Γράφει ο δικηγόρος Ηλίας Χρίστου
Θέμιδος 8, γραφείο 301
6057 Λάρνακα
Τηλέφωνο 24 665 656
Αν και φυσικός συγγραφέας του παρόντος άρθρου, υπό την έννοια της εξωτερίκευσης της μυϊκής ενέργειας που απαιτείται για την δαχτυλογράφηση του, είμαι εγώ, εν τούτοις οφείλω να ομολογήσω ότι υπό μια έννοια θα μπορούσε να πει κάποιος ότι συγγραφέας αυτού στην πραγματικότητά είναι ο Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστήριου, Ιωάννης Ιωαννίδης του οποίου η απόφαση αποτελεί προπύργιο για την διαφύλαξη του απαραβίαστου της κατοικίας και της προάσπισης της ιδιωτικής ζωής και ότι αυτής συνεπάγεται.
Με μια γλαφυρή και κατανοητή απόφαση η οποία στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση θέτοντάς τα στεγανά τα οποία αποτελούν ασπίδα προστασίας του απαραβίαστου της κατοικίας των απαντοχών πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας o έντιμος Δικαστής Ιωαννίδης αναφέρει τα ακόλουθα:
«Η γνωστή Αγγλική ρήση «My house is my castle» («το σπίτι μου είναι το κάστρο μου») έχει ουσιαστικά περιληφθεί στο Άρθρο 16 του δοτού Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπου καταγράφονται τα ακόλουθα:
- Η κατοικία εκάστου είναι απαραβίαστος.
- Η είσοδος εις οιανδήποτε κατοικίαν ή οιαδήποτε έρευνα εντός αυτής δεν επιτρέπεται, ειμή ότε και όπως ο νόμος ορίζη και κατόπιν δικαστικού εντάλματος δεόντως ητιολογημένου ή οσάκις η είσοδος ενεργήται τη ρητή συναινέσει του ενοίκου ή προς τον σκοπόν διασώσεων θυμάτων οιουδήποτε αδικήματος βίας ή οιασδήποτε καταστροφής.
Όταν, βεβαίως το Σύνταγμα ομιλεί για κατοικία δεν αναφέρεται στην νομική έννοια της κατοικίας («domicile»), άλλα στο κατάλυμα, δηλαδή στο όποιο μέρος, στο οποίο διαμένει κάποιος είτε μόνιμα είτε προσωρινά , και το οποίο δεν είναι προσιτό στον οποιονδήποτε.
Η κατοικία υπό την πιο πάνω έννοια, αποτελεί τον πιο προσωρινό χώρο του ανθρώπου και συνιστά προέκταση της προσωπικής του ελευθέριας, η οποία μετά τη ζωή είναι το πολυτιμότερο για τον άνθρωπο αγαθό. Η είσοδος εντός κατοικίας κατά κανόνα απαγορεύεται επιτρέπεται μόνο για συγκεκριμένους λόγους που παρατίθενται στο εδάφιο 2 του Άρθρου 16 του Συντάγματος ή κατόπιν αιτιολογημένου εντάλματος που εκδίδουν μόνο οι φορείς της ανεξάρτητης δικαστικής εξουσίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Είναι αυτό το κατάλυμα που είχε κατά νου ο Λόρδος Chatham όταν το 1764, με τον γλαφυρό του λόγο, έλεγε στο Κοινοβούλιο ότι:
«Ακόμη και ο πιο πτωχός άνθρωπος αποκρούει σ ’αυτό το κατάλυμα του όλες τις δυνάμεις του Στέμματος. Η θέρμανση του είναι δυνατόν να είναι πολύ ασθενής, η στέγη του είναι δυνατόν να τρέμει, ο άνεμος είναι δυνατόν να φυσά μέσα από τις πόρτες και τα παράθυρα, η θύελλα είναι δυνατόν να εισέλθει εντός αυτού αλλά Βασιλιάς της Αγγλίας δεν μπορεί να εισέλθει. »
Είναι κατά την άποψη μου άξιο απορίας πως από την πιο πάνω προσέγγιση καταλήξαμε στην Κύπρο του 2020 η αστυνομία να ζητά και το δικαστήριο χωρίς ενδοιασμό να εκδίδει ένταλμα έρευνας της οικίας μιας εκπαιδευτικού για ένα «parody account» στο Twitter και κάτι ρούχα από τους Αθηαινήτες.
Από θεσμικής άποψης, πρωτίστως με προβληματίζει η ευκολία με την οποία η αστυνομία Κύπρου δέχτηκε να ερευνήσει ένα ανύπαρκτο ποινικό αδίκημα. Υπήρξε εδώ προνομιακή μεταχείριση της Υπουργού ως πολιτικής προϊστάμενης της Αστυνομικής Δύναμης; Γιατί επί του προκειμένου, όχι μόνο ερεύνησε τα κατ’ ισχυρισμό και μόνο ποινικά αδικήματα αλλά μπήκε στην διαδικασία να πάει δικαστήριο, να εκδώσει ένταλμα έρευνας, να στείλει 3 αστυνομικούς κυριακάτικα για να ερευνήσουν την οικία της Νίκης Ζάρου, να της λάβουν κατάθεση και να εξετάσουν τα παραληφθέντα τεκμήρια. Τεράστια κατασπατάληση δημόσιου χρήματος αλλά και ωφέλιμου χρόνου όπου η αστυνομία θα μπορούσε να επιδοθεί στην εξιχνίαση πραγματικών εγκλημάτων (ειρήσθω εν παρόδω θυμίζω το πάγιο αίτημα της ηγεσίας της αστυνομικής δύναμης Κύπρου για πρόσληψη προσωπικού καθότι πολλά τμήματα αυτής είναι υποστελεχομένα).
Δευτερεύοντος οφείλω να ομολογήσω ότι με προβληματίζει η ευκολία με την οποία ένας αξιωματούχος της Κυβέρνησης κατάφερε να χρησιμοποιήσει τον μηχανισμό του κράτους για προσωπική υπόθεση και όφελος. Εκεί λοιπόν που το Κράτος όφειλε να είναι διπλά προσεχτικό καθότι υπάρχει ξεκάθαρη σύγκρουση συμφερόντων έδρασε με τρόπο σκιώδη. Ειδικότερα θα έλεγα υπό το φως των πρόσφατων γεγονότων διαφθοράς στην χώρα μας. Συνεπώς γεννάται το δεύτερο μεγάλο ερώτημα στην παρούσα υπόθεση. Υπήρχε κατάχρηση εξουσίας από πλευράς της Υπουργού;
Το τρίτο και τεράστιο ζήτημα το οποίο θέτω ως προβληματισμό είναι η μεγάλη ευκολία με την οποία ορισμένα δικαστήρια αποδέχονται χωρίς προβληματισμό την θέση της αστυνομίας σε ποινικής φύσεως υποθέσεις. Η Δικαστική Εξουσία είναι ανεξάρτητη και πρέπει να λειτουργεί και να αποφασίζει υπό αυτό το πρίσμα. Αντιθέτως παρατηρείται πολλές φορές τα δικαστήρια να λειτουργούν ως προέκταση των διωκτικών αρχών με τρόπο απαράδεκτο και αντισυνταγματικό όπως και στην παρούσα υπόθεση.
Συνομιλώντας με δικηγόρους τα τελευταία χρόνια γύρω από αυτό το ζήτημα έχει παγιωθεί η αντίληψη σε πολλούς ότι στα ποινικά δικαστήρια στην Δημοκρατία θα πρέπει ο κατηγορούμενος να αποδείξει ότι είναι αθώος και όχι το αντίθετο αντιστρέφοντάς έτσι το τεκμήριο της αθωότητας.
Αυτά τα ερωτήματα και προβληματισμούς με αφορμή αυτή την υπόθεση, οφείλει το κράτος να τα απαντήσει, γενικότερα σε όλους τους πολίτες αλλά και ειδικότερα στην Νίκη Ζάρου της οποίας τα δικαιώματα παραβιάστηκαν.
Φυσικά τα πάντα σε αυτή την ζωή έχουν δύο όψεις και το ρητό των αρχαίων ημών προγόνων «ουδέν κακόν αμιγές καλού» βρίσκει εφαρμογή και σε αυτήν την περίπτωση. Πρωτίστως γιατί το Ανώτατο Δικαστήριο δια του Δικαστή Ιωαννίδη περίσωσε τον θεσμό της δικαιοσύνης επιβεβαιώνοντας την διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην χώρα μας και ανακτώντας την εμπιστοσύνη των πολιτών και δευτερεύοντος με την απόφαση της Γενικής Εισαγγελίας να μην υποστηριχθεί η νομιμότητα του εντάλματος έρευνας φανερώνεται ότι και αυτός ο θεσμός διαθέτει αντανακλαστικά αλλά και ότι το δίδυμο Γιώργου Σαββίδη και Σάββα Αγγελίδη κερδίζει τις εντυπώσεις.
Ας είναι…
