Γράφει η Άντριαν Μενελάου
Κλινική Ψυχολόγος
Τηλέφωνο: 97 701703
Μήπως αισθάνεστε ότι δυσκολεύεστε να κατανοήσετε και να εκφράσετε τα συναισθήματα σας; Μήπως αισθάνεστε ότι δεν έχετε νιώσει θυμό, θλίψη ή χαρά; Τότε, ίσως πάσχετε από αλεξιθυμία. Με τον όρο αλεξιθυμία αναφερόμαστε στην κατάσταση κατά την οποία ένα άτομο δυσκολεύεται να βιώσει, να αναγνωρίσει καθώς και να περιγράψει τα συναισθήματα του. Η αλεξιθυμία δεν αποτελεί κλινική διάγνωση καθώς οι ειδικοί ψυχικής υγείας δεν την κατηγοριοποιούν ως ψυχικό νόσημα παρόλα αυτά, μπορεί να συνυπάρξει ταυτόχρονα με άλλες ψυχικές δυσκολίες όπως είναι η κατάθλιψη και ο αυτισμός. Σύμφωνα με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, αναφέρεται πως ένα στα δέκα άτομα, πάσχει με αλεξιθυμία η οποία παρουσιάζεται συχνότερα στους άνδρες παρά στις γυναίκες.
Τα άτομα τα οποία πάσχουν από αλεξιθυμία, αναφέρουν δυσκολία στο να εκφράσουν συναισθήματα τα οποία είναι κοινωνικά αποδεκτά όπως η ευτυχία για ένα χαρμόσυνο γεγονός καθώς και δυσκολία να αναγνωρίσουν τα συναισθήματα αυτά. Αυτό όμως, δεν τείνει να σημαίνει πως σαν άτομα είναι συναισθηματικά απαθείς. Τα άτομα με αλεξιθυμία τείνουν να αντιμετωπίζουν δυσκολία στο να διατηρήσουν οποιεσδήποτε σχέσεις ή να συμμετέχουν και να ενσωματώνονται σε κοινωνικές καταστάσεις.
Τα σημεία και συμπτώματα της αλεξιθυμίας αποτελούν τα εξής:
- Δυσκολία αναγνώρισης και έκφρασης συναισθήματος
- Περιορισμένο συναισθηματικό λεξιλόγιο
- Δυσκολία διαχωρισμού μεταξύ συναισθημάτων και σωματικών αντιδράσεων οι οποίες συσχετίζονται με τα συναισθήματα αυτά
- Περιορισμένη ικανότητα περιγραφής συναισθημάτων προς άλλα άτομα
- Δυσκολία στην αναγνώριση και κατανόηση συναισθημάτων άλλων ατόμων, όπως οι εκφράσεις του προσώπου και ο τόνος της φωνής
- Ανεξήγητες σωματικές ενοχλήσεις όπως ταχυκαρδία, έξαψη, πόνος στο στομάχι
- Ανάληψη αποφάσεων με βάση προσωπικές αρχές και άκαμπτη σκέψη παρά συναισθήματα
- Μειωμένο αίσθημα αλτρουισμού σε σχέση με τα άτομα γύρω τους
- Μειωμένες τεχνικές διαχείρισης του στρες
- Έλλειψη φαντασίας
- Το άτομο παρουσιάζεται απόμακρο, σκληρό, συναισθηματικά «επίπεδο» και με μειωμένη αίσθηση του χιούμορ
- Μειωμένο επίπεδο ικανοποίησης από τη ζωή
Τα ακριβή αίτια για την αλεξιθυμία μέχρι σήμερα, δεν είναι ξεκάθαρα. Παρόλα αυτά, μελέτες αναφέρουν πως η αλεξιθυμία μπορεί να προκύψει από γενετικούς καθώς και περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως οι κοινωνικό-οικονομικές δυσκολίες ή προηγούμενες τραυματικές εμπειρίες όπως η σωματική, συναισθηματική και σεξουαλική κακοποίηση. Επιπλέον, έρευνες υποστηρίζουν πως η αλεξιθυμία μπορεί να παρουσιαστεί μέσα από νευρολογικές ζημιές στο τμήμα του εγκεφάλου, καθώς και με την παρουσία μιας σωματικής ή ψυχικής διαταραχής.
Αν αισθάνεστε πως βιώνετε τα πιο πάνω συμπτώματα, μπορείτε να αναζητήσετε την καθοδήγηση και τις υπηρεσίες ενός ειδικού κλινικού ψυχολόγου. Η θεραπεία για την αλεξιθυμία περιλαμβάνει την αντίληψη των συναισθημάτων, την κατανόηση τους, την διαχείριση τους και την παρατήρηση τόσο του εαυτού μας όσο και των ατόμων γύρω μας. Μέσα από την ψυχοθεραπεία, μπορείτε να αναπτύξετε και να κατανοήσετε τα συναισθήματα σας είτε θετικά είτε αρνητικά, καλλιεργώντας με τον τρόπο αυτό τα επίπεδα της συναισθηματικής σας νοημοσύνης.
