Ένας δραστήριος Κληρικός Αραδιππιώτης
Γράφει ο καθηγητής Ζαννέτος Τοφαλλής
Γνωστός αρθρογράφος της Κυπριακής Παροικίας του Λονδίνου
(ztofallis@gmail.com)
Είχα την πολύ ευχάριστη τιμή και χαρά να γνωρίσω μερικούς άξιους και αγαπητούς ανθρώπους από την Αραδίππου. Μεταξύ άλλων, των π. Χρήστο Στεφάνου, ιερατικό προϊστάμενο της Αγίας Τριάδας και Ευαγγελιστού Λουκά από το Μπίρμιγχαμ, τον γνωστό τραγουδιστή Χρήστο Σίκκη, τον μουσικό Σαββάκη Λάμπρου, του οποίου μετάφρασα και παρουσίασα το βιβλίο του για την Κυπριακή Μουσική, τον Χριστάκη Λύτρα, του οποίου μετάφρασα και παρουσίασα το βιβλίο του «Ο Μεγας Αλέξανδρος και η Αραδίππου», τον πρώην Δήμαρχο Αραδίππου Χριστάκη Λιμπέρη, τον νυν Δήμαρχο Αραδίππου Ευάγγελο Ευαγγελίδη, που μου χάρισε το πλουσιότατό βιβλίο που εξέδωσε προσφάτως το υπέροχο βιβλίο με τίτλο «Αραδίππου – Η Αυλή της Δεσποτείας – Από την Αρχαιότητα ως τη Σύγχρονη Εποχή», που αξίζει να μεταφραστεί στα Αγγλικά για να το γνωρίσουν οι νέοι της παροικίας μας αλλά και το πλατύ αναγνωστικό κοινό, τον γνωστότατο λόγιο Καθηγητή Κώστα Κατσώνη, τον παροικιακό παράγοντα του Λονδίνου Νίκο Λύτρα, για να αναφέρω μόνο μερικά ονόματα, όλα γνωστά για την ευρυμάθεια, το ανώτερο ήθος και τα ευρύτατα ενδιαφέροντα για τον Άνθρωπο και τον Πολιτισμό. Πραγματικά χαίρεσαι να μιλάς μαζί τους για ώρες και ώρες!
‘Ηταν μεγάλη χαρά που είχαμε την ευκαιρία μας να μας επισκεφτούν και να τους γνωρίσουμε και προσωπικά ένα υπεράξιο κληρικό, πνευματικό άνθρωπο όταν ήρθε στο Λονδίνο μαζί με τον αδελφό του Λουκά Παπαδημητρίου και τον εξάδελφό του Νίκο Λύτρα. Η επίσκεψή του ήταν για μας μια ιδιαίτερη εμπειρία. Γιατί γνωρίσαμε ένα πολυμαθέστατο, ευρυμαθή, ευθυτενή κληρικό, λόγιο και αγνό πατριώτη. Κατά την σύντομη επίσκεψη του στη Αγγλία, μετέβη στο Μπίρμιγχαμ με τη μεγάλη παρουσία Αραδιππιωτών όπου λειτούργησε και κήρυξε στην Εκκλησία του Αποστόλου Λουκά.
Μας μίλησε για την παιδική του ζωή, τις σπουδές του στην Θεσσαλονίκη και μετά στο Άγιο Όρος όπου παρέμεινε 20 τόσα χρόνια. Και τελικά επέστρεψε στην Κύπρο όπου ανέλαβε την ηγουμενία της ιστορικής και αρχαίας Μονής του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Μονάγρι, κοντά στη Λεμεσό.
Ο Πανοσολογιότατος Αρχιμανδρίτης Γεννάδιος γεννήθηκε στην Αραδίππου στις 21/10/1966. Φοίτησε στο νυν Α΄ Δημοτικό σχολείο Αραδίππου και κατόπιν στο νεοσυσταθέν Γυμνάσιο Αποστόλου Λουκά Αραδίππου. Στη συνέχεια, μετέβη για Λυκειακές σπουδές στο Λύκειο Αγίου Γεωργίου Λάρνακας. Το όνομά του πριν την χειροτονία του ήταν Παρασκευάς Παπαδημητρίου του Παπανικολάου.
Ακολούθως, σπούδασε στη Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το 1988 μετά το πέρας των σπουδών του εισήλθε στο Άγιο Όρος και κατετάγη στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου. Στις 6/01/1990 εκάρη μοναχός και μαθήτευσε παρά τους πόδας των ενάρετων Γερόντων του πατρός Ιωσήφ Βατοπαιδινού, του Γέροντος Αθανασίου νυν Μητροπολίτου Λεμεσού και του νυν Ηγουμένου της Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου Γέροντος Εφραίμ.
Το 1994 έλαβε το Μέγα Σχήμα του Μοναχού και τον Νοέμβριο του 1997 χειροτονήθηκε Ιεροδιάκονος από τον Μακαριστό Μητροπολίτη Αργολίδος κ. Ιάκωβο. Στις 29/04/2001 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και παρέμεινε στο Άγιο Όρος για μια εικοσαετία.
Το 2008, με την ευλογία των Αγίων πατέρων, επέστρεψε στην Κύπρο και διορίστηκε, υπό του Μητροπολίτου Λεμεσού κ. Αθανασίου, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Μονάγρι της επαρχίας Λεμεσού. Στις 22/06/2008 χειροθετείται υπό του ιδίου Μητροπολίτου Αρχιμανδρίτης και πνευματικός.
Στις 17/09/2009 ενθρονίστηκε Ηγούμενος της Μονής όπου και παραμένει μέχρι σήμερα.Του ζητήσαμε να μας πει λίγα λόγια για το Μοναστήρι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ.
Το μοναστήρι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Μονάγρι, συμφώνως προς την παράδοση, ιδρύθηκε τον 7ον αιώνα, οπόταν μεγάλος αριθμός μοναχών της Παλαιστίνης, ένεκα των σφαγών από τους Πέρσες στα 614 μ.Χ., κατέφυγαν στην Κύπρο προς εξεύρεση ασφαλούς και καταλλήλου τόπου για άσκηση. Στη συνέχεια, για μια μεγάλη χρονική περίοδο δεν υπάρχουν ιστορικές αναφορές σχετικές προς την Μονή, παρόλο που η ύπαρξη της σημειώνεται σε χάρτες της περιόδου της Φραγκοκρατίας.
Το 1736 σε σημείωμα του Μητροπολίτη Κιτίου Ιωαννικίου Β’ στον Κώδικα Α’ της Μητροπόλεως Κιτίου, γίνεται αναφορά για δύο μοναχούς οι οποίοι διέμεναν στην Μονή. Λίγο αργότερα, ο ξυλόστεγος ναός και τα κελιά των μοναχών καταστράφηκαν από πυρκαγιά. Τόσο ο ναός όσο και το υπόλοιπο κτηριακό συγκρότημα της Μονής ξανακτίστηκαν το 1740 από τον Μητροπολίτη Κιτίου Μακάριο Α’, όπως ο ίδιος αναφέρει σε σημείωμα του στον Κώδικα Α’ της Μητροπόλεως Κιτίου.Από διάφορες γραπτές αναφορές γνωρίζουμε ότι το μοναστήρι είχε μοναχούς μέχρι και το 1775. Στη συνέχεια, το Μοναστήρι εγκαταλείφθηκε και το ανέλαβε η οικεία Μητρόπολη, η οποία το παραχωρούσε έναντι ενοικίου σε διάφορα πρόσωπα. Το 1871, ύστερα από απόφαση της Ιεράς Συνόδου παραχωρήθηκε στον εξαναγκασθέντα προς παραίτηση Μητροπολίτη Κιτίου Μελέτιο Γ’ Μοδινό. Εδώ, ο Μελέτιος δίδασκε τα παιδιά του Μοναγρίου και των γύρω περιοχών, τα ελληνικά γράμματα.
Ο Άγγλος ιστορικός R. Gunnis καταγράφει παράδοση, χωρίς ωστόσο να την τεκμηριώσει, ή οποία αναφέρει ότι η Μονή Αρχαγγέλου Μοναγρίου υπήρξε Λατινική Μονή. Μέχρι το 1950 περίπου έχουμε τον τελευταίο Μοναχό της Μονής. Μετά από αίτηση του νυν Μητροπολίτη Λεμεσού κ. Αθανασίου το 2008, ο οποίος έθεσε ως στόχο του την ανακαίνιση και αναβίωση της Μονής Μοναγρίου, η Ιερά Σύνοδος ενέκρινε την επαναλειτουργία της Μονής ως ανδρικού κοινοβίου.
Η Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ Μοναγρίου, είναι ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Κύπρου (7ος αιώνας) με μεγάλη ιστορία, που όμως δυστυχώς, τα τελευταία 50 χρόνια εγκαταλείφθηκε και ερήμωσε. Ο Θεός, όμως, ευδόκησε στις μέρες μας να αρχίσουν οι εργασίες για την ανοικοδόμηση της Μονής. Έτσι, σήμερα το μοναστήρι ήδη ξαναλειτουργεί και πλήθος κόσμου προσέρχεται για προσκύνημα, για πνευματική καθοδήγηση και για τις θείες Λειτουργίες της Κυριακής.
Ένα άλλο όμως πρόβλημα προέκυψε τα τελευταία χρόνια. Ο αρχαίος ναός της Μονής είναι πολύ μικρός (50 τ.μ.) για να χωρεί τους προσερχομένους πιστούς. Φέτος, ξεκίνησαν προσπάθειες για οικοδόμηση ενός νέου μεγαλύτερου ναού, όπου θα μπορούν οι πιστοί να παρακολουθούν τις Λειτουργίες χωρίς να ταλαιπωρούνται μένοντας έξω από την εκκλησία. Γι αυτό, η Μονή χρειάζεται την οικονομική στήριξη των πιστών.
Ο Ηγούμενος Γεννάδιος θα χαρεί πολύ να φιλοξενήσει τους απόδημους συμπατριώτες μας όταν θα βρίσκονται στην Κύπρο για να γνωρίσουν αυτή την ιστορική Μονή. Ευχαριστήσαμε θερμά τον αγαπητό κληρικό, ο οποίος τιμά τόσο την γενέτειρά του Αραδίππου και όλη την Κύπρο, για την πλούσια θρησκευτική, εθνική, κοινωνική και πολιτιστική του δραστηριότητα.