Είναι η πρώτη φορά που δυσκολεύομαι τόσο να γράψω μια εισαγωγή για μια συνέντευξη. Πως μέσα σε λίγες γραμμές να χωρέσουν όλα όσα πρόσφερε ο κύριος Χρήστος Βαλαβανίδης στον
πολιτισμό. Τι να πρωτοπείς για έναν βραβευμένο ηθοποιό που υπηρέτησε με τον καλύτερο
τρόπο όλα σχεδόν τα είδη της τέχνης του ηθοποιού. Άπειρες οι δουλείες του ως σκηνοθέτης και
ως ηθοποιός στο θέατρο, την τηλεόραση, το ραδιόφωνο, τον ελληνικό και τον ξένο
κινηματογράφο . «Πατέρας» του «Από μηχανής θεάτρου» αλλά και τριών σπουδαίων
ποιητικών συλλογών.
Αυτός λοιπόν ο σπουδαίος άνθρωπος, o διάσημος Έλληνας ηθοποιός, αλλά και ποιητής, μας έκανε την μεγάλη τιμή να μιλήσει στο διαδικτυακό μας περιοδικό SkalaTimes, για την ποίηση και την υποκριτική τέχνη, τις εξελίξεις στον χώρο του θεάτρου και των παραγωγών και όχι μόνο. Μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη από ένα άνθρωπο που έχει γράψει ιστορία στα πολιτιστικά δρώμενα της Ελλάδας.
Της Στέλλας Παπά
Κύριε Βαλαβανιδή, θα ήθελα ν ’αρχίσουμε την συνέντευξη μας ρωτώντας σας ποια είναι η
σχέση σας με το νησί μας;
Η τελευταία φορά που ήμουν στην Κύπρο, ήταν όταν είχαμε έρθει με τον θίασο από το «Από
μηχανής θέατρο», για την παράσταση «Προσωπική συμφωνία».
Στην Κύπρο όμως, έχω πολλούς φίλους από τα παλιά ,όπως ο Νίκος ο Χαραλάμπους, η
σύζυγος του η Μαρία Μίχα, η Αννίτα Σαντοριναίου και πολλοί άλλοι.
Πρόσφατα απέκτησα και πολλούς νέους φίλους από το διαδίκτυο, όπως η Άννα Γιαγκιώζη.
Αφού έχετε λοιπόν τόσους φίλους εδώ στο νησί μας να περιμένουμε μια συνεργασία με
κάποιο κυπριακό θέατρο;
Να ανοίξουν καταρχήν τα θέατρα σε Κύπρο και Ελλάδα και ίσως προκύψει και συνεργασία.
Κύριε Βαλαβανίδη, εσείς, ένα διάσημος και ταλαντούχος ηθοποιός με μια καριέρα τόσο
πλούσια σε όλα τα είδη της τέχνης του ηθοποιού: Αρχαίο δράμα, Αττική κωμωδία,
Κωμειδύλλιο, Οπερέτα, σύγχρονο θέατρο, μουσικό θέατρο, Παντομίμα και Επιθεώρηση,
αλλά και μια καριέρα τόσο πλούσια σε συνεργασίες, αλήθεια πως αντιμετωπίζετε την
κρίση στο χώρο των τεχνών και ειδικότερα στο χώρο του θεάτρου και της τηλεόρασης
που έφερε η πανδημία του κορωνοϊου;
Θα σας πω μια φράση του Άγγλου συνάδελφου μου Ίαν Μακέλεν «Η πανδημία μου στέρησε
τα τελευταία χρόνια της καριέρας μου». Όταν φτάσεις σε μια ηλικία δεν έχεις πολλές επιλογές για δουλεία…
Εσείς πως έχετε βιώσει την κρίση της πανδημίας τους τελευταίους 12-14 μήνες;
Εγώ είμαι σπιτόγατος και δεν μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. Το σπίτι μου με καλύπτει
ψυχικά και αισθητικά και δεν είχα τόση ανάγκη για έξοδο.
Τώρα που θα ανοίξουν ξανά τα θέατρα σχεδιάζετε να ανεβάσετε κάποια παράσταση;
Αν μου γίνει κάποια πρόταση με καλό κείμενο και καλούς συντελεστές, πολύ ευχαρίστως.
Κάποιος θα έλεγε πως είστε ο πατέρας του «Από μηχανής θεάτρου». Πως γεννήθηκε η
ιδέα δημιουργίας του;
Το «Από μηχανής θέατρο» το είχαμε φτιάξει εγώ με την γυναίκα μου την Ασπασία Κράλλη
το 1995. Πήραμε ένα παλιό μηχανουργείο και το μετατρέψαμε σε θέατρο, στο οποίο
ανεβάσαμε πολλά έργα, κυρίως η γυναίκα μου. Δυστυχώς, τα έξοδα ήταν πολλά και δεν μας
έδιναν κάποια επιχορήγηση, έτσι αποφασίσαμε να το ενοικιάσουμε, αρχικά στο εθνικό
θέατρο, για να στεγάζει την πειραματική σκηνή του Νίκου Κούρκουλου και μετά σε
κάποιους άλλους καλλιτέχνες.
Υπάρχει κάποια στιγμή στα τόσα χρόνια καριέρας σας για την οποία να νιώθετε λίγο πιο
περήφανος;
Αρκετές και στην τηλεόραση και στο θέατρο και στον κινηματογράφο. Στο θέατρο νομίζω
πως μια κορυφαία στιγμή της καριέρας μου είναι η παράσταση «Είσαι η μητέρα μου» που
ανέβηκε στο «Από μηχανής θέατρο». Πρόκειται για έναν διαλογικό μονόλογο, την ιστορία
ενός ηθοποιού που επισκέπτεται την μητέρα του στο νοσοκομείο.
Οι καλύτερες μου στιγμές στην τηλεόραση είναι η συμμετοχή μου στις σειρές «Οι
αυθαίρετοι» και «Το μινόρε της αυγής».
Στον κινηματογράφο, μια από τις δουλείες μου για την οποία νιώθω λίγο πιο περήφανος είναι
η συμμετοχή μου στην ταινία «Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα» του Νίκου Νικολαΐδη που
μου χάρισε το βραβείο του καλύτερου ηθοποιού, στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Πως νιώσατε όταν βραβευτήκατε ως καλύτερος ηθοποιός ;
To βραβείο είναι απλά μια αναγνώριση, μια επιβράβευση της δουλειάς σου.
Συμμετείχατε όμως και σε ξένες παραγωγές ;
Μιλάω γαλλικά, γερμανικά και έτσι έχω παίξει σε ταινίες που το σενάριο απαιτούσε αγγλικά
γαλλικά και γερμανικά.
Θα ξανασυμμετείχατε σε ξένες παραγωγές;
Αν γινόταν κάποια πρόταση καλή, ναι.
Βρίσκετε διαφορά στις ξένες από τις ελληνικές παραγωγές;
Είναι τεράστια η διαφορά. Οι ξένοι είναι πιο οργανωμένοι και ξέρουν πολύ καλά τη δουλεία
τους. Βέβαια, τώρα άρχισαν να γίνονται και στην Ελλάδα καλές παραγωγές. Έχουν καταλάβει πως μόνο μέσω της ποιότητας και όχι μέσω της ποσότητας πας μπροστά και έτσι άρχισαν να βελτιώνονται κατά πολύ. Βέβαια, το θέμα είναι ν’αρχίσουν να γίνονται παραγωγές γιατί και αυτές λόγο πανδημίας έχουν παγώσει.
Νιώθετε ότι οι επαναλήψεις παλαιότερων σειρών κάνουν καλό στο κοινό;
Ναι γιατί έτσι το κοινό τις διατηρεί στη μνήμη του, τις μαθαίνει, και ενημερώνεται για το τι
γινόταν πιο παλιά.
Πιστεύετε πως οι επαναλήψεις παλιών σειρών σημαίνει ίσως και έλλειψη καλών παραγωγών
σήμερα;
Δεν μπορώ να πω τίποτα περί αυτού, μόνο ότι θα είναι καλό να πληρώνονται τα δικαιώματα
όσων συμμετείχαν σ’ αυτές…
Αλήθεια, πότε ανακαλύψετε την κλίση σας στην ποίηση;
Η ενασχόληση μου με την ποίηση χάνεται στα βαθύ της ηλικίας. Από παιδί διάβαζα και απάγγελα ποιήματα απέξω. Υπήρξα παιδί θαύμα ελπίζω, να μην έγινα παιδί τραύμα
(γέλια)…. Ήμουνα από τα παιδιά που ανεβάζανε στα τραπέζια για ν ’απαγγείλει ποιήματα.
Έλεγα όλη την ανθολογία της Αντιγόνης Μεταξά απέξω. Στο γυμνάσιο οι καθηγητές μου,
κυρίως ένας συγκεκριμένος με προέτρεψε να γράψω δική μου ποίηση.
Έχετε εκδώσει και τρείς ποιητικές συλλογές σωστά;
Έχουν τυπωθεί τρείς συλλογές μου. Η τελευταία ονομάζεται «Ανοικτή ακρόαση» και
κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη και συμπεριλαμβάνει όλες τις προηγούμενες.
Είναι σαν ανθολογία.
Θα κάνατε παράσταση με αποσπάσματα από τα ποιήματα σας;
Διστάζω να αναμιγνύω την ποίηση με το θέατρο. Θα έλεγα απλά πως η ποίηση στο θέατρο,
με βοηθά στο να επιλέγω σωστά και να διατηρώ την ποιότητα .
Το θέατρο με βοηθά στο να ξεφεύγω από το κλείσιμο που πρέπει να έχει ο ποιητής. Ο
ποιητής κλείνεται σε ένα δωμάτιο και δημιουργεί. Ο ηθοποιός βγαίνει στον κόσμο και
δημιουργεί. Είναι δύο διαφορετικές λειτουργίες που η μια βοηθά την άλλη. Όμως δεν ήθελα
ποτέ να προβάλω την ποίηση από το θέατρο.
Είμαστε όμως τυχεροί, γιατί υπάρχει και το Facebook, εκεί δημοσιεύω πολλά ποιήματα μου.
Θα μας πείτε ένα απόσπασμα;
Αν δεχτούμε ότι υπάρχουν
κόσμοι παράλληλοι
σ’ έναν άλλο κόσμο ποτέ δε σε βρήκε το κακό
δε χρειάστηκε ποτέ βοήθεια να ζητήσεις
κι οι τοίχοι σου ποτέ δε βάφτηκαν κόκκινοι.
Στον κόσμο εκείνο,
σε βλέπω ευτυχισμένη να βαδίζεις
κι ύστερα να τρέχεις σε μια παραλία,
καθώς μάτια πολλά με αγάπη σε κοιτάζουν.
Σ’ έναν άλλο κόσμο πάλι,
παράλληλο μ’ αυτόν εδώ που ζούμε,
έχεις χαθεί.
Δεν πρόλαβες βοήθεια να ζητήσεις
κι η ζωή σου έσβησε πάνω στο μάρμαρο.
Όλα τριγύρω κόκκινα:
τοίχοι, έπιπλα, ρούχα.
Όλοι θρηνούν.
Από το Ποίημα «παράλληλοι κόσμοι»
Τόσο καιρό ακούμε την φράση «ηθοποιός σημαίνει φως», τι σημαίνει για σας αυτή η
φράση;
Ηθοποιός δεν σημαίνει μόνο φως σημαίνει και ενοίκιο και κοινόχρηστα…
Το τι σημαίνει ηθοποιός εξαρτάται από το τι έχεις επιλέξεις να είσαι στη ζωή σου. Αν
αποφασίσεις να είσαι οικογενειάρχης έχει υποχρεώσεις. Αν επιλέξεις να είσαι μοναχικός
λύκος, έχεις λιγότερες επιλογές αλλά και περισσότερες κινδύνους.
Ποια συμβουλή θα δίνατε στους νέους ηθοποιούς που βιώνουν αυτή την κατάσταση;
Το επάγγελμα μας θέλει επεξεργασία πρέπει να προετοιμάζεις τον εαυτό σου, να είναι σε
καλή φυσική κατάσταση και δεν εννοώ να είσαι «κατάλληλος» σωματικά αλλά
«κατάλληλος» επαγγελματικά. Να έχεις αντοχή, καλή αναπνοή, καλή κατάρτιση στη γλώσσα
κλπ.
Προτείνω στους νέους να μην παρατάνε τα όνειρα τους.
Σαν να μην έφτανε η κρίση του κορωνοϊου για τα ελληνικά θέατρα ήρθαν και οι
αποκαλύψεις για κακοποιήσεις και τάραξαν επίσης τα νερά. Τι έχετε να πείτε για τις
καταγγελίες γνωστών συναδέλφων σας, χωρίς βεβαίως να έχουμε πρόθεση με αυτή την
ερώτηση να δικάσουμε κανένα, δεν είμαστε δικαστήριο….Αλλά κ. Βαλαβανίδη δεν είναι
τόσο λυπηρό να ακούμε αυτές τις καταγγελίες που δεν ήταν μία και δύο αλλά αρκετές;
Πολλοί λένε είναι καλύτερα να μην γνωρίζεις τους ηθοποιούς στην προσωπική τους ζωή.
Αυτό κρύβει μια παγίδα. Στην προσωπική του ζωή ένας «ηθοποιός» μπορεί να έχει επιλογές
που να είναι βλαβερές για τους συναδέλφους του και ειδικά για τον κόσμο. Αν
αποφασίσουν κάποιοι να κάνουν γνωστή την ιδιωτική ζωή του ηθοποιού τότε αυτός δεν έχει
εναλλακτική επιλογή πρέπει να τα βγάλει όλα στη φόρα, δεν μπορεί να κρύψει τίποτα. Πολύ
συχνά, οι ιδιωτικές ζωές των ηθοποιών κρύβουν σκελετούς στο ντουλάπι.
Τι εννοείτε μ ’αυτό;
Σκελετοί , είναι οι τύψεις για πράξεις που δεν ήθελαν να κάνουν, που μετάνιωσαν που τις
έκαναν ή ήταν ανώριμοι όταν τις έκαναν.
Ως προς τις τελευταίες αποκαλύψεις για ανθρώπους που μπορώ να πως τους αγαπούσαμε
και μας ήταν συμπαθείς στο επάγγελμα και τώρα ακούμε ότι καταγγέλλονται για ασέλγεια
παιδεραστία, αρκετοί από μας που είμαστε οικογενειάρχες, πέσαμε από τα σύννεφα,
σκεφτήκαμε «πως είναι δυνατόν ο συγκεκριμένος να έκανε αυτό, δεν του φαινότανε», αλλά
πώς να φαινόταν όταν είχε κλειστή την πόρτα. Αλλά έτσι είναι, ο ηθοποιός που αποφάσισε να είναι περαστικός και διάλεξε αυτό τον επικίνδυνο δρόμο πρέπει να επωμιστεί τις
συνέπειες.
Εγώ βρήκα και ένα τραγούδι που τους ταιριάζει πολύ…
Ποιο;
«Το μονοπάτι» του Γιώργου Μουζάκή, που λέει «Το μονοπάτι σαν θα πάρεις μια βραδιάτον
ίσιο δρόμο μια για πάντα τον αφήνεις, κι ολημερίς θα κουρελιάζεις μια καρδιά, κι ένα κορμί
μες τα κουρέλια της θα ντύνεις»
Θα γράφατε την αυτοβιογραφία σας;
Δεν ‘έχω βάλει σε προτεραιότητά να πεθάνω σύντομα …(γέλια) .Δεν νιώθω ώριμος αυτή την
στιγμή να κάνω ανασκόπηση της ζωής μου. Περιμένω να είμαι λίγο πιο ψύχραιμος για να το
κάνω, τώρα έχω ζωή μέσα μου.
Με ποια φράση σας θα θέλατε βς κλείσουμε τη συνεντευξη;
Τα εν οίκω και τα εν δήμω.
Ευτυχής όποιος τα κράτησε χωριστά.
Αλίμονο σε όποιον τα ανακάτεψε.
*Ποιήματα του κυρίου Βαλαβανίδη στο blog του :
http://valavanidis.blogspot.com/2020/04/blog-post.html?m=1
