Τη στήλη γράφει και επιμελείται η εκπαιδευτικός και βραβευμένη συγγραφέας
Αναστασία Ξενοφώντος Γαϊτάνου
Σήμερα στην παρέα μας έχουμε ένα ξεχωριστό βιβλίο. Είναι όντως ένα ιδιαίτερο βιβλίο αφού το παίζει σε δύο ταμπλό. Μπορούν πολύ εύκολα να το διαβάσουν και παιδιά μα και μεγάλοι ή τουλάχιστον οι μεγάλοι που έχουν ακόμη ενεργοποιημένη μέσα τους την παιδική ευαισθησία. Ας μη χάνουμε όμως χρόνο, γιατί στις σελίδες του έχει φυλαγμένα πολλά μυστικά. Πρέπει
οπωσδήποτε να το πείσουμε να μας τα αποκαλύψει.
*Η ταυτότητα του βιβλίου:
Συγγραφέας: Έλενα Περικλέους
Τίτλος: Το δέντρο που άκουγε
Εκδόσεις: Τελεία
Για όσους νιώθουν παιδιά
-Σας καλωσορίζουμε στην παρέα μας. Έχετε ένα ιδιαίτερο τίτλο που γεννά μέσα μου πολλές απορίες. «Το δέντρο που άκουγε». Πρώτα απ’ όλα διαλέξατε για ήρωα σας ένα δέντρο. Γιατί; Επίσης αυτό το δέντρο μπορούσε μόνο να ακούσει. Μμμμ! Εδώ κρύβεται ίσως ένα μυστικό. Γιατί μόνο να ακούει και να μην μπορεί να μιλάει;
Το δέντρο μου είναι η λατζιά. Μια λατζιά με χρυσοπράσινα φύλλα που γεννήθηκε
ένα καλοκαίρι σε έναν κατασκηνωτικό χώρο αγαπημένο, στις Πλάτρες. Εκεί που
όντως τα αηδόνια δεν σε αφήνουνε να κοιμηθείς τα βράδια. Η λατζιά μου, δίνει
χαρά και νόημα, χρωματίζει και απογειώνει τη διάθεση, κάθε χρόνο στις
κατασκηνωτικές μας περιόδους. Εκείνη η λατζιά μιλά στους κατασκηνωτές και
μοιράζεται μαζί τους μυστικά. Τους μαθαίνει να αγαπούν και, ναι, ξέρει και
ξέρουν πάρα πολύ καλά, πως όταν αγαπούν, αγαπούν για πάντα.
Σε μια επόμενη της ιστορία λοιπόν έπρεπε η Λατζιά να πάψει να μιλά και να
ακούσει. Το να ακούς, βλέπετε, είναι κάτι που σε μαθαίνει πολλά. Ακούει λοιπόν,
για να ανακαλύψει τον εαυτό της, να μάθει τι ψυχή τέλος πάντων θέλει να γίνει.
Είναι με άλλα λόγια η πορεία της προς την αυτογνωσία. Μιλώντας με την ψυχή
του δάσους λοιπόν έγινε το δέντρο που άκουγε και φύτρωσε δίπλα από το μικρό
σπίτι, όχι στο λιβάδι, αλλά στον λόφο. Προτού συμβεί αυτό ήταν φως και αέρας και
νερό…
-Η Λατζιά σας αναζητάει την ψυχή που θα έχει όταν μεγαλώσει. Η ψυχή… Με
τι μοιάζει άραγε η ψυχή; Πού βρίσκονται οι ψυχές και πώς αναγνωρίζει
κάποιος την ψυχή του;
Με τι μπορεί να μοιάζει μια ψυχή αν δεν μοιάζει με φως της αλήθειας λαμπερό, με
νερό ζωογόνο που ρέει και με αέρα που δεν φυλακίζεται και ανατρέπει; Οι ψυχές,
οι υπέροχα μαγευτικές ψυχές, βρίσκονται στα πράγματα που αγαπούμε βαθιά.
Εκεί όπου υπάρχει η μεγάλη χαρά και η απέραντη λύπη. Εκεί που το άσπρο
συναντά το μαύρο και το εξοστρακίζει. Εκεί που το φως συναντά το σκοτάδι και το
σκορπίζει… Εκεί που η αγάπη συναντά το μίσος και το εξαφανίζει. Εκεί βρίσκονται
οι ψυχές! Πώς περνούν; Περνούν υπέροχα. Γιατί οι ψυχές ξέρουν και για τα πάνω
και για τα κάτω. Ξέρουν πως όλα περνούν και πως έρχονται πάντα, πάντα όμως, καλύτερες μέρες.
-Μα εκτός από τη Λατζιά στις σελίδες σας ζουν κι άλλες ψυχές που
κατοικούν σε ανθρώπινα σώματα. Θα θέλαμε πολύ να τις γνωρίσουμε.
Η ονειροπόλα Ελένη. Ο μετρημένος Μενέλαος. Η Άννα, η ανήσυχη έφηβη. Ο
Αλέξανδρος, το ευαίσθητο πειρακτήρι. Ο παππούς ο γλυκός που είναι κολλητός
με τον Θεό και η γιαγιά η δυναμική που μαγειρεύει ανελλιπώς ντομάτες με τα
αυγά. Ο Θεός που σοφά και γελαστά σκορπίζει τη χαρά.
-Ένας άλλος λόγος που σας λάτρεψα ήταν μια λέξη που φαίνεται ότι την
αγαπάτε πολύ κι εσείς όπως κι εγώ. Τα όνειρα. Όχι μόνο αυτά που
βλέπουμε τη νύχτα αλλά αυτά που μας παρακινούν να ζήσουμε. Τι
σημαίνουν τα όνειρα για σας;
Τα όνειρα για έναν καλύτερο κόσμο, για αγάπη παντού, για δικαιοσύνη και ειρήνη,
για χαρά και μάθηση είναι όνειρα που βλέπουμε με τα μάτια ανοικτά και μετά τα
κάνουμε σχέδια και παλεύουμε ο καθείς από το μετερίζι που τον έταξε η ζωή να τα
πραγματώσει. Τα όνειρα, για να είναι καταδικά σου και κανείς να μην μπορεί ποτέ
να σου τα κλέψει, και να τα οικειοποιηθεί, πρέπει να έχουν τα 3 Α (Άλφα):
Αλληλεγγύη, Αξιοπρέπεια και Ανυπακοή. Ονειρευόμαστε όνειρα όχι μόνο για μας,
αλλά για τον κόσμο όλο, όνειρα που ακόμη και αν προβάλλονταν σε
γιγαντοοθόνες και τα έβλεπαν όλοι οι φίλοι μας και οι γνωστοί δεν θα μας
ντρόπιαζαν καθόλου, και φυσικά τα όνειρα μας τα ανυπάκουα, δεν είναι γεμάτα
«πρέπει» αλλά ξεχειλίζουν από «θέλω» τρελά!
-Στις σελίδες σας ξετυλίγεται η προσπάθεια της Άννας και του Αλέξανδρου
να μεγαλώσουν. Μεγάλη υπόθεση να μεγαλώνεις. Κάποια στιγμή δίνετε την
εξής συμβουλή που μου έκανε μεγάλη εντύπωση. «Μόνοι τους πρέπει να
πάθουν για να μάθουν». Μα αυτό μπορεί να φέρει πόνο, θλίψη. Πώς μπορεί
ένας γονιός να βλέπει το παιδί του να πονά;
Το να πονάς είναι κομμάτι της ζωής. Σε μαθαίνει ο πόνος να εκτιμάς πιότερο τη
χαρά. Δεν θα υπήρχε η απόλυτη χαρά αν δεν υπήρχε ο μεγάλος πόνος. Ο γονιός
σφίγγει τα δόντια και κρατά αποστάσεις ασφαλείας. Αν θελήσει να προστατέψει το
παιδί του από τον πόνο είναι σαν να το βάζει σε ένα γυάλινο κλουβί ασφαλείας και
να του στερεί τη ζωή. Δεν θα πονέσει αλλά ούτε και θα ζήσει. Δεν θα ωριμάσει
συναισθηματικά. Πρέπει να πέσεις για να μάθεις να σηκώνεσαι ξανά όρθιος. Και
αν ματώσεις οι πληγές θα είναι το σημάδι πως έζησες.
-Και μ’ αυτό τον κλέφτη παπουτσιών τι γίνεται; Να κλέβει γλυκά, να το
καταλάβω. Να κλέβει παιγνίδια, κι αυτό να το καταλάβω. Μα να κλέβει
παπούτσια και μάλιστα το ένα απ’ αυτά. Δεν μπορώ με τίποτα να βρω μια
λογική εξήγηση. Μπορείτε να ρίξετε λίγο φως στο μυστήριο αυτό;
Τα παπούτσια μας είμαστε εμείς. Είμαστε οι δρόμοι που βαδίζουμε και τα όνειρα
που κάνουμε. Ο κλέφτης παπουτσιών είναι στην πραγματικότητα κλέφτης ζωών.
Ζει τις ζωές εκείνων από τους οποίους κλέβει τα παπούτσια. Και ταυτόχρονα τους
κλείνει τους δρόμους για να μην φύγουν. Ποιος αλήθεια μπορεί να βαδίσει
μονοσάνδαλος τον δρόμο της φυγής; Είναι ο κλέφτης μας λοιπόν ένας κλέφτης
εξαιρετικά ευαίσθητος που θέλει όσους αγαπά να τους έχει κοντά του παντοτινά.
-Με αυτά που μου είπατε άρχισα να τον συμπαθώ. Και τώρα έφτασε η στιγμή να σας ζητήσω να αποκαλύψετε ένα σπουδαίο μυστικό. Με ποιο τρόπο μπορούμε να ανακαλύπτουμε τις πιο μεγάλες αλήθειες;
Κλείνουμε τα μάτια μας σφικτά. Αλήθεια! Μόνο έτσι βλέπουμε αληθινά. Γιατί μόνο
έτσι βλέπουμε με τα μάτια της καρδιάς!
-Αφού μιλάμε για αλήθειες θα σας εκμυστηρευτώ και μια δική μου αλήθεια.
Ζήλεψα πολύ τους ήρωες σας όταν συνάντησαν τον Θεό. Και όχι μόνο τον
συνάντησαν αλλά του μίλησαν και έπαιξαν μαζί του και τάβλι, λατρεύω το
τάβλι. Ειδικά ζήλεψα όταν τον ρώτησαν για τον θάνατο. Η απάντηση που
τους έδωσε με μπέρδεψε. «Στην πραγματικότητα ο θάνατος δεν είναι τίποτε
άλλο από μια τελεία». Να μου πεις, Θεός είναι ό, τι θέλει λέει. Θα ήθελα
όμως να μάθω τι εννοούσε λέγοντας ότι ο θάνατος είναι μια τελεία;
Είναι εκείνο που σηματοδοτεί το τέλος μιας πρότασης. Μιας παραγράφου. Ενός
κεφαλαίου. Την ίδια όμως στιγμή σηματοδοτεί με κεφαλαίο γράμμα την αρχή μιας
άλλης πρότασης, μιας άλλης παραγράφου, ενός καινούριου κεφαλαίου.
-Έχετε κι άλλα μυστικά κρυμμένα στις σελίδες σας αλλά θα αφήσουμε τα
παιδιά να τα ανακαλύψουν μόνα τους. Έμεινε μια τελευταία ερώτηση. Αφού
μπορέσατε να μιλήσετε με τον Θεό ίσως να ξέρετε την απάντηση. Τι είναι η
ζωή;
Ένα τρελό καρουζέλ; Ένα λούνα παρκ μαγικό; Μια πρόκληση! Μια περιπέτεια!
Ζωή είναι η χαρά και το παιχνίδι. Η μάθηση, η αγάπη, το όνειρο. Είναι όμως και η
φυγή. Είναι και η μάχη. Η επιτυχία και η αποτυχία. Το άσπρο και το μαύρο. Το
γέλιο και το δάκρυ. Η ευτυχία και η δυστυχία. Ο πόλεμος και η ειρήνη.
Ζωή είναι η άνοιξη και ο χειμώνας. Το αλάτι και η ζάχαρη. Τα άσπρα και τα μαύρα
όνειρα.
Ζωή είναι εγώ και εσύ μαζί να παλεύουμε να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο.
Τι δεν είναι ζωή νομίζω είναι πιο εύκολο να οριστεί. Το γυάλινο ασφαλές κλουβί
που σε προστατεύει από τον πόνο και εμποδίζει τις μεγάλες ανατροπές
κρατώντας απ ́ έξω όμως, σε απόσταση ασφαλείας, και τις μεγάλες τις χαρές.
Ας ευχηθούμε λοιπόν να βγούμε όλοι από το γυάλινο ασφαλές κλουβί, που
πολλές φορές εμείς δημιουργούμε, κι ας απολαύσουμε τη γεμάτη αντιθέσεις
ζωή μας. Πόσο σας ευχαριστούμε γι’ αυτή τη συζήτηση που πλούτισε την
ψυχή μας.
Ενδιαφέρουν κι αυτά:Ποια είναι όμως η Έλενα Περικλέους;
Η Έλενα Περικλέους είναι μια αθεράπευτη βιβλιοφάγος. Πήρε και επίσημα τον
τίτλο όταν διάβασε το 1000στο της βιβλίο. Κάπου εκεί, στο «ζήσανε αυτοί καλά
και εμείς καλύτερα», αποφάσισε πως θέλει να ζήσει πραγματικά καλύτερα και
αφιέρωσε την υπόλοιπη ζωή της στο να διαβάζει και να γράφει.
Έχει πάντα μαζί της το λογοτεχνικό της φαρμακείο, το οποίο είναι γεμάτο
παυσίλυπα, ιστορίες δηλαδή που διώχνουν τη λύπη, και μαζί μ ́ αυτήν και όλα
τα άλλα δεινά: τη μοναξιά, την αγωνία, τη ζήλια, τον εγωισμό… αγκαλιάζοντας τρυφερά την ψυχή.
Πολλά από τα βιβλία της βραβεύτηκαν, αλλά ξέρει πως αυτό δεν έχει καμία, μα καμία σημασία. Έχει βλέπετε ανακαλύψει τον κρυμμένο της κύκνο, ναι εκείνον από το Ασχημόπαπο του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, και ξέρει τώρα πια πως τίποτα άλλο δεν μετρά.
Σας διαβεβαιώνει πως όλοι έχετε μέσα σας έναν κρυμμένο κύκνο. Ένα δώρο.
Και όταν τον ανακαλύψετε θα ζήσετε εσείς καλά… και όλοι οι άλλοι; Σαφέστατα καλύτερα!
Συγγραφικό Έργο:
Α. Λογοτεχνία για ενήλικες
Γεύση από ζωή
Σε Φόντο Γκρίζο
21 Εγώ 1 Εμείς
Β. Λογοτεχνία για παιδιά
Η συγγραφική της δουλειά συνοψίζεται κυρίως στα ακόλουθα:
Κόκκινη κλωστή δεμένη στο κομπιούτερ τυλιγμένη –(Α ́ Βραβείο Κ.Σ.Π.Ν.Β.)
Με τα μάτια ενός σκύλου- (Α ́ Κρατικό Βραβείο)
Το αγόρι που ήταν τ’ αστέρι της γης – (Α ́ Βραβείο Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς)
Πράσινοι Ιππότες σε μυστική αποστολή – (Α ́ Κρατικό Βραβείο)
Το μυστήριο της κλειστής πόρτας- ( Β ́ Βραβείο Κ.Σ.Π.Ν.Β.)
Πράσινη τρυπημένη κάλτσα (Β ́ Βραβείο σε διαγωνισμό του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών)
Το παγωτό που δεν ήθελε να λιώσει
Τα Παραμύθια λένε πάντα την Αλήθεια
Με τα μάτια ενός Σκύλου- η Επιστροφή
Το Δέντρο που Άκουγε (Βραβείο Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών)
Είμαι ένα Ημερολόγιο (Για την σεξουαλική κακοποίηση)
Το κουτί με τα μυστικά (Για την σεξουαλική κακοποίηση)
Λόγια στα κύματα (Για την απώλεια και το πένθος)- Έκδοση ΥΠΠΑΝ/Υπηρεσία ανάπτυξης προγραμμάτων
Ο Δήμος Στροβόλου έχει εκδώσει εκπαιδευτικό υλικό δικής της συγγραφής για τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου με στόχο την Περιβαλλοντική Ευαισθητοποίηση
των μικρών δημοτών του
Μια πόλη που ονειρευόμαστε: Α ́Τάξη
Μια σταγόνα νερό ποτέ δε χάνεται: Β ́Τάξη
Η Μεταμόρφωση: Γ ́/Δ ́Τάξη
Ο Στρόβολος: Χτες, Σήμερα, Αύριο: Ε ́/ Στ ́τάξη
Η Εταιρεία Ανακύκλωσης Green Dot έχει εκδώσει εκπαιδευτικό υλικό δικής της
συγγραφής για τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου με στόχο την Περιβαλλοντική
Ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα ανακύκλωσης:
Ο Πλανήτης μας χωρίς τον Πρασινομπαλίτσα
Μικρές ιστορίες ελπίδας
Ο Πρασινομπαλίτσας επιστρέφει- Γιατί τα παραμύθια λένε πάντα την
αλήθεια
Η ομάδα πρωτοβουλίας για την Οδική Ασφάλεια σε συνεργασία με τα Υπουργεία
Παιδείας και Πολιτισμού και Συγκοινωνιών και Έργων: Ασφαλής Κυκλοφορία
*Δραστηριότητες για παιδιά
Δραστηριότητα 1η
9 Μυστήρια για λύτες με δυνατή καρδιά!
Ποιος είναι ο Κλέφτης Παπουτσιών;
Τι ψυχή θέλει να γίνει τώρα που δεν είναι πια μωρό-ψυχή;
Γιατί έφυγε η Ελένη;
Ποια όνειρα δεν μπορεί να κλέψει ο Κλέφτης Ονείρων;
Αν η κορυφή είναι μακριά τι απαιτεί;
Τι απουσιάζει πολλές φορές από την εξουσία;
Ποιος κερδίζει στο τάβλι; Ο Θεός ή ο Παππούς;
Γιατί ο Θεός μπορεί να τρώει όσο γλυκό καρπούζι θέλει;
Μπορεί το σήμερα να υπάρξει χωρίς το χτες και το αύριο;
Δραστηριότητα 2η
Μαζεύουμε παπούτσια και τα βάζουμε σε ένα μπαούλο. Μονά παπούτσια. Κάθε
παιδί φέρνει ένα παπούτσι. Φτιάχνουμε για το παπούτσι που θα μας τύχει το
προφίλ του ιδιοκτήτη του και μαντεύουμε την ιστορία του.
Δραστηριότητα 3η
Α book in a Box
Κλείνουμε με αντικείμενα και λέξεις την ιστορία μας σε ένα κουτί. Δένουμε τα
αντικείμενα με κόκκινη κλωστή. Ξετυλίγουμε την κόκκινη κλωστή και αφηγούμαστε
την ιστορία του «Δέντρου που άκουγε».