Τη στήλη γράφει και επιμελείται η εκπαιδευτικος και βραβευμένη συγγραφέας Αναστασία Ξενοφώντος Γαϊτάνου
Σήμερα στην παρέα μας έχουμε ένα βιβλίο που κουβαλάει μέσα του ένα κομμάτι της
ιστορίας της Κύπρου.
*Η ταυτότητα του βιβλίου:
Συγγραφέας: Νεκτάριος Στελλάκης
Τίτλος: Είμαι πρόσφυγας από την Κερύνεια
Εκδόσεις: Καλειδοσκόπιο
Σας καλωσορίζουμε στην παρέα μας με μεγάλη συγκίνηση αφού φέρνετε στο φως μια αληθινή ιστορία, μια ιστορία που αγγίζει όχι μόνο εμάς τους Κύπριους αλλά όλους τους ανθρώπους αφού η προσφυγιά, δυστυχώς, δεν κάνει διακρίσεις.
*Πρόσφυγας – Μια λέξη που φωνάζει, που υποφέρει, που κουβαλάει μέσα της πολλά.
Άραγε…
Τι φωνάζει; Δε φωνάζει με λέξεις, αλλά με χτύπους, που σε οδηγούν στο να τρέξεις, να
φύγεις.
Τι κουβαλάει μέσα της; Κουβαλά την ελπίδα μιας ήσυχης και ηλιόλουστης ζωής.
Αν κάποιος τη ζωγράφιζε πώς θα έμοιαζε; Σαν μια πινακίδα, όπως αυτές που
συναντούμε στους δρόμους. Σου λέει προς τα πού πας κι αποσιωπά αυτό που αφήνεις.
*Μας μεταφέρετε στην Κύπρο του 1974 μέσα από την ιστορία ενός κοριτσιού, της
Ιόλης. Ποια είναι στ’ αλήθεια η Ιόλη;
Η Ιόλη είναι μια γυναίκα που «για την ώρα μένει στη Λάρνακα». Σύζυγος, μητέρα,
εργαζόμενη.
*Ξαφνικά ήρθε ακάλεστος ο πόλεμος κουβαλώντας μαζί του τους ακόλουθούς του.
Ποιοι είναι αυτοί;
Ο θάνατος κι η καταστροφή είναι οι στρατηγοί του, το μίσος και η διχόνοια η
αεροπορία του, η φτώχεια, η προσφυγιά και η απελπισία το πυροβολικό του.
*Πω πω! Τι βαριά ονόματα που έχουν και τι βαρύ φορτίο φέρνουν μαζί τους. Ήρθαν
λοιπόν όλοι αυτοί στην Κύπρο και έδιωξαν με τις κλωτσιές τους ανθρώπους από τα
σπίτια τους. Τους είπαν: «Φύγετε. Το σπίτι σας, η πόλη σας, ο τόπος σας μας ανήκει.
Φύγετε αλλιώς θα σας σκοτώσουμε».
Ποια είναι η πρώτη σκέψη που περνά από το μυαλό του ανθρώπου όταν συμβεί αυτό;
Γιατί; Γιατί οι άνθρωποι δίνουμε προτεραιότητα στο «δικό μου» κι όχι στο «μαζί».
Πώς αντιδρά το σώμα στο άκουσμα αυτής της είδησης;
Η απειλή φέρνει τον φόβο κι ο φόβος την άμυνα.
Έχει στη διάθεσή του ελάχιστο χρόνο… Ο εχθρός από στιγμή σε στιγμή θα χτυπήσει
την πόρτα του. Τι θα πάρει μαζί του και τι θα αφήσει;
Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Το πιο σίγουρο είναι ότι αυτό που θα πάρεις
οπωσδήποτε μαζί σου είναι αυτό που δεν μπορείς να κουβαλήσεις, τις αναμνήσεις
σου.
*Η Ιόλη έφυγε κι αυτή. Κανονικά έπρεπε να φύγουν όλοι μαζί. Μα αυτό δεν έγινε. Ο
πατέρας έμεινε πίσω. Και τον αποχαιρέτησε. Μου έκανε εντύπωση ο τρόπος που
περιγράψατε αυτό τον αποχαιρετισμό. «Μετέωρο» τον ονομάσατε. Γιατί;
Μετέωρο είναι αυτό που στέκει αναποφάσιστο, χωρίς να ξέρει πούθε να γύρει,
αναποφάσιστο, διστακτικό. Έτσι έμεινε κι ο αποχαιρετισμός της Ιόλης μετέωρος για
πολλά χρόνια, μέχρι που βρέθηκε κι έτυχε της φροντίδας που πρέπει στους
κεκοιμημένους.
*Ο μπαμπάς της δε γύρισε ποτέ. Πώς κλείνει μια πληγή που μένει ανοικτή τόσα
πολλά χρόνια;
Οι πληγές δεν κλείνουν, επουλώνονται. Τα σημάδια τους στέκουν να μας θυμίζουν
και να μας διδάσκουν.
*Και η μεγάλη πορεία προς την ελευθερία ξεκινάει. Τι ζητά ένας άνθρωπος που χάνει
τα πάντα; Η Ιόλη και η οικογένειά της το βρήκαν;
Ο άνθρωπος ζητά να ζήσει, δηλαδή να αξιοποιήσει τα χαρίσματά του και να
δημιουργήσει σε ένα περιβάλλον ελευθερίας τέτοιο που θα του επιτρέψει να αγαπήσει
και να αγαπηθεί. Όσο μπορώ να κρίνω η Ιόλη, τα αδέλφια της και η μητέρα της
πορεύονται τέτοιους φωτεινούς δρόμους.
*Όταν ρωτάνε την Ιόλη «Πού μένετε;», τι τους απαντά;
«Για την ώρα στη Λάρνακα».
*Μια φράση που ξεχώρισα είναι η ακόλουθη: «Για την ώρα…» Αυτή η φράση τι
συμβολίζει; Τι διδάσκει; Τι αφήνει πίσω της;
Η φράση «για την ώρα» συμβολίζει την ελπίδα. Σε ανοίγει σε ένα αύριο που μπορείς
να επιλέξεις ελεύθερα αν θα επιστρέψεις ή όχι. Αυτό δεν μπορείς να το κάνεις
σήμερα, τούτη την ώρα.
*Ποιο είναι το καλύτερο μάθημα που μπορεί να δώσει ένας πρόσφυγας του 1974, όχι
μόνο στα παιδιά του, αλλά και σε όλους εμάς που ζούμε ακόμη σε μια μοιρασμένη
πατρίδα;
Ότι στον πόλεμο νικάει ο θάνατος και το σκοτάδι και για το λόγο αυτό θα πρέπει να
αγωνιζόμαστε για την ειρήνη και το φως.
*Ο τίτλος σας λέει: Είμαι πρόσφυγας από την Κερύνεια. Έχουν περάσει 47 χρόνια
από τότε και η Ιόλη έφυγε από την Κερύνεια. Σβήνει ποτέ η δίψα για τον τόπο που
άφησαν πίσω;
Δε νομίζω να σβήνει. Κάποτε βαθαίνει και δε φαίνεται. Αλλά εκεί στα βαθιά δεν
παύει να δημιουργεί, άλλοτε σπήλαια κι άλλοτε μαργαριτάρια.
Σας ευχαριστούμε γι’ αυτή την όμορφη κουβέντα μα περισσότερο για τα μαθήματα
που μας δώσατε, μαθήματα ζωής!
*Ποιος όμως είναι ο Νεκτάριος Στελλάκης; Ας τον γνωρίσουμε καλύτερα.
Ο Νεκτάριος Στελλάκης είναι Επίκουρος Καθηγητής στο ΤΕΕΑΠΗ του Πανεπιστημίου
Πατρών. Το γνωστικό του αντικείμενο είναι: “Γραμματισμός και Διδακτικές Πρακτικές
στην Πρώτη Σχολική Ηλικία”. Έχει σπουδάσει δάσκαλος και νηπιαγωγός κι έχει κάνει
μεταπτυχιακές σπουδές στην Πρόσκτηση της Γλώσσας στο Τμήμα Γλώσσας και Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου του Έσσεξ της Βρετανίας . Η διδακτορική του διατριβή εκπονήθηκε στο Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η. του Παν. Πατρών. Έχει εργαστεί ως δάσκαλος και συνεργάζεται με ποικίλους φορείς στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για το γραμματισμό. Έχει διατελέσει πρόεδρος της Δ.Ε. της Ελληνικής Επιτροπής της Παγκόσμιας Οργάνωσης Προσχολικής Αγωγής (Ο.Μ.Ε.Ρ.) και Περιφερειακός Αντιπρόεδρος της Οργάνωσης για την Ευρώπη (2013-18). Με την ιδιότητά του αυτή συμμετείχε σε Ευρωπαϊκά δίκτυα και διεθνείς οργανισμούς, που έχουν σκοπό την
προώθηση ζητημάτων που αφορούν την Πρoσχολική Εκπαίδευση και Φροντίδα. Έχει
γράψει τρία βιβλία για παιδιά και νέους, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις “Καλειδοσκόπιο”.
