Μεγάλωσε με γονείς δύο γνωστούς ηθοποιούς, διάβαζε τα μαθήματα της στα καμαρίνια του θεάτρου, όταν οι γονείς της είχαν πρόβες, στο σπίτι κλειδωνόταν στο δωμάτιο της και τραγουδούσε με τις ώρες. Στα 17 της μπήκε στη Μουσική Ακαδημία, στην Βουλγαρία.
Είχε την ευκαιρία να δίνει ρεσιτάλ κλασικού τραγουδιού και να λαμβάνει μέρος σε συναυλίες σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, ως φοιτήτρια ακόμη, έλαβε μέρος σε διάφορα Master Class καταξιωμένων μουσικών, δούλεψε με φημισμένους παιδαγωγούς φωνητικής, κέρδισε διαγωνισμούς κλασικού τραγουδιού στη Βουλγαρία και στο εξωτερικό, έλαβε μέρος σε Φεστιβάλ όπερας στη Βουλγαρία και το εξωτερικό. Εδώ και ένα χρόνο σχεδόν, είναι σολίστ του κρατικού θέατρου όπερας του Μπλαγκόεβγραντ, μια πόλη δύο ώρες από τη Σόφια.
Με μεγάλη χαρά, το SkalaTimes σήμερα φιλοξενεί συνέντευξη της Βενέρας Μελέκη!
Της Γιώτας Δημητρίου
Βενέρα, ως παιδί ποιες ήταν οι κλίσεις, τα ταλέντα και οι αγαπημένες σου ασχολίες;
Από παιδί είχα κλίση προς τις τέχνες – το θέατρο, το χορό, τη ζωγραφική και φυσικά το τραγούδι. Αγαπούσα να κλειδώνομαι στο δωμάτιο μου και να τραγουδώ με τις ώρες μπροστά από τον καθρέφτη τα αγαπημένα μου τραγούδια. Αν και στη ζωή ήμουν πολύ ντροπαλό παιδί, η σκηνή κατάφερνε να με μετατρέψει σε ένα εντελώς διαφορετικό άνθρωπο. Στη σκηνή δεν φοβόμουν τίποτα.
Το να μεγαλώνεις με δύο γονείς ηθοποιούς (Μόνικα και Ανδρέας Μελέκη) και να είσαι το μεγαλύτερο παιδί, επηρεάζει τη πορεία σου ή τις αποφάσεις σου για το μέλλον σου;
Σίγουρα το να μεγαλώνω κυριολεκτικά στο θέατρο επηρέασε αναμφίβολα την πορεία μου. Αγάπησα τη σκηνή και τη ζωή του καλλιτέχνη. Θυμάμαι μετά το σχολείο πηγαίναμε απευθείας στο θέατρο γιατί οι γονείς μου είχαν πρόβες, έκανα τα μαθήματα μου στα καμαρίνια, έπαιζα με τις περούκες και τα κουστούμια των ηθοποιών, παρακολουθούσα τις πρόβες και μάθαινα όλα τα θεατρικά έργα απ’ έξω. Αν και αγαπούσα πολύ το θέατρο και από παιδί λάμβανα μέρος σε θεατρικές παραστάσεις, κατά βάθος ένιωθα πως η δική μου πορεία θα ήταν κάπως διαφορετική.
Σπούδασες μουσική και έκανες διδακτορικό στις θεατρικές σπουδές. Γιατί αποφάσισες να επιλέξεις αυτό το ακαδημαϊκό μονοπάτι, αυτές τις σπουδές;
Ναι, σπούδασα κλασσικό τραγούδι και έκανα μάστερ στα παιδαγωγικά φωνητικής στη Μουσική Ακαδημία της Σόφιας «Πάντσο Βλαντιγκέροβ». Μετά από μερικά χρόνια συνέχισα το διδακτορικό μου με θέμα τα παιδαγωγικά φωνητικής του ηθοποιού στη Θεατρική Ακαδημία της Σόφιας.
Αν και μεγάλωσα σε θεατρικό κύκλο, η μουσική με μάγεψε με ένα ιδιαίτερο και ανεξήγητο τρόπο. Στα 13 μου χρόνια ξεκίνησα να παρακολουθώ μαθήματα πιάνου και τραγουδιού. Θυμάμαι πως εκείνη την περίοδο είχα δει μια φωτογραφία μιας τραγουδίστριας της όπερας κρεμασμένη στον τοίχο ενός ωδείου, και είπα στον εαυτό μου πως όταν μεγαλώσω θέλω να κάνω ακριβώς το ίδιο πράγμα. Η αλήθεια είναι πως τότε δεν συνειδητοποιούσα τι ακριβώς ευχόμουν στον εαυτό μου, αλλά η ευχή μου πραγματοποιήθηκε. Ένα άλλο γεγονός που καθόρισε το μουσικό μου μονοπάτι, ήταν όταν άκουσα για πρώτη φορά δυο συγκεκριμένες οπερατικές Άριες. Ήταν μια μαγική στιγμή, η μουσική και η ερμηνεύτρια υψίφωνος άγγιξαν τις πιο κρυμμένες χορδές τις ψυχής μου, ήταν κάτι το θεϊκό, το ανεξήγητο, κάτι που άγγιζε την τελειότητα.
Για πρώτη φορά πήγα όπερα στα 17 μου όταν πρωτοήρθα στη Σόφια για σπουδές. Στο πρώτο τρίμηνο των σπουδών μου συνειδητοποίησα σε τι βαθιά νερά μπήκα. Δεν έβγαινα από το σπίτι, για μάθω τα πάντα γύρω από την όπερα, διάβαζα συνεχώς, έβλεπα παραστάσεις όπερας σε DVD, άκουγα ασταμάτητα τα CD της Μαρίας Κάλλας. Έβγαινα μόνο για τα μαθήματα μου στην Ακαδημία και για να βλέπω παραστάσεις στην Εθνική όπερα της Σόφιας. Είχα παθιαστεί με την τέχνη που επέλεξα και έδωσα υπόσχεση στον εαυτό μου πως δεν θα τα παρατήσω ποτέ και θα κάνω ό,τι περνά από το χέρι μου για να καθιερωθώ ως τραγουδίστρια της όπερας. Ήθελα να επιτύχω σε κάτι δύσκολο και μεγάλο.
Από τα φοιτητικά σου χρόνια, στη Βουλγαρία, τη χώρα της μαμάς σου, τι κράτησες;
Από τα φοιτητικά μου χρόνια κράτησα τις υπέροχες στιγμές που πέρασα με την αγαπημένη μου γιαγιά, η οποία δυστυχώς έφυγε από τη ζωή πριν από μερικά χρόνια. Όσο σπούδαζα ερχόταν επίσκεψη κάθε εβδομάδα στη Σόφια, μου μαγείρευε, με βοηθούσε με το νοικοκυριό, βγαίναμε βόλτες. Ήταν ο Άγγελος φύλακας μου τότε, όπως είναι και τώρα. Οι στιγμές που ζήσαμε μαζί είναι ότι πιο πολύτιμο και θα τις κρατώ για πάντα στην καρδιά μου.
Ωστόσο, επέλεξες και μετά τις σπουδές σου να παραμείνεις στη Βουλγαρία γιατί;
Επέλεξα να παραμείνω στην άλλη μου πατρίδα, ναι. Η Βουλγαρία είναι το σπίτι μου, γεννήθηκα στη Σόφια και επέστρεψα “στον τόπο του εγκλήματος”. Είμαι ευτυχισμένη εδώ. Παρατήρησα πως όταν δεν είμαι εδώ, για μεγάλο χρονικό διάστημα, αρχίζω να νιώθω νοσταλγία για τη Βουλγαρία και μόνο η σκέψη της επιστροφής μου δίνει δύναμη. Και φυσικά εδώ έχω την ευκαιρία να εξασκώ το επάγγελμα μου ως τραγουδίστρια της όπερας, η Βουλγαρία μου ανοίγει τους ορίζοντες και προς την Ευρώπη και προς τον κόσμο. Εδώ έχω ελπίδες και όνειρα.
Πόσο εφικτό είναι να εργαστεί κανείς ως σοπράνο στη Κύπρο;
Φυσικά και μπορείς να εργαστείς ως σοπράνο στη Κύπρο. Γνωρίζω αρκετές συνάδελφους σοπράνο που ζουν και εργάζονται στην Κύπρο, δίνουν ρεσιτάλ, ανεβάζουν παραστάσεις κτλ. Το θέμα είναι μέχρι που θέλεις να φτάσεις και ποσό θέλεις να εξελιχτείς στο επάγγελμα σου. Δυστυχώς όπως και να το θέσουμε, η Κύπρος είναι περιορισμένη στον τομέα της κλασικής μουσικής και πιο συγκεκριμένα της όπερας. Ο τραγουδιστής της όπερας για να εξελιχθεί και να φτάσει ψηλό επαγγελματικό επίπεδο, χρειάζεται επαγγελματική σκηνή, να ταξιδεύει, να δουλεύει με διάφορους μαέστρους, παιδαγωγούς, συνάδελφους, να μαθαίνει συνεχώς καινούρια πράγματα για το επάγγελμα, να ερμηνεύει καινούριους ρόλους. Η όπερα δεν είναι στατική τέχνη, δεν είναι τέχνη για μια πόλη ή χώρα, είναι ένα συνεχές ταξίδι. Στην Κύπρο δυστυχώς δεν έχουμε ούτε ένα επαγγελματικό θέατρο όπερας. Δεν πιστεύω πως είναι κάτι κακό που η Κύπρος είναι περιορισμένη σε κάποιους τομείς. Είναι απόλυτα φυσιολογικό. Η κάθε χώρα είναι διαφορετική και έχει τις δικές της χάρες. Η Ιταλία για παράδειγμα είναι η μητέρα της όπερας και για τους Ιταλούς η όπερα είναι μέρος της καθημερινότητας τους, τραγουδάνε στους δρόμους όπερα, ακούνε στα σπίτια τους όπερα, είναι η ταυτότητα της χώρας τους.
Ποιες δυσκολίες έχει η ζωή μιας σοπράνο;
Οι δυσκολίες κάθε τραγουδιστή της όπερας και όχι μόνο μιας σοπράνο είναι αμέτρητες. Οι θυσίες είναι περισσότερες από τις στιγμές αναγνώρισης και επιτυχίας. Είσαι διαρκώς σε μια ασταμάτητη δουλειά και πολλές φορές οι κόποι σου δεν ανταμείβονται ισότιμα. Είναι πολύ σημαντικό να είσαι σε καλή φωνητική, σωματική, ψυχική και πνευματική φόρμα. Η ισορροπία όλων αυτών είναι το κλειδί προς την επιτυχία και της ευτυχία ενός τραγουδιστή.
Είναι πραγματικά ένας πάρα πολύ δύσκολος δρόμος, για τον οποίο χρειάζεσαι γερό στομάχι, αυτοπειθαρχία, πάθος και αφοσίωση. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τα λόγια ενός συνάδελφου – «Στον κόσμο της όπερας πρέπει να έχεις κρύο μυαλό και ζεστή καρδιά.»
Πιστεύω πως ο μόνος τρόπος να μην τα παρατήσεις, είναι να αγαπάς τόσο πολύ το τραγούδι που να μη σε νοιάζει τίποτα, να αποδεχθείς το γεγονός πως πολλές φορές θα δίνεις περισσότερα από όσα παίρνεις, πως θα υπάρχουν πάντα κάποιοι που δεν θα εκτιμούν αυτό που κάνεις. Το σημαντικό όμως είναι να βλέπεις τον δρόμο σου και να μην σταματάς να ονειρεύεσαι.
Το τραγούδι με κάνει καλύτερο, πιο ισορροπημένο και πιο δυνατό άνθρωπο. Η κάθε δυσκολία για μένα είναι ευλογιά. Είναι ακόμη ένα βήμα προς τον στόχο μου.
Η Βουλγαρία πώς είναι πολιτιστικά;
Ο πολιτισμός στην Βουλγαρία είναι ζωντανός, αν και δυστυχώς οι τέχνες και ο πολιτισμός δεν είναι στις προτεραιότητες της κυβέρνησης. Παρόλα αυτά ο κόσμος διψά για όπερα, θέατρο, μπαλέτο και οι αίθουσες είναι πάντα γεμάτες (τουλάχιστον πριν τον ιό). Πρέπει να μείνει η τέχνη ζωντανή και οι καλλιτέχνες με έμπνευση και κίνητρο για δημιουργία. Χωρίς τέχνη, δεν υπάρχει ζωή.
Πόσο επηρέασε ο covid 19 τα πράγματα εκεί όσον αφορά στις τέχνες;
Όπως σε όλο τον κόσμο, έτσι και στη Βουλγαρία ο covid 19, επηρέασε την δουλειά μας, την ζωή μας ολόκληρη, τα θέατρα έκλεισαν την άνοιξη και τώρα μέσα στο φθινόπωρο, όταν ξανακτύπησε ο ιός, έκλεισαν για ακόμη μια φορά. Ευελπιστούμε πως αυτή τη φορά θα είναι κλειστά για λιγότερο χρονικό διάστημα. Ζούμε γεγονότα που δεν μπορούμε να αλλάξουμε, έτσι πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τα καινούρια δεδομένα και να προσαρμοστούμε στον καινούριο τρόπο ζωής. Αυτός ο καινούριος τρόπος ζωής, μας διδάσκει πως τίποτα δεν είναι δεδομένο, τα σχέδια για το μέλλον είναι ανούσια και στα χέρια μας έχουμε μόνο το τώρα. Εγώ προσωπικά στάθηκα τυχερή μέσα στο χάος της εποχής που ζούμε, έγινα σολίστ Κρατικού Θέατρου λίγο πριν κλείσουν τα θέατρα, και όταν πλέον ανοίξαμε μέσα στο καλοκαίρι, δεν σταμάτησα να δουλεύω, να δημιουργώ, να τραγουδώ. Νιώθω απέραντη ευγνωμοσύνη.
Η επαγγελματική σου πορεία πως ξεκίνησε;
Η επαγγελματική μου πορεία ξεκίνησε με το που μπήκα στη Μουσική Ακαδημία όταν ήμουν 17 χρονών. Είχα την ευκαιρία να δίνω ρεσιτάλ κλασικού τραγουδιού και να λαμβάνω μέρος σε συναυλίες σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, ακόμη φοιτήτρια, έλαβα μέρος σε διάφορα Master Class καταξιωμένων μουσικών, δούλεψα με φημισμένους παιδαγωγούς φωνητικής, κέρδισα διαγωνισμούς κλασσικού τραγουδιού στη Βουλγαρία και το εξωτερικό, έλαβα μέρος σε Φεστιβάλ όπερας στη Βουλγαρία και το εξωτερικό. Υπήρχαν φυσικά και οι απογοητεύσεις. Η αλήθεια είναι πως σε αυτό το επάγγελμα δεν μπορείς να κρυφτείς και να ξεγελάσεις το κοινό, τους διευθυντές θεάτρων, την κριτική επιτροπή κτλ. Εάν είσαι καλός τραγουδιστής και καλλιτέχνης δεν υπάρχει περίπτωση να μείνεις απαρατήρητος. Θα έρθει η στιγμή που κάποιος θα σε εκτιμήσει, θα πιστέψει σε σένα και θα σε βοηθήσει.
Σήμερα που σε βρίσκουμε επαγγελματικά;
Εδώ και ένα χρόνο σχεδόν, είμαι σολίστ του κρατικού θέατρου όπερας του Μπλαγκόεβγραντ, μια πόλη δύο ώρες από τη Σόφια. Καταφέραμε να δώσουμε μια συναυλία την άνοιξη λίγο πριν κλείσει το θέατρο, όπως και όλα τα θέατρα του κόσμου λόγο της πανδημίας. Το Μάϊο επιστρέψαμε στη δουλειά και δεν σταματήσαμε να δίνουμε συναυλίες μπροστά από την όπερα όλο το καλοκαίρι. Κατάφερα να κάνω το ντεμπούτο μου σε τρεις καινούριους για μένα ρόλους και τώρα δουλεύω πάνω στον τέταρτο μου. Πρόσφατα είχαμε πρεμιέρα, συμμετοχές σε Φεστιβάλ, συναυλίες… Το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2020, αν και δύσκολοι καιροί σε παγκόσμιο επίπεδο, για μένα προσωπικά ήταν οι πιο δημιουργικοί μήνες, γεμάτοι με πρωτόγνωρες καλλιτεχνικές εμπειρίες, επαγγελματική εξέλιξη, ανάμικτα συναισθήματα και ασταμάτητο τραγούδι.
Ποια είναι τα επαγγελματικά σου όνειρα Βενέρα;
Το επαγγελματικό μου όνειρο είναι να μετατραπώ στην καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου, να εξελίξω την φωνή μου το καλύτερο δυνατόν, την μουσικότητα μου, να αποκομίσω εμπειρίες και γνώσεις, να δουλέψω σε πολλά θέατρα με μεγάλους επαγγελματίες, να ερμηνεύσω τους ρόλους που ονειρεύομαι και αγαπώ… Εάν είναι γραφτό θα γίνει. Νιώθω πως είναι χρέος μου να κάνω ότι περνά από το χέρι μου για να καλλιεργήσω το ταλέντο μου στο μέγιστο, να δίνω έμπνευση και χαρά, να αφήσω κάτι όμορφο πίσω μου. Είναι κάτι που με κάνει ευτυχισμένη. Από εκεί και πέρα είναι όλα στα χέρια του Θεού.
Τέλος, ποιο ρητό ή στίχο (τραγουδιού ή ποιήματος) ακολουθείς σαν κανόνα ζωής;
Για μένα το ποίημα του Καβάφη «Ιθάκη» είναι πραγματικά κανόνας ζωής. Ένα ποίημα που μιλά για το ταξίδι της ζωής. Ένα ταξίδι που θα πρέπει να ευχόμαστε να διαρκέσει πολύ και να είναι γεμάτο με περιπέτειες και γνώσεις. Δεν θα βρούμε εμπόδια και μεγάλες δυσκολίες εάν κρατάμε τη σκέψη μας σε υψηλό επίπεδο, καθαρή και δυνατή, αν δεν ασχολούμαστε με μικροπράγματα, αν δεν τρέφουμε τους φόβους μας, αν δεν ανησυχούμε συνεχώς για το αύριο, αν έχουμε στο μυαλό μας το στόχο μας και επιμένουμε στην πραγματοποίησή του, χωρίς να το βάζουμε κάτω. Κι ας διαρκέσει χρόνια πολλά το ταξίδι…
“Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι να ‘ναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει…“
