Χθες, μετά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, αποφασίστηκαν τα νέα μέτρα για αναχαίτιση της πανδημίας στην χώρα μας, την ώρα που χθες ανακοινώθηκαν άλλα 166 κρούσματα, με τα 128 να αφορούν περιπτώσεις εγχώριας μετάδοσης.
Αρχική δήλωση του Υπουργού Υγείας κ. Κωνσταντίνου Ιωάννου στην ανακοίνωση των έκτακτων μέτρων για τη διαχείριση της πανδημίας:
Όταν τον περασμένο Μάιο λάβαμε την απόφαση για σταδιακή επανεκκίνηση της κοινωνίας και της οικονομίας, είχαμε καταστήσει σαφές ότι θα πρέπει να συνεχίσουμε να τηρούμε τα μέτρα, ώστε η μετάδοση του ιού να είναι ελεγχόμενη και να μην ξεφύγει. Προς ενίσχυση αυτής της προσπάθειας ήδη από τον Αύγουστο είχε ανακοινωθεί σειρά μέτρων με χρονικό ορίζοντα τον Ιανουάριο του επόμενου έτους.
Αν και τα μέτρα που λήφθηκαν ήταν τα ενδεδειγμένα για να σταματήσουμε τη διασπορά του ιού, δυστυχώς αυτό δεν κατέστη εφικτό. Η κατάσταση στη χώρα μας, αν και εξαιρετικά δύσκολη αυτή την περίοδο, μπορεί να ελεγχθεί και να ομαλοποιηθεί ξανά. Επιβάλλεται όμως να δράσουμε για άλλη μια φορά άμεσα και συνυπολογίζοντας κοινωνικούς και ψυχολογικούς παράγοντες.
Προς την κατεύθυνση αυτή στοχεύουν τα έκτακτα μέτρα που αποφασίστηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο σήμερα. Τα μέτρα επικεντρώνονται τόσο στην αναχαίτιση της έξαρσης των κρουσμάτων παγκύπρια όσο και στον περιορισμό της διασποράς σε τοπικό επίπεδο, όπου εντοπίζεται αυξημένο επιδημιολογικό φορτίο.
Για τον σχεδιασμό των μέτρων, πέραν των ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων, λήφθηκαν υπόψη τα επιδημιολογικά δεδομένα που έχουμε ενώπιον μας, και ιδιαίτερα η γεωγραφική κατανομή των περιστατικών. Λόγω του μικρού μεγέθους της Κύπρου, δεν είναι δυνατό να περιοριστεί η διασπορά στον βαθμό που επιθυμούμε, ενώ παρατηρείται ευκολία στη μετάδοση του ιού από τη μια Επαρχία στην άλλη.
Επιπρόσθετα, αξιολογήθηκε και συνυπολογίστηκε η διασπορά στην κοινότητα, αλλά και η επικινδυνότητα συγκεκριμένων δραστηριοτήτων, όπου υπάρχει αυξημένο ρίσκο για μεγάλη μετάδοση του ιού.
Συγκεκριμένα και αναλυτικά, τα μέτρα κατηγοριοποιούνται σε τρεις ομάδες ως ακολούθως:
Κατηγορία Α. Μεσοπρόθεσμα μέτρα με ισχύ σε παγκύπρια βάση για την περίοδο από τις 5 Νοεμβρίου 2020 και μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2021:
Συνεχίζει να ισχύει η ρύθμιση για τη λειτουργία κλειστών και ανοικτών κινηματογράφων, θεάτρων και αιθουσών θεαμάτων με πληρότητα στο 50% της χωρητικότητάς τους.
Επιτρέπεται η διοργάνωση συνεδρίων, συνελεύσεων ή/και εκδηλώσεων σε συνεδριακούς εσωτερικούς χώρους με μέγιστο αριθμό συμμετεχόντων τα 250 άτομα, τηρουμένου του πρωτοκόλλου και του μέτρου για τήρηση απόστασης 3 τ.μ. ανά άτομο, ανεξάρτητα από τα τετραγωνικά μέτρα του κάθε υποστατικού. Δεν επιτρέπεται η διακοπή για διάλειμμα ή να προσφέρεται καφές/σνακ/cocktail στο πλαίσιο της εκδήλωσης.
Οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου ποτών και τροφίμων (υπεραγορές, μινι-μάρκετ, κρεοπωλεία, κτλ) και τα φαρμακεία από την έναρξη της λειτουργίας τους και έως τις 9 π.μ. και από τη 1 μ.μ. μέχρι τις 2 μ.μ. εξυπηρετούν μόνο άτομα άνω των 65 ετών και άτομα με αναπηρίες.
Η χρήση μάσκας από τον γενικό πληθυσμό, ηλικίας 12 ετών και άνω, καθίσταται υποχρεωτική στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, σύμφωνα με τις οδηγίες που εξέδωσε το Υπουργείο Υγείας.
Σε ότι αφορά στη διοργάνωση γάμων και βαφτίσεων από τις 13 Νοεμβρίου 2020 μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2021, απαγορεύονται το cocktail party και τα συγχαρητήρια σε γάμους και βαφτίσεις. Επιτρέπεται μόνο η φυσική παρουσία σε γεύμα ή δείπνο, με μέγιστο αριθμό παρευρισκόμενων τα 150 άτομα. Νοείται ότι ο μέγιστος αριθμός προσώπων ανά τραπέζι δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 6 άτομα.
Κατηγορία Β. Έκτακτα μέτρα με ισχύ σε παγκύπρια βάση για την περίοδο από τις 5 μέχρι τις 30 Νοεμβρίου:
Επιτρέπεται η παρουσία σε συναθροίσεις προσώπων σε οικίες και σε δημόσιους χώρους συναθροίσεων, εξαιρουμένων των χώρων εστίασης, με μέγιστο αριθμό συναθροιζομένων τα 10 άτομα ανά οικία/ομάδα, συμπεριλαμβανομένων των ανήλικων.
Επιτρέπεται η λειτουργία των χώρων εστίασης μέχρι τις 10:30 το βράδυ. Ως χώροι εστίασης νοούνται τα εστιατόρια, οι χώροι εστίασης εντός ξενοδοχείων και άλλων τουριστικών καταλυμάτων, οι χώροι εστίασης εντός εμπορικών κέντρων, πολυκαταστημάτων και malls, οι ταβέρνες, οι καφετέριες, οι πιτσαρίες, οι μπυραρίες, τα σνακ-μπαρ, τα μπαρ, τα καφενεία, και οι χώροι εστίασης εντός κυλικείων ή/και αθλητικών ομίλων, πολιτιστικών ομίλων, σωματείων, συλλόγων, κοκ. Διευκρινίζεται ότι οι πιο πάνω χώροι δύνανται να παρέχουν υπηρεσίες κατ’ οίκον παράδοσης (delivery) μετά τις 10:30 μ.μ.. Από την απαγόρευση εξαιρούνται οι χώροι εστίασης στους Αερολιμένες Λάρνακας και Πάφου.
Ο μέγιστος αριθμός προσώπων που επιτρέπεται να εξυπηρετούνται στα υποστατικά εστίασης, ορίζεται σε 75 άτομα σε εσωτερικούς χώρους και 150 άτομα σε εξωτερικούς χώρους.
Ο μέγιστος αριθμός προσώπων ανά κράτηση/τραπέζι/ομάδα σε χώρους εστίασης, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 6 άτομα.
Απαγορεύεται η μετακίνηση προσώπων από τις 11 το βράδυ μέχρι τις 5 το πρωί της επόμενης μέρας, εξαιρουμένων των μετακινήσεων για έκτακτους ιατρικούς λόγους (από/προς φαρμακείο, νοσηλευτήριο) ή για σκοπούς εργασίας, με την παρουσίαση σχετικής βεβαίωσης ή αποδεικτικού στοιχείου.
Ο εκκλησιασμός και άλλες μορφές θρησκευτικής λατρείας σε εκκλησίες, τεμένη και άλλους θρησκευτικούς χώρους, καθώς και θρησκευτικές τελετές, τελούνται με μέγιστο αριθμό προσώπων τα 75 άτομα, τηρουμένων των πρωτοκόλλων που ισχύουν για τους χώρους θρησκευτικής λατρείας.
Επιτρέπεται η διεξαγωγή αγώνων σε αθλητικές εγκαταστάσεις, στο πλαίσιο των αθλητικών πρωταθλημάτων, χωρίς την παρουσία θεατών, νοουμένου ότι τηρούνται τα σχετικά πρωτόκολλα.
Επιτρέπεται η λειτουργία παιδότοπων, με μέγιστο αριθμό προσώπων τα 50 άτομα σε κλειστούς παιδότοπους και τα 150 άτομα σε ανοιχτούς παιδότοπους τηρουμένου του μέτρου για απόσταση στη βάση των τετραγωνικών μέτρων του κάθε χώρου. Νοείται ότι δεν επιτρέπεται η διοργάνωση εκδηλώσεων σε παιδότοπους (π.χ. πάρτι παιδικών γενεθλίων) πέραν των 10 προσώπων ανά εκδήλωση, περιλαμβανομένων των παιδιών.
Απαγορεύεται η χρήση αποδυτηρίων εντός γυμναστηρίων.
Κατηγορία Γ. Έκτακτα μέτρα με ισχύ στις Επαρχίες Λεμεσού και Πάφου για την περίοδο από τις 5 μέχρι τις 16 Νοεμβρίου:
Λόγω της επιδείνωσης της επιδημιολογικής εικόνας και του αυξημένου επιδημιολογικού φορτίου που εξακολουθεί να καταγράφεται, και αφού λήφθηκαν υπόψη τα τελευταία δεδομένα που δείχνουν ότι για την περίοδο 17-30 Οκτωβρίου στην Επαρχία Λεμεσού η αθροιστική επίπτωση είναι 420 άτομα ανά 100,000 και η αθροιστική επίπτωση στην Επαρχία Πάφου είναι 294 άτομα ανά 100,000, παρουσιάζουν δηλαδή σχεδόν τριπλασιασμό σε σχέση με το προηγούμενο υπό εξέταση δεκαπενθήμερο, επιπρόσθετα των μέτρων που ισχύουν σε παγκύπρια βάση, αποφασίστηκαν τα πιο κάτω:
Απαγορεύονται όλες οι ομαδικές αθλητικές και κοινωνικές δραστηριότητες παιδιών κάτω των 18 ετών (π.χ. ποδόσφαιρο, χορός, κολύμπι, πολεμικές τέχνες, θέατρο, χορωδία, κτλ).
Απαγορεύονται οι αγώνες των αθλητικών πρωταθλημάτων αθλητών κάτω των 18 ετών των ομάδων, των οποίων η έδρα είναι στις Επαρχίες Λεμεσού και Πάφου. Για παράδειγμα, εάν μια ομάδα με έδρα την Επαρχία Λεμεσού ή Πάφου αγωνίζεται με ομάδα της Επαρχίας Λευκωσίας, ο αγώνας αναβάλλεται μέχρι τη λήξη των μέτρων.
Αναστέλλεται η λειτουργία όλων των παιδότοπων, ανοικτών και κλειστών.
Αναστέλλεται η λειτουργία των γυμναστηρίων.
Επιπλέον, και με βασικότερη στόχευση τη μείωση του αριθμού εργαζομένων και, κατ’ επέκταση, τον περιορισμό της έκθεσής τους στον ιό στους χώρους εργασίας και τη μέγιστη δυνατή προστασία της υγείας τους, συστήνεται όπως υιοθετηθεί σειρά πρακτικών, όπως είναι ενδεικτικά οι πιο κάτω:
Τηλε-εργασία/εργασία από το σπίτι όπου αυτό είναι εφικτό (για παράδειγμα, κυκλικά σε ένα σημαντικό ποσοστό 30-50% του συνολικού προσωπικού, κοκ) με προτεραιότητα στα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.
Διαχωρισμός και ομαδοποίηση του προσωπικού, ώστε να μην έχουν επαφή μεταξύ τους, με διαφορετικά ωράρια στη διάρκεια της μέρας ή με κυκλικό ωράριο, διαφορετικούς χώρους εργασίας ή άλλο τρόπο.
Ξεχωριστά διαλείμματα προσωπικού/ομάδων και αποφυγή κοινόχρηστων χώρων διαλείμματος.
Εξ αποστάσεως συναντήσεις και τηλεδιασκέψεις και περιορισμός κατά το δυνατό του αριθμού και του χρόνου παραμονής των εξωτερικών επισκεπτών.
Προς την κατεύθυνση αυτή, σε συνεννόηση των Υπουργείων Υγείας και Οικονομικών, το Τμήμα Δημόσιας Υπηρεσίας και Προσωπικού ετοιμάζει σχετικές ρυθμίσεις προς τα Τμήματα/Υπηρεσίες, ώστε άτομα τα οποία εμπίπτουν στις κατηγορίες πολιτών με παράγοντες κινδύνου για σοβαρή νόσηση από COVID-19 και έρχονται σε επαφή με κοινό ή στεγάζονται σε γραφείο με πέραν του ενός ατόμου και δεν υπάρχει η δυνατότητα τήρησης των ενδεδειγμένων αποστάσεων, να είναι σε θέση να διεκπεραιώνουν την εργασία τους σε ατομικό εργασιακό χώρο. Σε περίπτωση που μια τέτοια ρύθμιση δεν θα είναι εφικτή, τότε τα εν λόγω άτομα θα μπορούν, με την έγκριση και σε πλήρη συνεννόηση με τον Προϊστάμενό τους, να εκτελούν εργασία εξ αποστάσεως, όπου η φύση της εργασίας το επιτρέπει, εναλλάξ και σε ποσοστό που δεν θα υπερβαίνει το 50% των ατόμων που ανήκει στις ευάλωτες ομάδες για κάθε Υπηρεσία.
Κυρίες και Κύριοι,
Τα υγειονομικά μέτρα που λαμβάνουμε εξ αρχής είναι σκληρά και το γνωρίζουμε. Είχαμε και έχουμε όμως καθήκον να θέσουμε την υγεία και την ασφάλεια του κάθε πολίτη πάνω από κάθε άλλη επιλογή. Τα μέτρα που λαμβάνονται είναι προληπτικά και κατασταλτικά και όλοι αντιλαμβανόμαστε πώς θα ήταν η κατάσταση χωρίς τα μέτρα.
Είμαστε σε ετοιμότητα και έχουμε πλάνο. Βρισκόμαστε εδώ και μήνες σε εγρήγορση για να αντιμετωπίσουμε αυξημένα περιστατικά στα νοσοκομεία και πλέον υπάρχει μεγαλύτερη εμπειρία στα νοσηλευτήρια μας. Θέλω όμως για ακόμα μια φορά να επαναλάβω ότι οι δυνατότητες του Συστήματος δεν είναι απεριόριστες για αυτό πρέπει να περιφρουρήσουμε το Σύστημα Υγείας ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί σε περίπτωση αυξημένων περιστατικών που θα χρήζουν νοσηλείας.
Έγνοια μας ήταν και παραμένει η προφύλαξη των ευάλωτων ομάδων, του μεταμοσχευμένου φίλου, του καρδιοπαθή γείτονα, των μανάδων και των πατεράδων μας, των παππούδων και των γιαγιάδων μας, που έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα βαριάς νόσησης.
Φίλες και φίλοι,
Απευθύνομαι στον κάθε έναν από εσάς ξεχωριστά και ζητώ για άλλη μια φορά τη συμβολή σας. Χρειάζεται για ακόμα μια φορά να παραμείνουμε σε εγρήγορση. Στόχος μας δεν είναι να σας επιβαρύνουμε ψυχολογικά. Γνωρίζουμε και το βιώνουμε κι εμείς, ότι έχει επέλθει κόπωση μετά από αυτή την πολύμηνη μάχη. Η στόχευσή μας σε αυτό το σημείο είναι να βρούμε τη χρυσή εκείνη τομή που θα μας επιτρέψει να συνυπάρχουμε με τον ιό, πάντοτε με τις προφυλάξεις εκείνες που θα έχουν τις λιγότερες δυνατές επιπτώσεις στην κοινωνική μας ζωή και την ψυχολογία μας.
Σε αυτόν τον μαραθώνιο που τρέχουμε όλο αυτό το διάστημα, καλούμαστε ξανά να επιλέξουμε αν στον τερματισμό θα είμαστε όλοι μαζί όρθιοι ή αν θα αφήσουμε κάποιους στην πορεία. Παίρνουμε μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια μας. Για την προστασία μας. Για τους ανθρώπους που αγαπούμε. Είναι ώρα να κάνει ο κάθε ένας μας ξεχωριστά τη δική του ενδοσκόπηση και με αίσθημα ευθύνης απέναντι στον εαυτό μας και στο σύνολο, να πεισμώσουμε ξανά και με πράξεις να αποδείξουμε ότι έχουμε τη σοβαρότητα και την ωριμότητα να ξεπεράσουμε και αυτή την περιπέτεια.