Γράφει η Νάσια Γεωργίου
Εργοθεραπεύτρια
Συνεργάτιδα Εκπαιδευτικού Θεραπευτικού Κέντρου Care Act, Λάρνακα
Η Εργοθεραπεία είναι μια επιστήμη πολύπλευρη, όπου έχει την δυνατότητα να παρέχει στον κάθε άνθρωπο την βοήθεια που χρειάζεται σε μια συγκεκριμένη αδυναμία. Ένα από τα κομμάτια που προσεγγίζει η παιδιατρική Εργοθεραπεία είναι η γραφή, όπου αποτελεί και ένα μέσω επικοινωνίας. Η δεξιότητα της γραφής είναι πολύπλοκη και αναπτύσσεται σταδιακά. Για να καταφέρει ένα παιδί να φτάσει από τις μουτζούρες και τις γραμμές στην δημιουργία γραμμάτων, αριθμών ή προτάσεων προϋποθέτει κάποιες βασικές δεξιότητες οι οποίες θα
αναλυθούν εν συντομία πιο κάτω.
Μερικές από τις δεξιότητες αυτές είναι: η κιναισθησία, η αδρή κινητικότητα, η οπτική αντίληψη, ο οπτικοκινητικός συντονισμός, η πλευρίωση, ο μυϊκός τόνος, η λεπτή κινητικότητα, η λαβή και ο αμφίπλευρος συντονισμός. Η κιναισθησία με απλά λόγια είναι η αντίληψη των κινήσεων που εκτελούν οι αρθρώσεις μας. Οι δυσκολίες που μπορεί να επιφέρει η αδυναμία στην κιναισθησία είναι η υπερβολική πίεση στο μολύβι, η άτυπη λαβή του μολυβιού ή ο αργός και φτωχός σχηματισμός των γραμμάτων. Η αδρή κινητικότητα είναι η ικανότητα να χρησιμοποιούμε μεγάλους μύες για την εκτέλεση μιας δραστηριότητες π.χ. τρέξιμο, ισορροπία. Σε αντίθεση με την λεπτή κινητικότητα που απαιτεί την χρήση μικρών μυϊκών ομάδων π.χ. γραφή, χρήση ψαλιδιού. Με τον όρο οπτική αντίληψη εννοούμε την ικανότητα του εγκεφάλου να κατανοεί αυτό που βλέπουν τα μάτια π.χ. ομοιότητες/ διαφορές. Η πλευρίωση είναι η κυριαρχία της μιας πλευράς του σώματος επί της άλλης. Ο μυϊκός τόνος είναι η σύσπαση των μυών και τέλος ο αμφίπλευρος συντονισμός είναι η ικανότητα της χρήσης και των δύο πλευρών του σώματος συγχρονισμένα και συντονισμένα π.χ. δέσιμο κορδονιών.
H ανάπτυξη της γραφής ακολουθεί την πιο κάτω πορεία:
10-12 μηνών: μουτζούρες, μεγάλα σχέδια, τυχαίες γραμμές
24 μηνών: μιμείται οριζόντιες, κάθετες και κυκλικές γραμμές οπουδήποτε στην σελίδα
3 ετών: αντιγράφει οριζόντιες, κάθετες και κυκλικές γραμμές, αντιγράφει κάποια κεφαλαία
γράμματα και αρχίζει να σχεδιάζει ανθρωπάκι
4-5 ετών: αντιγράφει τετράγωνο, σταυρό (+), αντιγράφει κεφαλαία γράμματα και αριθμούς,
μαθαίνει να αντιγράφει το όνομά του και σχεδιάζει άνθρωπο
5-6 ετών: αντιγράφει μικρά γράμματα, τρίγωνο, λέξεις και οι ζωγραφιές έχουν περισσότερες
λεπτομέρειες
*Οι ηλικίες πιο πάνω είναι ενδεικτικές, αφού το κάθε παιδί αναπτύσσεται και μαθαίνει με
διαφορετικό ρυθμό
Παρακάτω παραθέτονται μερικές δραστηριότητες για βελτίωση της λεπτής κινητικότητας:
• Παιχνίδια με λαβίδες π.χ. μικροί γιατροί
• Δημιουργία πύργων με μικρά τουβλάκια
• Τύλιγμα/ Ξετύλιγμα δώρων
• Τοποθέτηση κερμάτων σε κουμπαρά
• Τοποθέτηση μανταλακιών σε σχοινί
• Ζωγραφιές με δακτυλομπογιές
• Παιχνίδι με πλαστεσίνη (χρήση εργαλείων)
• Πέρασμα χαντρών σε σχοινί
• Παιχνίδι με βεντούζες
• Κούμπιασμα/Ξεκούμπιασμα κουμπιών
..και άλλα πολλά
Να θυμάστε ότι τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν παίζουν!