Στη Γιορτή του Προφήτη Ηλία
Οι Απόδημοι Στυλλιώτες θυμούνται το χωριό τους και ατενίζουν την Ημέρα της Επιστροφής
Γράφει ο Καθηγητής
Ζαννέτος Τοφαλλής
Γνωστός αρθρογράφος της παροικίας του Λονδίνου
Με την ευκαιρία συμπλήρωσης 46 χρόνων από τις μαύρες επετείου του 74 και την εορτή του Προφήτη Ηλία, του πολιούχου αγίου του χωριού, οι ξενιτεμένοι Στυλλιώτες θυμούνται έντονα αυτές τις μέρες και διατρανώνουν την επιθυμία τους να επιστρέψουν στους Στύλλους σε μια ελεύθερη πατρίδα.
Σήμερα, εμείς οι Στυλλιώτες θυμούμαστε και ονειροπολούμε εκείνες τις όμορφες μέρες που γιορτάζαμε την ημέρα του Προφήτη Ηλία. Εδώ και 46 χρόνια, το χωριό μας – όπως και τα άλλα σκλαβωμένα μέρη του νησιού μας -βρίσκεται υπό ξένη κατοχή και όνειρο μας και επιδίωξη μας είναι να το δούμε ελεύθερο και πάλι.
Οι Στύλλοι, για όσους δεν γνωρίζουν το χωριό μου, βρίσκονται κάπου 14 χιλιόμετρα Βορειοδυτικά της Αμμοχώστου. Τα γειτονικά μας χωριά είναι: ο Άγιος Σέργιος, τα Λιμνιά, η Έγκωμη, ο Γαϊδουράς, το Πραστειό, η Περιστερωνοπηγή, η Αχερίτου και η Καλοψίδα. Είναι πολύ κοντά στην προϊστορική Αλάσια-Έγκωμη, την ένδοξη και ιστορική Σαλαμίνα και το μοναστήρι του Αποστόλου Βαρνάβα, του ιδρυτή της Κυπριακής Εκκλησίας.
Ο πληθυσμός του χωριού μας, το 1974, ήταν περίπου 800 κάτοικοι.. Η εκκλησία του χωριού μας ήταν αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία. Επίσης υπήρχαν ξωκλήσια αφιερωμένα στον Άγιο Αναστάσιο, τον Άγιο Ιάκωβο ή Άκουφο και στην Αγία Μαρίνα. Οι κάτοικοι των Στύλλων ήταν γνωστοί για την καλοσύνη, την φιλοξενία και την εγκαρδιότητα τους.
Δεν ξεχνούμε αυτή την ημέρα – ήταν η πιο χαρούμενη μέρα του χρόνου για τους Στυλλιώτες. Από τα γύρω χωριά κατέφθαναν προσκυνητές για να τιμήσουν τον Προφήτη Ηλία, τον Άγιο της Βροχής. Οι γεωργοί τέλειωναν τις γεωργικές τους εργασίες. Μετά τη λειτουργία, ακολουθούσε η φιλοξενία. Όλοι προσκαλούνταν στα φιλόξενα σπίτια του χωριού μας. Οι παναϋρκώτες διαλαλούν τα προϊόντα τους. Οι νιοι και οι νιες περπατάνε στο δρόμο του χωριού ντυμένοι στα καινούργια τους ρούχα προβάλλοντας την ομορφιά της νιότης. Και το απόγευμα μαζεύονταν στην πλατεία του χωριού, χορεύοντας λεβέντικους χορούς.
Θυμούμαστε τον καταπράσινο κάμπο, την άνοιξη, στολισμένο με τους μυρωδάτους νάρκισσους (τα γνωστά ‘ματσικόριδά’ του κυπριακού κάμπου). Και το καλοκαίρι ο κάμπος χρύσιζε από το πλούσιο σιτάρι. Καμάρι της σιτοβόλας Μεσαριάς.
Και ήταν ανήμερα του Άη Ηλία, το 1974, που ακούστηκαν τα τουρκικά αεροπλάνα που εισέβαλλαν στην πατρίδα μας, και έμελλαν να φέρουν τη μεγαλύτερη συμφορά, την χειρότερη καταστροφή στην μακρόχρονη ιστορία της πατρίδα μας. Και η τραγωδία ακολούθησε το προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών με τη συνεργασία της ΕΟΚΑ Β.
Το 40 τοις εκατόν της πατρίδας μας περιήλθε κάτω από την τούρκικη κατοχή. Χιλιάδες οι σκοτωμένοι, εκατοντάδες οι αγνοούμενοι, 180.000 πρόσφυγες στην ίδια την πατρίδα τους. Και οι Στυλλιώτες – σαν καλαμιά στον κάμπο – πήραν των ομματιών τους – και βρήκαν καταφύγιο σε όλα τα μήκη και πλάτη της ελεύθερης Κύπρου και πολλοί πήραν το δρόμο της ξενιτιάς.. Και πέρασαν 46 ολόκληρα χρόνια. Και οι μεγάλες δυνάμεις δεν μπόρεσαν ακόμη να δώσουν μια δίκαιη λύση στο πρόβλημα του μαρτυρικού λαού μας.
Πριν μερικά χρόνια αποφασίσαμε με την οικογένειά μου να κάνουμε ένα ταξίδι στον τόπο που γεννήθηκα, στους Στύλλους. Στο καφενείο του χωριού συναντήσαμε μερικούς Τ/κ θαμώνες. Όλοι τους ηλικιωμένοι. Κατάγονται από την Μουταγιάκκα, κοντά στη Λεμεσό. Και το χωριό μας το ονόμασαν Μουταγιάκκα. Και οι κάτοικοι είναι τώρα 150. Σχολείο δεν έχουν. Γιατί ελάχιστα παιδιά είναι σχολικής ηλικίας. Κι αυτά πηγαίνουν στον γειτονικό σχολείο του Γαϊδουρά. Τους ρώτησα αν είναι ικανοποιημένοι και τους πληροφόρησα ότι οι Στυλλιώτες θέλουν να επιστρέψουν στους Στύλλους Η απάντηση τους ήταν: Κι εμείς θέλουμε να πάμε στο χωριό μας! Ίσσιαλλα, καρτάς – Μακάρι, Αδέλφια! Κι αυτό είναι μια απτή απόδειξη ότι, αν φύγει ο τουρκικός στρατός από την Κύπρο, το πρόβλημα λύνεται αυτόματα. Για να μπορέσουν όλοι οι νόμιμοι κάτοικοι τους να ζουν ελεύθεροι και ειρηνικά σε μια ενωμένη πατρίδα. Είναι ένα χρέος για όσους έφυγαν, για αυτούς που ζουν και μια κληρονομιά που θα δώσουμε στα παιδιά και στα εγγόνια μας. Να τους αφήσουμε μια ενωμένη, λεύτερη πατρίδα, στην οποία όλοι οι κάτοικοί της να ζουν ειρηνικά και αγαπημένα.
Σήμερα εμείς οι ξενιτεμένοι Στυλλιώτες τιμούμε νοερά αυτούς που αγωνίστηκαν και έδωσαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι τη δημοκρατία και την ελευθερία της πατρίδας τους. Μνημόσυνο ιερό, σεμνό για να μην ξεχνάμε την ιστορία μας. Για να θυμούνται οι παλιοί και να γνωρίζουν οι νέοι μας το δράμα της χώρας των προγόνων τους. Γιατί, λαοί που δεν ξεχνούν, δεν πρόκειται να πεθάνουν.
Στώμεν καλώς. Με υψηλό το φρόνημα, με αφοσίωση στις αθάνατες αξίες της φυλής μας, ας σταθούμε άρρηκτα ενωμένοι, βράχοι απόρθητοι πλήρως πεπεισμένοι ότι γρήγορα, πολύ γρήγορα θα ανατείλει επιτέλους και πάλι ο χαμογελαστός ήλιος της χιλιάκριβης της Λευτεριάς πάνω στους ουρανούς της πολύπαθης πατρίδας.
Ας παρακαλέσουμε τον Προφήτη Ηλία, να μεσιτέψει και να μας βοηθήσει να λειτουργήσουμε την εκκλησία του, σε όλες τις εκκλησίες της σκλαβωμένης πατρίδας. Πολύ υπέφερε, 46 χρόνια, ο υπέροχος λαός μας. Για να έρθει επιτέλους η ειρήνη και η συναδέλφωση των κατοίκων της.
Και μια ευχή και προσευχή όλων – μια θερμή έκκληση ενός λαού βασανισμένου και πονεμένου. Του λαού της μαρτυρικής Κύπρου – από τους ξενιτεμένους συμπατριώτες μας.
Της Δικαιοσύνης ήλιε νοητέ
και μυρσίνη συ δοξαστική
μη, παρακαλώ σας, μη
λησμονάτε τη χώρα μου!
Αυτή τη στιγμή ο πολύπαθος κυπριακός λαός δίνει μια μεγάλη μάχη για να πετύχει την επανένωση του νησιού μας. Ενός νησιού που μπορεί να γίνει σωστός παράδεισος για όλους τους κατοίκους του, Ε/Κύπριους και Τ/Κύπριους, όπου θα μπορούν να ζουν και να εργάζονται ειρηνικά και να απολαμβάνουν τους κόπους τους, χωρίς μίση, χωρίς έχθρες, χωρίς πολέμους. Κι εμείς η Παροικία συμπαραστεκόμαστε στο δύσκολο έργο του και ευχόμαστε επανένωση και λευτεριά. Μακάρι, σύντομα να είναι η τελευταία χρονιά της διχοτομημένης πατρίδας.
Και καταλήγω με τα προφητικά λόγια αντίστασης και αισιοδοξίας, πίστης και ελπίδας του πνευματικού μου Δασκάλο, του Ποιητή Τεύκρου Ανθία:
Δεν γονατίζει ο πλάτανος
Στην άγρια καταιγίδα
Ούτε κι ο ανυπότακτος λαός
Που αγωνίζεται κι αγωνιά
Για τη χιλιάκριβή τη Λευτεριά,
τη Λευτεριά.
Στώμεν καλώς! Να, όπου και να ναι, φάνηκε στην ανατολή, αδέλφια, η αυγή που θα φέρει επί τέλους την ημέρα της επιστροφής στους σκλαβωμένους τόπους μας σε μια νέα, ελεύθερη και δημοκρατική πατρίδα.
20 Ιουλίου 2020
