Η Επιτροπή Επαφών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί την αυτόνομη, ανεξάρτητη και μη πολιτική συνέλευση των επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και των ανώτατων ελεγκτικών ιδρυμάτων (ΑΕΙ) των 27 Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και παρέχει βήμα συζήτησης και αντιμετώπισης ζητημάτων κοινού ενδιαφέροντος που αφορούν την ΕΕ.
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο αποτελεί ένα από τα κύρια θεσμικά όργανα της ΕΕ μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Μετά την έκδοση ανακοίνωσης, στις 24.2.2021, από την Πρωτοβουλία Ανάπτυξης του Διεθνούς Οργανισμού Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων (INTOSAI Development Initiative), σε σχέση με τους κινδύνους που προέκυψαν για την ανεξαρτησία της Υπηρεσίας μας, από τα προσκόμματα που τέθηκαν για τη διεξαγωγή ελέγχου για το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα (ΚΕΠ) , το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και τα ΑΕΙ της Γερμανίας, Γαλλίας, Ολλανδίας και Σουηδίας, ανέλαβαν πρωτοβουλία για υποστήριξη και έκφραση τής αλληλεγγύης της Επιτροπής Επαφών προς την Υπηρεσία μας μέσω της έκδοσης κοινής δήλωσης.
Σύμφωνα με τους κανόνες λειτουργίας της Επιτροπής Επαφών, η δημοσίευση τέτοιας δήλωσης απαιτεί ομοφωνία όλων των μελών της Επιτροπής Επαφών (στην προκειμένη περίπτωση ένα ΑΕΙ τήρησε αποχή), γεγονός που προσδίδει στο περιεχόμενο της δήλωσης ιδιαίτερη βαρύτητα.
Η δήλωση έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Επαφών Ευρωπαϊκού στον πιο κάτω σύνδεσμο:
https://www.eca.europa.eu/sites/cc/en/Pages/NewsItem.aspx?nid=665 (αγγλικά)
https://www.eca.europa.eu/sites/cc/el/Pages/NewsItem.aspx?nid=665 (ελληνικά)
Επισημαίνουμε ιδιαιτέρως την αναφορά πως η λειτουργία ανεξάρτητου, από επιχειρησιακή, θεσμική και οικονομική άποψη, εξωτερικού ελέγχου, σύμφωνα με τις Διακηρύξεις της Λίμα και του Μεξικού και με τα πρότυπα του INTOSAI προβλέπεται στο κοινοτικό κεκτημένο και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το δικαίωμα κάθε ΑΕΙ στην ΕΕ:
να καθορίζει το πρόγραμμα ελέγχων του,
να έχει απεριόριστη πρόσβαση στη σχετική πληροφόρηση,
να ετοιμάζει αναφορές σχετικά με τις εργασίες του, και
να αποφασίζει σχετικά με το περιεχόμενο και τη χρονική στιγμή των εκθέσεων ελέγχου του, καθώς και σχετικά με τη δημοσίευση και διάδοσή τους.
Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι, μετά την ανακοίνωση του INTOSAI στις 24.2.2021 η Κυβέρνηση και η Νομική Υπηρεσία επιχείρησαν υποβάθμιση της αξίας της αφού, ως εκ της φύσης και αποστολής του, ο INTOSAI δεν μπορούσε να υπεισέλθει στη νομική πτυχή του θέματος, θεωρούμε την ακόλουθη αναφορά της Επιτροπής Επαφών ως εξαιρετικά μεγάλης σημασίας:
«Η Επιτροπή Επαφών θεωρεί ότι κάθε απόπειρα παρακώλυσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας να διενεργήσει ορθά τους ελέγχους της αντιβαίνει στις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του κοινοτικού κεκτημένου, το οποίο επιβάλλει νομικά δεσμευτικές υποχρεώσεις σε όλα τα Κράτη Μέλη της ΕΕ. Ως εκ τούτου, καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να σεβαστούν τον συνταγματικό ρόλο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και να την διευκολύνουν στην εκτέλεση της εντολής της».
Η Ελεγκτική Υπηρεσία χαιρετίζει με μεγάλη ικανοποίηση τη δήλωση της Επιτροπής Επαφών. Η πιο πάνω δήλωση από ένα ευρωπαϊκό θεσμό τόσο μεγάλου κύρους όπως είναι το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και ομόφωνα από όλες τις Ελεγκτικές Υπηρεσίες των άλλων Κρατών Μελών της ΕΕ, επιβεβαιώνει την ανάγκη σεβασμού από όλους τής ανεξαρτησίας και του ρόλου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, όπως αυτό υπαγορεύεται τόσο από τις ρητές πρόνοιες του Συντάγματος της Δημοκρατίας όσο και από τις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το κοινοτικό κεκτημένο.
Στη βάση των πιο πάνω, και ιδίως μετά την έμπρακτη επιβεβαίωση της θέσης μας ότι το έργο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και της Ερευνητικής Επιτροπής δεν ήταν αμοιβαίως αποκλειόμενα, αλλά αντίθετα θα μπορούσε να είναι συμπληρωματικά και να γίνονται χωρίς κανένα πρόβλημα, παράλληλα και ταυτόχρονα, αναμένουμε ότι η Κυβέρνηση θα αναθεωρήσει τη στάση της και θα επιτρέψει πλέον την απρόσκοπτη διεξαγωγή ελέγχου στο Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα. Εφόσον υπάρξει από την Κυβέρνηση αποδοχή της θέσης αυτής που συνιστά θέση αρχών, μπορεί σε πνεύμα κατανόησης από τις δύο πλευρές να συζητηθούν τεχνικές λεπτομέρειες για χειρισμό θεμάτων διαδικαστικής φύσεως.
