Άρθρο του Νίκου Κέττηρου
Βουλευτής ΑΚΕΛ Αμμοχώστου
Μέλος της Κοινοβ. Επιτροπής Προσφύγων
Για όσους έχουμε μεγαλώσει στους προσφυγικούς συνοικισμούς, η εικόνα που επικρατεί σήμερα σε αυτούς, 47 χρόνια μετά την εισβολή, δεν μπορεί να μας αφήνει αδιάφορους. Ή καλύτερα, μας κάνει να αισθανόμαστε ανήσυχοι, να αισθανόμαστε ντροπή γιατί αφήσαμε την πολιτεία να εγκαταλείψει τους παππούδες και τους γονείς μας σε ακατάλληλες, πολλές φορές , κατοικίες που δεν αντιστοιχούν στην αξιοπρέπεια αυτών των ανθρώπων.
Σχεδόν οκτώ χρόνια από την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον Συναγερμό, η κατάσταση στους προσφυγικούς συνοικισμούς είναι χειρότερη από ποτέ. Οι κυβερνητικοί οικισμοί εκπέμπουν μια τραγική εικόνα εγκατάλειψης με γερασμένες πολυκατοικίες να χρειάζονται επειγόντως αναδόμηση, κοινόχρηστους χώρους σε άθλια κατάσταση και ηλικιωμένους πρόσφυγες να παραμένουν για χρόνια εγκλωβισμένοι και ανήμποροι στους ορόφους των πολυκατοικιών φυλακών, χωρίς ανελκυστήρες.
Αυτά είναι αποτελέσματα πολιτικών αποφάσεων, πολλών εκ των οποίων λήφθηκαν το 2013. Αυτά είναι τα αποτελέσματα του τερματισμού των στεγαστικών σχεδίων, των περικοπών στην συντήρηση των προσφυγικών οικισμών και του γενικότερου ακρωτηριασμού της προσφυγικής πολιτικής.
Δυστυχώς η υφιστάμενη Κυβερνητική πολιτική έχει πολλά κενά. Τέτοια είναι:
– Απουσία ουσιαστικών στεγαστικών σχεδίων που να στηρίζουν αποτελεσματικά τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα του προσφυγικού κόσμου.
– Στασιμότητα και καθυστερήσεις στη συντήρηση των Κυβερνητικών Οικισμών και στην εγκατάσταση ανελκυστήρων στις προσφυγικές πολυκατοικίες.
– Απουσία σχεδίου το οποίο να στηρίζει τους ιδιοκτήτες κατεχόμενων περιουσιών.
– Απουσία διαφανών και αντικειμενικών κριτηρίων στο πως διατίθεται οι Τουρκοκυπριακές Περιουσίες.
Η Κυβέρνηση Αναστασιάδη – ΔΗΣΥ έχει την ευθύνη για την ανυπαρξία της προσφυγικής πολιτικής. Με σειρά Υπουργικές αποφάσεις το 2013 έθεσε σε μεγάλο βαθμό σε αχρηστία τα προσφυγικά σχέδια καθιστώντας τα απρόσιτα στον προσφυγικό κόσμο. Ταυτόχρονα παρά τη σχετική νομοθεσία, τερμάτισε τα σχέδια ανέγερσης πολυκατοικιών εντός Κυβερνητικών Οικισμών και της παραχώρησης οικοπέδων σε Συνοικισμούς Αυτοστέγασης ενώ κούρεψε κατά 50% τις προσφυγικές χορηγίες.
Η απόδειξη του τραγικού χειρισμού της προσφυγικής πολιτικής από την Κυβέρνηση του ΔΗΣΥ συμπυκνώνεται στα πιο κάτω: Τα τελευταία χρόνια η Κυβέρνηση απέτυχε να διαθέσει πολλά εκατομμύρια από τα προϋπολογισμένα κονδύλια για τα στεγαστικά προγράμματα. Συγκεκριμένα το 2014, 15 εκ. (37%) το 2015, 22 εκ. (58%), το 2016, 15 εκ. (53%), το 2017, 12 εκ. (43%) και το 2018 17 εκ. (40%). Επειδή γνώριζαν και η Κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ ότι εάν μείωναν τα κονδύλια για την προσφυγική πολιτική, θα υπήρχε αντίδραση, το έκαναν έμμεσα με την εφαρμογή κριτηρίων τα οποία θα καθιστούσαν δύσκολη την αξιοποίηση των στεγαστικών σχεδίων. Σύνολο στην πενταετία 2014-2018 η Κυβέρνηση «εξοικονόμησε» περίπου 81 Εκατομμύρια Ευρώ. Πανηγύριζε μάλιστα για την ικανότητα της να δημιουργεί πλεονάσματα. Πλεονάσματα που προήλθαν και από κονδύλια που δεν δαπανήθηκαν για την προσφυγική στεγαστική πολιτική.
Μέχρι να επιλυθεί το Κυπριακό, συνεχίζει να υπάρχει η ανάγκη χάραξης και εφαρμογής προσφυγικής πολιτικής με τρόπο που να αναγνωρίζει ότι το μεγαλύτερο κόστος της εισβολής και της συνεχιζόμενης κατοχής το έχει πληρώσει και συνεχίζει να το πληρώνει ο προσφυγικός κόσμος.
Το ΑΚΕΛ έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις επί όλων των προσφυγικών θεμάτων. Φωνή βοώντος. Άλλωστε η αλαζονεία σας δεν σας αφήνει να παραδεχτείτε ότι τα κάνατε θάλασσα. Ακόμη και εδώ που είναι πασιφανές.
Αναφέρω ενδεικτικά κάποιες από τις προτάσεις όπως κατατέθηκαν από το ΑΚΕΛ, από το 2018:
-Επαναφορά των σχεδίων που αφορούν την ανέγερση πολυκατοικιών.
-Επαναφορά του σχεδίου διαχωρισμού οικοπέδων σε κυβερνητικούς οικισμούς αυτοστέγασης και της οικονομικής βοήθειας για ανέγερση κατοικίας.
-Λειτουργία του σχεδίου αναδόμησης των πολυκατοικιών στους κυβερνητικούς οικισμούς.
-Αύξηση της οικονομικής βοήθειας σε οικογένειες με ετήσια εισοδήματα από 0-30.000 ευρώ.
-Συμπερίληψη στο νέο σχέδιο όσων έλαβαν μέρος της βοήθειας για αγορά ή ανέγερση κατοικίας πριν την 4η Ιουλίου 2019.
-Ολοκλήρωση των διαχωρισμών οικοπέδων που παραχωρήθηκαν πριν το 2012 και επαναφορά της οικονομικής βοήθειας στους δικαιούχους των οικοπέδων.
-Υιοθέτηση από την κυβέρνηση των συστάσεων της Επιτρόπου Διοίκησεως αναφορικά με τους εκ μητρογονίας πρόσφυγες.
-Σύνδεση της επιδότησης ενοικίου με τον δείκτη τιμών ενοικίων.
-Λειτουργία εντατικού σχεδίου για την εγκατάσταση ανελκυστήρων σε πολυκατοικίες των κυβερνητικών οικισμών με σαφή χρονοδιαγράμματα.
-Ενιαία αντιμετώπιση των κυβερνητικών οικισμών και των συνοικισμών αυτοστέγασης από τα συμβούλια αποχετεύσεων.
-Άμεση παραχώρηση τίτλων ιδιοκτησίας και πιστοποιητικών μίσθωσης σε δικαιούχους οικιστικών μονάδων σε κυβερνητικούς οικισμούς και συνοικισμούς αυτοστέγασης.
-Επαναφορά του σχεδίου παραχώρησης αντισταθμιστικού οικοπέδου σε χρήστες τουρκοκυπριακών κατοικιών.
-Σχέδιο ουσιαστικής συντήρησης και επισκευών τουρκοκυπριακών κατοικιών με στόχο να αξιοποιηθούν για στέγαση προσφυγικών οικογενειών.
-Αντιμετώπιση του φαινομένου των υπεκμισθώσεων τουρκοκυπριακών περιουσιών.
-Επαναφορά των Σχεδίων παραχώρησης στεγαστικών και επαγγελματικών δανείων από τον Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών.
-Δημιουργία νέου σχεδίου του ΦΙΚΒ για δυσπραγούσες περιπτώσεις.
-Δημιουργία σχεδίου ετήσιας στήριξης των ιδιοκτητών κατεχόμενων περιουσιών.
-Πρόσβαση των απόδημων προσφύγων / ιδιοκτητών κατεχόμενων περιουσιών στα σχέδια του ΦΙΚΒ.
Κατανοούμε ότι ίσως να μην είναι εφικτή η ταυτόχρονη προώθηση όλων των μέτρων που προτείνουμε. Την ίδια στιγμή όμως επιμένουμε ότι η Κυβέρνηση πρέπει να προγραμματίσει τη σταδιακή και σύντομη υλοποίηση τους. Τα πλεονάσματα στον προϋπολογισμό μπορεί να δίνουν την ευχέρεια στην Κυβέρνηση να καυχιέται αλλά αυτά δυστυχώς προκύπτουν στερώντας από τους πολίτες βασικά αγαθά.
Με τις προτάσεις μας, ως ΑΚΕΛ επαναβεβαιώνουμε ότι συνεχίζουμε να αποτελούμε εκείνη την πολιτική δύναμη που αναγνωρίζει τις θυσίες του προσφυγικού κόσμου. Ταυτόχρονα διατρανώνουμε ότι κύριος μας στόχος είναι η λύση του Κυπριακού και ο τερματισμός της προσφυγιάς. Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για αυτό με κάθε μέσο και κάτω από τις οποιεσδήποτε συνθήκες.
