πήρα τη ζωή μου στα χέρια μου και ήμουν έτοιμη να υποστώ τις συνέπειες. Ναι, αποζητούσα την αποδοχή των γονιών μου αλλά ακόμη κι αν δεν την είχα θα προχωρούσα. Ήμουν έτοιμη. Όλα αυτά που μου έμαθαν, όλα όσα μου δίδαξαν μέσα από το δικό τους παράδειγμα αντικατοπτρίζονταν σ’ αυτή μου την επιλογή, σ’ αυτή μου την απόφαση.
Έχουμε το πολύ καμιά δεκαριά χρόνια να δώσουμε στα παιδιά μας αυτά τα εφόδια που θα τα κάνουν ικανά να φτιάχνουν τα όνειρα εκείνα που θα τα ωφελήσουν και να τα πραγματοποιούν. Ποια είναι αυτά τα εφόδια; Αυτοπεποίθηση, σωστή κρίση, διάκριση, αγάπη για τον εαυτό τους, υπομονή και επιμονή.
Δύσκολο ε; Ποιος είπε ότι το να είσαι γονιός είναι εύκολο. Πανδύσκολο είναι μα κρύβει μέσα του τόσες χαρές. Και μια από τις πιο μεγάλες χαρές του γονιού είναι να βλέπει το παιδί του ενήλικα πια να πραγματοποιεί τα δικά του όνειρα και πιο μεγάλη χαρά ακόμη να τον βλέπει να παραδέχεται τα λάθη του και να μαθαίνει απ’ αυτά.
Άρα, το θέμα δεν είναι τα παιδιά μας να ακολουθήσουν τα δικά μας όνειρα, κι ας έχουμε την άποψη ότι γνωρίζουμε καλύτερα απ’ αυτά, αλλά να τα βοηθήσουμε από μικρή ηλικία να αυτενεργούν, να παίρνουν πρωτοβουλία, να σέβονται τον εαυτό τους, να κάνουν μικρά όνειρα και να τα πραγματοποιούν.
Τα παιδιά μας δεν είναι προέκταση του εαυτού μας. Είναι άλλοι άνθρωποι με τις δικές τους απόψεις, τα δικά τους θέλω, τις δικές τους ανάγκες. Ο γονιός τα καθοδηγεί μέχρι ένα σημείο. Μετά καλούνται μόνοι τους να πορευτούν στο μονοπάτι της ζωής τους. Ως γονιός εύχεσαι να είσαι συνοδοιπόρος τους σ’ αυτό το μονοπάτι.
Τι πρέπει να θυμάμαι;
Το κάθε λάθος γίνεται αρχή… Ας τα εμπιστευθούμε να κάνουν τα λάθη τους και να μάθουν απ’ αυτά. Έτσι μάθαμε κι εμείς.
(Τραγούδι: Τα όνειρα που έκανα παιδί, Μανώλης Μητσιάς)
Όψη δεύτερη: «Απόν νακούει του γονιού παραγωνιάς τζοιμάται».
Κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις. Όπως ένας γονιός πρέπει να σέβεται τα όνειρα και τις αποφάσεις των παιδιών του έτσι και τα παιδιά πρέπει να ακούν με προσοχή τις συμβουλές και τις ορμήνιες των γονιών τους. Γιατί; Μα γιατί η αγάπη των γονιών ίσως να είναι η μοναδική αγάπη χωρίς ίχνος υστεροβουλίας. Είναι μια σταθερά, ένας φάρος που θα φωτίζει τα σκοτάδια τους. Και ναι, θα υπάρξουν στιγμές σκοτεινές στη ζωή τους, στιγμές που θα πρέπει να πάρουν δύσκολες αποφάσεις. Εκείνες τις στιγμές ευτυχώς δεν θα είναι μόνοι. Θα υπάρχουν οι άνθρωποι που μπορούν να τους βοηθήσουν να βρουν τη λύση που θα τους ωφελήσει.
Το στοίχημα για μας τους γονιούς είναι στη δύσκολη στιγμή τα παιδιά μας να έρθουν κοντά μας. Να κάτσουν δίπλα μας και να αποθέσουν στα πόδια μας το πρόβλημά τους. Κι εμείς… πρέπει να το πάρουμε με σεβασμό και να ζυγίσουμε τα λόγια που θα βγουν από το στόμα μας.
Πώς όμως πείθεις ένα παιδί ενήλικα που φεύγει από κοντά σου να σε έχει δίπλα του; Η απάντηση είναι απλή. Αν πάντα ήσουν δίπλα του χωρίς να το πιέζεις, αν πάντα το σεβόσουν χωρίς να το σπρώχνεις στα άκρα, αν το βεβαίωσες για την αγάπη σου δεν πρόκειται να φύγει από σένα. Θα απομακρύνεται αλλά το μυαλό του θα είναι πάντα κοντά σου και οι συμβουλές που του είχες δώσει θα γυροφέρνουν στο μυαλό του και θα γίνουν οι σημαδούρες στο πέλαγος αυτό που ονομάζουμε ζωή.
Τι πρέπει να θυμάμαι;
Ο σεβασμός είναι κάτι που κερδίζεται.
Δείτε αυτό το video μαζί με τα παιδιά σας.
