O Γιώργος Κουκουμάς είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών και κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου LLM του Πανεπιστημίου University of London στο Διεθνές Δίκαιο. Αν και 37 ετών, εντούτοις μετρά αρκετά χρόνια ενασχόλησης με την πολιτική, από τα νεανικά του χρόνια.
Από το 2014 μέχρι το 2019 εργάστηκε ως ευρωκοινοβουλευτικός συνεργάτης με ευθύνη την παρακολούθηση της Επιτροπής Εξωτερικών και της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών και Δικαιοσύνης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σήμερα είναι στέλεχος της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ, στο Γραφείο Τύπου και στο Γραφείο Διεθνών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.
Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Λάρνακα, με καταγωγή από την κατεχόμενη Αγκαστίνα της Αμμοχώστου, ο Γιώργος Κουκουμάς, είναι σήμερα υποψήφιος Βουλευτής Αμμοχώστου και το SkalaTimes κουβεντιάζει μαζί του, σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης.
SkalaTimes
Καταρχάς θα σε ρωτήσω: αυτή είναι η πρώτη συνέντευξη που δίνεις ως υποψήφιος βουλευτής Αμμοχώστου;
Ναι και σας ευχαριστώ πολύ.
Τις τελευταίες μέρες βλέπουμε στα ΜΚΔ αρκετούς νέους, υποψήφιους βουλευτές που ζουν στη πόλη μας, να γράφουν ότι «μετά από προβληματισμό και σκέψη» αποφάσισαν να κατέλθουν ως υποψήφιοι στις εκλογές. Και εσύ «μετά από προβληματισμό και σκέψη« αποφάσισες να κατέβεις ως υποψήφιος στις εκλογές;
Όσο κλισέ κι αν είναι η φράση, η αλήθεια είναι ότι χρειάζεται προβληματισμός. Το ερώτημα βέβαια είναι ποια πράγματα προβληματίζουν τον καθένα πριν από αυτή την απόφαση. Για παράδειγμα, σκέφτεται ποια εικόνα θα προλάβει να κτίσει και να πουλήσει ή προβληματίζεται αν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες του κόσμου αλλά και στις ιδέες του.
Τι πιστεύεις ότι χρειάζεται να διαθέτει ένας άνθρωπος, μία προσωπικότητα, για να κατέβει ως υποψήφιος στις βουλευτικές εκλογές και να μπορεί να προσφέρει πραγματικά στον τόπο και στον κόσμο;
Πρώτον, να έχει σημαντικότερους λόγους -από το εγώ του- για να διεκδικήσει αυτή τη θέση. Να έχει δηλαδή στόχους και ιδέες που αφορούν το σύνολο, τον κόσμο που επέλεξε να εκπροσωπήσει και να παλέψει για αυτά. Δεύτερο, να μελετά σε βάθος και μαθαίνει συνεχώς για κάθε θέμα στο οποίο καλείται να πάρει θέση. Για τα προβλήματα του τόπου και της επαρχίας. Για τις νομοθεσίες και τις πολιτικές. Για το λόγο και τον αντίλογο σε κάθε ζήτημα που συναντά. Και τρίτο, να έχει διαρκώς επίγνωση ότι καθημερινά σε μικρά και μεγάλα ζητήματα θα καλείται να διαλέξει πλευρά, ανάμεσα στο συμφέρον των πολλών και στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα που είναι κρυμμένα σχεδόν παντού. Και οφείλει να ξέρει σε ποια πλευρά στέκεται. Γιατί ζούμε σε καιρούς που όχι μόνο δεν είναι έντιμο, δεν είναι ούτε και εφικτό να προσπαθεί κανείς να ικανοποιήσει όλες τις πλευρές. Για παράδειγμα, είτε θα τάσσεσαι ενάντια στο ρατσισμό, είτε θα είσαι στην πλευρά της ξενοφοβίας και του μίσους. Είτε θα ζητάς αλλαγή στη
διακυβέρνηση του τόπου, είτε θα είσαι μαζί με αυτή την κυβέρνηση και όσα τη συνοδεύουν. Και βέβαια αυτά τα διλήμματα δεν αφορούν μόνο τις πολιτικές δυνάμεις και τους υποψήφιους, αλλά και τους πολίτες. Ή καλύτερα αφορούν, περισσότερο τους πολίτες. Γιατί ειδικά σε αυτούς τους καιρούς, όσοι δεν παίρνουν θέση, παίρνουν θέση υπέρ του να μείνουν τα πράγματα ως έχουν. Σε όλους τους τομείς.
Η δική σου σχέση με το ΑΚΕΛ, με την αριστερά και με την πολιτική πότε θυμάσαι να ξεκινά;
Πέρα από τα βιώματα που είχαμε από το σπίτι αλλά και την συμμετοχή μου στις μαθητικές και φοιτητικές οργανώσεις της Αριστεράς, υπάρχει κάτι άλλο που αισθάνομαι ότι ήταν η αφετηρία να αρχίσω να σκέφτομαι, να διαβάζω, να ρωτώ για την πολιτική.
Ήταν μια θεατρική παράσταση που παρακολούθησα σε ηλικία 13-14 ετών και η οποία νομίζω ότι σημάδεψε όλους όσους έτυχε να τη δουν. Ήταν το θεατρικό «Μανώλη!» του Γιώργου Νεοφύτου που αφορά σε μια μάνα ενός σκοτωμένου από τους πραξικοπηματίες του 1974 και η οποία γερνά μόνη της, περιμένοντας τη δίκη για το φόνο του γιου της. Δεν ξέρω αν ήταν η συγκλονιστική ερμηνεία της Δέσποινας Μπεμπεδέλη ή η ίδια η πικρά αληθινή ιστορία του έργου που επίδρασε τόσο, αλλά αυτό ήταν το έναυσμα για να αρχίσω να διαβάζω ιστορία. Και όποιος μελετά ιστορία και δη την κυπριακή ιστορία, θέλοντας και μη, έχει ήδη κάνει το πρώτο βήμα για να πάρει θέση.
Το ότι η μητέρα σου είναι βουλευτής και ασχολείται με την πολιτική σκακιέρα του τόπου εδώ και πάρα πολλά χρόνια, θεωρείς ότι είναι κάτι που θα διευκολύνει ή θα δυσκολέψει την δική σου πολιτική πορεία;
Υποθέτω είναι κάπως δίκοπο μαχαίρι. Αλλού μπορεί να λειτουργεί θετικά και αλλού αρνητικά αυτό. Ωστόσο, είμαι της άποψης ότι οι περισσότεροι κρίνουν από τις πράξεις, τις ιδέες, τις θέσεις και τις ικανότητες του καθενός. Και αυτό είναι το πιο σωστό και δίκαιο.
Η καριέρα ενός νομικού είναι μία καλή επαγγελματική ευκαιρία με ψηλά συνήθως εισοδήματα κι εσύ μπορούσες να ακολουθήσεις αυτό το μονοπάτι, έχοντας μάλιστα και το μεγαλύτερο αδερφό σου ήδη με δικό του δικηγορικό γραφείο στη Λάρνακα. Εντούτοις επέλεξες να ακολουθήσεις μία επαγγελματική πορεία ως στέλεχος στην Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ στην Λευκωσία, γιατί;
Βέβαια, να πω πρώτα ότι από όσο γνωρίζω, οι περισσότεροι δικηγόροι της δικής μας γενιάς δεν αμείβονται καθόλου αντάξια της δουλειάς τους και μάλλον είναι μόνο ορισμένα μεγάλα δικηγορικά γραφεία που θησαυρίζουν.
Ωστόσο, ο λόγος που επέλεξα εξ αρχής διαφορετική επαγγελματική πορεία ήταν γιατί βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρον το αντικείμενο δουλειάς στο γραφείο Διεθνών Σχέσεων του Κόμματος και αργότερα, για την πενταετία 2014-2019 στη θέση του ευρωκοινοβουλευτικού επιστημονικού συνεργάτη με ευθύνη την παρακολούθηση της Επιτροπής Εξωτερικών και της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του ευρωκοινοβουλίου. Η αλήθεια είναι ότι, πέρα από το προσωπικό ενδιαφέρον και τις ακαδημαϊκές σπουδές για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο, θεωρώ ότι είναι εξαιρετικά χρήσιμο για όποιον δραστηριοποιείται στην πολιτική να έχει αντίληψη της διεθνούς και ευρωπαϊκής
πολιτικής.
Μέσα από την παρουσία σου στο Γραφείο Διεθνών Σχέσεων του κόμματος σου συμμετείχες σε πάρα πολλές δράσεις και συνέδρια στην Ευρώπη και στον κόσμο. Πώς θεωρείς ότι σε βοήθησαν αυτές οι εμπειρίες;
Πρώτα από όλα, συνειδητοποιείς καλύτερα ότι δεν είμαστε ο ομφαλός της γης. Μαθαίνεις πολλά αλλά μαθαίνεις και πόσα πολλά δεν γνωρίζεις. Αποκτάς μια διαφορετική ματιά για τον κόσμο, για τα κοινωνικά κινήματα του κόσμου αλλά, σε αυτή την περίπτωση, και για την Αριστερά. Και συνειδητοποιείς ότι μια Παλαιστίνια πολιτική κρατούμενη στις ισραηλινές φυλακές, ένας αντιφασίστας στο Βερολίνο, μια Κουβανή υπουργός, ένας Ινδός αριστερός διανοούμενος και ένας Αφροαμερικανός συνδικαλιστής μπορεί να μοιάζουν πολύ διαφορετικοί, να δίνουν διαφορετικούς αγώνες σε διαφορετικές χώρες, αλλά ανήκουν και πορεύονται στην ίδια πλευρά της Ιστορίας. Και βάζεις τη ψηφίδα του αγώνα της κυπριακής Αριστεράς σε αυτό το μωσαϊκό του κόσμου και της εποχής.
Κατά την άποψη σου ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχει αντιμετωπίσει σήμερα η Κύπρος;
Καθώς θα υποχωρεί η πανδημία, θα φανερώνεται το μέγεθος των οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών της αλλά και της διαχείρισης που επιλέχθηκε να γίνει. Δεν είναι υπερβολή ότι αν δεν υπάρξει μια δραστική απάντηση του κράτους, θα δούμε στους επόμενους μήνες ένα νέο κύμα ανεργίας, μαζικό κλείσιμο μικρών επιχειρήσεων και διάλυση των εργασιακών σχέσεων στον ιδιωτικό τομέα. Η νέα βουλή θα κληθεί να απαντήσει σε όλα αυτά. Και για αυτό έχει σημασία ποιες δυνάμεις θα έχουν την πλειοψηφία. Για αυτό και για αυτό χρειάζεται να αλλάξει ο συσχετισμός υπέρ των δυνάμεων που τάσσονται με τους εργαζόμενους και τους μικρομεσαίους. Για παράδειγμα πρέπει να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση ώστε οι χιλιάδες εργαζόμενοι που
δεν καλύπτονται από συλλογική σύμβαση, να έχουν κατοχυρωμένο κατώτατο μισθό, 13ο, υπερωρίες, αργίες, Ταμείο Προνοίας. Αν δεν υπάρξει μια ασπίδα προστασίας με τέτοια μέτρα, ο τόπος κινδυνεύει με ένα μεγάλο κοινωνικό πισωγύρισμα.
Από την άλλη, είναι το Κυπριακό. Μπορεί αυτή τη στιγμή να μην υπάρχει μέσα στην κοινή γνώμη το ανάλογο ενδιαφέρον για το Κυπριακό, αλλά πολύ συχνά η Ιστορία γράφεται όταν κοιτάμε αλλού. Όποια κι αν είναι η άποψη του καθενός μας για το Κυπριακό και τη λύση του, όλοι πρέπει να έχουμε συναίσθηση ότι πλέον τελειώνει ένας κύκλος της ιστορίας. Και η επιλογή «να μείνουμε όπως είμαστε» δεν υπάρχει. Είτε θα γίνει οριστική η διχοτόμηση κάτι που θα σημαίνει ότι όχι μόνο ξεγράφεται το μισό νησί αλλά και ότι θα αρχίσει ένας νέος κύκλος έντασης με την Τουρκία με την οποία σε τέτοια περίπτωση θα έχουμε σύνορα εντός της Λευκωσίας. Είτε θα βρεθεί μια λύση επανένωσης του νησιού και τερματισμού της τουρκικής κατοχής, μέσα στο πλαίσιο που συζητείται τα τελευταία 45 χρόνια.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχει να αντιμετώπισε σήμερα η Αμμόχωστος;
Η κατεχόμενη πόλη της Αμμοχώστου είναι αντιμέτωπη με την απειλή του εποικισμού. Η ελεύθερη Αμμόχωστος που διαχρονικά αντιμετωπίζει ελλείψεις σε υποδομές, υφίσταται
τώρα τις τρομακτικές οικονομικές συνέπειες του εκμηδενισμού, ουσιαστικά, του τουρισμού. Και η Αμμόχωστος του προσφυγικού κόσμου, εδώ στη Λάρνακα και στις άλλες πόλεις, αντιμετωπίζει την κρατική και κυβερνητική απαξίωση για την ποιότητα ζωής στους συνοικισμούς που αποτελεί ντροπή για τη χώρα. Είναι λογικό να προβλέπονται στους προϋπολογισμούς 28 εκατομμύρια ευρώ για τη συντήρηση των προσφυγικών συνοικισμών, αλλά μόνο τα 16 από αυτά να δαπανήθηκαν; Δηλαδή όχι μόνο μειώνονται τα κονδύλια, δεν αξιοποιούνται ούτε αυτά που εγκρίνονται. Ως να μην υπάρχουν στους συνοικισμούς, διαμερίσματα σε άθλια ή και επικίνδυνη κατάσταση, πολυκατοικίες χωρίς ασανσέρ, κόσμος σε απόγνωση.
Κάποιοι κατηγορούν το ΑΚΕΛ ότι αντί να κάνει αντιπολίτευση και να αγωνίζεται
σωστά συμπορεύεται εν ολίγοις με ΔΗΣΥ. Τι απαντάς;
Κάποιοι ισχυρίζονται αυτό. Άλλοι το αντίθετο, ότι δηλαδή ασκούμε υπερβολική και τοξική αντιπολίτευση. Βέβαια, αν το ΑΚΕΛ συμπορευόταν με οποιοδήποτε τρόπο με το Συναγερμό, τότε δεν θα είχε τη μόνιμη πολεμική, στα όρια της πολιτικής αλητείας, από το κυβερνητικό στρατόπεδο και τα μέσα ενημέρωσης που ελέγχουν. Και αυτό έχει εξήγηση. Είναι η μόνη πολιτική δύναμη που στάθηκε απέναντι από το Συναγερμό στις κρίσιμες στιγμές των τελευταίων δύο προεδρικών εκλογών. Ξεσκέπασε τον Αναστασιάδη όταν συζητούσε στα κρυφά για λύση δύο κρατών. Κατήγγειλε πρώτο τη διαφθορά που αγγίζει τον ίδιο τον Πρόεδρο και το περιβάλλον του. Στέκεται με συνέπεια απέναντι στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, μέσα κι έξω από τη Βουλή. Προφανώς και εμείς έχουμε χρέος να διορθώνουμε λάθη και αδυναμίες μας. Αλλά είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι μια μεγάλη μερίδα του κόσμου απαιτεί πιο αυστηρή αντιπολίτευση στην κυβέρνηση. Σημαίνει ότι πολύ περισσότεροι συνειδητοποιούν πλέον όσα είχε προειδοποιήσει το ΑΚΕΛ πριν 8 χρόνια.
Σε αυτούς που λένε ότι όλα τα κόμματα είναι το ίδιο και γι’ αυτό το λόγο δεν θα
πάνε να ψηφίσουν, ποια είναι η απάντηση σου;
Αν ήταν όλοι το ίδιο, τότε θα ψήφιζαν τα ίδια. Για παράδειγμα, ένα κόμμα ψηφίζει πάντα
υπέρ των εκποιήσεων εξπρές από τις τράπεζες και ένα άλλο κόμμα διαχρονικά αντιτάσσεται σε αυτές αντιπροτείνοντας με προτάσεις νόμου την προστασία της κύριας κατοικίας. Αν μπροστά σε αυτό το δίλημμα, κάποιος ισχυρίζεται ότι «όλα τα κόμματα είναι το ίδιο», τότε αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι δεν θεωρεί σημαντικό ζήτημα αν θα αρχίσει μαζικό ξεσπίτωμα οικογενειών και μικροκαταστηματαρχών από τις τράπεζες. Αν αυτό πιστεύει, δικαίωμά του. Όσοι όμως πιστεύουν ότι πρέπει να προστατευθεί η κύρια κατοικία και η μικρή επαγγελματική στέγη, αντιλαμβάνονται τη χαώδη διαφορά και παίρνουν θέση.
Όμως σήμερα γνωρίζουμε τι αποτέλεσμα φέρνει αυτή η αντίληψη. Στις προεδρικές εκλογές του 2018, πολλοί θεώρησαν ότι «όλοι είναι το ίδιο». Το αποτέλεσμα είναι σήμερα να μάς κυβερνά η -κατά γενική ομολογία- πιο διεφθαρμένη κυβέρνηση στη σύγχρονη κυπριακή ιστορία και ο μοναδικός Πρόεδρος που διανοήθηκε, πίσω από τις πλάτες του κόσμου, να συζητά ως λύση του Κυπριακού τη διχοτόμηση.
Σε αυτούς που «για αντίδραση», όπως λένε, θα πάνε να ψηφίσουν το ακροδεξιό
κόμμα, το αδερφάκι της «Χρυσής Αυγής», τι έχεις να πεις;
Δεν βγάζει πολύ νόημα να θέλει κάποιος να αντιδράσει στην κυβέρνηση, ψηφίζοντας το κόμμα-υποκατάστημα της κυβέρνησης. Πόσο δε μάλλον που αναφερόμαστε σε ένα κόμμα φασιστικό και το οποίο μάλιστα ντρέπεται για την ταυτότητά του.
Εσύ είσαι υποψήφιος του ΑΚΕΛ. Διεκδικείς ψήφο μόνο από τον κόσμο του ΑΚΕΛ
ή θα μπορούσαν να σε ψηφίσουν και άνθρωποι εκτός ΑΚΕΛ και γιατί;
Το να προσποιηθώ τον «ακομμάτιστο» και «ανεξάρτητο», επειδή είναι της μόδας, το θεωρώ ανέντιμο. Μάλιστα, θεωρώ ότι όποιος νιώθει ότι πρέπει να κρύβει την ιδεολογία και την πολιτική του ταυτότητα, τότε προτιμότερο είναι να την αλλάξει. Η δική μου εμπειρία λέει ότι οι πιο πολλοί εκτιμούν την ειλικρίνεια.
Την ίδια ώρα βέβαια, αντιλαμβάνομαι ότι μια μεγάλη μερίδα πολιτών -ίσως και η μεγαλύτερη- δεν θεωρεί ότι πρέπει να συμφωνεί σε όλα με ένα κόμμα για να το στηρίξει, ή ακόμα, μπορεί να κρίνει ένα κόμμα ή ένα υποψήφιο με συγκεκριμένα κριτήρια.
Παράδειγμα;
Για παράδειγμα, ένα ζευγάρι νέων γονιών πολύ πιθανόν να ενδιαφέρεται πρωτίστως για
θέματα κοινωνικής πολιτικής. Και θεωρώ ότι αξίζει να ακούσουν τις προτάσεις μας για
την εισαγωγή σχεδίου πληρωμένης γονικής άδειας, για την αύξηση της άδειας μητρότητας και τη βελτίωση της άδειας πατρότητας, για την ανάγκη να εφαρμοστεί ένα σχέδιο επιδότησης του κόστους των βρεφοκομικών και παιδοκομικών σταθμών για οικογένειες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Πράγματα απαραίτητα, αν σκεφτεί κανείς ότι οι δαπάνες του κυπριακού κράτους στον τομέα της κοινωνικής προστασίας για την οικογένεια και τα παιδιά είναι σχεδόν το μισό του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Η΄ ακόμα, προοδευτικοί άνθρωποι -εκτός του χώρου της Αριστεράς ή εντελώς ανέντακτοι- έχουν ως κριτήριο ζητήματα όπως ο ουσιαστικός διαχωρισμός Εκκλησίας-Κράτους στην Κύπρο και ο τερματισμός της αρχιεπισκοπικής αυθαιρεσίας σε όλα τα επίπεδα. Όσοι όντως θέλουν να δουν πρόοδο σε αυτό το πεδίο, έχουν επιλογή τη μόνη δύναμη που στάθηκε με συνέπεια και τόλμη όλα τα προηγούμενα χρόνια και έχει συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς να γίνουν ριζικές αλλαγές, στο σύνταγμα, τη νομοθεσία, τις κρατικές πολιτικές.
Αυτά τα δύο ζητήματα είναι ορισμένα από όσα θεωρώ -και προσωπικά- ότι συνιστούν
πραγματικά προτεραιότητες και αξίζει να δοθούν μάχες για αυτά μέσα κι έξω από τη
Βουλή.
Πάμε σε εσένα τώρα, πέρα από τη πολιτική. Διαβάζεις;
Αρκετά. Προσπαθώ πάντα να βρίσκω χρόνο.
Ποιο είναι το αγαπημένο σου βιβλίο και γιατί;
«Τα σταφύλια της οργής» του Στάινμπεκ. Γιατί είναι η αλήθεια της καταπίεσης των εργατών και ταυτόχρονα μια ιστορία αλληλεγγύης και αγώνων.
Ποιος στίχος από ποίημα ή τραγούδι θα έλεγες ότι είναι ο πιο αγαπημένος σου;
«Την άνοιξη αν δεν την βρεις, τη φτιάχνεις» του Ελύτη.
Ποιο το μήνυμα στους αναγνώστες του skalatimes δεδομένου ότι πολλοί από
αυτούς που ψηφίζουν για Αμμόχωστο ζουν στη Λάρνακα;
Ανεξάρτητα αν ο καθένας και η καθεμιά σκοπεύει να ψηφίσει και τι, αξίζει να δει, να κρίνει και να συγκρίνει τι προτείνει κάθε πολιτική δύναμη στα ζητήματα που θεωρεί ο ίδιος και η ίδια σημαντικά και κρίσιμα. Να απαιτήσει από κάθε κόμμα και υποψήφιο να απαντήσει τι προτείνει πχ για τα εργασιακά. Για την κοινωνική πολιτική. Για το περιβάλλον. Για ό,τι άλλο απασχολεί τον καθένα. Να απαιτήσει τεκμηρίωση για το καθετί που εισηγείται.Αυτή είναι η συζήτηση που πρέπει να γίνεται στην προεκλογική περίοδο και όχι η παραπολιτική και η μικροπολιτική. Policies than politics. Και ακολούθως να κάνει την όποια επιλογή του.
Τέλος, πώς μπορεί κανείς να μάθει περισσότερα πράγματα για σένα έτσι ώστε να
δει αν αξίζει να σου δώσει την σημαντική του ψήφο;
Να με ρωτήσει.
