Θέλω να ευχηθώ σε όλους καλή χρονιά με ασφάλεια και υγεία, τα δύο πολύτιμα αγαθά που απειλούνται τους τελευταίους μήνες από την πρωτοφανή πανδημία. Όλοι αντιλαμβάνεστε τη σοβαρότητα της κατάστασης και την κρισιμότητα των στιγμών. Είμαι βέβαιος ότι παρακολουθείτε τι συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο. Σε αντίθεση με το πρώτο κύμα της πανδημίας, άμεσος στόχος δεν είναι πλέον ο μηδενισμός των κρουσμάτων και η εκρίζωση του ιού, αλλά η δραστική μείωση των περιστατικών και η συγκράτηση του αριθμού των νοσηλευομένων σε ελεγχόμενα επίπεδα, ώστε να δώσουμε ανάσες στο Σύστημα Υγείας.
Από το καλοκαίρι και μετά διατηρήσαμε αρκετά περιοριστικά μέτρα, τα οποία μας βοήθησαν να ελέγξουμε τη διασπορά του ιού και να προετοιμαστούμε για το νέο αυτό κύμα. Πήραμε και επιπλέον μέτρα τοπικού χαρακτήρα, καθώς και στοχευμένα μέτρα, σε μια προσπάθεια να περιορίσουμε την εξάπλωση του ιού και να προστατεύσουμε τους συνανθρώπους μας που είναι ευάλωτοι.
Δυστυχώς, εκ του αποτελέσματος διαφαίνεται ότι δεν απέδωσαν όλα τα μέτρα στο επιθυμητό σημείο για πολλούς λόγους. Εδώ και μήνες καταβάλλεται μια υπεράνθρωπη προσπάθεια, μέρα και νύχτα, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Χάρη σε αυτή την προσπάθεια, η Κύπρος μπόρεσε να κερδίσει χρόνο για να περιφρουρήσει το Σύστημα Υγείας, το οποίο ενισχύσαμε με προσωπικό, με υποδομές και με αναλώσιμα. Ωστόσο, όπως έχουμε πει πολλές φορές, όλα αυτά έχουν ένα όριο. Βρισκόμαστε ήδη στην κόκκινη γραμμή και απαιτούνται δραστικά μέτρα για να μην ζήσουμε αυτό που απευχόμαστε, δηλαδή να δούμε ανθρώπους να πεθαίνουν αβοήθητοι, γιατί δεν έχουμε διαθέσιμες κλίνες. Αυτό δεν θέλουμε να το ζήσουμε ποτέ, δεν θα επιτρέψουμε να συμβεί και θα κάνουμε τα πάντα για να το αποτρέψουμε.
Δεν θα σας κουράσω με στατιστικά στοιχεία και με αριθμούς. Αφού άκουσε τις εισηγήσεις της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής, το Υπουργικό Συμβούλιο, στο πλαίσιο των προσπαθειών για αναχαίτιση της έξαρσης της πανδημίας, αποφάσισε την εφαρμογή αυστηρότερων μέτρων για περιορισμό του συγχρωτισμού και των μετακινήσεων. Τα νέα μέτρα θα έχουν ισχύ από την Κυριακή, 10 Ιανουαρίου 2020, στις 5 το πρωί και μέχρι τις 31 Ιανουαρίου τα μεσάνυχτα. Ουσιαστικά τις επόμενες τρεις εβδομάδες θα πρέπει να μείνουμε στα σπίτια μας, στα καταφύγιά μας, για να ανακόψουμε την εξάπλωση του ιού. Η προσπάθεια στοχεύει στον δραστικό περιορισμό των κοινωνικών και επαγγελματικών συναθροίσεων σε σπίτια και σε εργασιακούς χώρους, γιατί εκεί εντοπίζονται τα περισσότερα κρούσματα.
Σε γενικές γραμμές και ενδεικτικά τα νέα μέτρα προβλέπουν τα εξής:
*Απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 9 το βράδυ μέχρι τις 5 το πρωί της επόμενης μέρας.
*Απαγόρευση συναθροίσεων, δημόσιων ή κοινωνικών εκδηλώσεων (ανεξαρτήτως χώρου ιδιωτικού ή δημόσιου, εσωτερικού ή εξωτερικού).
*Απαγόρευση συναθροίσεων σε υπαίθριους δημόσιους χώρους, όπως πλατείες, φράγματα, εκδρομικούς χώρους, μαρίνες, κτλ, εκτός για σκοπούς φυσικής άθλησης σε πάρκα, γραμμικά πάρκα και παραλίες, νοουμένου ότι δεν υπερβαίνουν τα δύο άτομα.
*Μετακινήσεις μόνο με γραπτό μήνυμα μέχρι δύο γραπτά μηνύματα την ημέρα ανά άτομο. Οι λόγοι για τους οποίους επιτρέπεται η μετακίνηση, θα σας δοθούν αναλυτικά αμέσως με την ολοκλήρωση της διάσκεψης.
*Υποχρεωτική τηλεργασία στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και την Τοπική Αυτοδιοίκηση με εξαίρεση τις Ουσιώδεις Υπηρεσίες, οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στο Διάταγμα που θα εκδοθεί εντός της ημέρας.
*Η Θεία Λειτουργία στους ιερούς ναούς/χώρους θρησκευτικής λατρείας τελούνται χωρίς την παρουσία πιστών. Οι πιστοί μπορούν να προσέρχονται στους χώρους μόνο για ατομική προσευχή, νοουμένου ότι θα διασφαλίζεται η τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων. Οι θρησκευτικές τελετές γάμοι/βαφτίσεις/κηδείες τελούνται με μέγιστο αριθμό τα 10 άτομα.
*Επιχειρήσεις που δεν αναστέλλουν τη λειτουργία τους περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, εργοτάξια και συναφείς με τον κατασκευαστικό τομέα επιχειρήσεις/κλάδοι, τομέα μεταποίησης, επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου ποτών και τροφίμων και άλλες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου που θα καθοριστούν από το Υπουργείο Εργασίας.
*Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις/υπηρεσίες που παραμένουν σε λειτουργία προωθείται η τηλεργασία, με ρύθμιση για ταυτόχρονη φυσική παρουσία του 15% του προσωπικού τους, με μέγιστο αριθμό των εργαζομένων που μπορεί να βρίσκεται με φυσική παρουσία τα 20 άτομα ανά επαγγελματικό υποστατικό.
*Στις επιχειρήσεις που αναστέλλουν τη λειτουργία τους περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων: κουρεία και κομμωτήρια, ινστιτούτα αισθητικής, κέντρα δερματοστηξίας, θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες θεαμάτων, υπαίθρια και ανοικτά αμφιθέατρα, χώροι εστίασης και κέντρα διασκέδασης, εμπορικά κέντρα, πολυκαταστήματα, παιδότοποι, γυμναστήρια, σχολές χορού, άλλες σχετικές σχολές.
*Η εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες θα γίνεται μέσω εξ αποστάσεως εκπαίδευση, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες που έχουν αποσταλεί στις σχολικές μονάδες από το Υπουργείο Παιδείας.
*Βρεφικοί, βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί και προδημοτική και ειδική εκπαίδευση παραμένουν σε λειτουργεία.
*Επιτρέπεται η διεξαγωγή των αγώνων των επαγγελματικών πρωταθλημάτων Α’ Κατηγορίας, χωρίς την παρουσία θεατών. Η διεξαγωγή όλων των υπόλοιπων πρωταθλημάτων, καθώς και οι αθλητικές δραστηριότητες ατόμων κάτω των 18 ετών, αναστέλλεται. Τα πρωταθλήματα των Κατηγοριών Β’ και Γ’ θα μπορούν να προπονούνται με σχετικές ρυθμίσεις.
Παράλληλα με τα πιο πάνω μέτρα, η στρατηγική μας προβλέπει τη διενέργεια ακόμη περισσοτέρων διαγνωστικών τεστ, ώστε να έχουμε πληρέστερη εικόνα της επιδημιολογικής κατάστασης στην κοινότητα. Δρομολογείται, ταυτόχρονα, πέραν του πληθυσμιακού προγράμματος ελέγχου με rapid tests, επιπλέον στοχευμένος έλεγχος στις ιδιωτικές επιχειρήσεις και στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα που παραμένουν σε λειτουργία.
Μέσα σε αυτές τις τρεις εβδομάδες και το διάστημα που θα ακολουθήσει, θα συνεχίσουμε το εμβολιαστικό πρόγραμμα σύμφωνα με τον σχεδιασμό για να καλύψουμε τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Όπως γνωρίζετε μέχρι στιγμής έχουν αδειοδοτηθεί δύο εμβόλια από τις έξι συμφωνίες που έχει συνάψει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κατ’ επέκταση η Κύπρος. Μέχρι και την αδειοδότηση των υπολοίπων εμβολίων, εκ των πραγμάτων ο ρυθμός εμβολιασμού είναι αργός. Ωστόσο, στόχος είναι ο εμβολιασμός ενός ζωτικού τμήματος του πληθυσμού, των επαγγελματιών της πρώτης γραμμής και των συνανθρώπων μας που ανήκουν στην κατηγορία υψηλού κινδύνου, ώστε να μας επιτραπεί να αντιμετωπίσουμε τον κορωνοϊό με περισσότερη αυτοπεποίθηση και αποτελεσματικότητα. Μέχρι όμως να δούμε τα επιθυμητά αποτελέσματα από τον εμβολιασμό, δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε, αφού η ανοσία των ατόμων που εμβολιάζονται τώρα, θα έχει ορατά αποτελέσματα τον Φεβρουάριο.
Κυρίες και κύριοι,
Το δεύτερο κύμα της πανδημίας είναι πολύ πιο γρήγορο από το πρώτο, γεγονός, το οποίο οι επιστήμονες αποδίδουν και στο νέο στέλεχος του ιού, το οποίο εντοπίστηκε και στην Κύπρο. Η ταχεία διασπορά του ιού πολλαπλασιάζει τα κρούσματα, με αποτέλεσμα να αυξάνονται και τα περιστατικά που χρήζουν νοσηλείας. Η αύξηση των νοσηλευομένων και ειδικά όσων χρειάζονται εξειδικευμένη φροντίδα σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας είναι ο κρίσιμος δείκτης που καθορίζει τις αποφάσεις όλων των Κυβερνήσεων, σε όλες τις χώρες που μαστίζονται από την υγειονομική κρίση. Τα μέτρα που παίρνουμε σήμερα στόχο έχουν την υποχώρηση του συγκεκριμένου δείκτη σε ασφαλή επίπεδα για να είμαστε σε θέση να προσφέρουμε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας σε όσους τις χρειαστούν. Τα απαγορευτικά μέτρα δεν είναι αυτοσκοπός. Εξαντλήσαμε όλα τα περιθώρια μέχρι να φθάσουμε στους περιορισμούς που ανακοινώνουμε σήμερα, αλλά οι επιλογές, δυστυχώς, δεν είναι πολλές.
Η Κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή έχει θέσει ως στόχο τη διαφύλαξη του υπέρτατου αγαθού της Δημόσιας Υγείας αλλά και τον περιορισμό των απωλειών συνανθρώπων μας εξαιτίας της νόσου. Με αυτό τον γνώμονα έχουμε λάβει αυτές τις αποφάσεις, ώστε να αποφύγουμε αυτό τον εφιάλτη που έχουμε δει να βιώνουν σε άλλες χώρες. Μονόδρομος για όλους μας να συνεχίσουμε την προσπάθεια, να στηρίξουμε τους επαγγελματίες υγείας, να δώσουμε ανάσες στο Σύστημα Υγείας, να περιφρουρήσουμε τους συνανθρώπους μας που κινδυνεύουν, να προστατεύσουμε τους οικείους μας.
Ας μην αφήσουμε να χαθούν όλες αυτές οι θυσίες που έχουν γίνει από την έναρξη αυτής της πανδημίας μέχρι σήμερα. Ας μαζέψουμε τις δυνάμεις μας για να νικήσουμε και αυτή τη δοκιμασία.
Σας ευχαριστώ.